Χωροταξικό για κοινές επενδύσεις σε data centers και ΑΠΕ
Να «παντρέψει» το μπαράζ των επενδύσεων σε data centers με το υφιστάμενο και το μελλοντικό ενεργειακό δυναμικό της χώρας θέλει η Ελλάδα, προχωρώντας μέσα στο καλοκαίρι στη χαρτογράφηση του συνόλου των σχετικών επενδύσεων, ώστε να αποκτήσει έναν οδικό χάρτη για τον βιώσιμο σχεδιασμό τους.
Τη σχετική πρωτοβουλία ανέλαβε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τον υπουργό Δημήτρη Παπαστεργίου, να έχει ήδη κάνει μια πρώτη συνάντηση με τις διοικήσεις ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου να ξεκινήσει η καταγραφή των περιοχών όπου υπάρχει -πιθανώς- πλεόνασμα ενέργειας και επάρκεια δικτύων.
«Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να φέρουμε την κατανάλωση των data centers όσο πιο κοντά στην παραγωγή μπορούμε. Δηλαδή να χρησιμοποιήσουμε ΑΠΕ όσο μπορούμε περισσότερο για τη λειτουργία των κέντρων δεδομένων και των υπολογιστών που τρέχουνε αλγορίθμους ΤΝ» τόνισε στο powergame.gr o κ. Παπαστεργίου, εξηγώντας τα βήματα που κάνει η Ελλάδα προς την απόκτηση εθνικής στρατηγικής χωροθέτησης των σχετικών επενδύσεων.
«Θα πρέπει να ξέρουμε σε ποια σημεία το δίκτυο είναι σήμερα επαρκές και να πούμε σε έναν επενδυτή για παράδειγμα να μην πάει στο Κορωπί -τυχαία αναφορά-, γιατί πιθανώς εκεί τα έργα, τα οποία θα απαιτηθούν να είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα, αλλά να πάει στην Κοζάνη για να βρίσκεται κοντά στο δίκτυο κορμού του ΑΔΜΗΕ, γιατί εκεί ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να τον “τροφοδοτήσει” με ισχύ γρήγορη και να πραγματοποιήσει την επένδυσή του» σημειώνει ο κ. Παπαστεργίου.
«Χωροταξικό» μέσα στο καλοκαίρι
«Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε άμεσα τη μελέτη μαζί με τους φορείς, για να μπορέσουμε μέσα στο καλοκαίρι να έχουμε μια πλήρως καταγεγραμμένη και χαρτογραφημένη εικόνα της χώρας σε σχέση με αυτό αλλά και σε σχέση με την παραγωγή ΑΠΕ» είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αναφερόμενος στη συντονισμένη δράση που αναλαμβάνει από κοινού με τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ.
“Βρισκόμαστε σε επαγρύπνηση, καθώς τα data centers αποτελούν μία από τις βασικές προτεραιότητές μας. Δηλώνουμε πανέτοιμοι να διερευνήσουμε τις τοποθεσίες, στις οποίες υπάρχουν τα πιο ισχυρά και αξιόπιστα δίκτυα, ώστε να ανταπεξέλθουν σε τόσο απαιτητικές εγκαταστάσεις” σχολίασε με δήλωσή του στο Powergame.gr ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Τάσος Μάνος.
Ο ίδιος πρόσθεσε:” είμαστε αρωγοί και καταλύτες της όλης προσπάθειας. Εχουμε αναγνωρίσει και προτείνει την ανάγκη ενός στιβαρού κεντρικού σχεδιασμού, ώστε να συνεχίσουμε να δίνουμε άμεσες λύσεις. Χαιρετίζουμε αυτή την πρωτοβουλία της οποίας είμαστε θερμοί υποστηρικτές” .
Η δημιουργία χάρτη ενέργειας και δικτύων, ώστε να κατευθυνθούν ανάλογα και οι επενδύσεις σε data centers στην Ελλάδα θεωρείται μείζονος σημασίας, με το δεδομένο ότι ακόμη και ένα κέντρο δεδομένων μικρομεσαίου μεγέθους έχει ενεργειακή κατανάλωση μερικών δεκάδων μεγαβάτ, καθώς οι ανάγκες για ψύξη είναι τεράστιες. Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες, που επενδύουν σε data centers, θέλουν να εξασφαλίζουν «πράσινη» ενέργεια και όχι από συμβατικές μονάδες.
Ως εκ τούτου, το εν εξελίξει μπαράζ των επενδύσεων σε data center «κουμπώνει» απόλυτα με τη στρατηγική μεγάλων ενεργειακών ομίλων ανάπτυξης έργων ΑΠΕ, με το υπουργείο Ψηφιακής Ανάπτυξης να θέλει να «γεφυρώσει» αυτές τις δύο επενδυτικές τάσεις.
«Στη συνάντηση που έγινε με τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ συζητήσαμε το πώς θα γεφυρώσουμε το γεγονός ότι από τη μία πλευρά κυρίως σε κάποιες περιοχές της Αττικής, τα έργα που απαιτούνται από τον ΑΔΜΗΕ ή τον ΔΕΔΔΗΕ δεν θα γίνουν σε εύλογο χρόνο, σίγουρα δεν θα γίνουν στα χρονοδιαγράμματα που θέλουν οι ιδιοκτήτες/οι επενδυτές data centers και από την άλλη να δούμε σε ποιες περιοχές της χώρας υπάρχει πιθανώς πλεόνασμα ενέργειας και επάρκεια δικτύων. Το δεύτερο πράγμα που πάμε γεφυρώσουμε με το πρώτο είναι το γεγονός ότι παρατηρήθηκε ειδικά την περίοδο του Πάσχα, η ανάγκη να κλείσουμε ανανεώσιμες πηγές διότι δεν είχαμε καταναλώσεις» τονίζει στο powergame.gr ο κ. Παπαστεργίου.
Ο δυσεπίλυτος γρίφος
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι αδηφάγα στο κομμάτι της ενέργειας και δεν θέλουμε να καίμε ούτε λιγνίτη, ούτε φυσικό αέριο για να την παράξουμε» σημείωσε προ ημερών ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης από το βήμα συνεδρίου, υπογραμμίζοντας το υψηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα που έχουν οι υπερυπολογιστές και τα data center για να «έχουν την ταχύτητα που θέλουμε» καθώς χρειάζονται σημαντικές ποσότητες ενέργειας.
Ο ίδιος ανέφερε ως παράδειγμα την Κρήτη, η οποία υποδέχεται μεγάλο όγκο των επενδύσεων σε data centers και υποβρύχια καλώδια: «Η Κρήτη για παράδειγμα, όπου από εκεί πρόκειται να περάσουν πολλά υποθαλάσσια καλώδια, έχει πολύ συγκεκριμένες ενεργειακές δυνατότητες και αυτό θα πρέπει να το σεβαστούμε σε σχέση με τις υπόλοιπες ενεργειακές ανάγκες που έχει το νησί» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Διεθνές πρόβλημα
Η ανάγκη για «πάντρεμα» των ενεργειακών επενδύσεων με τις επενδύσεις σε υποδομές και δίκτυα ενέργειας και πιεστική είναι και σίγουρα δεν αποτελεί μόνο εγχώριο γρίφο. Νέα έρευνα της Goldman Sachs εκτιμά ότι οι ενεργειακές ανάγκες των data centers, παγκοσμίως, θα εκτοξευθούν έως τα τέλη της δεκαετίας. Για την ακρίβεια η σχετική έρευνα εκτιμά ότι η ζήτηση ενέργειας από κέντρα δεδομένων θα υπερδιπλασιαστεί έως το 2030, αυξανόμενη κατά 160%.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα κέντρα δεδομένων εκτιμάται ότι θα εκτοξεύσουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 40% ίσως ακόμη και κατά 50%, με την Goldman Sachs να εκτιμά ότι μέχρι το 2030, οι ανάγκες σε ενέργεια αυτών των κέντρων δεδομένων θα είναι ανάλογες με την τρέχουσα συνολική κατανάλωση της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ολλανδίας μαζί.
Ειδικότερα, τα κέντρα δεδομένων παγκοσμίως καταναλώνουν το 1-2% της συνολικής ενέργειας, αλλά αυτό το ποσοστό πιθανότατα θα αυξηθεί στο 3-4% μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Στην πορεία, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα κέντρα δεδομένων μπορεί να υπερδιπλασιαστούν από το 2022 έως το 2030.
Από την πλευρά του, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας σε πρόσφατη ανάλυσή του εκτιμά πως η κατανάλωση ενέργειας από τον κλάδο των κέντρων δεδομένων αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 1% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, ενώ αναμένεται να φτάσει το 8% μέχρι το 2030.
Μπαράζ επενδύσεων
Η εθνική στρατηγική για την ορθολογική χωροθέτηση των data centers στη χώρα υπαγορεύεται από την έκρηξη των σχετικών επενδύσεων στην Ελλάδα, η οποία εντείνεται προϊόντος του χρόνου. Τη σχετική κινητικότητα έρχεται να τροφοδοτήσει περαιτέρω η ΔΕΗ, η οποία εκτός από τις οπτικές ίνες, έχει χαράξει οδικό χάρτη για τις τηλεπικοινωνίες, με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλου της επιχείρησης, Γιώργο Στάσση, να εκφράζει ανοιχτά την πρόθεσή της να εγκαταστήσει κέντρα δεδομένων επί ελληνικού εδάφους.
Τη δυναμική της χώρας να μετεξελιχθεί σε ισχυρό περιφερειακό hub για την ανάπτυξη κέντρων δεδομένων στην ευρύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης και των Βαλκανίων, αποκτώντας ρόλο εναλλακτική «αποθήκης» της Μεσογείου για τον τεράστιο όγκο των δεδομένων που διακινούνται, έρχονται να στηρίξουν τα πλάνα διεθνών -αλλά και εγχώριων επενδυτών data centers.
Στον μακρύ κατάλογο των δρομολογημένων επενδύσεων, όπως αυτών των Microsoft, Digital Realty, Google, Sparkle, Amazon, Lancom, προσμετράται πλέον και το εξ Ανατολών ενδιαφέρον με την εκπεφρασμένη -ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο- πρόθεση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων να δηλώσουν «παρών» στην ελληνική αγορά data centers με γιγαντιαίες, μέγιστης συνολικής δυναμικότητας 500 ΜW.
«Οι επενδυτές σε data centers μετακινούνται σε νέες αγορές στόχους, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, όπου υπάρχει διαθεσιμότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ οι τιμές στην αγορά του real estate παραμένουν σε λογικά επίπεδα» αναφέρει πρόσφατη μελέτη της Research and Markets, για την οποία πρώτο έγραψε το powergame.gr.
Σύμφωνα με τη μελέτη, στην ελληνική αγορά data centers αναμένονται ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης την επόμενη πενταετία: η έρευνα εκτιμά την αξία του ελληνικού οικοσυστήματος data centers στα 763,80 εκατ. δολ. με πρόβλεψη να φτάσει το 1,35 δισ. δολ. το 2029, κινούμενη με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 9,9%, ενώ οι επενδύσεις που αναμένονται εκτιμώνται σε 1,2 δισ. δολ.
Τη σχετική πρωτοβουλία ανέλαβε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τον υπουργό Δημήτρη Παπαστεργίου, να έχει ήδη κάνει μια πρώτη συνάντηση με τις διοικήσεις ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου να ξεκινήσει η καταγραφή των περιοχών όπου υπάρχει -πιθανώς- πλεόνασμα ενέργειας και επάρκεια δικτύων.
«Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να φέρουμε την κατανάλωση των data centers όσο πιο κοντά στην παραγωγή μπορούμε. Δηλαδή να χρησιμοποιήσουμε ΑΠΕ όσο μπορούμε περισσότερο για τη λειτουργία των κέντρων δεδομένων και των υπολογιστών που τρέχουνε αλγορίθμους ΤΝ» τόνισε στο powergame.gr o κ. Παπαστεργίου, εξηγώντας τα βήματα που κάνει η Ελλάδα προς την απόκτηση εθνικής στρατηγικής χωροθέτησης των σχετικών επενδύσεων.
«Θα πρέπει να ξέρουμε σε ποια σημεία το δίκτυο είναι σήμερα επαρκές και να πούμε σε έναν επενδυτή για παράδειγμα να μην πάει στο Κορωπί -τυχαία αναφορά-, γιατί πιθανώς εκεί τα έργα, τα οποία θα απαιτηθούν να είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα, αλλά να πάει στην Κοζάνη για να βρίσκεται κοντά στο δίκτυο κορμού του ΑΔΜΗΕ, γιατί εκεί ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να τον “τροφοδοτήσει” με ισχύ γρήγορη και να πραγματοποιήσει την επένδυσή του» σημειώνει ο κ. Παπαστεργίου.
«Χωροταξικό» μέσα στο καλοκαίρι
«Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε άμεσα τη μελέτη μαζί με τους φορείς, για να μπορέσουμε μέσα στο καλοκαίρι να έχουμε μια πλήρως καταγεγραμμένη και χαρτογραφημένη εικόνα της χώρας σε σχέση με αυτό αλλά και σε σχέση με την παραγωγή ΑΠΕ» είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αναφερόμενος στη συντονισμένη δράση που αναλαμβάνει από κοινού με τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ.
“Βρισκόμαστε σε επαγρύπνηση, καθώς τα data centers αποτελούν μία από τις βασικές προτεραιότητές μας. Δηλώνουμε πανέτοιμοι να διερευνήσουμε τις τοποθεσίες, στις οποίες υπάρχουν τα πιο ισχυρά και αξιόπιστα δίκτυα, ώστε να ανταπεξέλθουν σε τόσο απαιτητικές εγκαταστάσεις” σχολίασε με δήλωσή του στο Powergame.gr ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Τάσος Μάνος.
Ο ίδιος πρόσθεσε:” είμαστε αρωγοί και καταλύτες της όλης προσπάθειας. Εχουμε αναγνωρίσει και προτείνει την ανάγκη ενός στιβαρού κεντρικού σχεδιασμού, ώστε να συνεχίσουμε να δίνουμε άμεσες λύσεις. Χαιρετίζουμε αυτή την πρωτοβουλία της οποίας είμαστε θερμοί υποστηρικτές” .
Η δημιουργία χάρτη ενέργειας και δικτύων, ώστε να κατευθυνθούν ανάλογα και οι επενδύσεις σε data centers στην Ελλάδα θεωρείται μείζονος σημασίας, με το δεδομένο ότι ακόμη και ένα κέντρο δεδομένων μικρομεσαίου μεγέθους έχει ενεργειακή κατανάλωση μερικών δεκάδων μεγαβάτ, καθώς οι ανάγκες για ψύξη είναι τεράστιες. Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες, που επενδύουν σε data centers, θέλουν να εξασφαλίζουν «πράσινη» ενέργεια και όχι από συμβατικές μονάδες.
Ως εκ τούτου, το εν εξελίξει μπαράζ των επενδύσεων σε data center «κουμπώνει» απόλυτα με τη στρατηγική μεγάλων ενεργειακών ομίλων ανάπτυξης έργων ΑΠΕ, με το υπουργείο Ψηφιακής Ανάπτυξης να θέλει να «γεφυρώσει» αυτές τις δύο επενδυτικές τάσεις.
«Στη συνάντηση που έγινε με τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ συζητήσαμε το πώς θα γεφυρώσουμε το γεγονός ότι από τη μία πλευρά κυρίως σε κάποιες περιοχές της Αττικής, τα έργα που απαιτούνται από τον ΑΔΜΗΕ ή τον ΔΕΔΔΗΕ δεν θα γίνουν σε εύλογο χρόνο, σίγουρα δεν θα γίνουν στα χρονοδιαγράμματα που θέλουν οι ιδιοκτήτες/οι επενδυτές data centers και από την άλλη να δούμε σε ποιες περιοχές της χώρας υπάρχει πιθανώς πλεόνασμα ενέργειας και επάρκεια δικτύων. Το δεύτερο πράγμα που πάμε γεφυρώσουμε με το πρώτο είναι το γεγονός ότι παρατηρήθηκε ειδικά την περίοδο του Πάσχα, η ανάγκη να κλείσουμε ανανεώσιμες πηγές διότι δεν είχαμε καταναλώσεις» τονίζει στο powergame.gr ο κ. Παπαστεργίου.
Ο δυσεπίλυτος γρίφος
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι αδηφάγα στο κομμάτι της ενέργειας και δεν θέλουμε να καίμε ούτε λιγνίτη, ούτε φυσικό αέριο για να την παράξουμε» σημείωσε προ ημερών ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης από το βήμα συνεδρίου, υπογραμμίζοντας το υψηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα που έχουν οι υπερυπολογιστές και τα data center για να «έχουν την ταχύτητα που θέλουμε» καθώς χρειάζονται σημαντικές ποσότητες ενέργειας.
Ο ίδιος ανέφερε ως παράδειγμα την Κρήτη, η οποία υποδέχεται μεγάλο όγκο των επενδύσεων σε data centers και υποβρύχια καλώδια: «Η Κρήτη για παράδειγμα, όπου από εκεί πρόκειται να περάσουν πολλά υποθαλάσσια καλώδια, έχει πολύ συγκεκριμένες ενεργειακές δυνατότητες και αυτό θα πρέπει να το σεβαστούμε σε σχέση με τις υπόλοιπες ενεργειακές ανάγκες που έχει το νησί» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Διεθνές πρόβλημα
Η ανάγκη για «πάντρεμα» των ενεργειακών επενδύσεων με τις επενδύσεις σε υποδομές και δίκτυα ενέργειας και πιεστική είναι και σίγουρα δεν αποτελεί μόνο εγχώριο γρίφο. Νέα έρευνα της Goldman Sachs εκτιμά ότι οι ενεργειακές ανάγκες των data centers, παγκοσμίως, θα εκτοξευθούν έως τα τέλη της δεκαετίας. Για την ακρίβεια η σχετική έρευνα εκτιμά ότι η ζήτηση ενέργειας από κέντρα δεδομένων θα υπερδιπλασιαστεί έως το 2030, αυξανόμενη κατά 160%.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα κέντρα δεδομένων εκτιμάται ότι θα εκτοξεύσουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 40% ίσως ακόμη και κατά 50%, με την Goldman Sachs να εκτιμά ότι μέχρι το 2030, οι ανάγκες σε ενέργεια αυτών των κέντρων δεδομένων θα είναι ανάλογες με την τρέχουσα συνολική κατανάλωση της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ολλανδίας μαζί.
Ειδικότερα, τα κέντρα δεδομένων παγκοσμίως καταναλώνουν το 1-2% της συνολικής ενέργειας, αλλά αυτό το ποσοστό πιθανότατα θα αυξηθεί στο 3-4% μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Στην πορεία, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα κέντρα δεδομένων μπορεί να υπερδιπλασιαστούν από το 2022 έως το 2030.
Από την πλευρά του, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας σε πρόσφατη ανάλυσή του εκτιμά πως η κατανάλωση ενέργειας από τον κλάδο των κέντρων δεδομένων αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 1% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, ενώ αναμένεται να φτάσει το 8% μέχρι το 2030.
Μπαράζ επενδύσεων
Η εθνική στρατηγική για την ορθολογική χωροθέτηση των data centers στη χώρα υπαγορεύεται από την έκρηξη των σχετικών επενδύσεων στην Ελλάδα, η οποία εντείνεται προϊόντος του χρόνου. Τη σχετική κινητικότητα έρχεται να τροφοδοτήσει περαιτέρω η ΔΕΗ, η οποία εκτός από τις οπτικές ίνες, έχει χαράξει οδικό χάρτη για τις τηλεπικοινωνίες, με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλου της επιχείρησης, Γιώργο Στάσση, να εκφράζει ανοιχτά την πρόθεσή της να εγκαταστήσει κέντρα δεδομένων επί ελληνικού εδάφους.
Τη δυναμική της χώρας να μετεξελιχθεί σε ισχυρό περιφερειακό hub για την ανάπτυξη κέντρων δεδομένων στην ευρύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης και των Βαλκανίων, αποκτώντας ρόλο εναλλακτική «αποθήκης» της Μεσογείου για τον τεράστιο όγκο των δεδομένων που διακινούνται, έρχονται να στηρίξουν τα πλάνα διεθνών -αλλά και εγχώριων επενδυτών data centers.
Στον μακρύ κατάλογο των δρομολογημένων επενδύσεων, όπως αυτών των Microsoft, Digital Realty, Google, Sparkle, Amazon, Lancom, προσμετράται πλέον και το εξ Ανατολών ενδιαφέρον με την εκπεφρασμένη -ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο- πρόθεση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων να δηλώσουν «παρών» στην ελληνική αγορά data centers με γιγαντιαίες, μέγιστης συνολικής δυναμικότητας 500 ΜW.
«Οι επενδυτές σε data centers μετακινούνται σε νέες αγορές στόχους, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, όπου υπάρχει διαθεσιμότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ οι τιμές στην αγορά του real estate παραμένουν σε λογικά επίπεδα» αναφέρει πρόσφατη μελέτη της Research and Markets, για την οποία πρώτο έγραψε το powergame.gr.
Σύμφωνα με τη μελέτη, στην ελληνική αγορά data centers αναμένονται ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης την επόμενη πενταετία: η έρευνα εκτιμά την αξία του ελληνικού οικοσυστήματος data centers στα 763,80 εκατ. δολ. με πρόβλεψη να φτάσει το 1,35 δισ. δολ. το 2029, κινούμενη με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 9,9%, ενώ οι επενδύσεις που αναμένονται εκτιμώνται σε 1,2 δισ. δολ.
