Ακριβή γενικά, αλλά ακριβότερη ειδικά για κάποιους είναι η στέγη, όπως προκύπτει από τις έρευνες της Τραπέζης της Ελλάδος για το κόστος στέγασης που σκιαγραφούν και το προφίλ αυτών οι οποίοι έχουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην προσιτή στέγη. Οπως καταγράφει η ΤτΕ, στην Ελλάδα σχεδόν το 1/3 των νοικοκυριών σε αστικές περιοχές δαπανά πάνω από 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για την κάλυψη του κόστους που σχετίζεται με τη στέγαση, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται λογαριασμοί υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, ενοίκια, πληρωμές στεγαστικού δανείου και δημοσιονομικά τέλη.

Διαβάστε: Ανοικτή η "κάνουλα" της στεγαστικής πίστης - Πού πρέπει να δίνουν προσοχή οι δανειολήπτες

Στέγαση: Πιο ακριβό το «κεραμίδι» για κάποιες περιφέρειες

Ωστόσο, το «κεραμίδι» είναι πιο ακριβό για κάποιες περιφέρειες, όπως η Ηπειρος, η Αττική, η Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά, η Πελοπόννησος και η Θεσσαλονίκη, που παρουσιάζουν αύξηση στον μέσο όρο δαπανών για το κόστος στέγασης, ενώ οι υπόλοιπες περιφέρειες παρουσιάζουν είτε στασιμότητα (Αθήνα) είτε μείωση.

Ειδικότερα, ο δείκτης προσβασιμότητας στέγης (σ.σ.: όσο μεγαλύτερος, τόσο εντονότερο το πρόβλημα εύρεσης προσιτής στέγης) αυξήθηκε μεταξύ των δύο ερευνών της ΤτΕ (2018 και 2021) από το 25,9% στο 31,4% για την Ηπειρο, για την Αττική από το 24,9% στο 25,4%, για την Κρήτη από το 21,4% στο 27,3%, για τα Ιόνια Νησιά από το 23,8% στο 26%, για την Πελοπόννησο από 20,5% σε 26,4% και για τη Θεσσαλονίκη από το 28% στο 30,6%. Το ποσοστό επιβάρυνσης του κόστους στέγασης αυξήθηκε σε όλες τις περιφέρειες, εκτός από την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, το Βόρειο Αιγαίο, τη Δυτική Μακεδονία και τη Δυτική Ελλάδα. Στην Ηπειρο το 38% των νοικοκυριών, από 34,8%, μεταξύ των δύο ερευνών της ΤτΕ, δαπανά άνω του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για κόστος στέγασης. Στην Αττική το ποσοστό των νοικοκυριών που δαπανά άνω του 40% του εισοδήματός του για στέγη αυξήθηκε από 27,7% σε 28,2%, στην Πελοπόννησο από 24,6% σε 29,5%, ενώ εξακοντίστηκε στα Ιόνια Νησιά (από 24,2% σε 31,1%), στην Κρήτη (από 22,2% σε 32,5%) και στο Νότιο Αιγαίο (από 28% σε 45,7%).

Στέγαση: Πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος για το κόστος στέγασης

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το 60% των νοικοκυριών που ενοικιάζουν, η πλειονότητα των οποίων κατοικεί σε αστικές περιοχές, δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για να καλύψει το κόστος στέγασης. Οι ενοικιαστές είδαν το κόστος για τη στέγασή τους να καλπάζει στη Δυτική Ελλάδα (οι ενοικιαστές που δαπανούν άνω του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση αυξήθηκαν από 72,4% σε 85,3%), στην Ηπειρο (το ποσοστό αυξήθηκε από 55,9% σε 59,6%), στη Θεσσαλονίκη (από 64,2% σε 68,1%), στα Ιόνια Νησιά (από 37% σε 69,9%), στην Κρήτη (από 61,7% σε 85,3%) και στην Πελοπόννησο (από 46,3% σε 58,8%). Πάνω από τα μισά νοικοκυριά ηλικίας 30 ετών και κάτω αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης σε προσιτή στέγαση. Η προσιτή τιμή στέγασης βελτιώνεται καθώς τα νοικοκυριά γερνούν, αλλά γίνεται πιο δύσκολη για τα νοικοκυριά ηλικίας 85 ετών και άνω, πιθανώς λόγω χαμηλότερων εισοδημάτων. Οι συνταξιούχοι έχουν την ευκολότερη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση σε σύγκριση με τους εργαζομένους, τους αυτοαπασχολουμένους και τους σνέργους.

Οι εργαζόμενοι δαπανούν 10 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο για στεγαστικές ανάγκες από τους αυτοαπασχολουμένους

Οι άνεργοι αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη πρόκληση στην πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση, ενώ οι εργαζόμενοι δαπανούν 10 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο για στεγαστικές ανάγκες σε σύγκριση με τους αυτοαπασχολουμένους, πιθανώς λόγω χαμηλότερων εισοδημάτων. Επιπλέον, τα μονογονεϊκά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγη, ακολουθούμενα από τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά και στη συνέχεια από τα νοικοκυριά με δύο ενήλικους με παιδιά, με σχεδόν το 70% των μονογονεϊκών νοικοκυριών να δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για να καλύψει το κόστος στέγασης. Καθώς το μέγεθος του νοικοκυριού αυξάνεται, η πιθανότητα δυσκολίας στέγασης μειώνεται ανάλογα. Συγκεκριμένα, αυτή η πιθανότητα μειώνεται κατά περίπου 15% όταν το νοικοκυριό αποτελείται από δύο ενήλικους, σχεδόν 18% όταν έχουν και παιδιά και ακόμα περισσότερο όταν το νοικοκυριό αποτελείται από τρεις ενήλικους χωρίς παιδιά (περίπου 20% λιγότερες πιθανότητες να μην έχουν οικονομική δυνατότητα).

20% λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν πρόβλημα εξεύρεσης προσιτής στέγης

Τέλος, τα νοικοκυριά που αποτελούνται από τέσσερα ή περισσότερα άτομα (με την παρουσία παιδιών) έχουν σχεδόν 20% λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν πρόβλημα εξεύρεσης προσιτής στέγης. Η ηλικία παίζει ρόλο στην εξεύρεση προσιτής στέγης. Καθώς αυξάνεται η ηλικία του νοικοκυριού (ή του εκπροσώπου του), η πιθανότητα μη προσβάσιμης στέγασης μειώνεται. Συγκεκριμένα, τα νοικοκυριά ηλικίας 30 έως 54 ετών έχουν 14% λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν πρόβλημα οικονομικής προσιτότητας, ενώ τα νοικοκυριά ηλικίας 55 έως 84 ετών και 85+ ετών έχουν περίπου 26% και 24% λιγότερες πιθανότητες, αντίστοιχα. Η πιθανότητα μη οικονομικής προσιτότητας μειώνεται, επίσης, καθώς το αντιπροσωπευτικό άτομο του νοικοκυριού έχει περισσότερα έτη εκπαίδευσης.

Οι απόφοιτοι ανώτερης δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας μη τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν περίπου 5,7% λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν πρόβλημα οικονομικής προσιτότητας στέγασης, ενώ οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έως και διδακτορικών σπουδών έχουν περίπου 10% λιγότερες πιθανότητες σε σύγκριση με τα νοικοκυριά όπου το αντιπροσωπευτικό άτομο έχει ολοκληρώσει έως και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.


Δημοσιεύτηκε στο Money Pro των Παραπολιτικών