Μετά από τουλάχιστον 20 χρόνια, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επαναφέρει σε λειτουργία το Ελαιοκομικό Μητρώο, δημιουργώντας νέες υποχρεώσεις για τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας. Η απόφαση αυτή στοχεύει στην αξιόπιστη καταγραφή της εγχώριας ελαιοπαραγωγής, αλλά εγείρει σημαντικές ανησυχίες για την πρακτική εφαρμογή της.

Διαβάστε: Ελαιόλαδο: Πτώση τιμών έως 34% φέτος με προοπτικές περαιτέρω μείωσης

Νέες υποχρεώσεις για ελαιοπαραγωγούς

Στο πλαίσιο της επαναλειτουργίας του Ελαιοκομικού Μητρώου, όλοι οι ελαιοπαραγωγοί της χώρας υποχρεούνται να δηλώσουν έως τις 30 Σεπτεμβρίου τις εκμεταλλεύσεις τους στις αρμόδιες Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ).

Η δήλωση θα πρέπει να περιλαμβάνει πλήρη στοιχεία για κάθε αγροτεμάχιο:

• Αριθμό δέντρων και ποικιλίες ελιάς
• Καθεστώς άρδευσης και γεωγραφικά χαρακτηριστικά
• Αποδεικτικά ιδιοκτησίας

Επιπλέον, καθιερώνεται η ετήσια υποχρέωση δήλωσης συγκομιδής, η οποία θα υποβάλλεται από την 1η Οκτωβρίου έως και τις 31 Μαΐου κάθε έτους.

Κυρώσεις και πρόστιμα για μη συμμόρφωση

Για τους ελαιοπαραγωγούς που δεν συμμορφώνονται ή υποβάλλουν ανακριβή στοιχεία, προβλέπονται αυστηρές κυρώσεις. Τα πρόστιμα μπορεί να φτάσουν έως και τα 5.000 ευρώ, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις ιδιοκτητών με χιλιάδες ελαιόδεντρα. Αυτό το μέτρο αποσκοπεί στη διασφάλιση της ακρίβειας των δηλώσεων και την ενίσχυση της διαφάνειας στον αγροδιατροφικό τομέα. Παρά τους στόχους του Ελαιοκομικού Μητρώου, υπάρχουν σοβαροί προβληματισμοί που ώθησαν το ΥΠΑΑΤ να ανακοινώσει διευκρινιστική εγκύκλιο. Τα στενά χρονικά περιθώρια για την επικαιροποίηση του μητρώου από τις αρμόδιες ΔΑΟΚ, σε συνδυασμό με την άγνοια της διαδικασίας από πλευράς των ελαιοπαραγωγών, έχουν επιφέρει μεγάλο φόρτο εργασίας σε ήδη υποστελεχωμένες υπηρεσίες.

Σε πρόσφατη παρέµβασή του σε ραδιοφωνική εκποµπή, ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, Σταύρος Γαβαλάς, ξεκαθάρισε ότι η επικαιροποίηση του μητρώου σε τοπικό επίπεδο απαιτεί έως και τρία χρόνια. Δεδομένου ότι έχουν περάσει κάποιες δεκαετίες από την τελευταία ενημέρωση του Ελαιοκομικού Μητρώου, διερωτήθηκε σε ποια βάση δεδομένων θα γίνει αυτή η διαδικασία.

Προτάσεις συνεταιρισμών για σύγχρονο Ελαιοκομικό Μητρώο

Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) κατέθεσε στο ΥΠΑΑΤ προτάσεις για τη δημιουργία ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου Ελαιοκομικού Μητρώου, το οποίο δεν θα επιβαρύνει τους ελαιοκαλλιεργητές με επιπλέον γραφειοκρατία ή κόστος. Σύμφωνα με την ΕΘΕΑΣ, το σύγχρονο Ελαιοκομικό Μητρώο θα πρέπει να δημιουργηθεί με βάση τις αρχές που θέτει ο νόμος 4727/2020, εφόσον η μεγάλη πλειονότητα των βασικών στοιχείων αλφαριθμητικών και γεωχωρικών δεδομένων ήδη υπάρχουν, όπως το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) και το Κτηματολόγιο.

Επερχόμενη εγκύκλιος και διευκρινίσεις

Το ΥΠΑΑΤ θα προχωρήσει στην έκδοση εγκυκλίου που θα καθορίζει όλες τις λεπτομέρειες της διαδικασίας για τους ελαιοπαραγωγούς. Σε συνάντηση υπό τον πρώην υφυπουργό Διονύση Σταμενίτη, επισημάνθηκε ότι στόχος του υπουργείου είναι να μην υπάρξει ταλαιπωρία ούτε επιπρόσθετη διαδικασία για τους ελαιοπαραγωγούς.

Μέσα από τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων θα αντλούνται τα απαραίτητα στοιχεία που ήδη είναι καταχωρισμένα, με την προϋπόθεση συναίνεσης των ίδιων των παραγωγών. Επιπρόσθετα, θα διευκρινίζονται ζητήματα αναφορικά με δελτία αποστολής, ελέγχους και Κτηματολόγιο.