Η εφαρμογή των νέων δασμών Τραμπ από τα μεσάνυχτα της Πέμπτης σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εμπορικής εποχής για τις ΗΠΑ. Οι φόροι εισαγωγής έφτασαν στο υψηλότερο σημείο εδώ και έναν αιώνα, δημιουργώντας έναν εμπορικό πόλεμο που επηρεάζει όλες τις διεθνείς αγορές και αναδιαμορφώνει τις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις.

Το νέο επιθετικό δασμολογικό καθεστώς των ΗΠΑ

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εισήγαγε ένα ριζικά διαφορετικό σύστημα εμπορικής πολιτικής που βαθαίνει την παγκόσμια εμπορική αντιπαλότητα. Οι δασμοί Τραμπ εφαρμόστηκαν παρά τις έντονες διπλωματικές πιέσεις από συμμάχους και διεθνείς εταίρους. Η επταήμερη προθεσμία που είχε δοθεί μετά την αρχική ανακοίνωση έληξε χωρίς καμία υποχώρηση από την αμερικανική κυβέρνηση.

Η νέα δασμολογική πολιτική περιλαμβάνει αμοιβαίους φόρους εισαγωγής σε σχεδόν όλες τις χώρες, ανεξάρτητα από την ύπαρξη προηγούμενων εμπορικών συμφωνιών με την Ουάσινγκτον. Αυτή η στρατηγική αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή στην αμερικανική εμπορική προσέγγιση.

Διεθνείς αντιδράσεις και αποτυχημένες διπλωματικές προσπάθειες

Η πρόεδρος της Ελβετίας, Κάριν Κέλερ Σάτερ, επέστρεψε από την Ουάσινγκτον χωρίς αποτέλεσμα μετά από ύστατη προσπάθεια να εξαιρεθεί η χώρα της από τους σκληρότερους δασμούς. Παρόμοια αποτυχημένη ήταν η διπλωματική προσπάθεια της Ταϊβάν, που αποτελεί σημαντικό εξαγωγέα μικροτσίπ στις διεθνείς αγορές.

Ο εμπορικός δικηγόρος Τεντ Μέρφι από τη Sidley Austin σχολίασε ότι αυτοί οι δασμοί έχουν ανατρέψει τα δεδομένα, σηματοδοτώντας την αυγή μιας νέας εμπορικής τάξης και το τέλος της παλιάς. Ο Τσαντ Μπάουν του Peterson Institute τόνισε ότι η πολυπλοκότητα του νέου συστήματος είναι εξαιρετικά υψηλή, ακόμη και για τους υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου.

Επιπτώσεις στους κύριους εμπορικούς εταίρους

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ιαπωνία επηρεάζονται άμεσα από τους νέους δασμούς Τραμπ, ενώ η Κίνα, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας παγκοσμίως, αναμένει τη λήξη της εμπορικής εκεχειρίας με την Ουάσινγκτον στις 12 Αυγούστου. Ο εμπορικός πόλεμος με το Πεκίνο αναμένεται να κλιμακωθεί περαιτέρω μετά από αυτή την ημερομηνία.

Το Μεξικό κατάφερε να διασφαλίσει προσωρινή αναστολή νέων δασμών για 90 ημέρες, ωστόσο ο Καναδάς, παρότι είναι μέλος της βορειοαμερικανικής εμπορικής ζώνης, ήδη πλήττεται από υψηλούς φόρους εισαγωγής.

Στρατηγικοί τομείς και γεωπολιτικές διαστάσεις

Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι προετοιμάζει επιπλέον δασμούς σε κρίσιμους τομείς:

  • Φαρμακευτικά προϊόντα και ιατρικός εξοπλισμός
  • Ηλεκτρονικά είδη και τεχνολογικά προϊόντα
  • Άλλους στρατηγικούς κλάδους της οικονομίας

Ενδεικτικό της γεωπολιτικής διάστασης αυτής της πολιτικής είναι η αύξηση των δασμών στην Ινδία, ως τιμωρία για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου που πραγματοποιεί η χώρα.

Οικονομικά αποτελέσματα και μελλοντικές προοπτικές

Η Ελβετία, σημαντικός εξαγωγέας φαρμάκων, πολύτιμων μετάλλων και ρολογιών, αντιμετωπίζει πλέον δασμό 39%, έναν από τους υψηλότερους μεταξύ ανεπτυγμένων χωρών. Η Ουάσινγκτον αρνήθηκε την ελβετική πρόταση για κατώτατο δασμό 10%, όπως εφαρμόζεται σε άλλες χώρες.

Σύμφωνα με την Υπηρεσία Τελωνείων και Συνοριοφυλακής, οι δασμοί ισχύουν για όλα τα προϊόντα που εκτελωνίζονται στις ΗΠΑ από τις 12:01 π.μ. της Πέμπτης. Ωστόσο, εξαιρούνται προϊόντα που είχαν αποσταλεί πριν την εν λόγω ώρα και φτάνουν μέχρι τις 5 Οκτωβρίου.

Ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε ότι οι νέοι δασμοί έχουν ήδη αποφέρει τρισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Pantheon Macroeconomics, τον Ιούλιο οι ΗΠΑ συγκέντρωσαν περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια από δασμούς και φόρους κατανάλωσης, έναντι 8 δισεκατομμυρίων μηνιαίως το 2024.

Η αβεβαιότητα παραμένει καθώς οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ δεν γνωρίζουν εάν ο Τραμπ είναι διατεθειμένος να επανεξετάσει συμφωνίες ή αν η νέα δασμολογική τάξη έχει έρθει για να παραμείνει μόνιμα.