Ελεύθεροι επαγγελματίες: Στο μικροσκόπιο της Εφορίας και οι δαπάνες - Χωρίς ελαφρύνσεις όσοι κάνουν ''κόλπα''

Σφίγγει η μέγγενη της Εφορίας σε δαπάνες, καταθέσεις, δάνεια, ασφάλιστρα, τιμολόγια ΔΕΚΟ. Οι έλεγχοι θα έχουν στόχο να μην μπορεί, παραδείγματος χάριν, ένας επαγγελματίας να δηλώνει έσοδα 30.000 ευρώ και δαπάνες που εκπίπτουν από το εισόδημα 25.000 ευρώ και έτσι να καταλήγει να φορολογείται μόλις για 5.000 ευρώ! Από το 2024 θα ξεκινήσουν σταδιακά οι αλλαγές στη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών και ιδίως στο σκέλος των δαπανών.

Ουσιαστικά, σε αυτήν την απόφαση οδήγησε η διαπίστωση ότι κάποιοι επαγγελματίες δηλώνουν ότι ζουν με 200 ευρώ τον μήνα, ενώ σπουδάζουν παιδιά, πληρώνουν ενοίκιο για την κατοικία τους, κάνουν ταξίδια και γενικώς ξοδεύουν πολλά! Αυτή η κατηγορία (μη) φορολογουμένων λειτουργεί εις βάρος εκατομμυρίων άλλων συμπολιτών τους, που πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους, με μεγαλύτερα... υποζύγια τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.

Το παραπάνω παράδειγμα ελεύθερου επαγγελματία είναι απολύτως ενδεικτικό, καθώς το 55% των αυτοαπασχολούμενων δηλώνουν ετήσια εισοδήματα έως 5.000 ευρώ!

Συγκεκριμένα, η ανάλυση των φορολογικών δεδομένων παρουσιάζει την εξής εικόνα:

► Άνω του 50% των επαγγελματιών δηλώνει έως 5.000 ευρώ τον χρόνο.
► Τρεις στους τέσσερις δηλώνουν εισοδήματα έως 10.000 ευρώ.

Πακέτο αλλαγών

Οι νέες αλλαγές θα αφορούν τα εξής:

► Θα εξετασθούν εκ νέου όλες οι φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα στη φορολογία εισοδήματος των ατομικών επιχειρήσεων.

► Νέο καθεστώς στις τεκμαρτές δαπάνες, με επανεξέταση και διασταυρώσεις. Επίσης, αναμορφώνονται οι διατάξεις για τις δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών. Θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα μόνο οι δαπάνες που είναι απαραίτητες για τη δραστηριότητα που ασκεί ο επαγγελματίας.

► Θα εγκρίνονται οι δαπάνες που θα δηλώνονται στο MyDATA, ενώ όσοι δεν ενταχθούν στο MyDATA δεν θα απολαμβάνουν τη μείωση των τεκμηρίων.

► Δεν θα αναγνωρίζονται δαπάνες που πληρώνονται με μετρητά έως 500 ευρώ και θα ενισχυθεί η πληρωμή δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, ενώ γίνεται υποχρεωτική η εφαρμογή του POS παντού.

► Θα ελέγχονται οι τραπεζικοί λογαριασμοί όλων των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων.

► Έρχεται το ψηφιακό πελατολόγιο, το οποίο θα διασταυρώνεται με τα δηλωθέντα εισοδήματα και τις τραπεζικές καταθέσεις του επαγγελματία.

► Θα ξεκινήσει η εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου αποστολής εντός του 2024.

► Θα αυξηθεί η βαρύτητα των ποινών σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής.

Σχετικά με τα αναφερόμενα περί αύξησης των φορολογικών συντελεστών και της περικοπής των επιδομάτων, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, διευκρίνισε ότι «δεν τίθεται κανένα ζήτημα αλλαγής στο καθεστώς των κοινωνικών επιδομάτων ή των κριτηρίων βάσει των οποίων αυτά αποδίδονται στους ελεύθερους επαγγελματίες. Η κυβέρνηση έχει εξαρχής τονίσει ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση αιφνιδιασμού των ελεύθερων επαγγελματιών ή, γενικότερα, οποιασδήποτε μερίδας των πολιτών. Ποτέ έως τώρα δεν έχουμε εισαγάγει -και δεν πρόκειται ποτέ να το κάνουμε- μέτρα χωρίς την κοινωνική συναίνεση, μέτρα τα οποία προηγουμένως δεν έχουν υποβληθεί στη διαδικασία της διαβούλευσης. Ως κυβέρνηση έχουμε ήδη πάρει σημαντικές πρωτοβουλίες (επέκταση των ψηφιακών συναλλαγών, τροποποιήσεις στη φορολογία, εντατικοποίηση ελέγχων κ.λπ.) για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής».

Οι εξηγήσεις Θεοχάρη ήρθαν σε απάντηση σεναρίων που έκαναν λόγο για επιβολή φορολογίας 22% στα κέρδη των επαγγελματιών έως 5.000 ευρώ και 20% έως 10.000 ευρώ, αντί για 9% που ισχύει γι' αυτά τα ποσά σήμερα. Αντιθέτως, ο φόρος για τα κέρδη άνω των 20.000 ευρώ υποτίθεται ότι θα καθοριζόταν επίσης στο 9%. Απ’ ό,τι αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η ενεργοποίηση των σχετικών σεναρίων για την αλλαγή των φορολογικών συντελεστών θα εξαρτηθεί από την πορεία της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.

Έλεγχοι ανά κατηγορία:

► Καταθέσεις. Εδώ θα σταθεί όλη η διαδικασία των ελέγχων, που θα σχετίζονται με μεγάλα ποσά που κατατέθηκαν και αν έχουν ή όχι σχετικό φορολογικό παραστατικό.

► Εισοδήματα. Όσοι δήλωσαν κάτω των 10.000 ευρώ ετησίως θα περάσουν από κόσκινο. Η δήλωση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γ. Πιτσιλή, είναι σαφής: «Έχουμε στο μικροσκόπιό μας 3.800.000 δηλώσεις από τα εισοδήματα του 2021 της τάξης των 10.000 ευρώ ετησίως από επαγγελματίες...».

► Κάρτες-δάνεια. Όλες οι δαπάνες σε κάρτες και δάνεια θα έχουν την τιμητική τους, ώστε να καταλογιστεί επιπλέον ποσό εισοδημάτων και ο αναλογών φόρος.

► Ασφάλιστρα-νοσήλια-δίδακτρα-ενοίκια. Όλα τα ασφαλιστικά συμβόλαια θα ελεγχθούν, όπως επίσης τα πάγια κόστη.

► Τιμολόγια ΔΕΚΟ (φως, νερό, τηλέφωνο). Η χρήση κινητής και σταθερής τηλεφωνίας «δείχνει» το εισόδημα, τονίζουν οι ειδικοί. Επίσης, το ύψος και η πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού, φυσικού αερίου και νερού αποτελούν δείκτες του πραγματικού εισοδήματος. «Αν η δαπάνη είναι υψηλή, προδίδει διακίνηση σημαντικής οικονομικής ύλης...», υπογραμμίζουν στην ΑΑΔΕ.

► ΑΦΜ-εικονικές συναλλαγές. Η μεγάλη πληγή στη φορολογία είναι τα «εξαφανισμένα» ΑΦΜ και οι εικονικές συναλλαγές και «πυραμίδες».

Σήμερα ισχύουν αθροιστικά 1.047 φοροαπαλλαγές, που αναμένεται να επανεξεταστούν εκ βάθρων! Αφορούν εισοδήματα, ΕΝΦΙΑ, ακίνητα, γονικές παροχές, κληρονομιές, ΦΠΑ, τέλη κυκλοφορίας.

Νέες κατηγορίες

Στον κατάλογο μπήκαν τα τελευταία τρία χρόνια 225 νέες περιπτώσεις. Αυτό έχει σημαντικό κόστος για τον κρατικό Προϋπολογισμό, ύψους 12,88 δισεκατομμυρίων ευρώ από 8,96 δισ. ευρώ που ήταν το 2019.

Επίσης, 200 φοροαπαλλαγές αφορούν 53.021 επιχειρήσεις, με συνολικό κόστος 1,3 δισ. ευρώ:

► Φορολογία κεφαλαίου (152 φοροαπαλλαγές). Αφορά απαλλαγές για ΕΝΦΙΑ, ΕΦΑ, κληρονομιές, γονικές παροχές, δωρεές και μεταβιβάσεις.

Το ετήσιο κόστος φτάνει στα 3,8 δισ. ευρώ από 4,2 δισ. ευρώ που ήταν το 2021:

● Περί τους 5.044.977 ιδιοκτήτες ακινήτων απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής του ΕΝΦΙΑ. Ποσό 84.000.000 ευρώ.
● Σύνολο 8.499 ιδιοκτητών απαλλάσσονται από την καταβολή του Ειδικού Φόρου Ακινήτων (ΕΦΑ). Κόστος 3,7 δισ. ευρώ.
● Στις μεταβιβάσεις το κόστος των φοροαπαλλαγών είναι 84.800.000 ευρώ, με όφελος σε 28.667 φορολογούμενους.

► ΦΠΑ (85 φοροαπαλλαγές). Συνολικό κόστος 854.000.000 ευρώ. Ισχύει μειωμένος συντελεστής 6% σε φάρμακα και βιβλία, αλλά και απαλλαγή από ΦΠΑ των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Οι υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης έχουν κόστος για τον προϋπολογισμό 397.000.000 ευρώ.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 4/10