Σε µια εποχή ραγδαίων αλλαγών και προκλήσεων, η Ελλάδα καλείται να διαµορφώσει µια σύγχρονη, περιεκτική στρατηγική για τη δηµιουργική οικονοµία (creative economy). Οχι αποσπασµατικά, όχι ευκαιριακά, αλλά µε έναν πολυετή, µακρόπνοο σχεδιασµό, που θα ενισχύει τους ανθρώπους της δηµιουργίας, θα αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες και θα επενδύει στη νέα γενιά, η οποία αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά της νέας, δηµιουργικής οικονοµίας. Ο δηµιουργικός οπτικοακουστικός τοµέας δεν αφορά µόνο τον πολιτισµό. Είναι ένας ταχέως αναπτυσσόµενος κλάδος, µε οικονοµική-αναπτυξιακή δυναµική και βαθύ κοινωνικό αποτύπωµα. Στην Ευρώπη συνεισφέρει περίπου το 4% του ΑΕΠ και απασχολεί πάνω από 8 εκατοµµύρια ανθρώπους. Εξάλλου, η ίδια η Ε.Ε. τον έχει συµπεριλάβει στα 14 βιοµηχανικά οικοσυστήµατα τα οποία στοχεύει να στηρίξει στο πλαίσιο της βιοµηχανικής της στρατηγικής, καθώς είναι ένας τοµέας µε ισχυρή διάχυση σε άλλα οικοσυστήµατα.

Στην Ελλάδα, ο τοµέας αυτός παρουσιάζει δυναµική άνοδο τα τελευταία χρόνια και ήδη αντιστοιχεί στο 2,9% της απασχόλησης. Παρ’ όλα αυτά, για να µπορέσουµε να απολαύσουµε πλήρως τα οφέλη της ανάπτυξης της δηµιουργικής οικονοµίας, χρειαζόµαστε ένα συνεκτικό σχέδιο, µε σαφείς προτεραιότητες και µακροχρόνιο ορίζοντα πενταετίας ή και δεκαετίας, που να διασφαλίζει σταθερή χρηµατοδότηση, εκπαίδευση, κοινωνική ένταξη και διεθνή προσανατολισµό. Η συζήτηση για τη δηµιουργική οικονοµία συνήθως επικεντρώνεται στα χρηµατοδοτικά εργαλεία, τα οποία όντως αποτελούν σηµαντικό πυλώνα ανάπτυξης. Στην καρδιά, όµως, του σχεδιασµού πρέπει να τοποθετηθούν οι κοινωνικές διαστάσεις της. Η δηµιουργικότητα, όταν συνδυάζεται µε δράσεις εκπαίδευσης, κατάρτισης, τεχνολογικής καινοτοµίας, περιφερειακής ανάπτυξης και κοινωνικής ένταξης και συνοχής, µπορεί να προσφέρει ισχυρά εργαλεία ενδυνάµωσης. Στο ΕΚΚΟΜΕ∆, για παράδειγµα, σχεδιάζουµε την αξιοποίηση του κινηµατογράφου ως θεραπευτικού µέσου -το λεγόµενο cinematherapy-, το οποίο µπορεί να συµβάλει στην πρόληψη και την καταπολέµηση της βίας των νέων και στην ψυχοκοινωνική στήριξη εφήβων, κρατουµένων ή άλλων ευάλωτων οµάδων. Επιπλέον, σχεδιάζουµε δράσεις για να αναδείξουµε τη δηµιουργικότητα ατόµων στο φάσµα του αυτισµού, κάτι που αποτελεί στοιχείο δηµιουργικού εµπλουτισµού. Ταυτόχρονα, η εκπαίδευση και η κατάρτιση αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο κάθε σοβαρής στρατηγικής. Χρειαζόµαστε προγράµµατα επαγγελµατικής εξειδίκευσης για τις τέχνες του ήχου και της εικόνας, διασύνδεση µε διεθνείς φορείς τεχνολογίας, ενίσχυση της οπτικοακουστικής παιδείας στα σχολεία, καθώς και τη δηµιουργία κέντρων αριστείας, όπως, για παράδειγµα, στη βιοµηχανία ψηφιακών παιχνιδιών, έναν ταχύτατα αναπτυσσόµενο τοµέα, µε παγκόσµια δυναµική.

Η δηµιουργική οικονοµία είναι επίσης αναπτυξιακό εργαλείο για την ελληνική περιφέρεια. Τα τοπικά φεστιβάλ, τα περιφερειακά fi lm offi ces και οι δηµιουργικοί κόµβοι είναι µοχλοί περιφερειακής σύγκλισης, κοινωνικής συνοχής και τουριστικής αναβάθµισης. Αν τα ενισχύσουµε σωστά, θα µετατρέψουµε τις τοπικές κοινότητες σε εργαστήρια σύγχρονου πολιτισµού. Μια σοβαρή δηµόσια επένδυση στον δηµιουργικό-οπτικοακουστικό τοµέα, συνοδευόµενη από θεσµικές µεταρρυθµίσεις, µπορεί να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά τόσο για την οικονοµία όσο και για την απασχόληση και δηµιουργικότητα των νέων. Για κάθε 1 ευρώ που επενδύεται από το κράτος στον δηµιουργικό οπτικοακουστικό τοµέα, η διεθνής εµπειρία δείχνει ότι επιστρέφουν 1,5 έως 3 ευρώ στην οικονοµία, ενώ παράλληλα ενισχύονται η απασχόληση των νέων, η εξωστρέφεια της οικονοµίας, αλλά και η τεχνολογική καινοτοµία. Εξάλλου, ας µην ξεχνάµε πως ο δηµιουργικός οπτικοακουστικός τοµέας δεν είναι µόνο ο κινηµατογράφος και η τηλεόραση, αλλά και η χρήση της οπτικοακουστικής τεχνολογίας (AR/VR) για την ανάδειξη της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονοµιάς και την ανάπτυξη των λοιπών τοµέων της δηµιουργικής οικονοµίας.

Η Ελλάδα διαθέτει το ταλέντο, την ιστορία, την αισθητική και τη γεωπολιτική θέση για να γίνει κόµβος πολιτιστικής και δηµιουργικής παραγωγής, ειδικά για τους νέους. Χρειάζεται σταθερό, πολυετές, εξωστρεφές σχέδιο, που να επενδύει στους νέους ανθρώπους και στη φαντασία τους και αυτό αποτελεί στρατηγική του ΕΚΚΟΜΕ∆ και του υπουργείου Πολιτισµού. Η δηµιουργική οικονοµία είναι το µέλλον – και αυτό το µέλλον ανήκει στη νέα γενιά.

Ο Λεωνίδας Χριστόπουλος είναι διευθύνων σύμβουλος ΕΚΚΟΜΕΔ - Creative Graeece
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά