Microsoft: Πώς ξεκολλά η επένδυση του 1 δισ. μετά από 3,5 χρόνια
Ήταν 5 Οκτωβρίου του 2020, όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο πρόεδρος της Microsoft, Μπραντ Σμιθ, ανακοίνωναν από την Αθήνα τη μεγαλύτερη επένδυση του αμερικανικού κολοσσού επί ελληνικού εδάφους. Σήμερα, σχεδόν τρεισήμισι χρόνια μετά, το πολύ-αναμενόμενο mega project του 1 δισ. ευρώ για την εγκατάσταση συμπλέγματος τριών data center στην Αττική, δείχνει μόλις να μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εντός του Μαρτίου θα γίνουν ανακοινώσεις από τη Microsoft για το πώς θα προχωρήσει πλέον υπό τα νέα χρονοδιαγράμματα η επένδυση. Χρονοδιαγράμματα, τα οποία γίνονται εκ των πραγμάτων αναγκαία, δεδομένου ότι από τον Οκτώβριο του 2020 -οπότε πρωτο-ανακοινώθηκε το έργο- μια αλυσίδα αγκυλώσεων κράτησε τις μπουλντόζες μακριά από τα Σπάτα, όπου χωροθετείται το πρώτο data center.
«Ο ίδιος ο χαρακτήρας της επένδυσης, οι γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του Δημοσίου, οι καθυστερήσεις στην ένταξη του έργου στον νόμο περί Στρατηγικών Επενδύσεων, οι διαδικασίες που έπρεπε να «τρέξει» η ίδια η Μicrosoft, αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία, έβαλαν τρικλοποδιές στο έργο» είπαν στο powergame.gr πηγές που παρακολουθούν στενά την επένδυση από τα πρώτα της βήματα μέχρι σήμερα.
Όπως εξηγούν, σημαντικός χρόνος απαιτήθηκε μέχρι να ενταχθεί το έργο στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων, καθώς πρακτικά χρειάστηκε νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο συμπεριέλαβε και τα data centers στις επενδύσεις, που μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του σχετικού νόμου.
Ικανό χρονικό διάστημα χρειάστηκε και προκειμένου ο αμερικανικός κολοσσός να εντοπίσει τον κατάλληλο χώρο για τη χωροθέτηση της επένδυσης, μια άσκηση καθόλου εύκολη, αφού η επιλεγείσα περιοχή έπρεπε να καλύπτει πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις σε ζητήματα όπως η μορφολογία του εδάφους, η διασύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο, το κλίμα κλπ.
Οι καθυστερήσεις και το Προεδρικό Διάταγμα
Θυμίζουμε ότι η Microsoft, το δεύτερο εξάμηνο του 2021, ενεργοποίησε θυγατρική στη χώρα μας, τη «Microsoft Operations 4733 Hellas», η οποία και ανέλαβε την επένδυση, υποβάλλοντας στις αρχές του 2022 αίτηση υπαγωγής του επενδυτικού της προγράμματος «Investment in Data Centers in Greece» στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων.
Ωστόσο, η επένδυση μπλόκαρε εκ νέου στην αδυναμία του Δημοσίου και των εμπλεκόμενων φορέων να τρέξουν τις δαιδαλώδεις διαδικασίες που απαιτούνται στην περίπτωση των «greenfield επενδύσεων», ήτοι των επενδύσεων σε αναξιοποίητες ζώνες, όπου δηλαδή δεν προϋπάρχει δόμηση. Έτσι, αν το απαιτούμενο Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) για τη στρατηγική επένδυση πήρε το πράσινο φως τον Μάιο του 2023. Το δε απαραίτητο Προεδρικό Διάταγμα για το ΕΣΧΑΣΕ αναρτήθηκε μόλις τον Ιανουάριο του 2024.
«Η αλήθεια είναι και εμείς διαφορετικά τα περιμέναμε στην αρχή. Δυστυχώς όμως είμαστε οι πρώτοι που κάνουμε όλη αυτή τη διαδικασία, οπότε και έπρεπε να αντιμετωπιστούν πολλά ζητήματα. Πρώτη φορά γίνεται τέτοιο έργο στην Ελλάδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται» είχε δηλώσει με νόημα πριν από έναν χρόνο ο τότε general manager της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, Θεοδόσης Μιχαλόπουλος.
Ο πόλεμος και οι εντάσεις
Πηγές που γνωρίζουν την πορεία της επένδυσης συμπεριλαμβάνουν στο γαϊτανάκι των καθυστερήσεων και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, ο οποίος, πέρα από το ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον που δημιούργησε, εκτόξευσε στα ύψη τον πληθωρισμό και άρα όλα τα σχετικά με το έργο κόστη.
Σίγουρα, την επένδυση δεν διευκόλυνε ούτε το γεγονός ότι όλες οι στρατηγικές αποφάσεις για την επένδυση της Microsoft στην Ελλάδα αποτελούν κομμάτι ενός ευρύτερου επενδυτικού παζλ της εταιρείας, με την υλοποίηση του έργου να γίνεται παράλληλα με αντίστοιχες επενδύσεις, που τρέχει η μητρική εταιρεία σε διάφορες χώρες του κόσμου, και τις αποφάσεις να λαμβάνονται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Πώς ξεμπλοκάρει το έργο
Τον δρόμο για την υλοποίηση του έργου άνοιξε εδώ και ένα μήνα η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο εγκρίνεται το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης της επένδυσης στα Σπάτα και η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο πρακτικά εγκρίνεται ο χωρικός προορισμός του project, καθώς και οι χρήσης γης, αλλά και οι όροι δόμησης, περνά το έργο στην επόμενη φάση, καθώς -τυπικά τουλάχιστον- το project μπαίνει σε διαδικασία «fast forward».
Θυμίζουμε, η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος ήρθε μια εβδομάδα μετά την απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα, με την οποία εγκρίθηκαν τα κίνητρα για το project, που έχει ενταχθεί στον νόμο περί Στρατηγικών Επενδύσεων. Βάσει της απόφασης, η επένδυση της Microsoft έχει λάβει το κίνητρο της ταχείας αδειοδότησης και χωροθέτησης.
Στην απόφαση που περιλαμβάνει επτά άρθρα προβλέπονται κίνητρα ταχείας αδειοδότησης και χωροθέτησης των τριών data centers στη χώρα μας, αλλά και η υποχρέωση της Microsoft να ολοκληρώσει το επενδυτικό σχέδιό της μέσα σε μία δεκαπενταετία.
Ερωτηθείσα προ εβδομάδων από το powergame.gr για το αν υπάρχουν φόβοι για νέες καθυστερήσεις, η general manager της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, Γιάννα Ανδρονοπούλου, σχολίασε με νόημα ότι οι εναπομείνασες εκκρεμότητες, που αφορούν κάποιες μελέτες, είναι μικρές και άρα ο δρόμος για την ανάδειξη αναδόχου και την εκκίνηση του έργου θα είναι σύντομος.
Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, προσφορές για το έργο έχουν καταθέσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε κοινοπραξία με τον ιταλικό πολυεθνικό όμιλο Renco, η Άκτωρ και όμιλος Μυτιληναίου.
Σημειώνεται ότι το πρώτο data center της Microsoft θα είναι δυναμικότητας 19,2 MW και θα αναπτυχθεί σε τμήμα 22,3 στρεμμάτων εκ της συνολικής έκτασης 85 στρεμμάτων που αποτελείται από δύο οικόπεδα στο επιχειρηματικό πάρκο Σπάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εντός του Μαρτίου θα γίνουν ανακοινώσεις από τη Microsoft για το πώς θα προχωρήσει πλέον υπό τα νέα χρονοδιαγράμματα η επένδυση. Χρονοδιαγράμματα, τα οποία γίνονται εκ των πραγμάτων αναγκαία, δεδομένου ότι από τον Οκτώβριο του 2020 -οπότε πρωτο-ανακοινώθηκε το έργο- μια αλυσίδα αγκυλώσεων κράτησε τις μπουλντόζες μακριά από τα Σπάτα, όπου χωροθετείται το πρώτο data center.
«Ο ίδιος ο χαρακτήρας της επένδυσης, οι γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του Δημοσίου, οι καθυστερήσεις στην ένταξη του έργου στον νόμο περί Στρατηγικών Επενδύσεων, οι διαδικασίες που έπρεπε να «τρέξει» η ίδια η Μicrosoft, αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία, έβαλαν τρικλοποδιές στο έργο» είπαν στο powergame.gr πηγές που παρακολουθούν στενά την επένδυση από τα πρώτα της βήματα μέχρι σήμερα.
Όπως εξηγούν, σημαντικός χρόνος απαιτήθηκε μέχρι να ενταχθεί το έργο στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων, καθώς πρακτικά χρειάστηκε νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο συμπεριέλαβε και τα data centers στις επενδύσεις, που μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του σχετικού νόμου.
Ικανό χρονικό διάστημα χρειάστηκε και προκειμένου ο αμερικανικός κολοσσός να εντοπίσει τον κατάλληλο χώρο για τη χωροθέτηση της επένδυσης, μια άσκηση καθόλου εύκολη, αφού η επιλεγείσα περιοχή έπρεπε να καλύπτει πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις σε ζητήματα όπως η μορφολογία του εδάφους, η διασύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο, το κλίμα κλπ.
Οι καθυστερήσεις και το Προεδρικό Διάταγμα
Θυμίζουμε ότι η Microsoft, το δεύτερο εξάμηνο του 2021, ενεργοποίησε θυγατρική στη χώρα μας, τη «Microsoft Operations 4733 Hellas», η οποία και ανέλαβε την επένδυση, υποβάλλοντας στις αρχές του 2022 αίτηση υπαγωγής του επενδυτικού της προγράμματος «Investment in Data Centers in Greece» στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων.
Ωστόσο, η επένδυση μπλόκαρε εκ νέου στην αδυναμία του Δημοσίου και των εμπλεκόμενων φορέων να τρέξουν τις δαιδαλώδεις διαδικασίες που απαιτούνται στην περίπτωση των «greenfield επενδύσεων», ήτοι των επενδύσεων σε αναξιοποίητες ζώνες, όπου δηλαδή δεν προϋπάρχει δόμηση. Έτσι, αν το απαιτούμενο Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) για τη στρατηγική επένδυση πήρε το πράσινο φως τον Μάιο του 2023. Το δε απαραίτητο Προεδρικό Διάταγμα για το ΕΣΧΑΣΕ αναρτήθηκε μόλις τον Ιανουάριο του 2024.
«Η αλήθεια είναι και εμείς διαφορετικά τα περιμέναμε στην αρχή. Δυστυχώς όμως είμαστε οι πρώτοι που κάνουμε όλη αυτή τη διαδικασία, οπότε και έπρεπε να αντιμετωπιστούν πολλά ζητήματα. Πρώτη φορά γίνεται τέτοιο έργο στην Ελλάδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται» είχε δηλώσει με νόημα πριν από έναν χρόνο ο τότε general manager της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, Θεοδόσης Μιχαλόπουλος.
Ο πόλεμος και οι εντάσεις
Πηγές που γνωρίζουν την πορεία της επένδυσης συμπεριλαμβάνουν στο γαϊτανάκι των καθυστερήσεων και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, ο οποίος, πέρα από το ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον που δημιούργησε, εκτόξευσε στα ύψη τον πληθωρισμό και άρα όλα τα σχετικά με το έργο κόστη.
Σίγουρα, την επένδυση δεν διευκόλυνε ούτε το γεγονός ότι όλες οι στρατηγικές αποφάσεις για την επένδυση της Microsoft στην Ελλάδα αποτελούν κομμάτι ενός ευρύτερου επενδυτικού παζλ της εταιρείας, με την υλοποίηση του έργου να γίνεται παράλληλα με αντίστοιχες επενδύσεις, που τρέχει η μητρική εταιρεία σε διάφορες χώρες του κόσμου, και τις αποφάσεις να λαμβάνονται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Πώς ξεμπλοκάρει το έργο
Τον δρόμο για την υλοποίηση του έργου άνοιξε εδώ και ένα μήνα η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο εγκρίνεται το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης της επένδυσης στα Σπάτα και η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο πρακτικά εγκρίνεται ο χωρικός προορισμός του project, καθώς και οι χρήσης γης, αλλά και οι όροι δόμησης, περνά το έργο στην επόμενη φάση, καθώς -τυπικά τουλάχιστον- το project μπαίνει σε διαδικασία «fast forward».
Θυμίζουμε, η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος ήρθε μια εβδομάδα μετά την απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα, με την οποία εγκρίθηκαν τα κίνητρα για το project, που έχει ενταχθεί στον νόμο περί Στρατηγικών Επενδύσεων. Βάσει της απόφασης, η επένδυση της Microsoft έχει λάβει το κίνητρο της ταχείας αδειοδότησης και χωροθέτησης.
Στην απόφαση που περιλαμβάνει επτά άρθρα προβλέπονται κίνητρα ταχείας αδειοδότησης και χωροθέτησης των τριών data centers στη χώρα μας, αλλά και η υποχρέωση της Microsoft να ολοκληρώσει το επενδυτικό σχέδιό της μέσα σε μία δεκαπενταετία.
Ερωτηθείσα προ εβδομάδων από το powergame.gr για το αν υπάρχουν φόβοι για νέες καθυστερήσεις, η general manager της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, Γιάννα Ανδρονοπούλου, σχολίασε με νόημα ότι οι εναπομείνασες εκκρεμότητες, που αφορούν κάποιες μελέτες, είναι μικρές και άρα ο δρόμος για την ανάδειξη αναδόχου και την εκκίνηση του έργου θα είναι σύντομος.
Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, προσφορές για το έργο έχουν καταθέσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε κοινοπραξία με τον ιταλικό πολυεθνικό όμιλο Renco, η Άκτωρ και όμιλος Μυτιληναίου.
Σημειώνεται ότι το πρώτο data center της Microsoft θα είναι δυναμικότητας 19,2 MW και θα αναπτυχθεί σε τμήμα 22,3 στρεμμάτων εκ της συνολικής έκτασης 85 στρεμμάτων που αποτελείται από δύο οικόπεδα στο επιχειρηματικό πάρκο Σπάτων.
