Σημαντικές αυξήσεις συντάξεων έρχονται σταδιακά από φέτος με τέσσερα νέα μέτρα ενίσχυσης που θα ωφελήσουν χιλιάδες συνταξιούχους. Παράλληλα, προβλέπονται, σύμφωνα με την εφημερίδα «Απογευματινή», αναδρομικά για 50.000 ένστολους, ενώ βρίσκεται υπό συζήτηση η μερική επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.

Εξαγορά προϋπηρεσίας για επικουρική σύνταξη

Στα άμεσα μέτρα για αυξήσεις συντάξεων συγκαταλέγεται η κατάθεση ρύθμισης μέσα στο καλοκαίρι που θα δίνει τη δυνατότητα εξαγοράς προϋπηρεσίας και για την επικουρική σύνταξη. Η ρύθμιση προβλέπει ότι αν κάποιος ασφαλισμένος δεν είχε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής, πλέον θα έχει την ευκαιρία να εξαγοράσει πλασματικό χρόνο για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών ασφάλισης που απαιτείται σύμφωνα με διατάξεις του νόμου 5078/2023 για την απονομή επικουρικής σύνταξης.

Εκτιμάται ότι το μέτρο αφορά 60.000 αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν μέχρι και επτά πλασματικά έτη για να εξασφαλίσουν επικουρική σύνταξη.

Πλατφόρμα επανυπολογισμού για εργαζόμενους συνταξιούχους

Η πλατφόρμα για επανυπολογισμό των ενσήμων των συνταξιούχων που εργάζονται έχει ανοίξει και δίνει τη δυνατότητα άμεσα σε 100.000 δικαιούχους να αυξήσουν τη σύνταξή τους μέχρι 120 ευρώ στην πενταετία. Πλέον οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι που έχουν δηλώσει την απασχόλησή τους και καταβάλλουν κανονικά τις εισφορές τους θα λάβουν προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης καθώς και της επικουρικής σύνταξής τους.

Αυτή υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης που αντιστοιχούν στον χρόνο της επιπλέον απασχόλησης των συνταξιούχων, ξεκινώντας από το ποσοστό που αντιστοιχεί στο πρώτο έτος και είναι 0,77% των αποδοχών που έχουν κατά το διάστημα της απασχόλησής τους. Την προσαύξηση στην κύρια και επικουρική σύνταξη δικαιούνται συνολικά οι 210.000 συνταξιούχοι που έχουν δηλώσει στην πλατφόρμα του ΕΦΚΑ ότι απασχολούνται.

Παράδειγμα: Συνταξιούχος που εργάστηκε για επτά χρόνια δικαιούται προσαύξηση στην ήδη καταβαλλόμενη σύνταξη ίση με 5,39% (0,77% x 7 = 5,39%). Το συμπληρωματικό ποσό της σύνταξης από την εργασία μετά τη συνταξιοδότηση υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης που αντιστοιχούν στα χρόνια απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.

Αναδρομικά για αποστράτους και τραπεζικούς

Ο ΕΦΚΑ υπολογίζει τα αναδρομικά για 50.000 αποστράτους, που δικαιούνται ποσά έως 28 μηνών και ξεκινούν από 1.200 ευρώ έως 1.750 ευρώ από τη μείωση των κρατήσεων που επιβάλλονταν σε συντάξεις και μερίσματα με άθροισμα πάνω από τα 1.000 ευρώ. Τα αναδρομικά προέρχονται από το γεγονός ότι η μείωση που είχε επιβληθεί με τον νόμου 4093/2012 έπαψε να ισχύει από τον Απρίλιο του 2023 στα μερίσματα που λαμβάνουν οι απόστρατοι από τα μετοχικά ταμεία τους και έμεινε μόνο στις κύριες συντάξεις.

Την ίδια ώρα, συνεχίζονται οι επανυπολογισμοί για τους συνταξιούχους της Εθνικής Τράπεζας, στους οποίους τα αναδρομικά καταβάλλονται σταδιακά, καθώς και για τους συνταξιούχους της πρώην ΕΤΒΑ.

Μακροπρόθεσμα μέτρα για αυξήσεις συντάξεων το 2026

Στα μακροπρόθεσμα μέτρα με ορίζοντα εφαρμογής το 2026 εντάσσεται η μερική κατάργηση της προσωπικής διαφοράς που προέκυψε από το 2016 στις συντάξεις και απορροφά οποιαδήποτε αύξησή τους. Ήδη στην κυβέρνηση συζητείται το ενδεχόμενο απαλοιφής της προσωπικής διαφοράς των συντάξεων, κατά το πρότυπο των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, δηλαδή μείον 300 ευρώ.

Αυτό σημαίνει ότι πάνω από 100.000 συνταξιούχοι θα μπορούν να λάβουν την αύξηση που θα δοθεί από το 2026. Με την εφαρμογή του μέτρου θα προστεθούν 450.000 συνταξιούχοι που μέχρι τώρα δεν λάμβαναν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.

Εφόσον η μέση ετήσια αύξηση κινηθεί κοντά στα 232 ευρώ, τότε το επιπλέον κόστος των αυξήσεων μετά την εφαρμογή του μέτρου ανεβαίνει κατά 200 εκατομμύρια ευρώ. Το επιπλέον αυτό κόστος θεωρείται δημοσιονομικά ανεκτό και μπορεί να καλυφθεί από τα επιπλέον έσοδα που προέκυψαν από την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων συνταξιούχων.

Σενάρια για επαναφορά 13ης σύνταξης

Μερική επαναφορά της 13ης σύνταξης βρίσκεται στο τραπέζι των συζητήσεων του οικονομικού επιτελείου. Τα σενάρια που εξετάζονται είναι η επαναφορά ποσού 500 ευρώ για τους χαμηλοσυνταξιούχους με συντάξεις μέχρι 800 ευρώ. Το δεύτερο σκέλος αφορά τη χορήγηση σε όλους τους συνταξιούχους ποσού 500 ευρώ σε δύο δόσεις, δηλαδή 250 ευρώ τα Χριστούγεννα και άλλα τόσα το Πάσχα.

Το σχέδιο θα τεθεί εφόσον υπάρξει εντός του 2025 αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ κατά 1 δισεκατομμύριο ευρώ, η οποία αναμένεται να επιτευχθεί με τον στόχο να μπουν ιδιώτες στο κυνήγι των ληξιπρόθεσμων χρεών.

Οικονομικά στοιχεία και προβλέψεις ΕΦΚΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού της Βουλής, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του ΕΦΚΑ θα διαμορφώσει πλεόνασμα ύψους 999 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 161 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο εκτιμώμενο μέγεθος για το 2024. Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα προβλέπεται να ανέλθουν σε 52,166 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,191 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2024.

Ειδικότερα, προβλέπεται αύξηση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές κατά 434 εκατ. ευρώ. Η εν λόγω μεταβολή ενσωματώνει την αναμενόμενη αύξηση των εσόδων από εισφορές, η οποία οφείλεται:
  • στην αύξηση των μισθών και της απασχόλησης ως αποτέλεσμα του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας
  • στη νέα αναμενόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα εντός του 2025
  • στην αύξηση του μισθολογίου του δημόσιου τομέα από τον Απρίλιο του 2025