EnΠροσωπική διαφορά συνταξιούχων: Στο τραπέζι κατάργηση ή κούρεμα στο νέο πακέτο μέτρων
Νέα μέτρα για τις συντάξεις τον Σεπτέμβριο
Η κυβέρνηση εξετάζει κατάργηση ή μείωση της προσωπικής διαφοράς για 670.000 παλιούς συνταξιούχους, ανοίγοντας τον δρόμο για ετήσιες αυξήσεις από το 2026
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μελετά ριζικές αλλαγές στην προσωπική διαφορά, που επηρεάζει 670.000 παλιούς συνταξιούχους. Οι εν λόγω συνταξιούχοι, που συνταξιοδοτήθηκαν πριν ταπό ο 2016, στερούνται των ετήσιων αυξήσεων και έχουν καταγράψει σημαντικές απώλειες εισοδήματος 13,15% κατά την τριετία 2023-2025. Το νέο πακέτο στήριξης εισοδημάτων αναμένεται να ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο.
Η κυβέρνηση εξετάζει, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος της προσωπικής διαφοράς. Το πρώτο σενάριο προβλέπει την πλήρη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς. Αυτό σημαίνει ότι το συμπληρωματικό ποσό που λαμβάνουν σήμερα οι 670.000 συνταξιούχοι θα ενσωματωθεί οριστικά στη βασική τους σύνταξη. Η ενσωμάτωση αυτή θα επιτρέψει στους δικαιούχους να αρχίσουν να λαμβάνουν κανονικές ετήσιες αυξήσεις από το 2026.
Το δεύτερο σενάριο αφορά το κούρεμα της προσωπικής διαφοράς κατά ποσοστό που μπορεί να φτάσει το 50%. Αυτή η λύση θα ωφελήσει κυρίως συνταξιούχους με χαμηλό υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς, καθώς το μειωμένο ποσό θα μπορεί να καλυφθεί ταχύτερα μέσω των μελλoντικών αυξήσεων.
Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα επιφέρει επιπλέον δαπάνη 160 εκατομμυρίων ευρώ για τον ΕΦΚΑ. Το συνολικό κόστος για τις συντάξεις θα ανέλθει στα 580 εκατομμύρια ευρώ, έναντι των σημερινών 420 εκατομμυρίων που καταβάλλονται για αυξήσεις σε 1,8 εκατομμύρια συνταξιούχους.
Οι αρμόδιοι εκτιμούν ότι το πρόσθετο κόστος μπορεί να καλυφθεί από τα αυξημένα έσοδα που προέκυψαν από την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων συνταξιούχων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί συνταξιούχος που σήμερα εισπράττει 950 ευρώ, εκ των οποίων 150 ευρώ είναι προσωπική διαφορά. Με τις τρέχουσες ετήσιες αυξήσεις 2,4%, θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι το 2032 για να καλυφθεί πλήρως αυτό το ποσό.
Η προσωπική διαφορά αφορά αποκλειστικά παλιούς συνταξιούχους, που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Οι συνταξιούχοι που βγήκαν στη σύνταξη ύστερα αυτή την ημερομηνία λαμβάνουν ποσά υπολογισμένα με το νέο σύστημα και δεν επηρεάζονται από την προσωπική διαφορά.
Τα πρώτα χρόνια μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου, θετική προσωπική διαφορά είχαν 928.000 συνταξιούχοι, ενώ αρνητική 541.000, συνολικά περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα. Το αρχικό κόστος για το κράτος ξεπερνούσε το 1 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως.
Σήμερα, το κόστος έχει περιοριστεί σημαντικά στα 400 εκατομμύρια ευρώ και αφορά λιγότερους από 450.000 συνταξιούχους. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η προσωπική διαφορά συμψηφίζεται σταδιακά με τις εκάστοτε αυξήσεις, μέχρι το ποσό να μηδενιστεί.
Ενδεικτικά, συνταξιούχος με συνολική σύνταξη 1.500 ευρώ, εκ των οποίων 1.100 ευρώ είναι η κύρια σύνταξη και 400 ευρώ η προσωπική διαφορά, θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι το 2037 για την πλήρη εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς με τις προβλεπόμενες ετήσιες αυξήσεις 2,4%.
Δύο βασικά σενάρια για την προσωπική διαφορά
Η κυβέρνηση εξετάζει, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος της προσωπικής διαφοράς. Το πρώτο σενάριο προβλέπει την πλήρη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς. Αυτό σημαίνει ότι το συμπληρωματικό ποσό που λαμβάνουν σήμερα οι 670.000 συνταξιούχοι θα ενσωματωθεί οριστικά στη βασική τους σύνταξη. Η ενσωμάτωση αυτή θα επιτρέψει στους δικαιούχους να αρχίσουν να λαμβάνουν κανονικές ετήσιες αυξήσεις από το 2026.Το δεύτερο σενάριο αφορά το κούρεμα της προσωπικής διαφοράς κατά ποσοστό που μπορεί να φτάσει το 50%. Αυτή η λύση θα ωφελήσει κυρίως συνταξιούχους με χαμηλό υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς, καθώς το μειωμένο ποσό θα μπορεί να καλυφθεί ταχύτερα μέσω των μελλoντικών αυξήσεων.
Οικονομικές επιπτώσεις και χρονοδιάγραμμα
Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα επιφέρει επιπλέον δαπάνη 160 εκατομμυρίων ευρώ για τον ΕΦΚΑ. Το συνολικό κόστος για τις συντάξεις θα ανέλθει στα 580 εκατομμύρια ευρώ, έναντι των σημερινών 420 εκατομμυρίων που καταβάλλονται για αυξήσεις σε 1,8 εκατομμύρια συνταξιούχους.Οι αρμόδιοι εκτιμούν ότι το πρόσθετο κόστος μπορεί να καλυφθεί από τα αυξημένα έσοδα που προέκυψαν από την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων συνταξιούχων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί συνταξιούχος που σήμερα εισπράττει 950 ευρώ, εκ των οποίων 150 ευρώ είναι προσωπική διαφορά. Με τις τρέχουσες ετήσιες αυξήσεις 2,4%, θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι το 2032 για να καλυφθεί πλήρως αυτό το ποσό.
Ιστορικά στοιχεία και τρέχουσα κατάσταση
Η προσωπική διαφορά αφορά αποκλειστικά παλιούς συνταξιούχους, που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Οι συνταξιούχοι που βγήκαν στη σύνταξη ύστερα αυτή την ημερομηνία λαμβάνουν ποσά υπολογισμένα με το νέο σύστημα και δεν επηρεάζονται από την προσωπική διαφορά.Τα πρώτα χρόνια μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου, θετική προσωπική διαφορά είχαν 928.000 συνταξιούχοι, ενώ αρνητική 541.000, συνολικά περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα. Το αρχικό κόστος για το κράτος ξεπερνούσε το 1 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως.
Σήμερα, το κόστος έχει περιοριστεί σημαντικά στα 400 εκατομμύρια ευρώ και αφορά λιγότερους από 450.000 συνταξιούχους. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η προσωπική διαφορά συμψηφίζεται σταδιακά με τις εκάστοτε αυξήσεις, μέχρι το ποσό να μηδενιστεί.
Ενδεικτικά, συνταξιούχος με συνολική σύνταξη 1.500 ευρώ, εκ των οποίων 1.100 ευρώ είναι η κύρια σύνταξη και 400 ευρώ η προσωπική διαφορά, θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι το 2037 για την πλήρη εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς με τις προβλεπόμενες ετήσιες αυξήσεις 2,4%.
