Το ενεργειακό πεδίο και οι γεωπολιτικές προκλήσεις που υφίστανται αποτέλεσαν βασικό σημείο συζήτησης στο Roundtable της δεύτερης ημέρας του ετήσιου συνεδρίου του Economist, που διεξάγεται στο Ξενοδοχείο Grand Resort Lagonissi.
Σταύρος Παπασταύρου στο συνέδριο του Economist: «Το 56% της ενέργειας της Ελλάδας προέρχεται από ΑΠΕ»
Την πρόοδο της Ελλάδας στον ενεργειακό τομέα, στο πλαίσιο ευρύτερης οικονομικής ανάκαμψης υπογράμμισε κατά την ομιλία του στο ετήσιο Government Roundtable του Economist ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου. Επικαλούμενος τα συγχαρητήρια του Μάριο Ντράγκι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, τόνισε ότι η χώρα παρουσιάζει υψηλή ανάπτυξη, μείωση χρέους και έλλειμμα στο 120% του ΑΕΠ. Στον ενεργειακό τομέα, η Ελλάδα πετυχαίνει εξαιρετικές επιδόσεις: το 56% της ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, η αποθήκευση έχει διπλασιαστεί από το 2018, ενώ οι εκπομπές CO₂ μειώθηκαν κατά 40%. Παράλληλα, όπως είπε, επεκτείνεται η χρήση βιομεθανίου και ενισχύονται οι διασυνδέσεις, με έργα σε Κρήτη, Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο.
Ο κ. Παπασταύρου επεσήμανε και τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας, ενώ σε ό,τι αφορά το ενεργειακό χάσμα μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ο Έλληνας υπουργός σημείωσε ότι είναι ένα στοιχείο που αναγνωρίστηκε κατά την πρόσφατη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της περιοχής. «Ευτυχώς η Κομισιόν αντέδρασε στις ανησυχίες που εκφράστηκαν. Έχει διαμορφώσει μια task force, η οποία θα ασχοληθεί με το θέμα τις επόμενες μέρες. Θα δούμε εκεί πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την απόδοση της συνεργασίας και πώς μπορεί αυτός ο αλγόριθμος, ο οποίος είναι και η βάση της τιμολόγησης, να βελτιωθεί».
Γιώργος Παπαναστασίου, Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου: Η αναταραχή κάπου στον κόσμο επηρεάζει το κόστος ενέργειας
Τις σύνθετες γεωπολιτικές προκλήσεις της Ανατολικής Μεσογείου, εν μέσω πολέμων και εντάσεων στην περιοχή ανέδειξε ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου Γιώργος Παπαναστασίου. Όπως τόνισε, η γεωπολιτική συνδέεται άμεσα με την ενέργεια, η οποία πλέον –όπως είπε– αντικαθιστά το νερό ως βασικό γεωπολιτικό εργαλείο. «Όταν λοιπόν υπάρχει αναταραχή κάπου στον κόσμο, καταλαβαίνουμε ότι αμέσως αυτό επηρεάζει το κόστος ενέργειας», τόνισε.
Αναφερόμενος στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal), εξέφρασε επιφυλάξεις για τον ρυθμό της μετάβασης, σημειώνοντας ότι η τεχνολογία δεν υποστηρίζει ακόμη πλήρως τους στόχους της, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για διαφοροποίηση ενεργειακών πηγών, δεδομένης της απεξάρτησης από τη Ρωσία. «Η Κύπρος, με τη στρατηγική της θέση ανάμεσα σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, αποτελεί ενεργειακή πύλη της περιοχής», πρόσθεσε. Τέλος, ο κ. Παπαναστασίου επεσήμανε την προοπτική της Κύπρου ως κρίσιμου κόμβου ενεργειακής διασύνδεσης, αναφέροντας τη συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ ως παράδειγμα των ενεργειών προς αυτήν την κατεύθυνση.
Dorin Junghietu, Υπουργός Ενέργειας της Μολδαβίας: «Στόχος η πλήρης σύζευξη με την αγορά ενέργειας της ΕΕ μέχρι το 2027»
Τις ριζικές μεταρρυθμίσεις που προωθεί η Μολδαβία στον ενεργειακό τομέα παρουσίασε από το βήμα του Economist o υπουργός Ενέργειας της χώρας Dorin Junghietu, χαρακτηρίζοντάς τη μάλιστα ως «τον καλύτερο μαθητή της τάξης». Σύμφωνα με τον κ. Junghietu, το 2025 η Μολδαβία υιοθέτησε νέο νομοσχέδιο για την ηλεκτρική ενέργεια, ενισχύοντας το ρυθμιστικό πλαίσιο και προωθώντας τη φιλελευθεροποίηση της αγοράς. Στόχος είναι η πλήρης σύζευξη με την αγορά ενέργειας της ΕΕ μέχρι το 2027, όπως σημείωσε.
Παράλληλα, όπως είπε ο Μολδαβός υπουργός, η χώρα σε στενή συνεργασία με την ενεργειακή κοινότητα και την ΕΕ, προχωρά στον διαχωρισμό του συστήματος φυσικού αερίου, ευθυγραμμιζόμενη με το Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο, ενώ πρωτοστατεί στον Νότιο Διάδρομο, καθιστώντας τον βιώσιμο και οικονομικά αποδοτικό. Σε ό,τι αφορά τις ΑΠΕ, ο κ.Junghietu επεσήμανε ότι ολοκληρώθηκε επιτυχώς η πρώτη δημοπρασία 165MW, ενώ τον Σεπτέμβριο έπεται νέα για 170MW αιολικής ενέργειας με αποθήκευση. Παράλληλα, προετοιμάζεται δημοπρασία για 170MW εξισορρόπησης, ενώ συνεχίζονται τα έργα διασύνδεσης με Ρουμανία, εξασφαλίζοντας ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια, ανέφερε μεταξύ άλλων.
Orkhan Zeynalov, Υφυπουργός Ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν: Αύξηση 45% στις εξαγωγές φυσικού αερίου στην ΕΕ σε σχέση με το 2021
Τον στρατηγικό ρόλο της χώρας του στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας ότι το 2024 το Αζερμπαϊτζάν παρήγαγε 50 bcm φυσικού αερίου, εκ των οποίων πάνω από 13 bcm εξήχθησαν στην ΕΕ – αύξηση 45% σε σχέση με το 2021, παρουσίασε ο υφυπουργός Ενέργειας της χώρας Orkhan Zeynalov.
Στο πλαίσιο αυτό, πρόσθεσε, αναμένονται επιπλέον 8 bcm από νέα κοιτάσματα και 1,5 bcm από άλλες πηγές μέχρι το 2030. Ωστόσο, όπως ανέφερε ο κ. Zeynalov, ο Νότιος Διάδρομος έχει φτάσει στο όριο δυναμικότητας, απαιτώντας επενδύσεις 8-9 δισ. ευρώ και μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις από την ΕΕ, τόσο οικονομικές όσο και ρυθμιστικές.
Το Αζερμπαϊτζάν, σύμφωνα με τον ίδιο, επενδύει δυναμικά στην ενεργειακή μετάβαση, με 2 GW ΑΠΕ ήδη συμβασιοποιημένα και προσδοκώμενες επενδύσεις 3 δισ. ευρώ από Κίνα και Μέση Ανατολή. Σημαντικό είναι επίσης και το γεγονός των διασυνδέσεων, με τον κ. Zeynalov να κάνει αναφορά και στους περιφερειακούς διαδρόμους –συμπεριλαμβανομένων της Κασπίας, της Κεντρικής Ασίας και του project της Μαύρης Θάλασσας– με σκοπό τη διασύνδεση της περιοχής με την Ευρώπη. Όπως είπε ο υφυπουργός, ο συντονισμός τεχνικών και εμπορικών προϋποθέσεων θα καθορίσει την επιτυχία τους.
Iva Petrova, Υφυπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας: Ανάγκη για ασφαλή και προσιτή ενέργεια
Tην ανάγκη για ασφαλή και προσιτή ενέργεια τόνισε η υφυπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Iva Petrova, υπογραμμίζοντας πως αυτό απαιτεί κοινό όραμα και στρατηγική με συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η Βουλγαρία, συνεπής στη στρατηγική διαφοροποίησης της ενέργειας, συμμετέχει ενεργά στον Νότιο Διάδρομο φυσικού αερίου, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής. «Η χώρα διαθέτει ένα από τα πιο διασυνδεδεμένα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας και συνεργάζεται με γειτονικές χώρες για την ενίσχυσή του», πρόσθεσε. Παράλληλα, σύμφωνα με την ίδια, αναπτύσσονται πράσινοι διάδρομοι ενέργειας από την Κασπία και τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη, με τη Βουλγαρία να στοχεύει να λειτουργεί και ως εξισορροπητική δύναμη, αξιοποιώντας –μεταξύ άλλων– υδροηλεκτρικά εργοστάσια 7 GW και μονάδες αποθήκευσης. «Η περιφερειακή συνεργασία επεκτείνεται πέρα από τις υποδομές, περιλαμβάνοντας νέες μορφές χρηματοδότησης και ανταλλαγής τεχνογνωσίας. Η Βουλγαρία ηγείται πρωτοβουλιών διασύνδεσης και διαλόγου για ένα ενιαίο, ανθεκτικό ενεργειακό μέλλον», επεσήμανε.
Τζέφρι Πάιατ: Μεγάλη η πρόοδος της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια, στρατηγική η σημασία της στον ενεργειακό χάρτη
Για τη μεγάλη πρόοδο που έχει επιτύχει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έκανε λόγο ο τ. υφυπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ και πρώην Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, αναφερόμενος στη στρατηγική σημασία της χώρας στον ενεργειακό χάρτη. Μάλιστα, έκανε λόγο ότι από την εποχή του ως πρέσβης έγιναν πολλά βήματα, ενώ εξήρε τη σημασία υποδομών όπως ο IGB, η Ρεβυθούσα, ο νέος σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης και ο διασυνδετήριος αγωγός με τη Βόρεια Μακεδονία. Σε επιμέρους στοιχεία, ο κ. Πάιατ υπογράμμισε ότι από τα 6-7 bcm εισαγωγών φυσικού αερίου το 2020, η Ελλάδα σήμερα διαχειρίζεται 17 bcm, με τα 11 να εξάγονται προς γειτονικές χώρες, ενισχύοντας την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια. Ταυτόχρονα, τόνισε ότι οι ΗΠΑ, ως ο μεγαλύτερος παραγωγός LNG παγκοσμίως, θα διπλασιάσουν την παραγωγή τους έως το 2030, με το 70% ήδη να διοχετεύεται στην Ευρώπη. «Η σημασία των διασυνδέσεων ενέργειας –φυσικού αερίου και ηλεκτρικής– είναι κομβική, με παραδείγματα από τη Μέση Ανατολή να δείχνουν ότι φθηνότερη ενέργεια είναι εφικτή», σημείωσε και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο αυτών των εξελίξεων.
Osama Mobarez, Γενικός Γραμματέας, Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF): Καθοριστικός ο ρόλος της Ελλάδας στην περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια
Μήνυμα ότι η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια και συνεργασία ως στρατηγικός κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο, έστειλε ο γενικός γραμματέας του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) Osama Mobarez, επισημαίνοντας ότι μέσω των διασυνδετήριων αγωγών και των αξιόπιστων υποδομών, διευκολύνεται η ροή φυσικού αερίου προς την ευρύτερη περιοχή. Ο κ. Mobarez υπογράμμισε τη σημασία του EMGF, το οποίο –όπως είπε– ενώνει κυβερνήσεις, εταιρείες και ρυθμιστικές αρχές, προκειμένου να υλοποιηθούν ενοποιημένα έργα που αντιμετωπίζουν γεωπολιτικές προκλήσεις. Το μοντέλο συνεργασίας του EMGF, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί θετικό παράδειγμα που μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές της Μεσογείου. Ο κ. Mobarez αναφέρθηκε επίσης στις συμφωνίες μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου που ενισχύουν την αξιοποίηση κοιτασμάτων αερίου, δίνοντας ώθηση σε επενδύσεις και ενεργειακή παραγωγή. Σε αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε, τμήμα του κυπριακού φυσικού αερίου θα μεταφέρεται μέσω της Ελλάδας για επαναεριοποίηση και διανομή.
Dan Stratan, Διευθύνων Σύμβουλος και Ιδρυτής, RCI Holding, Ρουμανία: Στόχευση στην υποστήριξη του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης
Η Ρουμανία είναι έτοιμη να πετύχει τους στόχους της ενεργειακής μετάβασης, σύμφωνα με τον Dan Stratan, διευθύνοντα σύμβουλο και ιδρυτής της RCI Holding Ρουμανίας. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στις ΑΠΕ και στα έργα αποθήκευσης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων φωτοβολταϊκών και αιολικών project καθώς και αιολικών πάρκων που προωθεί η χώρα στη Μαύρη Θάλασσα. Όπως πρόσθεσε, υπάρχουν προκλήσεις αναφορικά με τους στόχους της απανθρακοποίησης, την ενοποίηση των δικτύων και τον εκσυγχρονισμό τους. Η Ρουμανία, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι επικεντρωμένη στην υποστήριξη του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης, ως μια από τις λίγες χώρες της ΕΕ με εγχώρια κοιτάσματα φυσικού αερίου. Σημεία προσοχής κατά την άποψή του είναι η έλλειψη ανθρωπίνων πόρων και τα κεφάλαια που απαιτούνται, ενώ ειδικά για τα διασυνοριακά έργα πρότεινε να περάσουμε από τις πολιτικές στην πράξη.
Ανδρέας Σιάμισιης, Διευθύνων Σύμβουλος, HELLENiQ ENERGY: Έμφαση στη χρηματοδότηση
Eνώ είμαστε φιλόδοξοι ως προς τους τελικούς στόχους της ενεργειακής μετάβασης, αδυνατούμε να σχεδιάσουμε τη μετάβαση από το σημείο εκκίνησης της κάθε χώρας, παρατήρησε ο διευθύνων σύμβουλος της HELLENiQ ENERGY Ανδρέα Σιάμισιη, εξηγώντας ότι η ενεργειακή μετάβαση μπήκε κάτω από την ομπρέλα του κλίματος, παραβλέποντας όμως θέματα όπως ο ανταγωνισμός, χωρίς δηλαδή να υπάρχει ολιστικός σχεδιασμός. Σημείωσε ενδεικτικά ότι το 60% της ενέργειας σήμερα καλύπτεται ακόμη από υδρογονάνθρακες και αναφερόμενος ειδικότερα στις δράσεις σε περιφερειακό επίπεδο σημείωσε ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Ερωτηθείς σχετικά με το θέμα της χρηματοδότησης, ο κ. Σιάμισιης εξήγησε ότι κάθε φορέας χρηματοδότησης –ταμεία χρηματοδότησης υποδομών, βιομηχανία, funds κ.ο.κ.– εκπέμπει διαφορετικά «σήματα» και συνδέεται με συγκεκριμένους τομείς, προσθέτοντας ότι αυτό που χρειάζεται είναι να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη και κάθε χώρα θα εκπέμπουν συνολικά το σωστό μήνυμα.
Fabrizio Mattana, Διευθύνων Σύμβουλος, IGI Poseidon: Αναγκαίες οι συνεργασίες
Αν θέλουμε να επιτύχουμε ουδετερότητα άνθρακα, πρέπει να επιτύχουμε ουδετερότητα σε επίπεδο τεχνολογιών, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της IGI Poseidon Fabrizio Mattana. Αναφέρθηκε στην περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας που βιώνουμε, με συνέπειες στο ενεργειακό σύστημα. Σε αυτό το περιβάλλον είναι αναγκαίες οι συνεργασίες, οι οποίες όμως πρέπει να είναι προετοιμασμένες πριν την έκτακτη ανάγκη, όπως πρόσθεσε. Ο τρόπος για την προετοιμασία των συνεργασιών, σύμφωνα με τον κ. Mattana, περνά μέσα από τις υποδομές, οι οποίες απαιτούν χρόνο, ενώ είναι εντάσεως κεφαλαίου με στοιχεία πολυπλοκότητας. Έμφαση έδωσε στη συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα για να μειωθεί το ρίσκο και να υπάρξει εγγύηση της βιωσιμότητας. Στο πλαίσιο αυτό, όπως εξήγησε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει, με πιο ρεαλιστική προσέγγιση στην ενεργειακή μετάβαση, κάτι που θα βοηθήσει να περάσουμε από τους φιλόδοξους στόχους σε μια ουσιαστική μετάβαση με ασφάλεια και προσιτές τιμές. Τέλος, σημείωσε ότι το φυσικό αέριο θα έχει μεγαλύτερο χρονικό πλαίσιο χρήσης στο νέο περιβάλλον, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην τεράστια ευκαιρία του East Med για την ασφάλεια εφοδιασμού στην Ανατολική Μεσόγειο, με κομβικής σημασίας για τον ενεργειακό διάδρομο ένα σύστημα υποδομών για μεταφορά ενέργειας που θα συνδέει την Ευρώπη με τη λεκάνη της Μεσογείου.
Maria Rita Galli, Διευθύνουσα Σύμβουλος, ΔΕΣΦΑ: Αύξηση χωρητικότητας υποδομών και εξαγωγών φυσικού αερίου πάνω από 8 δισ. κυβικά μέτρα
Την πρόοδο που έχει γίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, με ενδεικτική την αύξηση της χωρητικότητας των υποδομών και των εξαγωγών φυσικού αερίου πάνω από τα 8 δισ. κυβικά μέτρα ανέδειξε η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Maria Rita Galli. Όπως ανέφερε μεταξύ άλλων, το 2022 έγινε το πρώτο Μνημόνιο Συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία για διασύνδεση με την Ελλάδα. Υπενθύμισε επίσης ότι τότε ο ΔΕΣΦΑ μαζί με άλλους 9 εταίρους διαχείρισης ενέργειας υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας και υπογράμμισε τη σημασία του «κάθετου διαδρόμου» στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και στη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή με τη σύνδεση υφιστάμενων αλλά και νέων ευρωπαϊκών υποδομών μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG.
Σημείωσε ότι η συνεργασία μεταξύ των χωρών ήταν σημαντική για την άρση των εμποδίων και μίλησε για εμπορική καινοτομία και εξορθολογισμό των τιμών. Αναφέρθηκε ειδικότερα στην καλή συνεργασία που αναπτύσσεται με γειτονικές χώρες για την προώθηση των έργων υποδομών στους διασυνδετήριους αγωγούς φυσικού αερίου, στη ροή φυσικού αερίου μέσω του νότιου διαδρόμου και στον IGI Poseidon. Η κ. Galli πρόσθεσε επίσης ότι στο παρελθόν υπήρχαν ενεργειακές πολιτικές που άλλαζαν συχνά, αλλά πλέον γίνονται πολλά βήματα και για μελλοντικούς διαδρόμους ενέργειας και αναφέρθηκε στην εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων από την Ελλάδα για αυτόν τον σκοπό.
Νότης Σαρδελάς, Διαχειριστής Εταίρος της Sardelas Petsa Law Firm: Ανάγκη fast track αδειοδοτήσεων για διασυνδέσεις
Στην μεγάλη πρόοδο που έχει γίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια για την αντιμετώπιση του κόστους από την υπερπροσφορά ενέργειας λόγω της διείσδυσης των ΑΠΕ αλλά και στις νέες προκλήσεις αναφέρθηκε ο διαχειριστής εταίρος της Sardelas Petsa Law Firm Νότης Σαρδελάς. Ειδικότερα, στα ζητήματα που ακόμη απασχολούν την αγορά και επηρεάζουν την ενεργειακή μετάβαση, σημείωσε την ανάγκη να ενισχυθούν οι διασυνδέσεις και να διαμορφωθεί νέο χωροταξικό σχέδιο. Όπως εξήγησε, για τις διασυνδέσεις –διασυνοριακά ή μη– πρέπει να υπάρχει αδειοδότηση με διαδικασίες fast track για έκδοση αδειών. Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Σαρδελά, χρειαζόμαστε έξυπνους τρόπους χρηματοδότησης και αναβαθμισμένα χωροταξικά σχέδια για τις υποδομές. Ενδεικτικά ανέφερε ότι η αποθήκευση ενέργειας είναι αποτέλεσμα κατακερματισμένου νομοθετικού πλαισίου και πρόσθεσε την ανάγκη να υπάρχει ασφάλεια στις χρήσεις γης. Τα μεγάλα project θέλουν μεγάλες εκτάσεις και νομική σαφήνεια, σημείωσε, προτείνοντας εκσυγχρονισμό του νόμου περί απαλλοτριώσεων. Τέλος, σημείωσε ότι στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν προκλήσεις, όμως αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να αναθεωρούμε τους στόχους, αλλά να μας ωθεί να κινηθούμε ταχύτερα.
Αλεξάνδρα Σδούκου, Πρόεδρος, EmpowerMed Women του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF), Εκπρόσωπος τύπου της Νέας Δημοκρατίας: Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι οι δασμοί
«Όταν σχεδιάστηκε η κλιματική στρατηγική ήμασταν πιο αισιόδοξοι και είχαμε μεγαλύτερη σταθερότητα. Σήμερα, χρειάζεται να επαναξιολογήσουμε αυτήν τη στρατηγική υπό την έννοια ότι το παγκόσμιο τοπίο έχει αλλάξει - βλ. πληθωρισμός, και γεωπολιτικές αναταράξεις», σχολίασε η κ. Αλεξάνδρα Σδούκου, πρόεδρος του EmpowerMed Women του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) και εκπρόσωπος τύπου της Νέας Δημοκρατίας. «Αναρωτιέμαι ποιος πραγματικά ενδιαφέρεται πλέον να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι μέσα σε αυτό το σκηνικό, παρότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης παραμείνει αναμφισβήτητα προτεραιότητα», πρόσθεσε η κ. Σδούκου, τονίζοντας επίσης ότι «ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι ο εμπορικός πόλεμος και οι δασμοί», με επίκεντρο την αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας η οποία έχει παγκόσμιο αποτύπωμα στις καθαρές τεχνολογίες. Η ίδια σημείωσε ότι στην Ευρώπη «δεν είναι βέβαιο πως έχουμε όλοι την ίδια προσέγγιση για την κλιματική πολιτική». Επεσήμανε δε την παράμετρο του κόστους που συνοδεύει την πράσινη πολιτική, γεγονός που δημιουργεί προκλήσεις.
Sir David King, πρώην Mόνιμος Eιδικός Eκπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου για την κλιματική αλλαγή, Πρόεδρος, Climate Crisis Advisory Group, Ηνωμένο Βασίλειο: Η προειδοποίηση για τις θερμοκρασίες στην Ευρώπη
Tα στοιχεία έκθεσης του WHO, σύμφωνα με τα οποία τις επόμενες 3 μέρες στην Ευρώπη περίπου 4.500 άνθρωποι είναι πιθανό να χάσουν τη ζωή τους από θερμική καταπόνηση, επικαλέστηκε ο πρώην μόνιμος ειδικός εκπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου για την κλιματική αλλαγή και πρόεδρος του Climate Crisis Advisory Group Sir David King. Ο ίδιος τόνισε ότι η θερμοκρασία στη Νότια Ευρώπη έχει φτάσει τους 46 βαθμούς κελσίου αυτήν την περίοδο, γεγονός που συνιστά νέο υψηλό ρεκόρ. Ο κ. King απέδωσε το εύρος του προβλήματος στην αδυναμία να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι προειδοποιήσεις των κλιματικών επιστημόνων. Παρατήρησε επίσης ότι επιτείνει την κατάσταση η ανάγκη για περισσότερο φυσικό αέριο όπως αυτή έχει ανακύψει με στόχο την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Ο ίδιος αναφέρθηκε σε προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες τα επόμενα 25 χρόνια έως και το 15% του παγκόσμιου ΑΕΠ θα χάνεται κάθε χρόνο από τις επιπτώσεις της κλιματική κρίσης στις υποδομές.
Δημήτρης Χανής, Διευθύνων Σύμβουλος, Όμιλος ΗΡΑΚΛΗΣ-Μέλος της Holcim: Πάνω από 170 εκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια
«Eπαναξιολογούμε τους στόχους μας διαρκώς με βάση τις εξελίξεις, αλλά δεν υποχωρούμε», υπογράμμισε από το βήμα του ετήσιου Government Roundtable του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ-μέλος της Holcin Δημήτρης Χανής. Σημείωσε ότι η στρατηγική πορεία της εταιρείας είναι ήδη σε εφαρμογή, με σαφές επενδυτικό σχέδιο. «Έχουμε επενδύσει 170 εκατομμύρια ευρώ τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και θα συνεχίσουμε να επενδύουμε σημαντικά ποσά σε τεχνολογικό εξοπλισμό». Το αποτέλεσμα αυτής της πορείας είναι ήδη μετρήσιμο: μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 24% την τελευταία πενταετία, όπως είπε. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ένταξη της κυκλικότητας στην παραγωγή, ως πράξη και όχι μόνο ως πρόθεση. Ο βασικός στόχος για το 2030 είναι η μείωση των εκπομπών CO₂ στα 110 κιλά ανά τόνο προϊόντος, ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Χανής.
Αριστοτέλης Χαντάβας, Διευθύνων Σύμβουλος, Principia, Πρόεδρος της SolarPower Europe: Ανταγωνιστικότητα και πραγματισμός
«Ανταγωνιστικότητα και πραγματισμός – αυτές είναι οι σωστές λέξεις», είπε ο διευθύνων σύμβουλος της Principia και πρόεδρος της SolarPower Europe Αριστοτέλης Χανταβάς, που αναφέρθηκε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, υποστηρίζοντας ότι αποτελούν το ασφαλέστερο και πιο στρατηγικό ενεργειακό εργαλείο, ιδίως σε έναν ασταθή γεωπολιτικό κόσμο. «Οι χώρες παράγουν την ενέργεια μόνες τους, η βασική παραγωγή είναι εγχώρια». Για τους διαμορφωτές πολιτικής, σημείωσε ότι άργησαν να δράσουν και περιορίστηκαν σε αποσπασματικές προσεγγίσεις. «Δεν υπήρξε ολιστική προσέγγιση – έπρεπε να εκσυγχρονίσουμε την παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ και να διασφαλίσουμε αποθήκευση, ευελιξία, υποδομές», όπως είπε. Τόνισε ότι δεν μπορούμε να κατηγορούμε τις ΑΠΕ για απώλεια ανταγωνιστικότητας, σημειώνοντας παράλληλα ότι «η ανταγωνιστικότητα είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο» και πως «πρέπει να αποφασίσουμε ποιο θα είναι το ενεργειακό μας μείγμα». Ο κ. Χαντάβας επίσης επέκρινε την ιδέα επιστροφής στο φυσικό αέριο: «είναι σαν να έχεις πρόβλημα στο αυτοκίνητο και να λες “πάμε πίσω στα άλογα”».
Κώστας Ανδριοσόπουλος, Καθηγητής Χρηματοοικονομικών και Ενεργειακής Οικονομίας, Alba, Διευθυντής HELLENiQ ENERGY Center for Sustainability and Energy @Alba Graduate Business School: Κρίσιμης σημασίας η χρηματοδότηση
«Η χρηματοδότηση είναι κρίσιμης σημασίας» τόνισε ο Κώστας Ανδριοσόπουλος, καθηγητής Χρηματοοικονομικών και Ενεργειακής Οικονομίας στο Alba και διευθυντής του HELLENiQ ENERGY Center for Sustainability and Energy @Alba Graduate Business School, επισημαίνοντας την αβεβαιότητα που επικρατεί σήμερα στο οικονομικό περιβάλλον. Η αστάθεια επηρεάζει την παραγωγή και προσθέτει δυσκολίες, ακόμα και αν ο χρηματοοικονομικός τομέας συμμερίζεται τους πράσινους στόχους και συμβάλλει. «Παρά τα αυξανόμενα επιτόκια, το κόστος στις ΑΠΕ μειώνεται». Η πίεση για την πράσινη μετάβαση καθιστά τα αντίστοιχα πρότζεκτ ελκυστικά, παρότι υπάρχουν και θετικά και αρνητικά. «Στο κοντινό μέλλον θα καταναλώνουμε 20% περισσότερη ενέργεια – πρέπει να προνοήσουμε γι’ αυτό», ανέφερε. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην ανάγκη μείωσης της ρυθμιστικής αβεβαιότητας. Οι νέες τεχνολογίες είναι δαπανηρές στην παραγωγή και απαιτούν στήριξη. «Χρειάζονται κίνητρα και επιχορηγήσεις, αλλιώς τα πρότζεκτ δεν θα είναι βιώσιμα». Δεν αρκούν τα επιτόκια – χρειάζεται πλειάδα πολιτικών. «Δεν έχουμε πετύχει ακόμα την απαραίτητη επιτάχυνση, πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα. Η κλιματική κρίση δεν περιμένει, ούτε όμως και η βιομηχανία». Καταλήγοντας, ο κ. Ανδριοσόπουλος υπογράμμισε την ανάγκη εκπαίδευσης των ηγετών και των φορέων λήψης αποφάσεων, που δεν είναι πάντα επαρκώς ενημερωμένοι για τις απαιτήσεις του αύριο.
Ανδρέας Παπανδρέου, Καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Συμπρόεδρος, Ελληνικό Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDSN Greece): «Δύσκολο σταυροδρόμι, από τα κρίσιμα ζητήματα της πράσινης μετάβασης η βιώσιμη χρηματοδότηση»
Συντονίζοντας τη συζήτηση του πάνελ ο καθηγητής του ΕΚΠΑ και συμπρόεδρος του SDSN Greece Ανδρέας Παπανδρέου, τοποθέτησε το θέμα της πράσινης μετάβασης στο σημερινό διεθνές και οικονομικό πλαίσιο. «Βρισκόμαστε σε ένα δύσκολο σταυροδρόμι», τόνισε, επισημαίνοντας πως η προσπάθεια διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής συμπίπτει με γεωπολιτικές ανατροπές, ρευστότητα στις συμμαχίες και αλλαγές στη λειτουργία των διεθνών οργανισμών. Οι προτεραιότητες των κρατών αλλάζουν συνεχώς, δημιουργώντας μια σύνθετη εικόνα για την κλιματική δράση. «Ζούμε σε έναν κόσμο που οι προτεραιότητες αλλάζουν», υπογράμμισε. Τα αυξημένα επιτόκια είναι ακόμη ένας παράγοντας που πλήττει τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, καθώς δυσχεραίνουν τη χρηματοδότησή τους. Η βιώσιμη χρηματοδότηση είναι ένα από τα κρίσιμα ζητήματα της πράσινης μετάβασης, μαζί με το «πράσινο παράδοξο», το οποίο ανέδειξε ο ίδιος: «επειδή η πράσινη ενέργεια είναι πιο φθηνή, οι πολίτες καταναλώνουν περισσότερη».
Αλέξανδρος Εξάρχου: Στα επόμενα 5-10 χρόνια θα συνεχιστεί η άνθιση του κατασκευαστικού κλάδου
Η ελληνική οικονομία είναι ένα μικρό «θαύμα» μετά από όσα συνέβησαν τα τελευταία χρόνια έχοντας αποφύγει την χρεοκοπία, σημείωσε από το βήμα του Economist ο πρόεδρος ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Εταιρειών AKTOR Αλέξανδρος Εξάρχου, ο οποίος αναφέρθηκε στην υλοποίηση του 5ου τραπεζικού πυλώνα (με τη συγχώνευση Attica Bank και Παγκρήτιας Τράπεζας) και στις επενδύσεις του ομίλου AKTOR. O κ. Εξάρχου, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στις προκλήσεις και στις ευκαιρίες στους δύο κλάδους –τράπεζες και κατασκευές– καθώς και σε εξελίξεις που αναδεικνύουν την καλή πορεία της οικονομίας, κάνοντας ειδική αναφορά στην πρόθεση εξαγοράς του ελληνικού χρηματιστηρίου από το Euronext. Ερωτηθείς για τον ρόλο της ΕΕ, σημείωσε ότι εάν η ΕΕ αντιδρά με γρήγορες αποφάσεις, η ευρωπαϊκή οικονομία θα μεγαλώσει, διαφορετικά, δήλωσε απαισιόδοξος. Ο κ. Εξάρχου επίσης προέβλεψε ότι στα επόμενα 5-10 χρόνια θα συνεχιστεί η άνθιση του κατασκευαστικού κλάδου, ο οποίος διαθέτει ανεκτέλεστο έργων πάνω από 16 δισ. ευρώ. Για την ελληνική οικονομία οι προβλέψεις είναι θετικές για τα επόμενα χρόνια, αλλά πιθανή μελλοντική ύφεση στην Ευρώπη θα την επηρεάσει, πρόσθεσε μεταξύ άλλων.
Φράνσις Φουκουγιάμα, πολιτικός επιστήμονας και Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Στάνφορντ: Eίναι μεγάλο ζήτημα το γεγονός ότι κινδυνεύουμε να χάσουμε τον έλεγχο στην τεχνολογία
Δύο είδη κινδύνων σχετικά με την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης, «η οποία θα καταστεί πολύ ισχυρότερη στο κοντινό μέλλον» διέγνωσε ο πολιτικός επιστήμονας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ Φράνσις Φουκουγιάμα. Αρχικά, αναφέρθηκε στην περίπτωση όπου «κακοί άνθρωποι χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να κάνουν κακά πράγματα», φέρνοντας παραδείγματα που εκτείνονται από τα deep fake βίντεο μέχρι το κυβερνοέγκλημα, το hacking και τη χειραγώγηση εκλογικών διαδικασιών. Έπειτα, υπογράμμισε μια «ακόμα μεγαλύτερη απειλή», η οποία έχει να κάνει με την agentic ΑΙ, δηλαδή την τεχνητή νοημοσύνη η οποία έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει αυτόνομα αποφάσεις. Ο κ. Φουκουγιάμα επεσήμανε πως όταν έχεις μηχανές αντί για ανθρώπους να λαμβάνουν αποφάσεις, σε πεδία όπως η διεξαγωγή πολέμου, δημιουργούνται ζητήματα που προκαλούν ανησυχία – ακόμη περισσότερο όταν πρόκειται για εφαρμογές οι οποίες δεν είναι προγραμματισμένες από ανθρώπους αλλά από τεχνητή νοημοσύνη. Συμπερασματικά, ο κ. Φουκουγιάμα υπογράμμισε ότι η ΑΙ «θα γίνει πολύ χειρότερη προτού γίνει καλύτερη».
«Eίναι μεγάλο ζήτημα το γεγονός ότι κινδυνεύουμε να χάσουμε τον έλεγχο στην τεχνολογία. Δεν θα ήταν απίθανο στο μέλλον να μην μπορούμε να απενεργοποιήσουμε μια μηχανή ή να μη δέχεται εκείνη να την απενεργοποιήσουμε», ανέφερε ο κ. Φουκουγιάμα, ο οποίος πάντως εκτίμησε συμπερασματικά ότι η ΑΙ το πιθανότερο «θα γίνει πολύ χειρότερη προτού γίνει καλύτερη».
Δημήτρης Παπαστεργίου: Θα πρέπει να οριοθετήσουμε τι κάνει η μηχανή και τι κάνει ο άνθρωπος
«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι τα δεδομένα της, άρα θα πρέπει να δούμε με τι δεδομένα τροφοδοτούμε την AI», επεσήμανε από το βήμα του Economist ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο οποίος επέστησε την προσοχή στο πώς λειτουργεί η συγκεκριμένη τεχνολογία σε σχέση με την ποιότητα της δημοκρατίας – όπως είπε, είδαμε μέχρι και ακυρώσεις εκλογών επειδή ένας αλγόριθμος είχε αλλοιώσει τα αποτελέσματα. «Χάνεται το όριο ως προς το τι είναι πραγματικό και τι δεν είναι», ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας για τα θεαματικά αποτελέσματα τεχνητών βίντεο, τα οποία συναντούν καθημερινά οι χρήστες του διαδικτύου. «Θα πρέπει να οριοθετήσουμε τι κάνει η μηχανή και τι κάνει ο άνθρωπος, κάτι που ήδη αντιμετωπίσαμε σε κάθε βιομηχανική επανάσταση, αν και σήμερα είναι σαφώς μεγαλύτερες οι προκλήσεις», σημείωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός.
Sudhanshu Asthana, αντιπρόεδρος ΕΜΕΑ-digital business, Iron Mountain: Η ΑΙ μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) στον επιχειρηματικό κόσμο έχει αξία, αλλά πρέπει να σκεφθούμε πώς θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητές της, τόνισε ο αντιπρόεδρος ΕΜΕΑ-digital business της Iron Mountain Sudhanshu Asthana. Πρέπει να δώσουμε χρόνο στην ΑΙ να ωριμάσει, σημείωσε και αναφέρθηκε στο πώς λειτουργεί η ΑΙ στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Ο κ. Asthana επεσήμανε ότι αυτό που χρειάζεται είναι ένα υβριδικό μοντέλο, στο οποίο η ΑΙ θα ερμηνεύει τα δεδομένα, αλλά οι άνθρωποι θα είναι αυτοί που θα λαμβάνουν τις αποφάσεις. Η ΑΙ μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο, αλλά δεν χρειάζεται να υποτιμούμε τον εαυτό μας, σχολίασε μεταξύ άλλων.
Γεώργιος Σιούφας, Διευθύνων Σύμβουλος, Δικηγορική Εταιρεία Σιούφας και Συνεργάτες: Η ΑΙ δεν είναι απλώς βοηθητική, αλλά προσφέρει αυτόνομους ψηφιακούς agents
Η τεχνολογία και το δίκαιο δεν συγκλίνουν απλώς, αλλά διαμορφώνουν το μέλλον, τόνισε ο Γεώργιος Σιούφας, διευθύνων σύμβουλος της Δικηγορικής Εταιρείας Σιούφας και Συνεργάτες. Ανέφερε ότι, σύμφωνα με έρευνα του Forbes, το 65% των δικηγορικών εταιρειών θεωρούν απαραίτητη την ΑΙ για να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε ότι η ΑΙ δεν είναι απλώς βοηθητική, αλλά προσφέρει αυτόνομους ψηφιακούς agents που κατανοούν νομικούς στόχους, λαμβάνουν πρωτοβουλίες και συνεργάζονται με ανθρώπους και συστήματα. Ο κ. Σιούφας ανέφερε παραδείγματα χρήσεων της agentic AI στον νομικό χώρο όπως σύνταξη δικογράφων, ανάλυση συμβάσεων, έρευνα, δέουσα επιμέλεια, κανονιστική συμμόρφωση κ.ά. Ο ίδιος επεσήμανε ότι υπάρχουν και κίνδυνοι στη χρήση της agentic AI, σημειώνοντας ότι 1 στις 6 απαντήσεις μπορεί να περιέχει κατασκευασμένες παραπομπές, κάτι απαράδεκτο στο νομικό πλαίσιο, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Τόνισε ότι η agentic AI πρέπει να παραμείνει εργαλείο συνεργασίας και όχι υποκατάστατο της ανθρώπινης κρίσης. Ηθική κρίση, τελική ευθύνη και στρατηγική σκέψη παραμένουν ανθρώπινες, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σιούφας.
Αλέξανδρος Μπρέγιαννης, Διευθύνων Σύμβουλος, Nova ICT: Mε την agentic AI θα δημιουργηθούν μεγάλα οφέλη για την εξυπηρέτηση του πελάτη
Οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες έχουν ήδη αρχίσει να πειραματίζονται με την agentic ΑΙ, επεσήμανε ο διευθύνων σύμβουλος της Nova ICT Αλέξανδρος Μπρέγιαννης, εξηγώντας ότι αυτή συνδυάζει πολλές τεχνολογίες και μας δίνει τη δυνατότητα να επικεντρωνόμαστε σε στόχους και να γινόμαστε περισσότερο προσαρμοστικοί. Αναφέρθηκε σε παραδείγματα χρήσης της agentic AI στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, όπως σε ό,τι αφορά τη βελτιστοποίηση και το monitoring του δικτύου καθώς και την εξυπηρέτηση του πελάτη (profiling, προτάσεις πακέτων και υπηρεσιών στον πελάτη κ.ο.κ.). Εξήγησε ότι με την agentic AI θα δημιουργηθούν μεγάλα οφέλη για την εξυπηρέτηση του πελάτη και θα εξοικονομηθούν πόροι. Στο πεδίο της συνεργασίας των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών με τον δημόσιο τομέα, ο κ. Μπρέγιαννης ανέφερε έργα που έχουν υλοποιηθεί, όπως το έργο για έγκαιρη ανίχνευση πυρκαγιάς στον Υμηττό με τη χρήση computer vision και machine learning ή το έργο που αφορά το Εθνικό Μητρώο Ογκολογικών Ασθενών (δημιουργία data base, βοήθεια στους γιατρούς να λάβουν τα κατάλληλα προσωποποιημένα θεραπευτικά πρωτόκολλα).
Αλέξανδρος Μάνος, Διευθύνων Σύμβουλος, Netcompany SEE & EUI: Χρειάζεται η ανθρώπινη παρέμβαση για να έχουμε το σωστό αποτέλεσμα
Στην αξιοποίηση της AI από τις επιχειρήσεις προκειμένου να υποστηρίξουν το προσωπικό τους αλλά και να δημιουργήσουν αυξημένη αξία για τους πελάτες τους έδωσε έμφαση ο διευθύνων σύμβουλος της Netcompany SEE & EUI Αλέξανδρος Μάνος. Αναφέρθηκε σε χρήσεις της ΑΙ στις επιχειρήσεις, όπως στο τμήμα HR, ΙΤ συστήματα, ψηφιακοί βοηθοί κ.ά. Τώρα κινούμαστε στην επόμενη φάση, με τη δημιουργία agents πους τους δίνουμε στόχους και δουλεύουν αυτόνομα, σημείωσε. Μίλησε για το πεδίο της ανθρώπινης ευθύνης, καθώς οι ψηφιακοί agents θα κάνουν και λάθη, όπως είπε. Χρειάζεται η ανθρώπινη παρέμβαση για να έχουμε το σωστό αποτέλεσμα, τόνισε. Αυτή η επανάσταση είναι πολύ πιο γρήγορη από ό,τι έχουμε βιώσει στο παρελθόν και είναι προσβάσιμη σε όλους, για πρώτη φορά στην ιστορία, σχολίασε, προσθέτοντας ότι κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι θα συμβεί σε δέκα χρόνια και τι κίνδυνοι ή ανισότητες θα προκύψουν.
Έφη Πρεσβία, Γενική Διευθύντρια Τεχνολογίας και Πληροφοριακών Συστημάτων (CTIO), ΔΕΗ: Τώρα ξεκινάει η μετασχηματιστική εποχή της ΑΙ
Για μια νέα εποχή για τους οργανισμούς μέσω της αξιοποίησης της agentic AI μίλησε η γενική διευθύντρια Τεχνολογίας και Πληροφοριακών Συστημάτων (CTIO) της ΔΕΗ Έφη Πρεσβία. Σημείωσε ότι τώρα ξεκινάει η μετασχηματιστική εποχή της ΑΙ, κατά την οποία αυτή θα διαδραματίζει πιο στρατηγικό ρόλο, θα γίνεται ενορχηστρωτής της διασύνδεσης παραδοσιακών συστημάτων με καινούργια συστήματα και εταίρος στη λήψη αποφάσεων, όπως είπε χαρακτηριστικά. Αναφέρθηκε σε χρήσεις της agentic AI στη βιομηχανία, όπως για τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης του δικτύου, την εξυπηρέτηση των πελατών και τη διαχείριση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Παρέθεσε στόχους όσον αφορά την αξιοποίηση της agentic AI από τη βιομηχανία, όπως: βελτίωση data management, βελτίωση integration, βελτίωση κυβερνοασφάλειας, ανάπτυξη δεξιοτήτων, λήψη αποφάσεων με τη χρήση ΑΙ κ.ά. Επίσης, η κ. Πρεσβεία έκανε αναφορά στο οικονομικό, νομικό και ηθικό επίπεδο της χρήσης της agentic AI και έδωσε έμφαση στην έννοια της «υπεύθυνης αυτονομίας».
Bill Karnazes, CSO & GM of Corporate Services, Viohalco companies: Έμφαση στο upskilling και reskilling των υπαλλήλων
Η ΑΙ δεν είναι κάτι νέο, στα εργοστάσιά μας η χρήση της μηχανικής μάθησης είναι δεδομένη εδώ και χρόνια, σημείωσε ο Bill Karnazes, CSO & GM of Corporate Services της Viohalco companies. Τόνισε ότι όσον αφορά τη χρήση της agentic AI είναι βασικό να εξασφαλίζεται πρόσθετη αξία, δηλαδή, όχι να γίνεται για να γίνεται. Αναφέρθηκε σε δύο «κανάλια» αξιοποίησης της agentic AI, το επίπεδο των διαδικασιών και το επίπεδο της παραγωγής. Ο κ. Karnazes παρέθεσε πεδία χρήσης της ΑΙ και έδωσε έμφαση στο upskilling και reskilling των υπαλλήλων. Όσον αφορά την παραγωγική διαδικασία μίλησε για «μόχλευση» της ΑΙ σε επίπεδο επιχειρησιακής απόδοσης και προβλεπτικής ευφυΐας. Τέλος, ο ίδιος αναφέρθηκε και στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας.
Προκλήσεις σε ενέργεια, τεχνητή νοημοσύνη και κοινωνία
Αλεξάνδρα Σδούκου: Η χώρα μας βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ αναφορικά με τη διείσδυση των ΑΠΕ
Στα υψηλά ποσοστά διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, αλλά και στο ζητούμενο αυτές να συμβαδίζουν με την ανταγωνιστικότητα αναφέρθηκε η πρόεδρος της EmpowerMed Women και εκπρόσωπος τύπου της ΝΔ Αλεξάνδρα Σδούκου. Παρουσίασε στοιχεία για τις επιδόσεις των ΑΠΕ σε Ευρώπη και Ελλάδα, με τη χώρα μας να αυξάνει το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της κατά 60%, με μια από τις υψηλότερες επιδόσεις ως προς τη μεταβολή του μεριδίου συμμετοχής τα τελευταία χρόνια μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Η χώρα μας, πρόσθεσε, βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ αναφορικά με τη διείσδυση των ΑΠΕ και πλησιάζει τον στόχο για συμμετοχή 42,7%. Υπογράμμισε ότι το ζητούμενο είναι οι επενδύσεις σε δίκτυα και αναφορικά με την ανταγωνιστικότητα παραδέχθηκε ότι οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου παραμένουν υψηλές, θεωρώντας ότι έχει ευθύνη η ΕΕ. Η ευρωπαϊκή αγορά, όπως εξήγησε, δεν λειτουργεί με τον σωστό τρόπο όσο δεν έχουμε ενιαία αγορά.
Σχετικά με την πυρηνική ενέργεια, η κ. Σδούκου σημείωσε ότι η Ελλάδα πρέπει να γίνει μέλος της πυρηνικής συμμαχίας και της σχετικής συζήτησης, επικαλούμενη πρόσφατη αναφορά του πρωθυπουργού. Καταλήγοντας, αναφέρθηκε στην ανάγκη –εκτός από μείωση του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και τη βιομηχανία– να δίνονται και κίνητρα για την ενεργειακή απόδοση. Υπενθύμισε ότι από το 2019 έχουν δοθεί σημαντικά κίνητρα στην Ελλάδα, με ενδεικτικά τα κονδύλια 3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και προανήγγειλλε και νέα κίνητρα.
Kristian Ruby, γενικός γραμματέας, Eurelectric: Tα επόμενα χρόνια οι χώρες θα ξοδεύουν 5% του ΑΕΠ τους στην άμυνα
Στις ΗΠΑ οι πολιτικοί ορκίζονται στη Βίβλο όταν αναλαμβάνουν, ενώ στην Ευρώπη ορκίζονται στην έκθεση Ντράγκι, ανέφερε χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας της Eurelectric Kristian Ruby, μιλώντας για την ανταγωνιστικότητα στην αγορά ενέργειας.
Η ανταγωνιστικότητα, όπως είπε, είναι μια πολυπαραγοντική εξίσωση συμπεριλαμβάνοντας την προβλεψιμότητα, την αδειοδότηση, τη γραφειοκρατία, το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό και την πρόσβαση σε κεφάλαια. Ενδεικτικά ανέφερε ότι τα επόμενα χρόνια οι χώρες θα ξοδεύουν 5% του ΑΕΠ τους στην άμυνα, επομένως χρειαζόμαστε μια νέα στρατηγική εξασφαλίζοντας ότι κάθε ευρώ που επενδύεται θα είναι υπέρ της ανταγωνιστικότητας και της ασφάλειας, προσταστατεύοντας παράλληλα το κλίμα που απειλείται πολλαπλώς, όπως ανέφερε. Πρόσθεσε ότι απαιτείται ταχύτερη αδειοδότηση και επένδυση στον εξηλεκτρισμό της κοινωνίας για πιο ανταγωνιστική Ευρώπη. Σχετικά με την πυρηνική ενέργεια, ο κ. Ruby σημείωσε ότι είναι περισσότερο θέμα κόστους και είναι θέμα της κάθε χώρας. Επίσης, σημείωσε ότι πρέπει να υπάρχει μέριμνα για το back up, ενώ αν έχουμε σταδιακή απόσυρση πυρηνικών αντιδραστήρων πριν το τέλος του κύκλου ζωής τους, αυτό θα δημιουργήσει αυξητικές πιέσεις στις τιμές.
Μάνος Μανουσάκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ): H ανάπτυξη των ΑΠΕ αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για την αυτονομία της χώρας
Μιλώντας για την ανταγωνιστικότητα της αγοράς ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης σημείωσε ότι από όποια σκοπιά κι αν προσεγγίσει κανείς το θέμα –κλιματική κρίση, ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, γεωγραφική θέση– η μόνη οδός είναι να προχωρήσουμε στην ενεργειακή μετάβαση με κοινωνική συνοχή. Ανέφερε ότι καθώς περνάμε το μερίδιο 50% ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, δεν είναι δυνατόν να έχουμε μια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που συνεχίζει να λειτουργεί με βάση την οριακή τιμή συστήματος που βασίζεται στο καύσιμο που μας λείπει τις ώρες που δεν έχουμε τις ΑΠΕ. Έτσι οι τιμές γίνονται υψηλές, υπονομεύοντας την κοινωνική συνοχή και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας δημιουργώντας και γεωπολιτική αβεβαιότητα, πρόσθεσε ο κ. Μανουσάκης
Για την Ελλάδα σημείωσε ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για την αυτονομία της χώρας αλλά και για τη μετατροπή της σε εξαγωγέα ενέργειας. Αναφέρθηκε στις επενδύσεις ύψους 6 δισ. ευρώ έως το 2034 του ΑΔΜΗΕ, με έμφαση στη διεθνοποίηση και διαφώνησε με όσους υποστηρίζουν ότι υπάρχει πρόβλημα με τις ΑΠΕ όταν η χώρα είναι η 5η-6η πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη στον πλανήτη σε αυτό τον τομέα. Πρόσθεσε ότι είναι δύσκολο να έχουμε σύστημα ΑΠΕ χωρίς περικοπές και με την ωρίμανση της τεχνολογίας αποθήκευσης και άλλων τεχνολογιών θα αμβλύνονται, ενώ έκανε λόγο για την προσπάθεια που γίνεται για διαχείριση των περικοπών ως commodity.
Αντώνης Μεταξάς, ιδρυτής εταίρος, δικηγορική εταιρεία «Μεταξάς & Συνεργάτες»: Η κλιματική αλλαγή αδιαμφισβήτητο δεδομένο
«Η αγορά των ΑΠΕ έχει πρόβλημα, σύμφωνα με τον Αντώνη Μεταξά, ιδρυτή εταίρο της δικηγορικής εταιρείας «Μεταξάς & Συνεργάτες». Ο ίδιος αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή ως ένα αδιαμφισβήτητο δεδομένο, αλλά κυρίως μίλησε για το κόστος και τα αντικίνητρα για τους επενδυτές. Μίλησε για καθυστέρηση σημαντικών έργων που έπρεπε να γίνουν σε δίκτυα και αποθήκευση, γεγονός που δημιουργεί πρόβλημα και οδηγεί σε επαχθή κατάσταση την αγορά, όπως εξήγησε. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στα θέματα περικοπών, ένα μείζον ζήτημα όπως σημείωσε, καθώς αφαιρούν προβλεψιμότητα κάθε επενδυτικής δραστηριότητας. Εξήγησε ότι με αναδρομική νομοθέτηση δεν λύνεται το πρόβλημα αλλά μόνο με πρώιμες δράσεις.
Σχετικά με το ενεργειακό κόστος, ο κ. Μεταξάς σημείωσε ότι δημιουργεί μείζον ζήτημα στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας και ειδικά της μεταποίησης. Το ενεργειακό κόστος πρέπει να αποτελέσει κατά την άποψή του αντικείμενο σοβαρών προτεραιοτήτων ενώ, πρόσθεσε ότι υπάρχουν σημαντικά θέματα όπως η αποθήκευση και το CCS (Carbon Capture and Storage) όπου ο ΔΕΣΦΑ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, αλλά υπογράμμισε ότι και εκεί απαιτείται ένα προβλέψιμο πλαίσιο για επενδύσεις.
Στάθης Καλύβας, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης: Έχουν αυξηθεί ο λαϊκισμός, η ξενοφοβία, οι ακροδεξιές αντιλήψεις
Σε μελέτες που προσπαθούν να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο του διαδικτύου και των social media στις συμπεριφορές και πεποιθήσεις των ανθρώπων αναφέρθηκε ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Στάθης Καλύβας, εξηγώντας ότι, σύμφωνα με τις μελέτες αυτές, έχουν αυξηθεί ο λαϊκισμός, η ξενοφοβία, οι ακροδεξιές αντιλήψεις, οι «τοξικές» συμπεριφορές. Έδωσε έμφαση στην απώλεια της εμπιστοσύνης, την οποία περιέγραψε ως μεγάλο κίνδυνο για τη δημοκρατία και σχολίασε ότι αν ψηφιακοί agents αποκτήσουν έλεγχο επί της ανθρώπινης αυτενέργειας, τότε μιλάμε για έλεγχο επί των πολιτικών που εφαρμόζονται και για ένα δυστοπικό μέλλον. Τα πράγματα στην πράξη δεν λειτουργούν γραμμικά, σημείωσε μεταξύ άλλων ο καθηγητής.
Θεοφάνης Τάσης, Λέκτορας Σύγχρονης Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Alpen-Adria, Αυστρία: Η ανικανότητα του αυτοπεριορισμού μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκαταστροφή μας
"Solve death" είναι το σύνθημα στη Silicon Valley, όπου δισεκατομμυριούχοι στοιχηματίζουν στην αθανασία τους μέσω της ανθρώπινης αναβάθμισης, υπογράμμισε ο λέκτορας Σύγχρονης Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Alpen-Adria της Αυστρίας Θεοφάνης Τάσης, ο οποίος εξήγησε πως το συγκεκριμένο πεδίο αφορά τη χρήση τεχνικής στο ανθρώπινο σώμα, όχι με σκοπό τη διατήρηση ή την αποκατάσταση της υγείας αλλά τη σωματική, διανοητική και συναισθηματική αναβάθμιση. Έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου προς αυτήν την κατεύθυνση, σημειώνοντας πως η δημιουργία μιας ελίτ βιολογικά ανώτερης από τους υπολοίπους εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για μια κοινωνία που θέλει να είναι δημοκρατική, εφόσον μια ομάδα ριζικώς αναβαθμισμένων όντων δεν θα αντιμετωπίζει επί ίσοις όροις την ελευθερία των υπολοίπων αδιαφορώντας ταυτόχρονα και για την τήρηση του κοινωνικού συμβολαίου.
Η αντίληψη του καλου και του κακού απορρέει από το γεγονός ότι είμαστε θνητοί, εξήγησε ο κ. Τάσης και διευκρίνισε ότι αυτό το πρόταγμα θέωσης του ανθρώπου –γιατί περί αυτού πρόκειται– συνιστά μια ύβρη. «Η ανικανότητα του αυτοπεριορισμού μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκαταστροφή μας», συμπλήρωσε, καταδεικνύοντας τη δημοκρατία ως το πολίτευμα του αυτοπεριορισμού.
Σοφία Ευσταθίου, Καθηγήτρια Ηθικής, The American College of Greece: Είμαστε ζωντανοί οργανισμοί που χρειάζεται να ξαναδούμε τη σχέση μας με την ανθρώπινη διάσταση
«Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους της τεχνολογικής προόδου είναι οι ανισότητες που δημιουργεί», τόνισε η καθηγήτρια Ηθικής του American College of Greece Σοφία Ευσταθίου και αναφέρθηκε στο χάσμα ανάμεσα σε όσους υιοθετούν νέες τεχνολογίες και όσους μένουν πίσω, επισημαίνοντας πως μπορεί να ζήσουμε σε έναν κόσμο όπου «κάποιοι θα ζουν 200 χρόνια κι άλλοι 95». Κάπως έτσι δημιουργούνται ουσιαστικά νέοι τύποι ανθρώπων και νέες μορφές ανισότητας, εξήγησε.
Παρουσίασε τον ανθρωπισμό όχι ως υπέρβαση του ανθρώπινου αλλά ως φροντίδα μέσα από την αποκέντρωση, δηλαδή την απομάκρυνση από την ιδέα του ανθρώπου ως εξαιρετικού όντος. «Δεν είμαστε εξαιρετικά όντα», είπε. «Είμαστε ζωντανοί οργανισμοί που χρειάζεται να ξαναδούμε τη σχέση μας με την ανθρώπινη διάσταση». Κάλεσε σε στοχασμό για το τι είδους τεχνολογίες επιθυμούμε, ποια όρια θέλουμε να διατηρήσουμε και πώς θα μάθουμε από αυτά. «Τα ηθικά προβλήματα είναι τεράστια», είπε η κ. Ευσταθίου και πρόσθεσε: «Πρέπει να είμαστε ανοιχτόμυαλοι για το πώς μπορούμε να ζήσουμε μαζί με άλλα όντα σε έναν κόσμο που αλλάζει, με περιορισμένους πόρους». Το κρίσιμο, κατά την ίδια, είναι η διακυβέρνηση: οι αποφάσεις που λαμβάνονται και οι αξίες που τις καθοδηγούν.
Ανδρέας Πετρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, iKnowHealth: Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον στο οποίο κάθε ασθενής να λαμβάνει την καλύτερη δυνατή υπηρεσία
«Η τεχνολογία είναι σαν το σφυρί – μπορείς να φτιάξεις και να χαλάσεις πράγματα», είπε ο διευθύνων σύμβουλος της iKnowHealth Ανδρέας Πετρόπουλος, παρουσιάζοντας την αμφίσημη φύση της τεχνολογικής προόδου. Έφερε ως παράδειγμα τον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία ένωσε ανθρώπους, αλλά και χειραγώγησε απόψεις· αύξησε την παραγωγικότητα, αλλά ταυτόχρονα αυτοματοποίησε και τις απάτες. «Η τεχνολογία έχει δύο όψεις», υπογράμμισε.
Στον χώρο της ιατρικής, είπε, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια στους γιατρούς, παρέχοντας γρήγορα και ακριβή πορίσματα, ενώ μπορεί να συμβάλει και στη γενετική. Ωστόσο, προειδοποίησε για τα σοβαρά διακυβεύματα: «Ο άνθρωπος μπορεί να μεγαλώσει την έννοια του εφικτού, αλλά ίσως δημιουργήσουμε μια κοινωνία δύο ταχυτήτων», εντείνοντας τις ανισότητες. «Η τεχνολογία είναι σαν τσουνάμι και εμείς πολλές φορές μοιάζουμε να παίζουμε με τα κουβαδάκια μας», τόνισε χαρακτηριστικά, καλώντας σε γρήγορη και δίκαιη διανομή των ωφελειών.
Στον τομέα της υγείας, ο κ. Πετρόπουλος υπογράμμισε πως «στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον στο οποίο κάθε ασθενής να λαμβάνει την καλύτερη δυνατή υπηρεσία».
Γιάννης Θυμιανίδης, Συνιδρυτής της GreenWave, Λίστα Forbes "30 κάτω των 30" (2025): Δεν πάμε να εφεύρουμε κάτι, αλλά να γίνουμε καινοτόμοι
«Οι ντομάτες μιλάνε – και πολύ συχνά κλαίνε», είπε ο Γιάννης Θυμιανίδης, συνιδρυτής της GreenWave και περιληφθείς στη Λίστα Forbes «30 κάτω των 30» για το 2025, ο οποίος τόνισε ότι η επιστημονική διαπίστωση πως τα φυτά παράγουν υπερήχους υπό συνθήκες stress, αποτέλεσε το έναυσμα για την ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος «μετάφρασης» των αναγκών τους. Πρόσθεσε ότι η παγκόσμια επισιτιστική κρίση και η αδυναμία των παραδοσιακών μεθόδων να ανταποκριθούν έγκαιρα στις ανάγκες των καλλιεργειών, επιτείνουν την ανάγκη για τεχνολογικές λύσεις, συμπληρώνοντας ότι «πολλές καλλιέργειες λειτουργούν ακόμα με καθυστέρηση, αυξάνοντας το κόστος και μειώνοντας την απόδοση».
Η GreenWave –σημείωσε– απαντά με έναν μηχανισμό βασισμένο σε υπερήχους που σχετίζονται με έλλειψη νερού, τραυματισμούς ή ασθένειες, ενώ υπογράμμισε ότι με τεχνητή νοημοσύνη, βιβλιογραφικά δεδομένα και εκτενή πειράματα, στόχος της ομάδας είναι να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα που θα μετατρέπει αυτήν την ανεξερεύνητη γλώσσα των φυτών σε άμεσες, χρήσιμες πληροφορίες για τους καλλιεργητές. «Η καινοτομία αυτή φιλοδοξεί να φέρει την ευφυή γεωργία πιο κοντά σε μια βιώσιμη και παραγωγική πραγματικότητα». Ερωτηθείς σχετικά, είπε πως «έχει αποδειχθεί πειραματικά ότι τα φυτά μιλάνε», σημειώνοντας ότι ταλαντώνονται στα στόματά τους κι από εκεί παράγονται υπέρηχοι. «Δεν πάμε να εφεύρουμε κάτι, αλλά να γίνουμε καινοτόμοι ώστε να εξερευνήσουμε αυτό το νέο λεξικό, αυτήν τη νέα γλώσσα», κατέληξε ο Γιάννης Θυμιανίδης.
Νεφέλη Ζήκου, Συνιδρύτρια της GreenWave, Λίστα Forbes «30 κάτω των 30» (2025): Η ελληνική αγροτική πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από ελλείψεις σε υποδομές
«Το να ακούσουμε τα φυτά είναι η αρχή. Το επόμενο ερώτημα είναι πώς αξιοποιούμε τις πληροφορίες και με τι κόστος», είπε η Νεφέλη Ζήκου, συνιδρύτρια της GreenWave, περιληφθείσα στη Λίστα Forbes «30 κάτω των 30» για το 2025. Η τεχνολογία της GreenWave στηρίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση, με την ομάδα να επιλέγει να εστιάσει στη θετική τους επίδραση. Στόχος είναι να αξιοποιηθούν αυτές οι δυνατότητες για την έγκαιρη μετάφραση των αναγκών των φυτών. Η ίδια αναγνωρίζει, όμως, τα εμπόδια: τεχνολογικά, θεσμικά αλλά και κοινωνικά. «Η ελληνική αγροτική πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από ελλείψεις σε υποδομές και επιμόρφωση, καθώς και από δυσπιστία απέναντι σε τεχνολογίες όπως το AI», αλλά παρά τις δυσκολίες, η ομάδα έχει υποστηριχθεί από πανεπιστημιακούς και ιδιωτικούς incubators, αν και η διαφορά με το εξωτερικό παραμένει. Η ίδια κατέθεσε «μια προσωπική, ρομαντική οπτική»: Θέλουν μια επιστήμη χωρίς την πίεση της αγοράς, που δεν κυνηγά το κέρδος ή τις πατέντες, αλλά λειτουργεί ως εργαλείο συνεργασίας και ανοιχτής γνώσης. «Θέλουμε να ακούμε τα φυτά – και να χτίσουμε μια γλώσσα περισσότερο ανθρώπινης και ανθρωπιστικής καινοτομίας», είπε χαρακτηριστικά.
Σε ερώτηση για το ποιο θα είναι το επόμενο βήμα τους, είπε ότι «μέσα σε εργαστήριο και σε ελεγχόμενο περιβάλλον θα κάνουμε πείραμα πάνω σε φυτά κι έτσι θα αρχίσουμε να χτίζουμε το λεξιλόγιο της γλώσσας τους».
Σοφία Ζαχαράκη: Ένα κρίσιμο μήνυμα είναι η δυνατότητα να παραμείνουν οι νέοι επιστήμονες στη χώρα
Την ανάγκη να ξεκινά η εκπαίδευση για την καινοτομία από νωρίς ανέδειξε η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη συμμετέχοντας στο πάνελ του συνεδρίου για τη νέα γενιά. Επισήμανε πως παραδείγματα όπως ο Γιάννης Θυμιανίδης και η Νεφέλη Ζήκου –απόφοιτοι δημόσιων σχολείων και πανεπιστημίων– εκπροσωπούν την ελπίδα. Έθεσε ως προτεραιότητα του υπουργείου το πώς αποκτάται η γνώση με τρόπο επιδραστικό, από τις ήπιες δεξιότητες μέχρι την επίλυση προβλημάτων. Ένα κρίσιμο αισιόδοξο μήνυμα, όπως είπε, «είναι η δυνατότητα να παραμείνουν οι νέοι επιστήμονες στη χώρα – και αυτό περνάει μέσα από τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης».
Η υπουργός ναφέρθηκε στη λειτουργία κέντρων καινοτομίας και στη στήριξη από επενδυτικά funds σε φοιτητικά έργα και υπογράμμισε τη σημασία των «θετικών επιμολύνσεων» μέσα από το Εργαστήρι Δεξιοτήτων: 1,3 εκατομμύρια παιδιά έχουν λάβει μέρος σε μαθήματα νεανικής επιχειρηματικότητας, ενσυναίσθησης και συνεργασίας. «Είμαστε μακριά από εκεί όπου θέλουμε να πάμε, αλλά κάνουμε σταθερά βήματα», είπε. Τόνισε ακόμα την ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών για την προσαρμογή του συστήματος στο νέο τεχνολογικό και ψηφιακό τοπίο, ενώ χαρακτήρισε κρίσιμο και τον επαγγελματικό προσανατολισμό, ώστε τα παιδιά να γνωρίσουν έγκαιρα τις πραγματικές δυνατότητες κατάρτισης και εκπαίδευσης.
Σωκράτης Φάμελλος: Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για πλουραλισμό και διαφάνεια στην οικονομία
Γεωπολιτική αστάθεια, κλιματική κρίση και ο άγνωστος κόσμος της ΑΙ προσθέτουν αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα, τόνισε από το βήμα του Economist ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Σωκράτης Φάμελλος, και στο ίδιο πλαίσιο συμπεριέλαβε παραμέτρους όπως η κρίση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου αλλά και ο πόλεμος δασμών, η πυρηνική απειλή και η προσφυγική κρίση. Επεσήμανε ότι όλες αυτές οι προκλήσεις δεν είναι τυχαίες, αλλά αποτελούν αποτέλεσμα λανθασμένων πολιτικών επιλογών. Η λύση δεν μπορεί να είναι τα παλιά λάθη, είπε χαρακτηριστικά, και μίλησε για αποτυχία του νεοφιλελευθερισμού που τροφοδοτεί την ακροδεξιά. Έδωσε έμφαση σε αξίες όπως το διεθνές δίκαιο, ο αφοπλισμός και το κράτος δικαίου, ενώ σχολίασε ότι «η Ευρώπη ξεχνά την πράσινη συμφωνία». Η πολιτική πρέπει να υπηρετεί την κοινωνία και όχι το κέρδος των λίγων, τόνισε ο κ. Φάμελλος. Σημείωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει, μεταξύ άλλων, για πλουραλισμό και διαφάνεια στην οικονομία καθώς και ότι έχει πάρει πρωτοβουλίες για συνεργασίες στον προοδευτικό χώρο. Τέλος, σχολίασε ότι η κατάσταση όσον αφορά τη διαφθορά στην Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχιστεί, με αναφορά στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Τζον Κουδούνης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Calamos Investments: Οι δασμοί είναι ο τρόπος να πληρωθεί το χρέος
Στην καλή πορεία της Ελλάδας και στις δυνατότητες να συνεχίσει έτσι αναφέρθηκε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Calamos Investments Τζον Κουδούνης, που μίλησε για τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας. Εμφανίστηκε αισιόδοξος για τις ΗΠΑ μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και αναφέρθηκε στις πρόσφατες εξελίξεις, με το νομοσχέδιο του προϋπολογισμού που συζητείται στο Κογκρέσο, καθώς και την DOGE (Επιτροπή Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας). Σημείωσε ότι «όταν έσκασε η βόμβα των δασμών» δημιουργήθηκε σοκ στις αγορές, αλλά έκτοτε επήλθε ηρεμία, εκτιμώντας ότι ένα 75% των δασμών θα περάσει. Μίλησε ενδεικτικά για τη μεταβλητότητα στην ενεργειακή αγορά, όπου το πετρέλαιο ήταν στα 80 δολ. το βαρέλι, αλλά πλέον υποχωρεί, καθώς και στην πτώση των επιτοκίων. Πρόσθεσε ότι κάτι που μπορεί να τονώσει την αγορά είναι η Golden Visa, που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, καθώς και η μείωση των επιτοκίων του δολαρίου στο 4% και χαμηλότερα, που σημαίνει εξοικονόμηση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στηρίζοντας τη στεγαστική αγορά και την αγορά δανείων.
«Όποιος στοιχηματίζει κατά των ΗΠΑ κάνει λάθος», ανέφερε σχετικά ο κ. Κουδούνης. Για τους δασμούς, σημείωσε ότι είναι ο τρόπος να πληρωθεί το χρέος, ενώ εμφανίστηκε αισιόδοξος για τις πολιτικές των ΗΠΑ αναφορικά με την προσέλκυση επιχειρήσεων. Για τον Σκοτ Μπέσεντ, υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, σημείωσε ότι είναι ο «ενήλικας στο δωμάτιο» που δημιουργεί εμπιστοσύνη και καταλήγοντας σημείωσε ότι στις αρχές του έτους ήταν πολλά που τον φόβιζαν –όπως οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και οι εξελίξεις με τους δασμούς– αλλά πλέον θεωρεί ότι έγιναν θτικά βήματα.
Ντιν Μητρόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Metropoulos & Co: Το ΑΙ επηρεάζει τα πάντα με ταχύτητα, αλλά δεν έχουμε φτάσει στο επίπεδο της εκλογίκευσης
Αισιόδοξος για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας εμφανίστηκε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metropoulos & Co. Ντιν Μητρόπουλος, αν και στην παρούσα συγκυρία ανησυχεί –όπως είπε– για το έλλειμμα, τις εξελίξεις στο γεωπολιτικό περιβάλλον και για την αστάθεια στις αγορές, παρόλο που και ο ίδιος, όπως εξήγησε, έχει ένα ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο. Αναφέρθηκε ειδικότερα στην ΑΙ, όπου έχει επενδύσει, σημειώνοντας ότι επηρεάζει τα πάντα με ταχύτητα, αλλά δεν έχουμε φτάσει στο επίπεδο της εκλογίκευσης.
Ανέφερε ότι το ζητούμενο είναι οι ισορροπίες, τόσο σε θέματα όπως οι δασμοί ή η φορολογία όσο και σε θεσμικούς φορείς όπως το ΝΑΤΟ. Εξήγησε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σύμμαχοι με πολλές χώρες για αιώνες και δεν πρέπει να διακινδυνεύσουν αυτές τις σχέσεις, αντίθετα πρέπει να τις αναπτύξουν περαιτέρω με πιο εποικοδομητικό τρόπο. Αναφέρθηκε ειδικότερα στην ανάγκη ενότητας και δήλωσε αισιόδοξος για το έλλειμμα στις ΗΠΑ, σημειώνοντας ότι τα δημοσιονομικά είναι σε καλή ισορροπία και τα πράγματα δεν είναι όπως ήταν πριν από μερικά χρόνια. Ο ίδιος σημείωσε ότι θα προτιμούσε να δει μια πιο υψηλή φορολογική βάση και λιγότερο χρέος μακροπρόθεσμα και πρόσθεσε ότι χρειάζεται μια μεταμόρφωση για επιχειρήσεις και κυβερνήσεις. Μιλώντας για τις μεταρρυθμίσεις που προωθούνται αυτό το διάστημα στις ΗΠΑ, ο κ. Μητρόπουλος σημείωσε ότι είναι σημαντικό να υπάρχει νομοθεσία που να εφαρμόζεται.
Τάκης Θεοδωρικάκος, Υπουργός Ανάπτυξης: Στόχος η μείωση της γραφειοκρατίας στο πεδίο της οικονομίας κατά 25%
Αναφερόμενος στις ευκαιρίες και προκλήσεις για την ανάπτυξη στην Ελλάδα, ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος τόνισε ότι –εξαιτίας και της πολιτικής σταθερότητας– η Ελλάδα έχει κάνει πολύ σημαντικά βήματα στην οικονομία τα τελευταία χρόνια, όπως η επίτευξη δημοσιονομικής σταθερότητας, η μείωση-ρεκόρ του δημοσίου χρέους, η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης και η μείωση της ανεργίας στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών. Επίσης αναφέρθηκε στην αύξηση των εξαγωγών και την ενίσχυση του ρόλου της βιομηχανίας, σχολιάζοντας όμως ότι το εμπορικό έλλειμμα παραμένει υψηλό. Είναι ζητούμενο να κάνουμε πράξη τον παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας, τόνισε. Ο υπουργός έφερε ως παράδειγμα τις θετικές επιδόσεις της φαρμακοβιομηχανίας, μίλησε για την προοπτική της ναυπηγικής βιομηχανίας καθώς και για τη σημασία της έρευνας και καινοτομίας. Τέλος, αναφέρθηκε στον στόχο της μείωσης της γραφειοκρατίας στο πεδίο της οικονομίας κατά 25% μέσα στην επόμενη περίοδο.
Doina Nistor, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Ανάπτυξης και Ψηφιοποίησης της Μολδαβίας: Aνάγκη απλοποίησης των διαδικασιών για τις επιχειρήσεις
Η Μολδαβία κάνει στροφή, βγαίνοντας από μια περίοδο διαδοχικών κρίσεων (πόλεμος στη γειτονική Ουκρανία, ενεργειακή κρίση), επεσήμανε η αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Ανάπτυξης και Ψηφιοποίησης της Μολδαβίας Doina Nistor. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην προοπτική ένταξης της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον στόχο της επίτευξης βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης για τη σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Το ότι η Μολδαβία είναι επισήμως χώρα υπό ένταξη στην ΕΕ, τόνισε, αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού. Σημείωσε ότι η χώρα πρέπει να κάνει μέσα στα επόμενα δυόμισι χρόνια πράγματα που άλλες χώρες έκαναν σε πολύ περισσότερα χρόνια, όπως η ανάπτυξη κρίσιμων υποδομών. Έριξε βάρος στην ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών για τις επιχειρήσεις, σημειώνοντας ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχει συρρικνωθεί η γραφειοκρατία, με 150 σχετικές μεταρρυθμίσεις. Επίσης έδωσε έμφαση στη σημασία της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης του κράτους, καθώς και της προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων. Τέλος, η ίδια αναφέρθηκε στον στόχο του διπλασιασμού του ΑΕΠ της χώρας μέσα σε μια δεκαετία.
Michał Baranowski, Υφυπουργός, Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης και Τεχνολογίας της Πολωνίας: Στο διεθνές εμπόριο η περίοδος δεν είναι ήρεμη, αλλά η Ευρώπη διαθέτει μια υπερδύναμη
Στη συμβολή της Πολωνίας από τη θέση της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το περασμένο εξάμηνο αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο υφυπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης και Τεχνολογίας της Πολωνίας Michal Baranowski. Σημείωσε ότι η Πολωνία είναι αυτή τη στιγμή η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία της ΕΕ, με ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ 3,2%, καθώς και ότι διαθέτει υψηλής μόρφωσης εργατικό δυναμικό αλλά και ιδιαίτερο ρόλο στην ασφάλεια της Ευρώπης, καθώς βρίσκεται στα σύνορα με την Ουκρανία. Επεσήμανε ότι τα προηγούμενα χρόνια η Πολωνία όσον αφορά το πεδίο της οικονομίας έδωσε έμφαση στην απλοποίηση διαδικασιών, την απορρύθμιση και την ταχύρρυθμη μείωση της γραφειοκρατίας, σχολιάζοντας ότι αυτό χρειάζεται να γίνει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για να ανθήσει η ευρωπαϊκή οικονομία. Σημείωσε ότι στο διεθνές εμπόριο η περίοδος δεν είναι ήρεμη, αλλά η Ευρώπη διαθέτει μια υπερδύναμη, που είναι η ενιαία αγορά της, μια αγορά 450 εκατ. εύπορων καταναλωτών, όπως είπε. Στο ίδιο πλαίσιο τόνισε ότι η αγορά αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί και παρέπεμψε στις εκθέσεις Ντράγκι και Λέτα, σύμφωνα με τις οποίες τα εσωτερικά εμπορικά εμπόδια της ΕΕ αντιστοιχούν σε δασμούς 40% στα προϊόντα και 20% στις υπηρεσίες.
Ανδρέας Φιορεντίνος, Γενικός Γραμματέας του ΕΟΤ: Ο τουρισμός είναι δύναμη ειρήνης
Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει άμεσα το 13% του ΑΕΠ της χώρας μας και έμμεσα περίπου το 30%, τόνισε από το βήμα του ετήσιου Economist Government Roundtable των Αθηνών ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ Ανδρέας Φιορεντίνος. Ο ΕΟΤ συνεργάζεται με το Υπουργείο Τουρισμού και το Υπουργείο Ανάπτυξης για υψηλής ποιότητας βιώσιμες επενδύσεις που θα προσελκύσουν υψηλού επιπέδου τουρισμό και θα διαφοροποιήσουν το ελληνικό τουριστικό προϊόν, σχολίασε. Ο τουρισμός είναι δύναμη ειρήνης, γέφυρα μεταξύ παράδοσης και μετασχηματισμού, ενώ ενισχύει τόσο τις τοπικές κοινότητες όσο και το brand της χώρας, επεσήμανε ο κ. Φιορεντίνος Στους στόχους για την επόμενη περίοδο περιέλαβε την περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας, τη στήριξη των μικρομεσαίων και νεοφυών επιχειρήσεων, την επιτάχυνση των πράσινων και ψηφιακών επενδύσεων, την επένδυση στις δεξιοτήτες και την επαγγελματική κατάρτιση καθώς και τη συμπεριληπτική περιφερειακή ανάπτυξη.
