Άμεσες πληρωμές: Πώς αλλάζουν την κουλτούρα πληρωμών των Ελλήνων
Δυναμικά εξελίσσονται οι άμεσες πληρωμές στην ελληνική αγορά, αν και τα περιθώρια ανάπτυξης είναι ακόμη πολύ μεγάλα. Τα οφέλη από τα instant payments είναι πολλαπλά. Συνδυάζουν αμεσότητα (αρκούν λίγα δευτερόλεπτα), ευελιξία (δεν υπάρχουν χρονικοί ή τοπικοί περιορισμοί) και μέγιστη ασφάλεια (αυτό κι αν είναι το ζητούμενο). Οι άμεσες πληρωμές που είναι κάτι παραπάνω από εργαλείο, είναι το φαβορί των συναλλαγών σε όλες τις γωνιές του πλανήτη, με τις Ηνωμένες Πολιτείες , αλλά όχι μόνο (μεγάλοι ανταγωνιστές είναι οι Ινδία και Κίνα) να οδηγούν τις εξελίξεις.
Στο πλαίσιο αυτό, το ελληνικό συναλλακτικό κοινό άρχισε να εκπαιδεύεται, να μαθαίνει και να εθίζεται στις άμεσες πληρωμές, οι οποίες δεν αφορούν μόνο τις μεταφορές χρημάτων μεταξύ φυσικών προσώπων (P2P συναλλαγές Person to Person) ή τις μεταφορές πίστωσης προς εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες (P2B- Person to Business). Aυτό έγινε εφικτό μέσα από το IRIS, το εθνικό σύστημα άμεσων πληρωμών της χώρας, που έχει «χτίσει» η ομάδα της ΔΙΑΣ, των Διατραπεζικών Συστημάτων.
Με επίκεντρο τις πληρωμές προς επαγγελματίες (P2B συναλλαγές), που από τη Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου γίνονται υποχρεωτικά διαθέσιμες και αποδεκτές σε σημεία εμπόρων (επιβάλλεται η σύνδεση επαγγελματικού λογαριασμού αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών με το IRIS), το σύστημα και τα οφέλη ευρύτερα των άμεσων πληρωμών, επανήλθαν στην επικαιρότητα.
Άμεσες πληρωμές, σημαίνει πληρώνω οτιδήποτε με ενδιαφέρει ανά πάσα στιγμή, από το κινητό μου ή τον υπολογιστή μου (mobile/web banking) και η συναλλαγή ολοκληρώνεται σε δευτερόλεπτα, χωρίς τη χρήση IBAN, χωρίς καν κάρτα. Ο αποδέκτης λαμβάνει τα χρήματα σε λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα και αυτό σήμερα είναι μέσω του IRΙS εντελώς δωρεάν για συναλλαγές μεταξύ προσώπων έως 500 ευρώ την ημέρα και για κάθε πληρωμή επαγγελματιών. Οι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι θα επιβαρύνονται με πολύ μικρή προμήθεια (από 0% έως 0,50% επί του ποσού της συναλλαγής) – ένα κόστος αμελητέο μπροστά στις προμήθειες χρήσης POS.
Εκτός της ομπρέλας του IRIS, οι άμεσες διατραπεζικές πληρωμές χρεώνονται με προμήθειες, καθόλου ευκαταφρόνητες. Βέβαια, όπως έχει γράψει το powergame.gr, με την εναρμόνιση της νέας κοινοτικής οδηγίας θα εξισωθεί το κόστος μεταξύ απλών και άμεσων συναλλαγών και αυτό θα έρθει να διορθώσει μία «στρέβλωση» του συστήματος. Για την εξομοίωση των συναλλαγών δεν απαιτείται έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια, ο νέος κανονισμός είναι άμεσα εφαρμόσιμος, από τα τέλη του 2025 όμως.
Ο ρόλος των άμεσων πληρωμών δεν περιορίζεται σε αυτά που ήδη χρησιμοποιεί το ελληνικό συναλλακτικό κοινό, σε αντίθεση με…Κινέζους ή Ινδούς ή Αμερικανούς ή Πολωνούς και Τσέχους, αλλά και Πορτογάλους, που έχουν βάλει στη ζωή τους τα instant payments σε πολύ μεγάλο βαθμό και τους έχει γίνει η νέα κανονικότητα. Ένα παράδειγμα, είναι οι πληρωμές δημοσίων επιχειρήσεων ή ηλεκτρονικού εμπορίου με RF- για πολλούς ο κωδικός αυτός έχει αντικαταστήσει κανονικά τη χρήση πλαστικού χρήματος και αφορά πληρωμή αγαθών, υπηρεσιών σε φυσικά ή ηλεκτρονικά καταστήματα.
Οι άμεσες πληρωμές έχουν πεδίο εφαρμογών σε πολλούς χώρους και αυτό που ίσως δεν γνωρίζει καλά ακόμη το ελληνικό κοινό, είναι ότι προσφέρονται ήδη μέσω των Διατραπεζικών Συστημάτων ΔΙΑΣ (στο οποίο μέτοχοι είναι όλες οι ελληνικές τράπεζες) και μέσω του εξειδικευμένου στις instant συναλλαγές IRIS. Ο λόγος για το e- commerce και ειδικότερα για το IRIS eCommerce, το οποίο έχει ήδη προσελκύσει ένα σημαντικό αριθμό εμπόρων του διαδικτύου (ο αριθμός όσων το παρέχουν ως εναλλακτικό τρόπο πληρωμής στα e -shops τους αυξήθηκε πέρυσι 19 φορές σε σχέση με το 2020). Κατά την ίδια σύγκριση, πενταπλασιάστηκαν οι συναλλαγές IRIS Commerce.
Την ίδια στιγμή, δίνεται η δυνατότητα πληρωμής μιας σειράς φορέων του Δημοσίου, πάλι με χρέωση λογαριασμού μέσω e-banking και mobile banking, με τη συναλλαγή να ξεκινά και να ολοκληρώνεται στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του φορέα του Δημοσίου( π.χ. στην ΑΑΔΕ, για πληρωμή φόρων ή τελών κυκλοφορίας ΙΧ). Ο καταναλωτής ελέγχει την πληρωμή του στην Τράπεζα ή άλλο πάροχο πληρωμών που τηρεί λογαριασμό και ο δημόσιος φορέας ενημερώνεται άμεσα για την είσπραξη από την Τράπεζα ή άλλο πάροχο πληρωμών με τον οποίο συνεργάζεται.
Οι άμεσες πληρωμές αποτελούν στόχο για το 2024, με τις προσδοκίες της αγοράς να διατηρούνται υψηλές. Άλλωστε η χρήση του΄23 αποτέλεσε μια πολύ «γερή» βάση με 36,8 εκατομμύρια συναλλαγές (αύξηση κατά 109,4% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα) και με ημερήσιο ρεκόρ που καταγράφηκε στις 27 Δεκεμβρίου πέρυσι, τις 647.000 συναλλαγές σε άμεσες μεταφορές πίστωσης.
Οι εγγεγραμμένοι χρήστες υπερβαίνουν τα 2,2 εκατομμύρια άτομα όπως έδειξε ο απολογισμός του ΄23 για τις συναλλαγές IRIS P2P, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 250,3% στα 20,4 εκατομμύρια άμεσες μεταφορές χρημάτων μεταξύ προσώπων. Τώρα, τα «φώτα» θα πέσουν στις P2B συναλλαγές, στις πληρωμές επαγγελματιών, που αναμένεται να παρουσιάσουν σαφώς πολλαπλάσια χρήση σε σχέση με πέρυσι, μετά και τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για χρήση αυτής της εναλλακτικής.
Από πολλές πλευρές, είναι εμφανές ότι οι άμεσες συναλλαγές θα αποτελέσουν το διατραπεζικό σύστημα της χρονιάς και αναμένεται να αλλάξουν άρδην και την κουλτούρα πληρωμών των Ελλήνων.
Στο πλαίσιο αυτό, το ελληνικό συναλλακτικό κοινό άρχισε να εκπαιδεύεται, να μαθαίνει και να εθίζεται στις άμεσες πληρωμές, οι οποίες δεν αφορούν μόνο τις μεταφορές χρημάτων μεταξύ φυσικών προσώπων (P2P συναλλαγές Person to Person) ή τις μεταφορές πίστωσης προς εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες (P2B- Person to Business). Aυτό έγινε εφικτό μέσα από το IRIS, το εθνικό σύστημα άμεσων πληρωμών της χώρας, που έχει «χτίσει» η ομάδα της ΔΙΑΣ, των Διατραπεζικών Συστημάτων.
Με επίκεντρο τις πληρωμές προς επαγγελματίες (P2B συναλλαγές), που από τη Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου γίνονται υποχρεωτικά διαθέσιμες και αποδεκτές σε σημεία εμπόρων (επιβάλλεται η σύνδεση επαγγελματικού λογαριασμού αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών με το IRIS), το σύστημα και τα οφέλη ευρύτερα των άμεσων πληρωμών, επανήλθαν στην επικαιρότητα.
Άμεσες πληρωμές, σημαίνει πληρώνω οτιδήποτε με ενδιαφέρει ανά πάσα στιγμή, από το κινητό μου ή τον υπολογιστή μου (mobile/web banking) και η συναλλαγή ολοκληρώνεται σε δευτερόλεπτα, χωρίς τη χρήση IBAN, χωρίς καν κάρτα. Ο αποδέκτης λαμβάνει τα χρήματα σε λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα και αυτό σήμερα είναι μέσω του IRΙS εντελώς δωρεάν για συναλλαγές μεταξύ προσώπων έως 500 ευρώ την ημέρα και για κάθε πληρωμή επαγγελματιών. Οι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι θα επιβαρύνονται με πολύ μικρή προμήθεια (από 0% έως 0,50% επί του ποσού της συναλλαγής) – ένα κόστος αμελητέο μπροστά στις προμήθειες χρήσης POS.
Εκτός της ομπρέλας του IRIS, οι άμεσες διατραπεζικές πληρωμές χρεώνονται με προμήθειες, καθόλου ευκαταφρόνητες. Βέβαια, όπως έχει γράψει το powergame.gr, με την εναρμόνιση της νέας κοινοτικής οδηγίας θα εξισωθεί το κόστος μεταξύ απλών και άμεσων συναλλαγών και αυτό θα έρθει να διορθώσει μία «στρέβλωση» του συστήματος. Για την εξομοίωση των συναλλαγών δεν απαιτείται έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια, ο νέος κανονισμός είναι άμεσα εφαρμόσιμος, από τα τέλη του 2025 όμως.
Ο ρόλος των άμεσων πληρωμών δεν περιορίζεται σε αυτά που ήδη χρησιμοποιεί το ελληνικό συναλλακτικό κοινό, σε αντίθεση με…Κινέζους ή Ινδούς ή Αμερικανούς ή Πολωνούς και Τσέχους, αλλά και Πορτογάλους, που έχουν βάλει στη ζωή τους τα instant payments σε πολύ μεγάλο βαθμό και τους έχει γίνει η νέα κανονικότητα. Ένα παράδειγμα, είναι οι πληρωμές δημοσίων επιχειρήσεων ή ηλεκτρονικού εμπορίου με RF- για πολλούς ο κωδικός αυτός έχει αντικαταστήσει κανονικά τη χρήση πλαστικού χρήματος και αφορά πληρωμή αγαθών, υπηρεσιών σε φυσικά ή ηλεκτρονικά καταστήματα.
Οι άμεσες πληρωμές έχουν πεδίο εφαρμογών σε πολλούς χώρους και αυτό που ίσως δεν γνωρίζει καλά ακόμη το ελληνικό κοινό, είναι ότι προσφέρονται ήδη μέσω των Διατραπεζικών Συστημάτων ΔΙΑΣ (στο οποίο μέτοχοι είναι όλες οι ελληνικές τράπεζες) και μέσω του εξειδικευμένου στις instant συναλλαγές IRIS. Ο λόγος για το e- commerce και ειδικότερα για το IRIS eCommerce, το οποίο έχει ήδη προσελκύσει ένα σημαντικό αριθμό εμπόρων του διαδικτύου (ο αριθμός όσων το παρέχουν ως εναλλακτικό τρόπο πληρωμής στα e -shops τους αυξήθηκε πέρυσι 19 φορές σε σχέση με το 2020). Κατά την ίδια σύγκριση, πενταπλασιάστηκαν οι συναλλαγές IRIS Commerce.
Την ίδια στιγμή, δίνεται η δυνατότητα πληρωμής μιας σειράς φορέων του Δημοσίου, πάλι με χρέωση λογαριασμού μέσω e-banking και mobile banking, με τη συναλλαγή να ξεκινά και να ολοκληρώνεται στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του φορέα του Δημοσίου( π.χ. στην ΑΑΔΕ, για πληρωμή φόρων ή τελών κυκλοφορίας ΙΧ). Ο καταναλωτής ελέγχει την πληρωμή του στην Τράπεζα ή άλλο πάροχο πληρωμών που τηρεί λογαριασμό και ο δημόσιος φορέας ενημερώνεται άμεσα για την είσπραξη από την Τράπεζα ή άλλο πάροχο πληρωμών με τον οποίο συνεργάζεται.
Οι άμεσες πληρωμές αποτελούν στόχο για το 2024, με τις προσδοκίες της αγοράς να διατηρούνται υψηλές. Άλλωστε η χρήση του΄23 αποτέλεσε μια πολύ «γερή» βάση με 36,8 εκατομμύρια συναλλαγές (αύξηση κατά 109,4% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα) και με ημερήσιο ρεκόρ που καταγράφηκε στις 27 Δεκεμβρίου πέρυσι, τις 647.000 συναλλαγές σε άμεσες μεταφορές πίστωσης.
Οι εγγεγραμμένοι χρήστες υπερβαίνουν τα 2,2 εκατομμύρια άτομα όπως έδειξε ο απολογισμός του ΄23 για τις συναλλαγές IRIS P2P, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 250,3% στα 20,4 εκατομμύρια άμεσες μεταφορές χρημάτων μεταξύ προσώπων. Τώρα, τα «φώτα» θα πέσουν στις P2B συναλλαγές, στις πληρωμές επαγγελματιών, που αναμένεται να παρουσιάσουν σαφώς πολλαπλάσια χρήση σε σχέση με πέρυσι, μετά και τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για χρήση αυτής της εναλλακτικής.
Από πολλές πλευρές, είναι εμφανές ότι οι άμεσες συναλλαγές θα αποτελέσουν το διατραπεζικό σύστημα της χρονιάς και αναμένεται να αλλάξουν άρδην και την κουλτούρα πληρωμών των Ελλήνων.
