Πώς θα βγουν στην αγορά τα 2,2 εκατομμύρια κλειστά σπίτια που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα που απασχολεί την κυβέρνηση, καθώς στη χώρα μας μία στις τρεις κατοικίες παραμένει αναξιοποίητη, ενώ οι τιμές ενοικίασης και αγοράς ακινήτων έχουν φτάσει σε απρόσιτα επίπεδα. Η κυβέρνηση προετοιμάζει ένα «σοκ προσφοράς» που θα ανακοινωθεί στη ΔΕΘ, με στόχο να βγουν στην αγορά περισσότερα σπίτια.

Ρεκόρ κενών κατοικιών στην Ελλάδα

Σύμφωνα με στοιχεία της Blupeak Estate Analytics, από το σύνολο των 6,5 εκατομμυρίων κατοικιών που καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ, περισσότερες από 2,2 εκατομμύρια είναι κλειστές. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 33% των σπιτιών στη χώρα μας παραμένει αναξιοποίητο, ποσοστό που αποτελεί ένα από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου ο μέσος όρος κυμαίνεται μόλις μεταξύ 10% και 15%.

Το πρόβλημα των κλειστών σπιτιών εντοπίζεται κυρίως σε πέντε περιφέρειες: Αττική με 526.000 κατοικίες, Κεντρική Μακεδονία με 363.000, Πελοπόννησος με 209.000, Δυτική Ελλάδα με 155.000 και Θεσσαλία με 133.000. Συνολικά, το 60% των άδειων κατοικιών συγκεντρώνεται σε αυτές τις περιοχές.

Γιατί τα σπίτια παραμένουν κλειστά

Η πλειονότητα των κλειστών σπιτιών είναι πολύ παλαιάς κατασκευής. Πάνω από 2,3 εκατομμύρια σπίτια χτίστηκαν μεταξύ 1961 και 1980, ενώ άλλα 1,2 εκατομμύρια ανεγέρθηκαν τη δεκαετία του '80. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματος είναι ηλικίας 30 ετών και άνω, πολλά από αυτά παρουσιάζουν εκτεταμένες φθορές και έλλειψη ενεργειακής αποδοτικότητας.

Οι κύριοι λόγοι που τα σπίτια δεν βγαίνουν στην αγορά είναι:

• Εξοχικές και δευτερεύουσες κατοικίες που χρησιμοποιούνται μόνο λίγες εβδομάδες τον χρόνο
• Παλαιές κατοικίες σε περιοχές με φθίνουσα ζήτηση και υψηλό κόστος ανακαίνισης
• Νομικά και φορολογικά εμπόδια, όπως αδιευκρίνιστη κληρονομική κατάσταση
• Βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb που έχουν ξεπεράσει το 1,1 εκατομμύριο διαθέσιμες κλίνες


Πώς θα βγουν στην αγορά τα κλειστά σπίτια

Ο Βασίλης Ηλιόπουλος, ιδρυτής της Blupeak Estate Analytics, τονίζει ότι «το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν έχουμε σπίτια. Είναι ότι τα σπίτια που έχουμε μένουν αναξιοποίητα». Για να βγουν στην αγορά τα κλειστά σπίτια, προτείνει τέσσερις βασικούς άξονες δράσης.

Πρώτον, τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Κατοικιών με πλήρη ψηφιακή καταγραφή όλων των ακινήτων. Δεύτερον, φορολογικά κίνητρα όπως μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ και επιδοτήσεις για ενεργειακή αναβάθμιση για όσους επιλέγουν μακροχρόνια μίσθωση. Τρίτον, προγράμματα ανακαίνισης με κρατική ενίσχυση μέσω κουπονιών ή συγχρηματοδοτήσεων. Τέταρτον, ενεργό ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως διαμεσολαβητή για την αξιοποίηση ανενεργών ακινήτων.

Το κυβερνητικό σχέδιο για τα άδεια σπίτια

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση προετοιμάζει μια σειρά προτάσεων που θα δημιουργήσουν ένα «θετικό σοκ προσφοράς». Στόχος είναι να βγουν στην αγορά περισσότερα σπίτια, με τις σχετικές ανακοινώσεις να αναμένονται στη ΔΕΘ. Το μέτρο αυτό έρχεται σε μια περίοδο που η εύρεση προσιτής κατοικίας αποτελεί γολγοθά για νέους, φοιτητές, εργαζόμενους και οικογένειες.