Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ισχυρή θέση για να αντιμετωπίσει τις γεωπολιτικές αναταράξεις που πλήττουν τις διεθνείς αγορές ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Οι επενδυτές είχαν υποτιμήσει τον γεωπολιτικό κίνδυνο τους τελευταίους μήνες, αλλά τώρα εκφράζονται φόβοι για ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση με σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.

Οι επενδυτές σπεύδουν να μειώσουν το επενδυτικό ρίσκο και στρέφονται σε ασφαλή επενδυτικά καταφύγια, ενώ έντονη ανησυχία προκαλεί η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και φυσικού αερίου λόγω αβεβαιότητας στον Περσικό Κόλπο. Οι οικονομίες απειλούνται από το ενδεχόμενο κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου.

Αν και η εκτίμηση των αναλυτών είναι για τιμή 100+ δολάρια ανά βαρέλι, οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να φθάσουν τα 120 δολάρια το βαρέλι, οδηγώντας σε επανεμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων. Η στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή έχει προκαλέσει άνοδο των τιμών στα 77 δολάρια ανά βαρέλι αυτή την εβδομάδα, μια αύξηση 20% σε σχέση με δύο εβδομάδες πριν.


Η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας

Η ελληνική οικονομία διαθέτει ένα ισχυρό αναπτυξιακό προφίλ και έναν "ελεύθερο διάδρομο" ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια σε συνθήκες δημοσιονομικής σταθερότητας. Η διάρκεια και η ένταση του νέου πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα κρίνει το μέγεθος της ζημιάς που θα υποστεί η ελληνική οικονομία σε μια ενδεχόμενη νέα ενεργειακή κρίση.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης επισήμανε ότι η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή δεν επηρεάζει τον σχεδιασμό της ΔΕΘ, αλλά τόνισε ότι εάν κλείσουν τα στενά του Ορμούζ θα είναι μια εξαιρετικά αρνητική επίπτωση.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Optima Bank, κάθε αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά 10 δολάρια ανά βαρέλι μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 0,4%, ενώ κάθε αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου κατά 10 ευρώ ανά MWh ενδέχεται να προκαλέσει μείωση του ΑΕΠ κατά 0,3%.

Η ελληνική οικονομία θα παραμείνει το 2025 μια από τις πρώτες σε ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει μεγαλύτερη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή ή άλλες απρόβλεπτες αρνητικές εξελίξεις.


Δημοσιονομική σταθερότητα και ρεκόρ επιδόσεων

Η κρίση βρίσκει τα δημοσιονομικά της Ελλάδας με 43 δισεκατομμύρια ευρώ ταμειακά διαθέσιμα. Το 2024 καταγράφηκε για πρώτη φορά από το 2019 μεταστροφή του αποτελέσματος της γενικής κυβέρνησης από έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ το 2023 σε πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας σημαντικά την πρόβλεψη του Προϋπολογισμού. Οι επιδόσεις αυτές αποτελούν ιστορικό ορόσημο για τα δημοσιονομικά δεδομένα τουλάχιστον της τελευταίας τριακονταετίας.

Συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα πέτυχε τη μεγαλύτερη μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, κατά 10,3 ποσοστιαίες μονάδες σε 153,6% του ΑΕΠ. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού βρίσκεται σε εξαιρετικά καλό δρόμο, με πρωτογενές πλεόνασμα 5,3 δισεκατομμυρίων ευρώ στο πεντάμηνο.

Οι υπολογισμοί στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας εκτιμούν ότι ο προϋπολογισμός του 2025 θα κλείσει με υπερπλεόνασμα που θα ξεπερνάει το 4% του ΑΕΠ, υψηλότερο των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.


Ελληνικά ομόλογα: πρωταγωνιστές στις διεθνείς αγορές

Τα ελληνικά ομόλογα παρουσιάζονται ιδιαίτερα ανθεκτικά όταν εκδηλώνεται παγκόσμιο "ξεπούλημα" στις αγορές ομολόγων. Η Ελλάδα έγινε πρωταγωνίστρια στην αγορά ομολόγων, όπως τόνιζαν αναλυτές στο Bloomberg, όταν τον περασμένο μήνα τα ελληνικά ομόλογα σημείωσαν ράλι ενώ οι παγκόσμιες αγορές κλονίζονταν.

Το spread έχει πέσει στις 73 μονάδες ενώ στην αρχή του χρόνου ήταν στα επίπεδα των 85 και 90 μονάδων. Αυτή την εποχή η Ελληνική Δημοκρατία δανείζεται φθηνότερα ακόμη και από την Ιταλία και περίπου όσο η Γαλλία. Στις ΗΠΑ το 10ετές κρατικό ομόλογο πληρώνει 4,38%, ενώ το αντίστοιχο ελληνικό μόλις 3,317%.

Με 43 δισεκατομμύρια ευρώ ταμειακά διαθέσιμα και έχοντας καλύψει τα 7,45 δισεκατομμύρια ευρώ από τα συνολικά 8 δισεκατομμύρια των ετήσιων δανειακών αναγκών της χώρας, το οικονομικό επιτελείο δεν "καίγεται" να βγει στις αγορές, γεγονός που ενισχύει τα ελληνικά ομόλογα.

Η αμερικανική τράπεζα JP Morgan παραμένει "ταύρος" για τα ελληνικά ομόλογα και τα χαρακτηρίζει κορυφαία επενδυτική επιλογή. Σημειώνει ότι τα ελληνικά assets έχουν ισχυρές άμυνες απέναντι στις διεθνείς εξελίξεις χάρη στην ισχυρή μακροοικονομική πορεία και τις περιορισμένες χρηματοδοτικές ανάγκες για το υπόλοιπο του 2025.


Χρηματιστήριο και τράπεζες: θωρακισμένα από το παρελθόν

Η κρίση βρήκε το ελληνικό χρηματιστήριο μετά από ένα επτάμηνο ράλι (30% ο Γενικός Δείκτης Τιμών και 60% οι τράπεζες), και η μέχρι τώρα υποχώρηση λόγω της σύγκρουσης χαρακτηρίζεται ως ελεγχόμενη. Παρά την άνοδο, το Χρηματιστήριο Αθηνών παραμένει ελκυστικό και οι αποτιμήσεις είναι σε σημαντικό discount σε σχέση με τις διεθνείς αγορές.

Η JP Morgan συγκαταλέγει την Ελλάδα και το ελληνικό χρηματιστήριο στη λίστα των χωρών που παρουσιάζουν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες. Με βάση την εκτίμηση για ΑΕΠ στα 240 δισεκατομμύρια ευρώ το 2025, η κεφαλαιοποίηση της χρηματιστηριακής αγοράς που ανέρχεται στα 125 δισεκατομμύρια ευρώ, αντιστοιχεί λίγο υψηλότερα από το 50% του ΑΕΠ.

Οι ελληνικές τράπεζες, που στο παρελθόν αποτελούσαν την "αχίλλειο πτέρνα" της αγοράς, είναι πλέον θωρακισμένες. Σύμφωνα με την Eurobank Equities, παρά το ράλι άνω του 40% από την αρχή του έτους, οι αποτιμήσεις τους παραμένουν μη απαιτητικές και υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω ανοδική πορεία.

Η οργανική κερδοφορία των τραπεζών παραμένει σε ιδιαίτερα ικανοποιητικά επίπεδα, καθώς η ισχυρή πιστωτική επέκταση και οι θετικές τάσεις στα έσοδα από προμήθειες λειτουργούν αντισταθμιστικά της αρνητικής επίπτωσης στο καθαρό έσοδο τόκων λόγω του χαμηλότερου επιτοκιακού περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Alpha Finance, οι τράπεζες διαθέτουν επιπλέον κεφαλαιακά περιθώρια περίπου 4 δισεκατομμύρια ευρώ για μελλοντικές κινήσεις, ενώ οι διοικήσεις των τραπεζών εμφανίζονται πλέον περισσότερο πρόθυμες να εξετάσουν κινήσεις εξαγορών με στόχο την ενίσχυση της κερδοφορίας.