Τους κινδύνους που κρύβει η εισχώρηση επενδυτικών εταιρειών στα τραπεζικά… χωράφια ανέδειξαν ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, Γκίκας Χαρδούβελης, και ο Κόλιν Έλις, ανώτερο στέλεχος της Moody’s Investor Service, κατά την 27η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του Economist «The great transition: Geopolitics – Environment – Technology».

Γκίκας Χαρδούβελης: "Η επόμενη μεγάλη κρίση δεν θα προκύψει από τις τράπεζες"

Ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας στην ερώτηση αν υπάρχει πιθανότητα να βρεθούμε σε μια οικονομική κρίση αντίστοιχη με αυτή του 2009 τόνισε ότι «δεν υπάρχει πιθανότητα να έχουμε τόσο μεγάλη κρίση όπως εκείνη του 2009». Κι αυτό, κατά τον Γκίκα Χαρδούβελη, οφείλεται σε πολλούς λόγους:

Εκείνη την περίοδο υποστήριξε ότι βασικός λόγος ήταν το γεγονός ότι οι τράπεζες είχαν υπερβολική μόχλευση, σημειώθηκε φούσκα στην αγορά ακινήτων, οι τράπεζες εκμεταλλεύτηκαν την καινοτομία για πώς θα έχουν κατανομή των κινδύνων. «Είχαν ξεχάσει τους πελάτες τους. Δάνειζαν και ανακατένειμαν τα δάνεια. Αυτό που συνέβη τότε ήταν ότι η αγορά έμαθε να διαχειρίζεται διαφορετικούς κινδύνους», είπε χαρακτηριστικά ο Γκίκας Χαρδούβελης και πρόσθεσε ότι «αυτήν τη στιγμή οι Οίκοι Αξιολόγησης είναι πολύ έξυπνοι και προσέχουν, αλλά και οι ρυθμιστικές Αρχές». Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε, το πλαίσιο της τραπεζικής ένωσης, «έχουμε τον ESM και τους άλλους μηχανισμούς σταθερότητας (όπως τη Βασιλεία 3), οπότε πλέον έχουμε τράπεζες με ρευστότητα». Παράλληλα, ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι «στα stress tests του Ιουλίου οι ελληνικές τράπεζες τα πήγαν εξαιρετικά». «Τουλάχιστον ο τραπεζικός τομέας είναι σταθερός. Αν είναι να προκύψει κρίση, θα προκύψει από κάπου αλλού. Αν συμβεί κρίση, θα επηρεάσει τις τράπεζες, αν έχουν εμπλακεί (στον τομέα απ’ όπου ξεκινά η κρίση), και κάποιες εμπλέκονται», τόνισε.

Ωστόσο, επισήμανε πως «έχουμε αυστηρή δημοσιονομική πολιτική», ενώ πολλές οικονομίες «είναι σε ύφεση και αυτό επηρεάζει τις τράπεζες, αλλά όχι σε βαθμό όπως παλαιότερα», τόνισε.

Όσο για τον μη τραπεζικό τομέα, ο Γκίκας Χαρδούβελης τόνισε πως «πρέπει να συμφωνήσουμε μεταξύ χωρών τι είναι μια τράπεζα ως ορισμός. Ο μη τραπεζικός τομέας δεν είναι τα παραδοσιακά επενδυτικά κεφάλαια». Και έφερε το παράδειγμα των fintech, που «προσπαθούν να μπουν στον τραπεζικό τομέα και να δανείζουν μέσα σε μια νύχτα, προσπαθώντας να καρπωθούν τα κέρδη των τραπεζών από τα δάνεια».

«Πρέπει να δούμε πώς θα δημιουργήσουμε μια περίμετρο σε θεσμούς που λαμβάνουν τις καταθέσεις και δανείζουν. Αν κάνουν μόνο ένα από τα δύο, δεν είναι τράπεζες και δεν υπόκεινται στους ίδιους ελέγχους», κατέληξε ο Γκίκας Χαρδούβελης.

Κόλιν Έλις: "Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, η διάχυση της κρίσης από τομέα σε τομέα"

Από την πλευρά του, ο Κόλιν Έλις από τη Moody’s Investor Service στάθηκε στη σημαντικότητα του τραπεζικού τομέα για την οικονομία και επισήμανε τη χρεοκοπία ορισμένων περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ πριν από μερικούς μήνες.

«Η τραπεζική είναι ένα παιχνίδι εμπιστοσύνης», τόνισε και πρόσθεσε: «Οι τράπεζες παίζουν διαφορετικούς ρόλους από τον μη τραπεζικό τομέα, χορηγώντας άμεσα δάνεια. Οι επενδυτικές εταιρείες που δανείζουν χρήματα σε εταιρείες το κάνουν ως ενδιάμεσοι και όχι άμεσα, όπως το κάνουν οι τράπεζες».

«Έχουμε έκρηξη αυτών των δανείων την τελευταία περίοδο», παρατήρησε ο Κόλιν Έλις, υπογραμμίζοντας ότι «ο μη τραπεζικός τομέας δεν δημιουργεί χρήματα, ενώ οι τράπεζες δημιουργούν. Επίσης, δεν είναι τόσο εδραιωμένος όπως οι τράπεζες».

Παράλληλα, εστίασε στους κινδύνους της διάχυσης μιας κρίσης, λέγοντας: «Εμείς πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς τα κληρονομημένα προβλήματα στον μη τραπεζικό τομέα μπορεί να γίνουν συστημικά. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Όταν κάποιοι από αυτούς τους κινδύνους γίνουν συστημικοί, πρέπει να ανησυχούμε. Αυτό για το οποίο πρέπει να ανησυχούμε περισσότερο είναι η διάχυση (της κρίσης) από τομέα σε τομέα».