Επτά μέρες μετά το διεθνές κραχ της Δευτέρας 5 Αυγούστου και τα ερωτήματα παραμένουν σχετικά με τις πηγές, αλλά και τις προοπτικές της θερινής καταιγίδας που έπληξε τις χρηματαγορές σε Ανατολή και Δύση.

Ο γερμανικός DAX έχει χάσει έως και 7,5% μόνο από τις αρχές του μήνα. Ο S&P 500 έχει υποχωρήσει κατά 7,8%.Το αμερικανικό τεχνολογικό χρηματιστήριο Nasdaq υποχώρησε κατά 10,8%. Ο κορυφαίος δείκτης της Ιαπωνίας, ο Nikkei, ουσιαστικά κατακρεουργήθηκε από τους επενδυτές τον Αύγουστο με απώλειες 18%. Το γεγονός ότι η καταιγίδα αυτή κόπασε δεν σημαίνει πως έχει κοπάσει η αγωνία των αγορών και των αναλυτών.

Με ανάλυσή του το τελευταίο τεύχος του γερμανικού περιοδικού Focus επιχειρεί να απαντήσει σε 7 κρίσιμα ερωτήματα σε σχέση με τη νέα «μαύρη Δευτέρα»:
1. Είναι τα χρηματιστήρια σε τροχιά προς τη συντριβή;

Η απάντηση την οποία δίνουν οι ειδικοί είναι αρνητική. Η αγορά αυτήν τη στιγμή βιώνει απλώς μια «ψύξη», σε μια «άθικτη, συνεχιζόμενη ανοδική τάση», καθησυχάζει ο Jochen Stanzl από το CMC Markets. Οι οικονομολόγοι έχουν παρόμοια άποψη, χρησιμοποιώντας μετεωρολογικές συγκρίσεις. Αυτό ήταν απλά μια «βίαιη καταιγίδα», αναφέρουν.

Σύμφωνα με έναν κοινό ορισμό, μια συντριβή είναι η πτώση κατά τουλάχιστον 10% σε μία έως δύο ημέρες διαπραγμάτευσης -ή ακόμη πιο δραστικά. Όπως στις 19 Οκτωβρίου 1987.

Εκείνη την ημέρα ο κορυφαίος δείκτης των ΗΠΑ, ο Dow Jones, έχασε 22,6% και μάλιστα σε μία μόνο συνεδρίαση.

Φέτος δεν ήταν ούτε κατά διάνοια τόσο άσχημα, τουλάχιστον όχι στη Wall Street ή στον DAX -σε αντίθεση με την Ιαπωνία.

Οι τιμές του Nikkei 225 κατέρρευσαν κατά 12,5% μόνο στην αρχή της εβδομάδας.

Οι οπαδοί των κρυπτονομισμάτων έπρεπε να είναι εξίσου γενναίοι. Από τις αρχές του μήνα το Bitcoin έχει χάσει έως και 23% και έπεσε κατά διαστήματα κάτω από το σχεδόν μαγικό όριο των 50.000 δολαρίων. Ο Ether έχασε πρόσφατα ακόμη και 32%, πέφτοντας στα 2.100 δολάρια.

2. Τι προκάλεσε τον «σεισμό»;

Οι ειδικοί της αγοράς επισημαίνουν κυρίως τα απροσδόκητα αδύναμα στοιχεία για την αγορά εργασίας των ΗΠΑ. Τον Ιούλιο το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 4,3%. Αυτό ήταν 0,2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από ό,τι τον Ιούνιο. Συνολικά η οικονομία των ΗΠΑ δημιούργησε πρόσφατα μόλις 114.000 μη γεωργικές θέσεις εργασίας, μόλις τις μισές από τον μέσο όρο των τελευταίων δώδεκα μηνών.

Οι οικονομολόγοι ανέμεναν στην πραγματικότητα 175.000 νέες θέσεις εργασίας.

Αυτό επιδεινώθηκε πρόσφατα από τα απογοητευτικά τριμηνιαία στοιχεία από τεχνολογικά «βαριά» ονόματα, όπως η Amazon και η Intel. Ο γίγαντας των τσιπ ανέκαμψε από την απώλεια των 1,6 δισ. δολαρίων το προηγούμενο τρίμηνο, έπειτα από ένα σκληρό πρόγραμμα περικοπών κόστους -συμπεριλαμβανομένου ενός πρόγραμματος μείωσης 15.000 θέσεων εργασίας.

Οι επενδυτές της Intel αντέδρασαν με τρόμο στην είδηση, με την τιμή της μετοχής να χάνει περίπου το ένα τρίτο της αξίας της μέσα σε μια νύχτα.

3. Ποιος είναι ο ρόλος των εταιρειών Τεχνητής Νοημοσύνης;

Τους τελευταίους μήνες η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχει εμφανιστεί ως πανάκεια για τις τιμές των μετοχών, προκαλώντας τη φαντασία των επενδυτών.

Όμως πρόσφατα η διάθεση απέναντι στους υποτιθέμενους πρωταθλητές της τεχνητής νοημοσύνης, όπως η Nvidia, η Meta και η Microsoft, έχει αλλάξει.

Θα χρειαστούν ακόμη πολλά χρόνια πριν οι επενδύσεις σε εφαρμογές και οι γιγαντιαίες νέες φάρμες υπολογιστών συνολικού μεγέθους, που υπολογίζονται σε περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, να μπορέσουν να αποσβεστούν -αν αποσβεστούν καθόλου.

Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs προειδοποίησε πρόσφατα σχετικά με αυτό. Παρά τη διαφημιστική εκστρατεία σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), υπάρχει πάντα έλλειψη λειτουργικών επιχειρηματικών μοντέλων, επέκρινε ο επικεφαλής αναλυτής των μετοχών της Goldman Sachs Jim Covello.

Μέχρι τότε δεν είχε υπάρξει σχεδόν καμία παρόμοια κριτική από άλλο ένα κορυφαίο στέλεχος της Wall Street.

4. Τι σημαίνει η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή για τις χρηματαγορές;

«Η Ανατολή ταλαντεύεται πάνω από τα πάντα», λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank, Jörg Krämer. Μετά τη δολοφονία ηγετικών προσωπικοτήτων, η Χεζμπολάχ και η Χαμάς είχαν απειλήσει το Ισραήλ, με αντεπιθέσεις. Τώρα υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες παγκοσμίως ότι θα υπάρξει μια ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν και ότι η Τεχεράνη θα μπορούσε ενδεχομένως επίσης να μπλοκάρει τα στενά του Ορμούζ -με απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία.

Μέσω του στενού μεταξύ του Ιράν και του Ομάν μεταφέρεται το 1/5 της πετρελαϊκής παραγωγής διεθνώς.

5. Πού βαδίζει η παγκόσμια οικονομία;

Η αδύναμη αγορά εργασίας των ΗΠΑ τροφοδοτεί τις ανησυχίες για ύφεση όλο και περισσότερο.

Οι παράγοντες της χρηματιστηριακής αγοράς κατηγορούν τώρα την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ότι εμμένει στα ιστορικά υψηλά επιτόκια.

Αντί της προσδοκώμενης «ομαλής προσγείωσης», η οικονομία των ΗΠΑ θα μπορούσε τώρα ενδεχομένως να μπει στην ύφεση, φοβούνται οι οικονομολόγοι.

Επιπλέον, η παγκόσμια οικονομία επιδεινώνεται. Στη Γερμανία η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 0,1% το δεύτερο τρίμηνο. Στην Κίνα παραμένει τεταμένη η κατάσταση στην αγορά ακινήτων.

Τα ωστικά κύματα του «σεισμού» φτάνουν τώρα και στις γερμανικές εταιρείες. Για παράδειγμα, τα στοιχεία πωλήσεων των VW, BMW ή Mercedes δείχνουν μείωση.

Στις αρχές του έτους οι οικονομολόγοι περίμεναν από έξι έως και επτά μειώσεις επιτοκίων στις ΗΠΑ.

Αλλά ο πληθωρισμός των ΗΠΑ αποδεικνύεται απροσδόκητα επίμονος και, ως εκ τούτου, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ συγκρατείται.

Η ισχυρή γερουσιαστής των ΗΠΑ Elizabeth Warren επιτέθηκε στον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, κατά μέτωπον, κατηγορώντας τον πως θα ήταν ένα «σοβαρό λάθος» να μη μειωθούν τα επιτόκια νωρίτερα. Τώρα τα στοιχεία για την αγορά εργασίας έγιναν «κόκκινα». Η Δημοκρατική γερουσιαστής των ΗΠΑ από τη Μασαχουσέτη κάλεσε τον Πάουελ να «ακυρώσει τις καλοκαιρινές του διακοπές και να μειώσει τα επιτόκια τώρα -και όχι σε έξι εβδομάδες».

Όποιος άκουσε τον Warren Buffett θα έπρεπε να είχε περάσει τη διόρθωση σχετικά ελαφρά. Επειδή ο βετεράνος του χρηματιστηρίου, ο οποίος απολαμβάνει καθεστώς λατρείας μεταξύ των οπαδών του, είχε επικρίνει τις ευκαιρίες τιμών στο χρηματιστήριο αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες. Και ενήργησε αναλόγως.

Εν τω μεταξύ, η επενδυτική εταιρεία του Buffet, Berkshire Hathaway, κρύβει πάνω από 270 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά.

Tην ίδια ώρα, ο γερμανικός δείκτης επιχειρηματικού κλίματος ifo έπεσε πρόσφατα τρεις φορές στη σειρά.

Οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι αυτό είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι.

Στις ΗΠΑ υπάρχουν σημάδια μιας επερχόμενης ύφεσης. Οι τάσεις αυτές θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο εάν το ποσοστό ανεργίας αυξηθεί κατά μέσο όρο τους τελευταίους τρεις μήνες τουλάχιστον μισή ποσοστιαία μονάδα πάνω από το πρόσφατο χαμηλό δώδεκα μηνών.

6. Γιατί οι αντιδράσεις της αγοράς ήταν τόσο απότομες;

Οι χρηματιστηριακές αγορές ανέβηκαν το τρέχον έτος αρχικά μόνο προς τα πάνω. Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους ο Dax ανέβηκε κατά 11%, φτάνοντας στις 18.893 μονάδες.

Στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, στις ΗΠΑ, σημειώθηκαν ασθενέστερα οικονομικά δεδομένα, αν και οι επενδυτές ανέμεναν μειώσεις στα επιτόκια της Fed, γεγονός που θα ήταν καλό για τις μετοχές.

Έτσι, οι μετοχές έγιναν πιο προσοδοφόρες σε σύγκριση με τα ομόλογα. Αλλά εν τω μεταξύ, τα ασθενέστερα οικονομικά στοιχεία θεωρούνται «προάγγελοι ύφεσης».

Επιπλέον, οι χρηματιστηριακές συναλλαγές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι παραδοσιακά πολύ εύθραυστες. Σε κάθε περίπτωση, ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος είναι ιστορικά οι πιο αδύναμοι χρηματιστηριακοί μήνες. Σε αυτό το περιβάλλον, ορισμένοι επενδυτές «χρησιμοποιούν τον χρόνο για να αποκομίσουν κέρδη», υποψιάζεται ο Klude.

Η αντίδραση μπορεί να είναι αντίστοιχα ισχυρή.

7. Πως τα πάνε οι τεχνολογικοί γίγαντες;

Ο Carsten Klude από την M.M. Warburg παραμένει αισιόδοξος. Τα επιχειρηματικά μοντέλα των Magnificent Seven (Alphabet, Apple, Amazon, Meta, Microsoft, Nvidia και Tesla) μπορούν να φέρουν δισεκατομμύρια σε κέρδη. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η Nvidia δεν έχει ακόμη υποβάλει την ενδιάμεση έκθεσή της.

Με εξαίρεση την Tesla, οι τεχνολογικοί γίγαντες έχουν ανακοινώσει τριμηνιαία αποτελέσματα τα οποία είναι αυξημένα κατά μέσο όρο 40% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται έντονα και να επενδύουν στην τεχνητή νοημοσύνη και να εξακολουθούν να κατέχουν μετοχές, σύμφωνα με τον Klude. Αυτό προστατεύει τους τεχνολογικούς γίγαντες απέναντι στις «συνεχιζόμενες απότομες απώλειες τιμών».