Σε λιγότερα από τρία χρόνια αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το έργο-πυλώνας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του e-ΕΦΚΑ, η ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας για όσους έχουν ασφαλιστεί πριν από το 2002 και όσους βρίσκονται μέχρι πέντε χρόνια πριν από τη σύνταξη, καθώς με την αίτηση συνταξιοδότησης θα λαμβάνουν το ποσό που τους αναλογεί εντός 30 ημερών. Το συγκεκριμένο έργο παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του ΕΦΚΑ την περασμένη Πέμπτη και το όλο εγχείρημα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 33.200.000 ευρώ. Ωστόσο, μέχρι τότε όσοι αναζητούν ένσημα της περιόδου πριν από το 2002 μπορούν να τα βρουν κάνοντας τα επόμενα οκτώ βήματα:

1. Αν κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συνταξιοδότησης θα διαπιστώνεται χρόνος ασφάλισης έως 31 Δεκεμβρίου 2001, για τον οποίο δεν υπάρχουν ασφαλιστικά στοιχεία από τις αρμόδιες υπηρεσίες, θα αναζητείται κατ’ αρχάς ο χρόνος στην εφαρμογή «Λογαριασμοί Ασφαλισμένων» του μηχανογραφικού συστήματος.

2. Αν ο χρόνος προκύπτει από την εφαρμογή της ΗΔΙΚΑ, είναι ανακεφαλαιωμένος και διανυθείς στην ασφάλιση, δεν θα απαιτείται η υποβολή Υπεύθυνης Δήλωσης Απώλειας Ασφαλιστικού Βιβλιαρίου.

3. Αν ο χρόνος δεν προκύπτει από την εφαρμογή της ΗΔΙΚΑ ή ο ασφαλισμένος αιτείται περισσότερο χρόνο από τον ήδη ανακεφαλαιωμένο, τότε θα υποβάλλεται στην Υπηρεσία Συντάξεων σχετικό αίτημα.

4. Το έντυπο της αίτησης από τους ενδιαφερόμενους δύναται να αντληθεί από ηλεκτρονική διεύθυνση (efka.gov. gr) στο σχετικό πεδίο των εντύπων του αρμόδιου τμήματος μητρώου.

5. Κατά την παραλαβή του αιτήματος από τον ασφαλισμένο, η υπηρεσία θα πρέπει να ελέγχει την ορθή συμπλήρωση των στοιχείων προκειμένου να διευκολύνεται η διαδικασία περαιτέρω. Παράλληλα, θα αναζητείται το βιβλιάριο υγείας της επίμαχης χρονικής περιόδου, η οποία αναφέρεται στο ΥΔΑΑΒ.

6. Το αίτημα θα διαβιβάζεται από την Υπηρεσία Συντάξεων στο υποκατάστημα του τόπου απασχόλησης.

7. Μετά την έκδοση απόφασης, το υποκατάστημα του τόπου απασχόλησης θα την κοινοποιεί στον ασφαλισμένο και στην αρμόδια Υπηρεσία Συντάξεων που είχε υποβληθεί το αίτημα.

8. Εναλλακτικά μπορεί ασφαλισμένος να αναγνωρίσει πλασματικά έτη ασφάλισης: Η μεγάλη πλειονότητα των ασφαλισμένων κάνει χρήση πλασματικών ετών για να συνταξιοδοτηθεί νωρίτερα από το κανονικό. Αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος μπορούν να υποβληθούν οποτεδήποτε, είτε μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης είτε μεταγενέστερα ή ακόμα και νωρίτερα από αυτήν. Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με έκπτωση είτε με δόσεις ή ακόμη και με παρακράτηση από τη σύνταξη. "Κλειδιά" για τη συνταξιοδότηση πριν από τα 62 έτη (με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη) για άνδρες και γυναίκες είναι η θεμελίωση της 25ετίας, η ύπαρξη ανήλικου τέκνου την περίοδο 2010-2015 και η εξαγορά πλασματικών ετών. Για να εφαρμοστούν αυτές οι ευνοϊκές μεταβατικές διατάξεις, πρέπει οι ενδιαφερόμενοι είτε να είναι ασφαλισμένοι προ του 1993 είτε να έχουν θεμελιώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις ως προς τα έτη ασφάλισης την τριετία 2010- 2012. Ταυτόχρονα μπορούν να προχωρήσουν σε αγορά πλασματικών ετών για τα ένσημα που λείπουν ακόμα και μέσα στο 2023.

Ποιες κατηγορίες έχουν δικαίωμα για σύνταξη πριν τα 62

Οι κατηγορίες οι οποίες έχουν το δικαίωμα για σύνταξη πριν από τα 62 για φέτος είναι οι παρακάτω:

► Ασφαλισμένοι του ΙΚΑ. Όσοι είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης και επεδίωκαν να αποχωρήσουν με 35ετία στο αντίστοιχο όριο ηλικίας, η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί και εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.

► Γονείς σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Ταμεία τραπεζών και ΙΚΑ. Ειδικά όρια ηλικίας ισχύουν και το 2023 για γονείς, άνδρες και γυναίκες, με δικαίωμα εξόδου ακόμη και στα 50 και έως τα 58, εφόσον βέβαια είχαν στο παρελθόν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης. Κομβικό ρόλο σε αυτή την περίπτωση βέβαια παίζει το πότε ενηλικιώθηκε το παιδί.

► Γονείς με 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο. Οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανήλικων τέκνων του ΙΚΑ, των Ταμείων των ΔΕΚΟ/τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης έχοντας συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και ταυτόχρονα ανηλικότητα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2023 ανάλογα με το όριο ηλικίας, όπως αυτό ρυθμίστηκε με βάση το νόμο 4336/2015.

► Βαρέα και ανθυγιεινά. Νωρίτερα μπορούν να βγουν στη σύνταξη οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που κατοχυρώνουν δικαίωμα με 7.500 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες, ακόμα και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης



Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε με 15ετία στο Δημόσιο; Η απάντηση είναι "ναι", καθώς παρέχεται αυτή η δυνατότητα με συρροή νόμων και εγκυκλίων. Όπως αναφέρει στην "Α" ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, οι ασφαλισμένοι μπορούν να αξιοποιήσουν: τη συμπληρωμένη 15ετία ενσήμων, την εξαγορά χρόνου μέχρι 6 μήνες και το δικαίωμα υπαγωγής στην προαιρετική ασφάλιση για διάστημα 3 ετών.

Τι προβλέπεται


Αναλυτικά:

► Με το άρθρο 53 του ν. 4921/2022 δόθηκε η δυνατότητα σε όσους δεν έχουν εξασφαλίσει 15ετία, ώστε να λάβουν σύνταξη στο 67ο έτος, να εξαγοράσουν μέχρι 6 μήνες ένσημα ή να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση.

► Η αναγνώριση γίνεται με την εφάπαξ καταβολή εκ μέρους του ασφαλισμένου των εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη που αντιστοιχούν στις αναγνωριζόμενες ημέρες ασφάλισης, με βάση το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη.

► Το δικαίωμα αυτό αποκλείεται, εάν οι ασφαλισμένοι έχουν αναγνωρίσει πάνω από πέντε (5) έτη πλασματικού χρόνου ασφάλισης.

Ασφαλισμένοι σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ και έχουν ασφαλισθεί για τουλάχιστον πεντακόσιες (500) ημέρες εργασίας εντός ημερολογιακής περιόδου πέντε (5) ετών, πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, μπορούν να ζητήσουν την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισής τους. Αν συντρέχουν οι λοιπές προϋποθέσεις για την απονομή σύνταξης, εκδίδεται πράξη απονομής σύνταξης.

► Η δυνατότητα σε όσους έχουν ασφαλιστεί για τουλάχιστον 500 ημέρες εργασίας ή για 20 μήνες να προβούν σε προαιρετική συνέχιση της ασφάλισής τους παρέχεται για διάστημα μέχρι τρία (3) έτη, αλλά πρέπει να το δηλώσουν εντός πέντε (5) ετών πριν από την ημερομηνία υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης.

Οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του χρόνου ασφάλισης και τη θεμελίωση δικαιώματος πλήρους σύνταξης, λόγω γήρατος, είναι οι εξής:

Να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31/12/2022.

► Να έχουν από 4.350 έως 4.499 ημέρες πραγματικής ασφάλισης, αθροιστικά, σε έναν ή περισσότερους πρώην ΦΚΑ που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.

Να έχουν διακόψει οριστικά την απασχόλησή τους και την πραγματική ή προαιρετική ασφάλιση.

► Να μη έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης ούτε να έχουν συνταξιοδοτηθεί από οποιονδήποτε φορέα στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό.

Να μη δικαιούνται σύνταξη από οποιαδήποτε αιτία, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των φορέων που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ ή με διατάξεις που εφαρμόζονται στο Δημόσιο ή στην Τράπεζα της Ελλάδος ή από ασφαλιστικούς φορείς του εξωτερικού.

► Να μην έχουν αναγνωρίσει πάνω από πέντε (5) έτη πλασματικού χρόνου ασφάλισης.

Όλες οι προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά σε κάθε ασφαλισμένο.

Υπολογισμός εισφορών

Ως προς τον υπολογισμό των εισφορών για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, αυτή γίνεται:

Με εφάπαξ καταβολή εκ μέρους του ασφαλισμένου των συνολικών εισφορών (εργοδότη και εργαζόμενου) που αντιστοιχούν στον αναγνωριζόμενο χρόνο ασφάλισης.

► Με βάση το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη που ισχύει κατά την υποβολή της αίτησης για την αναγνώριση. Δηλαδή: Ποσό εισφορών = Ημέρες ασφάλισης Χ Ημερομίσθιο Ανειδίκευτου Εργάτη Χ ποσοστό εισφορών εργοδότη και ασφαλισμένου για κλάδο κύριας σύνταξης.

Ως προς τη διαδικασία, η αίτηση αναγνώρισης υποβάλλεται στο Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών της Τοπικής Διεύθυνσης ΕΦΚΑ (βάσει του τόπου μόνιμης κατοικίας του ασφαλισμένου), όπου γίνεται ο έλεγχος των προϋποθέσεων και εκδίδεται η αναγνωριστική απόφαση.

Οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση είναι σωρευτικά οι εξής:

Να έχουν ήδη υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης.

● Να έχουν ασφαλισθεί για τουλάχιστον 500 ημέρες εργασίας, εντός της τελευταίας πενταετίας πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, οι οποίες πρέπει να προέρχονται από υποχρεωτική ασφάλιση.

Να έχουν διακόψει την ασφάλισή τους στον e-ΕΦΚΑ.

● Ο συνολικός χρόνος της προαιρετικής ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 3 χρόνια (36 μήνες).

Η αίτηση για υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση μπορεί να υποβληθεί ακόμα και εάν, κατά την εξέταση της αίτησης για συνταξιοδότηση, διαπιστωθεί ότι υπολείπονται έως τρία (3) έτη για τη συμπλήρωση του απαιτούμενου προς συνταξιοδότηση χρόνου ασφάλισης.

● Ο χρόνος της προαιρετικής ασφάλισης αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση και διαρκεί για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπολείπεται (πλην του μήνα υποβολής της αίτησης) των 25 ημερών ασφάλισης.


Δημοσιεύτηκε στην "Απογευματινή της Δευτέρας", 20 Νοεμβρίου.