Οι ισχυρές οικονομίες της Δύσης επανέλαβαν, κατά τη σύνοδο των G7 στο Μπρίντιζι που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα που πέρασε, τη στήριξή τους σε τέσσερις νέους εμπορικούς διαδρόμους με στόχο την αναχαίτιση της Κίνας και της Ρωσίας. Πρόκειται για τον λεγόμενο Μεσαίο Διάδρομο, τον IMEC (India-Middle East-Europe Economic Corridor), τον διάδρομο Lobito και τον διάδρομο Luzon. Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζ. Μελόνι κατάφερε να εντάξει στο πακέτο των διεθνών πρωτοβουλιών στις υποδομές και το ιταλικό σχέδιο Ματέι (Mattei Plan) που επικεντρώνεται, μεταξύ άλλων, και στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις της Αφρικής με την Ευρώπη. Στόχος των νέων εμπορικών διαδρόμων είναί είτε να παρακαμφθούν χώρες όπως η Ρωσία, είτε να αναχαιτιστούν αντίστοιχες πρωτοβουλίες της Κίνας όπως η γνωστή Belt and Road Initiative (BRI).

Η χώρα μας, όπως είχε προκύψει και από τις δύο συναντήσεις των πρωθυπουργών Ελλάδας και Ινδίας τον τελευταίο χρόνο, ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στον IMEC που έχει στόχο τη μεταφορά προϊόντων μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης μέσω Μέσης Ανατολής και Μεσογείου. Ωστόσο, οι ελληνικές επιδιώξεις σκοντάφτουν στο γεγονός πως οι Κινέζοι της Cosco ελέγχουν τον Πειραιά, το μεγαλύτερο λιμάνι της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ενώ ο ΟΛΘ, που διαχειρίζεται το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, δεν έχει προχωρήσει τις απαραίτητες επενδύσεις, με τον βασικό του μέτοχο (Ιβάν Σαββίδη) να βρίσκεται, επίσης, στο στόχαστρο των ΗΠΑ.


Πάντως, η Ελλάδα δηλώνει αρωγός της επίτευξης μιας αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας. Συν τοις άλλοις, είναι η κοντινότερη χώρα στην Ινδία, που είναι ταυτόχρονα µέλος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, ενώ βρίσκεται σε πλεονεκτική γεωγραφικά και γεωπολιτικά θέση ώστε να αποτελέσει την «κύρια είσοδο» της Ινδίας προς την Ευρώπη, σχέδιο που προωθείται δυναμικά από την ελληνική κυβέρνηση. Ο Έλληνας πρωθυπουργός σε πρόσφατο τετ-α-τετ με τον οµόλογό του Ναρέντρα είχαν αναφερθεί στο εν λόγω σχέδιο.

Σημειώνεται πως ο IMEC είναι ένα έργο που αποσκοπεί στην ανάπτυξη λιμενικών υποδομών, σιδηροδρόμων, δρόμων, θαλάσσιων γραμμών και αγωγών για τη βελτίωση του εμπορίου μεταξύ της Ινδίας, της Αραβικής Χερσονήσου, της περιοχής της Μεσογείου και της Ευρώπης, που ενδεχομένως θα ανοίξει έναν περαιτέρω διάδρομο προς την αφρικανική ήπειρο. Ακριβώς επειδή το σχέδιο βασίζεται στη δημιουργία ενός μεγάλου σιδηροδρομικού άξονα που θα ξεκινάει από τη Σαουδική Αραβία και θα φτάνει στο λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ, προϋποθέτει εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο. Πρόκειται για δύσκολη άσκηση ιδίως όσο εξελίσσεται ο πόλεμος με την Χαμάς. Το τεταμένο κλίμα έχει επικρατήσει στη Μέση Ανατολή είχε μέχρι πρότινος σχεδόν παγώσει τον νέο σιδηροδρομικό εμπορικό διάδρομο, ο οποίος διασχίζει χώρες που βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού. Οι φιλοδοξίες της G7 σκοντάφτουν πάνω στη σκληρή πραγματικότητα.


Την ίδια ώρα, οι βαθιές οικονομικές σχέσεις μεταξύ της Κίνας και του Αραβικού Κόλπου αποτελούν επίσης πρόκληση. Το εμπόριο μεταξύ Κίνας και Σαουδικής Αραβίας ξεπέρασε τα 106 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, σχεδόν διπλάσια αξία από το εμπόριο ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας. Η Κίνα έχει επίσης αποκτήσει μειοψηφικό μερίδιο 20% στο Red Sea Gateway Terminal, το μεγαλύτερο λιμάνι της Σαουδικής Αραβίας. Η αξία του μη πετρελαϊκού εμπορίου Κίνας-Αραβικών Εμιράτων ξεπέρασε τα 72 δισ. δολάρια μόνο το 2022 και η Κίνα έχει ήδη επενδύσει σε πολλαπλά αναπτυξιακά προγράμματα.