Κλίμα αβεβαιότητας διαμορφώνεται στους περισσότερους τομείς της εμπορικής δραστηριότητας το τελευταίο χρονικό διάστημα ως απόρροια των διεθνών εξελίξεων που σχετίζονται με την πρόσφατη πολεμική αντιπαράθεση ΗΠΑ, Ιράν και Ισραήλ. Επί της ουσίας, στελέχη επιχειρήσεων με τα οποία επικοινωνήσαμε, αναφέρουν ότι το ευρύτερο περιβάλλον είναι απρόβλεπτο, καθώς καλούνται επί καθημερινής βάσης να αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους με βάση τα νέα δεδομένα που προκύπτουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πρόσφατη εσωτερική έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), το οποίο συλλέγει δεδομένα της αγοράς με επιστημονικά κριτήρια και πραγματοποιεί μελέτες για λογαριασμό των σούπερ μάρκετ, 7 στα 10 υψηλόβαθμα στελέχη των αλυσίδων προέβλεπαν ότι τους επόμενους έξι μήνες θα υπάρξουν αυξήσεις τιμών στα βασικά καταναλωτικά αγαθά που πωλούνται στα ράφια.


Καφές: Παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την τιμή του 

Την ίδια στιγμή, επιχειρηματίες που σχετίζονται με την αγορά του καφέ κάνουν λόγο για πολλές επιμέρους παραμέτρους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον κλάδο, όπως είναι η επικρατούσα αναστάτωση στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα, όπου θα μπορούσαν να υπάρξουν κερδοσκοπικού χαρακτήρα κινήσεις τεχνητής αύξησης των τιμών στα commodities, ποντάροντας ακριβώς στο ευρύτερα ασταθές περιβάλλον.

Ωστόσο, υπάρχει και η αντίθετη εικόνα για τον καφέ, όπου υπάρχουν ενδείξεις μείωσης της κατανάλωσης στην Ευρώπη λόγω της αύξησης τιμής τους μήνες που προηγήθηκαν, γεγονός που θα μπορούσε να σημάνει μείωση των τιμών στο προϊόν, για να τονωθεί εκ νέου η κατανάλωση. Σημειώνεται, πάντως, ότι αυτήν τη στιγμή η χρηματιστηριακή τιμή του καφέ, μετά το υψηλό δεκαετιών που κατέγραψε τον Φεβρουάριο, τελεί πλέον υπό διαπραγμάτευση στα διεθνή χρηματιστήρια Νέας Υόρκης και Λονδίνου, κατά περίπου 25% χαμηλότερα.

Ακόμα ένας παράγοντας που θα μπορούσε να επηρεάσει τις τιμές στον καφέ είναι η πραγματικότητα που σχετίζεται με τον πρωτογενή τομέα και την παραγωγή, όπου η Βραζιλία, η μεγαλύτερη παραγωγός καφέ της ποικιλίας Arabica -αντιπροσωπεύει το 70% της παγκόσμιας παραγωγής-, λειτουργεί ως ρυθμιστής για τις παγκόσμιες τιμές διαπραγμάτευσης στα χρηματιστήρια. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το τοπίο είναι ρευστό δεδομένου εμφανίζονται ανακοινώσεις από πλευράς μεγάλων παραγωγών καφέ της Βραζιλίας οι οποίες κάνουν λόγο για ακραίες καιρικές συνθήκες και παγετό, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν δραστικά τις παραγόμενες ποσότητες καφέ. Ωστόσο, λίγες ώρες αργότερα τα δεδομένα αυτά ανατρέπονται, με νεότερες ανακοινώσεις να διαψεύδουν τις προηγούμενες. Η αστάθεια αποτυπώνεται και στο χαρακτηριστικό παράδειγμα όπου την προηγούμενη Παρασκευή αυξήθηκε η τιμή αγοράς της ποικιλίας Ρομπούστα -της δεύτερης μεγαλύτερης ποικιλίας καφέ παγκοσμίωςστο χρηματιστήριο του Λονδίνου κατά 5,5%, ενώ τη Δευτέρα που ακολούθησε η τιμή μειώθηκε εκ νέου κατά 5,5%, χωρίς να υπάρχει σαφής εξήγηση για τη συγκεκριμένη εξέλιξη. Στην πραγματικότητα, όμως, η διακύμανση αυτή σημαίνει ότι αυξάνεται ή μειώνεται αντίστοιχα από 30 έως 40 σεντς το κιλό η χονδρική τιμή αγοράς του καφέ. Ταυτόχρονα, η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας και οι διαρκείς έλεγχοι στα σημεία εστίασης και πώλησης καφέ έχουν επηρεάσει δραστικά τα περιθώρια που είχαν τα μικρά σημεία καφέ και οι πιέσεις είναι περισσότερο από εμφανείς.


Διεθνείς εξελίξεις και τουρισμός

Σε ό,τι αφορά το λιανεμπόριο ειδών ένδυσης και υπόδησης, οι διεθνείς εξελίξεις φαίνεται ότι θα μπορούσαν να επηρεάσουν την τουριστική κίνηση στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις συνολικές πωλήσεις των πολυκαταστημάτων Attica, περίπου το 11% προέρχεται από το μοντέλο tax free, με αγοραστές πολίτες τρίτων χωρών, όπου από τους κυριότερους πελάτες με υψηλό ποσοστό κατανάλωσης είναι οι Ισραηλινοί. Πηγές της αγοράς επισημαίνουν σχετικά ότι φέτος, λόγω του ευρύτερου περιβάλλοντος, οι Ισραηλινοί αναμένεται να περιορίσουν τα ταξίδια τους, γεγονός που αναμένεται να επιδράσει και στις δαπάνες που πραγματοποιούνται στη χώρα μας.

Την κατιούσα πήραν οι τιμές του πετρελαίου

Αν και οι αγορές «τρελάθηκαν» τις τελευταίες εβδομάδες με τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, εντούτοις φάνηκε ότι «διάβασαν» σωστά τα γεγονότα. Ειδικά η τιμή του πετρελαίου, η οποία καθορίζει τις τιμές πολλών άλλων αγαθών (κυρίως βιομηχανικών), όχι μόνον δεν εκτοξεύθηκε, αλλά και παρέμεινε σε λογικά επίπεδα. Πάνω από τα 70 δολ. και κάτω από τα 80 δολ. το βαρέλι.

Είναι τα λογικά επίπεδα της τιμής του πετρελαίου, καθώς οποιαδήποτε άλλη τιμή πάνω από τα 80 δολ. πολύ πιθανόν να τροφοδοτούσε τον πληθωρισμό, ενώ κάτω από τα 70 δολ. δηλώνει υποτονική παγκόσμια ανάπτυξη.

Αξίζει ακόμη να αναφερθεί ότι ο Προϋπολογισμός του 2025 καταρτίστηκε από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με την τιμή του αργού πετρελαίου στα 77 δολ. το βαρέλι. Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας κινούνταν στα 64 δολ. το βαρέλι, δηλαδή σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, μια τέτοια τιμή αργού πετρελαίου μπορεί να υποδηλώνει ύφεση της οικονομίας. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι θα επανέλθει στο επίπεδο των 70 δολ., όπως ήταν πριν από την έναρξη των εχθροπραξιών μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.

Στη χώρα μας οι εξελίξεις επανέφεραν τις τιμές των καυσίμων κοντά στο 1,8 ευρώ το λίτρο (μέση τιμή) αναφορικά με την αμόλυβδη βενζίνη των 95 οκτανίων και στα 1,55 ευρώ το πετρέλαιο κίνησης, για να υποχωρήσουν ελαφρά στη συνέχεια. Για πολλούς οι τιμές αυτές θεωρούνται φυσιολογικές, για άλλους είναι μάλλον υψηλές. Βεβαίως, οι Ελληνες είχαν γνωρίσει τιμές βενζίνης ακόμα και πέριξ των 2 ευρώ το λίτρο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι και στο 1,8 ευρώ η βενζίνη είναι φθηνή. Ειδικά αν συνδυάσει κάποιος την τιμή της με την αγοραστική δύναμη του Έλληνα.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά