''Ανάσα'' για 3.450.400 οφειλέτες - Χαμηλώνει ο πήχης των 10.000 ευρώ για ρυθμίσεις χρεών με εξωδικαστικό
Τι αλλάζει
Στόχος η διόρθωσης της παθογένειας και η διευκόλυνση χιλιάδων πολιτών που σήμερα αποκλείονται από τη διαδικασία, παρ'ότι βρίσκονται σε πραγματική οικονομική αδυναμία
Πρόταση για μείωση του κατώτατου ορίου των 10.000 ευρώ που απαιτούνται σήμερα για την ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών έχει δεχθεί, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Το αίτημα έρχεται στον απόηχο αυξανόμενων καταγγελιών και στοιχείων που δείχνουν ότι χιλιάδες μικροοφειλέτες αποκλείονται από τη διαδικασία, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται σε πραγματική οικονομική αδυναμία. Το ισχύον πλαίσιο προβλέπει ότι μόνο οφειλέτες με συνολικά χρέη άνω των 10.000 ευρώ σε Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες και servicers μπορούν να υποβάλουν αίτηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποκλείονται αυτομάτως όσοι, ύστερα από μερική αποπληρωμή, πέφτουν κάτω από το όριο, ακόμα και αν συνεχίζουν να απειλούνται με κατασχέσεις ή πλειστηριασμούς. Το παράδοξο, όπως το περιγράφουν νομικοί και σύμβουλοι ρύθμισης χρεών, είναι ότι το πλαίσιο λειτουργεί αντίστροφα από τον αρχικό του σκοπό.
Διαβάστε: Δάνεια σε ελβετικό φράγκο: Λύση από το Υπουργείο Οικονομικών εντός του 2025 για χιλιάδες στεγαστικά δάνεια
«Αυτός που δεν έχει πληρώσει τίποτα και χρωστά 10.001 ευρώ μπαίνει. Αυτός που πλήρωσε 5.000 και του έμειναν 9.500 πετιέται έξω. Είναι αδιανόητο να αποκλείεται όποιος προσπαθεί», τονίζει σύμβουλος οφειλετών, που έχει αναλάβει δεκάδες σχετικές υποθέσεις. Πρακτικά, η πλατφόρμα του gov.gr «μπλοκάρει» κάθε νέα υποβολή ή επανεκκίνηση της διαδικασίας μόλις διαπιστωθεί ότι το συνολικό υπόλοιπο οφειλών είναι μικρότερο των 10.000 ευρώ, ακόμη και αν το πρόβλημα προέκυψε από καθυστέρηση ή αδράνεια των πιστωτών. Ιδιαίτερα εκτεθειμένοι είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που έχουν ήδη τακτοποιήσει μέρος των οφειλών τους προς το Δημόσιο ή τα Ταμεία, αλλά αδυνατούν να ολοκληρώσουν τη ρύθμιση με τράπεζες ή servicers. Δεδομένου ότι ο Εξωδικαστικός προβλέπει συλλογική αντιμετώπιση όλων των χρεών, η αδυναμία επανυποβολής οδηγεί πρακτικά σε αδιέξοδο, χωρίς άλλη οδό προστασίας. Παράλληλα, πολλοί είναι και οι πολίτες που υπέβαλαν αρχικά αίτηση, αλλά απορρίφθηκαν λόγω τεχνικών λαθών ή λανθασμένων εκτιμήσεων βιωσιμότητας.
Στην προσπάθεια επανεκκίνησης της διαδικασίας, βρέθηκαν «εκτός», καθώς το ύψος των οφειλών τους είχε στο μεταξύ μειωθεί. Η πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει είτε μείωση του κατώτατου ορίου στις 5.000 ευρώ είτε εξαίρεση για όσους έχουν ήδη ενταχθεί, ώστε να μην απεντάσσονται αν υποχωρήσει το υπόλοιπο, είτε δυνατότητα επανυποβολής εφόσον παραμένουν ενεργές οφειλές και υπάρχει απειλή μέτρων. Στελέχη της αγοράς και ενώσεις λογιστών κάνουν λόγο για «αστοχία του θεσμικού πλαισίου» και ζητούν άμεση αναθεώρηση, ειδικά σε μια περίοδο που αυξάνονται οι κατασχέσεις για μικρές οφειλές και ο αριθμός των ευάλωτων οφειλετών διευρύνεται. Κυβερνητικές πηγές δεν διαψεύδουν ότι το θέμα βρίσκεται υπό επεξεργασία. Οπως σημειώνουν, στόχος του Εξωδικαστικού είναι η βιώσιμη ρύθμιση χρεών και η αποσυμφόρηση των αναγκαστικών μέτρων. «Η ένταξη περισσότερων μικροοφειλετών μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού, αρκεί να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του», αναφέρουν.
Από την πλευρά της, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους καταγράφει τις αποκλίσεις και εισηγείται τεχνικές τροποποιήσεις στην πλατφόρμα και στο μοντέλο αξιολόγησης. Η συζήτηση για το «κατώφλι» των 10.000 ευρώ αναδεικνύει ένα βαθύτερο πρόβλημα: Η οικονομική πραγματικότητα πολλών μικροοφειλετών δεν αντικατοπτρίζεται στα νούμερα. Για έναν επαγγελματία που χρωστά 9.800 ευρώ και απειλείται με κατάσχεση, ο αποκλεισμός από τον Εξωδικαστικό είναι οριακά καταστροφικός. Να σημειωθεί ότι μοναδικό καταφύγιο για τους μικροοφειλέτες σήμερα είναι η πάγια ρύθμιση χρεών των 24-48 δόσεων, με το υψηλό επιτόκιο, όμως, να την καθιστά μη βιώσιμη επιλογή για χιλιάδες φορολογουμένους. Το ετήσιο επιτόκιο διαμορφώνεται στο 5,84%, επιβαρύνοντας σημαντικά την τελική οφειλή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας επαγγελματίας με οφειλή 9.500 ευρώ που εντάσσεται στην πάγια ρύθμιση των 48 δόσεων θα κληθεί να πληρώνει περίπου 225 ευρώ τον μήνα. Συνολικά, λόγω επιτοκίων, το τελικό ποσό που θα καταβάλει θα ξεπεράσει τα 10.800 ευρώ, δηλαδή επιβάρυνση άνω των 1.300 ευρώ μόνο από τόκους. Για έναν αυτοαπασχολούμενο με χαμηλό ή ασταθές εισόδημα, αυτή η μηνιαία επιβάρυνση καθίσταται απαγορευτική, ενώ παράλληλα δεν του παρέχε ται η προστασία και τα πλεονεκτήματα του Εξωδικαστικού, όπως «κούρεμα» ή αναστολή μέτρων.
Το μέγεθος του προβλήματος καταγράφεται ανάγλυφα και στην τελευταία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, που αποκαλύπτει ότι το πρόβλημα δεν αφορά μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά τη μεγάλη πλειονότητα των φυσικών προσώπων με ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθώς:
Αντίθετα, τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν κυρίως μεγαλύτερες οφειλές, με το 27,5% των ρυθμίσεων να αφορούν χρέη από 10.000 έως 20.000 ευρώ και το 23,7% από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι ο αποκλεισμός των μικροοφειλετών από τον Εξωδικαστικό αφήνει εκτός προστασίας τη μεγάλη κοινωνική πλειονότητα, εντείνοντας τον κίνδυνο αναγκαστικών μέτρων για επαγγελματίες με πραγματική αδυναμία αποπληρωμής.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά
Διαβάστε: Δάνεια σε ελβετικό φράγκο: Λύση από το Υπουργείο Οικονομικών εντός του 2025 για χιλιάδες στεγαστικά δάνεια
«Αυτός που δεν έχει πληρώσει τίποτα και χρωστά 10.001 ευρώ μπαίνει. Αυτός που πλήρωσε 5.000 και του έμειναν 9.500 πετιέται έξω. Είναι αδιανόητο να αποκλείεται όποιος προσπαθεί», τονίζει σύμβουλος οφειλετών, που έχει αναλάβει δεκάδες σχετικές υποθέσεις. Πρακτικά, η πλατφόρμα του gov.gr «μπλοκάρει» κάθε νέα υποβολή ή επανεκκίνηση της διαδικασίας μόλις διαπιστωθεί ότι το συνολικό υπόλοιπο οφειλών είναι μικρότερο των 10.000 ευρώ, ακόμη και αν το πρόβλημα προέκυψε από καθυστέρηση ή αδράνεια των πιστωτών. Ιδιαίτερα εκτεθειμένοι είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που έχουν ήδη τακτοποιήσει μέρος των οφειλών τους προς το Δημόσιο ή τα Ταμεία, αλλά αδυνατούν να ολοκληρώσουν τη ρύθμιση με τράπεζες ή servicers. Δεδομένου ότι ο Εξωδικαστικός προβλέπει συλλογική αντιμετώπιση όλων των χρεών, η αδυναμία επανυποβολής οδηγεί πρακτικά σε αδιέξοδο, χωρίς άλλη οδό προστασίας. Παράλληλα, πολλοί είναι και οι πολίτες που υπέβαλαν αρχικά αίτηση, αλλά απορρίφθηκαν λόγω τεχνικών λαθών ή λανθασμένων εκτιμήσεων βιωσιμότητας.
Στην προσπάθεια επανεκκίνησης της διαδικασίας, βρέθηκαν «εκτός», καθώς το ύψος των οφειλών τους είχε στο μεταξύ μειωθεί. Η πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει είτε μείωση του κατώτατου ορίου στις 5.000 ευρώ είτε εξαίρεση για όσους έχουν ήδη ενταχθεί, ώστε να μην απεντάσσονται αν υποχωρήσει το υπόλοιπο, είτε δυνατότητα επανυποβολής εφόσον παραμένουν ενεργές οφειλές και υπάρχει απειλή μέτρων. Στελέχη της αγοράς και ενώσεις λογιστών κάνουν λόγο για «αστοχία του θεσμικού πλαισίου» και ζητούν άμεση αναθεώρηση, ειδικά σε μια περίοδο που αυξάνονται οι κατασχέσεις για μικρές οφειλές και ο αριθμός των ευάλωτων οφειλετών διευρύνεται. Κυβερνητικές πηγές δεν διαψεύδουν ότι το θέμα βρίσκεται υπό επεξεργασία. Οπως σημειώνουν, στόχος του Εξωδικαστικού είναι η βιώσιμη ρύθμιση χρεών και η αποσυμφόρηση των αναγκαστικών μέτρων. «Η ένταξη περισσότερων μικροοφειλετών μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού, αρκεί να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του», αναφέρουν.
Από την πλευρά της, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους καταγράφει τις αποκλίσεις και εισηγείται τεχνικές τροποποιήσεις στην πλατφόρμα και στο μοντέλο αξιολόγησης. Η συζήτηση για το «κατώφλι» των 10.000 ευρώ αναδεικνύει ένα βαθύτερο πρόβλημα: Η οικονομική πραγματικότητα πολλών μικροοφειλετών δεν αντικατοπτρίζεται στα νούμερα. Για έναν επαγγελματία που χρωστά 9.800 ευρώ και απειλείται με κατάσχεση, ο αποκλεισμός από τον Εξωδικαστικό είναι οριακά καταστροφικός. Να σημειωθεί ότι μοναδικό καταφύγιο για τους μικροοφειλέτες σήμερα είναι η πάγια ρύθμιση χρεών των 24-48 δόσεων, με το υψηλό επιτόκιο, όμως, να την καθιστά μη βιώσιμη επιλογή για χιλιάδες φορολογουμένους. Το ετήσιο επιτόκιο διαμορφώνεται στο 5,84%, επιβαρύνοντας σημαντικά την τελική οφειλή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας επαγγελματίας με οφειλή 9.500 ευρώ που εντάσσεται στην πάγια ρύθμιση των 48 δόσεων θα κληθεί να πληρώνει περίπου 225 ευρώ τον μήνα. Συνολικά, λόγω επιτοκίων, το τελικό ποσό που θα καταβάλει θα ξεπεράσει τα 10.800 ευρώ, δηλαδή επιβάρυνση άνω των 1.300 ευρώ μόνο από τόκους. Για έναν αυτοαπασχολούμενο με χαμηλό ή ασταθές εισόδημα, αυτή η μηνιαία επιβάρυνση καθίσταται απαγορευτική, ενώ παράλληλα δεν του παρέχε ται η προστασία και τα πλεονεκτήματα του Εξωδικαστικού, όπως «κούρεμα» ή αναστολή μέτρων.
Το μέγεθος του προβλήματος καταγράφεται ανάγλυφα και στην τελευταία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, που αποκαλύπτει ότι το πρόβλημα δεν αφορά μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά τη μεγάλη πλειονότητα των φυσικών προσώπων με ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθώς:
- 3.450.400 φυσικά πρόσωπα έχουν οφειλές κάτω των 10.000 ευρώ (89,4% του συνόλου σε αυτό το εύρος).
- Το 87,7% των οφειλών έως 10.000 ευρώ προέρχεται από φυσικά πρόσωπα.
- Το 17,1% των ρυθμισμένων οφειλών φυσικών προσώπων αφορά ποσά 500-10.000 ευρώ, ενώ για χρέη από 2.000 έως 3.000 ευρώ το ποσοστό φτάνει το 20%.
Αντίθετα, τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν κυρίως μεγαλύτερες οφειλές, με το 27,5% των ρυθμίσεων να αφορούν χρέη από 10.000 έως 20.000 ευρώ και το 23,7% από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι ο αποκλεισμός των μικροοφειλετών από τον Εξωδικαστικό αφήνει εκτός προστασίας τη μεγάλη κοινωνική πλειονότητα, εντείνοντας τον κίνδυνο αναγκαστικών μέτρων για επαγγελματίες με πραγματική αδυναμία αποπληρωμής.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά
