Όσο μένει αποθηκευμένο στις δεξαμενές των ελαιουργείων, το λάδι «γεννάει» αυξήσεις -ή μειώσεις, ανάλογα με τη χρονιά- ακριβώς όπως μια «εγκλωβισμένη» χρηματιστηριακή μετοχή. Με αυτό τον τρόπο εξηγούν στην «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ» ελαιοπαραγωγοί και ιδιοκτήτες ελαιοτριβείων την ιλιγγιώδη αύξηση στις τιμές της κατηγορίας «Έλαια και Λίπη» κατά 34% σε έναν χρόνο, όπως την κατέγραψε η ΕΛΣΤΑΤ προ ημερών. Η λιανική τιμή του προϊόντος σήμερα έχει ξεπεράσει σε πολλές περιπτώσεις τα 14 ευρώ ανά λίτρο. Και αυτό είναι το περσινό λάδι…

Για τη φετινή σοδειά τα προγνωστικά είναι ακόμη πιο δυσοίωνα. «Η αύξηση (σ.σ. στις τιμές παραγωγού σε σχέση με πέρυσι) θα πάει στο 100% σε λίγες ημέρες», τονίζει στην «Α» ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, Μύρων Χιλετζάκης, ο οποίος εξηγεί ότι ο φετινός καρπός της ελιάς, που αυτές τις ημέρες είναι στο στάδιο της συγκομιδής, θα πάει στο ελαιοτριβείο με τιμή 9,2 €/lt, κάτι που προμηνύει ότι στα ράφια των σουπερμάρκετ σε λίγους μήνες θα έχει ξεπεράσει τα 17 €/lt.

Γιατί αυξήθηκε η τιμή ακόμη και στο περσινό λάδι

Γιατί όμως αυξήθηκε η τιμή ακόμη και στο περσινό λάδι; Η αιτία είναι η μειωμένη παραγωγή σε χώρες της Μεσογείου. Η συνηθισμένη παραγωγή στην Ισπανία ετησίως ήταν πάνω από 1.200.000 τόνους και πέρσι μόλις 800.000. Μειωμένη παραγωγή από 40% και πάνω είχαν και η Πορτογαλία και η Ιταλία και η Τυνησία, στρέφοντας το ενδιαφέρον των Ισπανών εμπόρων στις δεξαμενές των ελληνικών ελαιοτριβείων, εκεί που παραμένει αποθηκευμένο το περίσσευμα της περσινής χρονιάς, περιμένοντας να πωληθεί σε καλύτερη τιμή από τα 4,5 €/lt που είχε οριστεί τον χειμώνα του 2022.

«Στις αρχές της σεζόν οι τυποποιητές είχαν κλείσει συμφωνίες σε χαμηλή τιμή. Το λάδι στον παραγωγό είχε 4,5 ευρώ. Μέχρι τα τέλη Μαρτίου είχε φτάσει στα 5 ευρώ. Από τον Απρίλιο ως τον Ιούνιο έφτασε τα 6,5 ευρώ και μετά έφτασε τα 7,5 ευρώ. Αυτή τη στιγμή το λάδι -το περσινό ακόμη- πωλείται στα 8,5 ευρώ», εξηγεί στην «Α» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ελαιουργείων Νομού Χανίων, Μιχάλης Χαιρετάκης. «Δυστυχώς, ως χώρα δεν έχουμε εθνική στρατηγική για το ελαιόλαδο και είμαστε εξαρτημένοι από τους ξένους. Εκσυγχρονισμός δακοκτονίας, σωστές πρακτικές παραγωγής, σωστές πρακτικές ελαιοποίησης και πώς μπορεί το προϊόν να παραμένει σε ανταγωνιστική τιμή είναι οι απαντήσεις», επισημαίνει.

ΕΦΕΤ: 350 δειγματοληψίες το 2023

Όσο ακριβαίνει το λάδι, γίνεται πιο εύκολα… θύμα νοθείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΕΤ, το 2022 το 14,6% σε 191 δείγματα ελαιόλαδου αποδείχθηκε ότι δεν πληροί τις προϋποθέσεις επισήμανσης, αυθεντικότητας και νοθείας. Έναν χρόνο νωρίτερα, το 2021, σε 327 δείγματα το 9,4% ήταν μη συμμορφούμενο. Συνολικά την περίοδο 2019-2022 το 7,1% σε σύνολο δείγματος 1.067 τυποποιημένων ελαιόλαδων ήταν νοθευμένο ή παράτυπο.

Για φέτος ο ΕΦΕΤ έχει προγραμματίσει 350 δειγματοληψίες: 258 έλεγχοι στο εξαιρετικό παρθένο, 52 στο παρθένο, 20 στο μείγμα ελαιόλαδου, 10 στο πυρηνέλαιο και 10 χύμα. Τα αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν μέσα στον Ιανουάριο του 2024. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον κοινοτικό κανονισμό οι έλεγχοι πραγματοποιούνται στο τελικό προϊόν που διατίθεται στο ράφι και αφορούν χημικό, οργανοληπτικό και έλεγχο ως προς την επισήμανση.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»