Η συμφωνία που έκλεισαν στη Σκωτία, την περασμένη εβδομάδα, ο Ντόναλντ Τραμπ και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κρύβει κινδύνους για τις ευρωπαϊκές και κατ’ επέκταση και τις ελληνικές επιχειρήσεις: Με τους δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα που «ταξιδεύουν» στις ΗΠΑ να ανέρχονται πλέον οριζόντια στο 15%, οι συνολικής αξίας 2,4 δισ. ευρώ ετήσιες ελληνικές εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες απειλούνται με μείωση, την ώρα μάλιστα που είχαν αναπτύξει μια αξιοσημείωτη δυναμική. Μάλιστα, η κυβέρνηση και ειδικά το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Εξωτερικών, με τον υφυπουργό Χάρη Θεοχάρη, επεξεργάζονται τρόπους και μεθόδους να εξαιρεθούν κάποια ελληνικά προϊόντα από τη νέα αυτή δασμολογική πολιτική.

Ωστόσο, το άλλο σκέλος της συμφωνίας μπορεί δυνητικά να προσδώσει μια υπεραξία στη χώρα μας: Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέλαβε τη δέσμευση να προμηθευτεί αμερικανική ενέργεια (δηλαδή ως επί το πλείστον πετρέλαιο και φυσικό αέριο) αθροιστικού ύψους 750 δισ. ευρώ και να δώσει άλλα 600 δισεκατομμύρια σε επενδύσεις και αγορές όπλων.


Κομβικά σημεία η Ρεβυθούσα και η Αλεξανδρούπολη

Ποιες είναι οι κύριες πύλες εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη; Αναμφισβήτητα η Ελλάδα -με τη Ρεβυθούσα και εσχάτως και με την Αλεξανδρούπολη- είναι ένα από τα κομβικά σημεία. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η επόμενη πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, αναφέρθηκε με έμφαση στο κομμάτι αυτό, όταν πέρασε πρόσφατα από τη διαδικασία ακρόασης της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα έχουν σημειώσει τεράστια πρόοδο στην ενεργειακή συνεργασία. Ο τερματικός σταθμός LNG της Ρεβυθούσας στην Ελλάδα και η κατασκευή της πλωτής μονάδας επαναεριοποίησης και αποθήκευσης στην Αλεξανδρούπολη επιτρέπουν στις ΗΠΑ να εξάγουν περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη», ανέφερε χαρακτηριστικά ενώπιον των γερουσιαστών, αποδίδοντας ξεχωριστή σημασία στο γεγονός ότι «υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες για την πώληση περισσότερης αμερικανικής ενέργειας στην Ελλάδα και τους γείτονές της».


Το φιλόδοξο έργο

Το φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ, πλέον, όχι μόνο έχει μια βασική πύλη εισόδου στην Ευρώπη μέσω της χώρας μας, αλλά μπορεί μελλοντικά να φτάνει από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Οδησσό. Αυτό θα συμβεί αν τελικά υλοποιηθεί το φιλόδοξο έργο μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και στη συνέχεια τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, με υψηλή γεωστρατηγική αξία για τη χώρα μας, πέρα από την ενεργειακή. «Αν επιβεβαιωθώ (σ.σ.: για πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα), θα συνεργαστώ με την Ελλάδα για την εμπορική αξιοποίηση επενδύσεων σε βασικούς αγωγούς φυσικού αερίου, όπως ο λεγόμενος “Κάθετος Διάδρομος”, που συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και την Κεντρική Ευρώπη», δήλωσε η κ. Γκιλφόιλ κατά την ακρόασή της.

Από τη Ρώμη και τη Διάσκεψη για την Ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε μάλιστα πριν από λίγες εβδομάδες ότι «μαζί με τους εταίρους μας στην περιοχή συμβάλλουμε ήδη στην προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας της Ουκρανίας μέσω του ζωτικής σημασίας Κάθετου Διαδρόμου, ενός κρίσιμου έργου υποδομής με σημαντικές προοπτικές».

Η νέα μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη (που ολοκληρώθηκε και λειτουργεί) και ο διασυνδετήριος αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας (που κατασκευάζεται) προχωρούν εντός χρονοδιαγραμμάτων και είναι έργα που παρατηρούν προσεκτικά στην Ουάσινγκτον, στην προσπάθειά τους να αυξήσουν τη διείσδυση του αμερικανικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Καθώς οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις έχουν μάλιστα αποκτήσει σημαίνουσα αξία για τον Λευκό Οίκο στη νέα -δεύτερη- εποχή Τραμπ, είναι σαφές ότι το χαρακτηριστικό της χώρας μας ως πύλης εισόδου για σημαντικό μέρος από τα 750 δισ. της αμερικανικής ενέργειας προς την Ε.Ε. αυξάνει σημαντικά τη γεωπολιτική της αξία.


Στρατηγική σημασία της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη

Στις αρχές Ιουλίου, στο συνέδριο του «Economist», ο Τζέφρι Πάιατ, τέως υφυπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ και πρώην πρέσβης της χώρας στην Ελλάδα, μίλησε για τη στρατηγική σημασία της χώρας μας στον ενεργειακό χάρτη και εξήρε τη σημασία υποδομών όπως ο IGB, η Ρεβυθούσα, ο νέος σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης και ο διασυνδετήριος αγωγός με τη Βόρεια Μακεδονία. Σε επιμέρους στοιχεία, ο κ. Πάιατ υπογράμμισε ότι από τα 6-7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) εισαγωγών φυσικού αερίου το 2020, η Ελλάδα σήμερα διαχειρίζεται 17 bcm, με τα 11 να εξάγονται προς γειτονικές χώρες, ενισχύοντας την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια. Ταυτόχρονα, τόνισε ότι οι ΗΠΑ, ως ο μεγαλύτερος παραγωγός LNG παγκοσμίως, θα διπλασιάσουν την παραγωγή τους έως το 2030, με το 70% ήδη να διοχετεύεται στην Ευρώπη. «Η σημασία των διασυνδέσεων ενέργειας -φυσικού αερίου και ηλεκτρικής- είναι κομβική, με παραδείγματα από τη Μέση Ανατολή να δείχνουν ότι φθηνότερη ενέργεια είναι εφικτή», σημείωσε και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο αυτών των εξελίξεων.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά