Τρόφιμα: Τα προϊόντα που συντηρούν το ακριβό καλάθι
Δύσκολη άσκηση για το Υπουργείο Ανάπτυξης η συγκράτηση του πληθωρισμού στα τρόφιμα, με τον δείκτη να παραμένει πάνω από το 8%, επίδοση που κατατάσσει την Ελλάδα μεταξύ των πιο ακριβών χωρών στην Ευρωζώνη.
Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προς το καλύτερο τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα εκτιμώντας ότι από το 4,2% το 2023, θα υποχωρήσει στο 2,7% φέτος και στο 2% το 2025, τα ακριβά τρόφιμα συντηρούν το πρόβλημα καθώς ο γενικός πληθωρισμός μειώνεται κυρίως λόγω της ραγδαίας πτώσης τιμών σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο.
Είναι ενδεικτικό ότι όσες χώρες ανακοίνωσαν εθνικά στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Ιανουάριο εμφανίζουν αξιοσημείωτη πτώση του πληθωρισμού τροφίμων που διαμορφώνεται στο 5,7% στην ευρωζώνη, με τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή στο 2,8%. Στις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις είναι η Κύπρος, με πληθωρισμό τροφίμων 2,8% από 3,4% τον προηγούμενο μήνα, η Δανία σταθερά στο 2,2%, η Ολλανδία στο 2,5% από 4%, η Σλοβενία στο 3,2% από 4,6%, η Ελβετία στο 2,3% από 3,3%. Στην Πορτογαλία επίσης, αν και ο πληθωρισμός αυξήθηκε παραμένει χαμηλός, στο 2,7% από 1,7% αντίστοιχα, όπως και στη Λετονία που διαμορφώθηκε σε 2,9% από 2,7% αντίστοιχα. Στη Γερμανία ο πληθωρισμός τροφίμων υποχώρησε στο 4,2% από 4,9%, στη Γαλλία σε 5,7% από 7,2% ενώ στην Ισπανία αυξήθηκε σε 7,4% από 7,3% αντίστοιχα. Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε μείωση του πληθωρισμού στο 3,1% τον Ιανουάριο από 3,5% τον Δεκέμβριο του 2023, με τον δείκτη στα τρόφιμα να σημειώνει μείωση 8,3% από 8,9% αντίστοιχα. Από τις χώρες της ευρωζώνης που έχουν ανακοινώσει στοιχεία για τον Ιανουάριο, πληθωρισμό τροφίμων πάνω από αυτά τα επίπεδα εμφανίζει μόνο η Ισλανδία (8,9%) και η Νορβηγία (8,7%) ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις που είναι διαθέσιμα μόνο τα στοιχεία του Δεκεμβρίου, πάνω από 8% ήταν ο πληθωρισμός τροφίμων και σε Σερβία και Μάλτα.
Στην Ελλάδα την κούρσα των ανατιμήσεων οδηγεί το ελαιόλαδο, με αύξηση σε ποσοστό 67,4% τον Ιανουάριο. Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση που είχε προηγηθεί συγκριτικά με έναν μήνα νωρίτερα είναι 6,8%. Φρούτα και λαχανικά συνέχισαν με διψήφια αύξηση, 14,2% και 14,4% αντίστοιχα, για να ακολουθήσουν μεταλλικό νερό και αναψυκτικά με αύξηση 11,7%. Σε ετήσια βάση όλες οι τιμές των τροφίμων είναι αυξημένες ενώ σε μηνιαία βάση, τον Ιανουάριο συγκριτικά με τον Δεκέμβριο φαίνεται αποκλιμάκωση στις τιμές ορισμένων κατηγοριών όπως: γάλα νωπό με μειωμένα λιπαρά (-4,8%), γάλα νωπό πλήρες (-4,4%), αλκοολούχα ποτά (3,9%), ζυμαρικά (-3,3%), τυριά (-1,9%) και πουλερικά (-1,8%). Στον αντίποδα, εκτός από το ελαιόλαδο αύξηση σε μηνιαία βάση σημειώνουν και αλλαντικά (5,7%), γιαούρτι (2,8%), νωπά λαχανικά (2,8%), λαχανικά επεξεργασμένα (2%) και ψάρια νωπά (1,2%).
Τα παραπάνω αποτέλεσαν και το κίνητρο για την περαιτέρω εστίαση της ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης στα μέτρα που έχει θεσπίσει για την ακρίβεια και ειδικά αυτού που αφορά στην απαγόρευση προσφορών για 3 μήνες σε προϊόντα των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί. Πρακτικά διευρύνεται η εμβέλεια των μέτρων προκειμένου να καλύψουν περισσότερες κατηγορίες προϊόντων, καθώς διαπιστώνεται από στελέχη του λιανεμπορίου ότι από τις ανακοινώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα, τον περασμένο μήνα μέχρι σήμερα οι ανατιμήσεις συνεχίζονται μεν, έχουν «φρενάρει» δε. Προκειμένου λοιπόν να έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα οι παρεμβάσεις και να αντιμετωπιστούν δυνητικές ανισότητες και προκλήσεις όπως η πρόσβαση των γυναικών σε προϊόντα υγιεινής με προσιτές τιμές και η σπατάλη τροφίμων, ανακοινώθηκαν χθες κάποιες βελτιώσεις.
Έτσι, εξαιρούνται από το μέτρο της απαγόρευσης προσφορών για 3 μήνες σε προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί, εκείνα τα προϊόντα που βρίσκονται κοντά στην ημερομηνία λήξης τους, τα οποία πρέπει να φέρουν ειδική σήμανση «Προϊόν με κοντινή ημερομηνία λήξης». Επιπλέον, διευρύνεται η σχετική λίστα προϊόντων για τα οποία προβλέπεται μείωση τιμών από την 1η Μαρτίου, με την κατηγορία των προϊόντων εμμήνου ρύσεως, με ισχύ από 20 Μαρτίου. Επίσης, η ομάδα των νωπών προϊόντων για τα οποία εφαρμόζονται «καθαρές τιμές» αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά, ψάρια και κρέατα.
Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προς το καλύτερο τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα εκτιμώντας ότι από το 4,2% το 2023, θα υποχωρήσει στο 2,7% φέτος και στο 2% το 2025, τα ακριβά τρόφιμα συντηρούν το πρόβλημα καθώς ο γενικός πληθωρισμός μειώνεται κυρίως λόγω της ραγδαίας πτώσης τιμών σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο.
Είναι ενδεικτικό ότι όσες χώρες ανακοίνωσαν εθνικά στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Ιανουάριο εμφανίζουν αξιοσημείωτη πτώση του πληθωρισμού τροφίμων που διαμορφώνεται στο 5,7% στην ευρωζώνη, με τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή στο 2,8%. Στις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις είναι η Κύπρος, με πληθωρισμό τροφίμων 2,8% από 3,4% τον προηγούμενο μήνα, η Δανία σταθερά στο 2,2%, η Ολλανδία στο 2,5% από 4%, η Σλοβενία στο 3,2% από 4,6%, η Ελβετία στο 2,3% από 3,3%. Στην Πορτογαλία επίσης, αν και ο πληθωρισμός αυξήθηκε παραμένει χαμηλός, στο 2,7% από 1,7% αντίστοιχα, όπως και στη Λετονία που διαμορφώθηκε σε 2,9% από 2,7% αντίστοιχα. Στη Γερμανία ο πληθωρισμός τροφίμων υποχώρησε στο 4,2% από 4,9%, στη Γαλλία σε 5,7% από 7,2% ενώ στην Ισπανία αυξήθηκε σε 7,4% από 7,3% αντίστοιχα. Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε μείωση του πληθωρισμού στο 3,1% τον Ιανουάριο από 3,5% τον Δεκέμβριο του 2023, με τον δείκτη στα τρόφιμα να σημειώνει μείωση 8,3% από 8,9% αντίστοιχα. Από τις χώρες της ευρωζώνης που έχουν ανακοινώσει στοιχεία για τον Ιανουάριο, πληθωρισμό τροφίμων πάνω από αυτά τα επίπεδα εμφανίζει μόνο η Ισλανδία (8,9%) και η Νορβηγία (8,7%) ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις που είναι διαθέσιμα μόνο τα στοιχεία του Δεκεμβρίου, πάνω από 8% ήταν ο πληθωρισμός τροφίμων και σε Σερβία και Μάλτα.
Στην Ελλάδα την κούρσα των ανατιμήσεων οδηγεί το ελαιόλαδο, με αύξηση σε ποσοστό 67,4% τον Ιανουάριο. Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση που είχε προηγηθεί συγκριτικά με έναν μήνα νωρίτερα είναι 6,8%. Φρούτα και λαχανικά συνέχισαν με διψήφια αύξηση, 14,2% και 14,4% αντίστοιχα, για να ακολουθήσουν μεταλλικό νερό και αναψυκτικά με αύξηση 11,7%. Σε ετήσια βάση όλες οι τιμές των τροφίμων είναι αυξημένες ενώ σε μηνιαία βάση, τον Ιανουάριο συγκριτικά με τον Δεκέμβριο φαίνεται αποκλιμάκωση στις τιμές ορισμένων κατηγοριών όπως: γάλα νωπό με μειωμένα λιπαρά (-4,8%), γάλα νωπό πλήρες (-4,4%), αλκοολούχα ποτά (3,9%), ζυμαρικά (-3,3%), τυριά (-1,9%) και πουλερικά (-1,8%). Στον αντίποδα, εκτός από το ελαιόλαδο αύξηση σε μηνιαία βάση σημειώνουν και αλλαντικά (5,7%), γιαούρτι (2,8%), νωπά λαχανικά (2,8%), λαχανικά επεξεργασμένα (2%) και ψάρια νωπά (1,2%).
Τα παραπάνω αποτέλεσαν και το κίνητρο για την περαιτέρω εστίαση της ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης στα μέτρα που έχει θεσπίσει για την ακρίβεια και ειδικά αυτού που αφορά στην απαγόρευση προσφορών για 3 μήνες σε προϊόντα των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί. Πρακτικά διευρύνεται η εμβέλεια των μέτρων προκειμένου να καλύψουν περισσότερες κατηγορίες προϊόντων, καθώς διαπιστώνεται από στελέχη του λιανεμπορίου ότι από τις ανακοινώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα, τον περασμένο μήνα μέχρι σήμερα οι ανατιμήσεις συνεχίζονται μεν, έχουν «φρενάρει» δε. Προκειμένου λοιπόν να έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα οι παρεμβάσεις και να αντιμετωπιστούν δυνητικές ανισότητες και προκλήσεις όπως η πρόσβαση των γυναικών σε προϊόντα υγιεινής με προσιτές τιμές και η σπατάλη τροφίμων, ανακοινώθηκαν χθες κάποιες βελτιώσεις.
Έτσι, εξαιρούνται από το μέτρο της απαγόρευσης προσφορών για 3 μήνες σε προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί, εκείνα τα προϊόντα που βρίσκονται κοντά στην ημερομηνία λήξης τους, τα οποία πρέπει να φέρουν ειδική σήμανση «Προϊόν με κοντινή ημερομηνία λήξης». Επιπλέον, διευρύνεται η σχετική λίστα προϊόντων για τα οποία προβλέπεται μείωση τιμών από την 1η Μαρτίου, με την κατηγορία των προϊόντων εμμήνου ρύσεως, με ισχύ από 20 Μαρτίου. Επίσης, η ομάδα των νωπών προϊόντων για τα οποία εφαρμόζονται «καθαρές τιμές» αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά, ψάρια και κρέατα.
