Συνταξιοδοτήσεις: Ρεκόρ αιτήσεων το 2025 και “έκρηξη” το 2026 - Τι αλλάζει στα όρια ηλικίας και στις αυξήσεις συντάξεων
Οι βασικοί λόγοι της μαζικής συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων
Η πρώτη «γεύση» από το επερχόμενο μεγάλο κύμα συνταξιοδοτήσεων απεικονίζεται στα επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ.

Ιστορικό ρεκόρ στις συνταξιοδοτήσεις αναμένεται να καταγραφεί το 2025 και το 2026, σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, καθώς οι ασφαλισμένοι σπεύδουν να κατοχυρώσουν δικαιώματα πριν από την πιθανή αναπροσαρμογή των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από 1η Ιανουαρίου 2027 λόγω του δημογραφικού. Το 2026 θεωρείται μάλιστα ιδιαίτερα ελκυστικό έτος για αποχώρηση, αφού ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων – που θα συνυπολογίζει τον δείκτη μεταβολής μισθών αντί του μέσου πληθωρισμού – αναμένεται να φέρει μεγαλύτερες αυξήσεις.
• 15.896 νέες αιτήσεις τον Ιανουάριο 2025.
• 16.336 νέες αιτήσεις τον Φεβρουάριο 2025.
• 15.809 νέες αιτήσεις τον Μάρτιο 2025.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», τις περισσότερες αιτήσεις συνταξιοδότησης είχαν τα έτη 2021 (212.151) και 2022 (211.133). Ας σημειωθεί εδώ ότι από το 2022 (και από το 2023 κατ' εξαίρεση για ορισμένες κατηγορίες του Δημοσίου) καταργήθηκαν όλες οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και ότι το 2024 υποβλήθηκαν 197.228 νέες αιτήσεις, περισσότερες από το έτος 2023 κατά 6.860.
• Το ενδεχόμενο αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης από το 2027. Τονίζεται ότι στο τέλος του 2026 θα κληθεί να αποφασίσει η κυβέρνηση για το αν και πώς θα αυξηθούν τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας από 1-1-2027 με βάση τις εξελίξεις στο προσδόκιμο ζωής. Επισημαίνεται ότι στη χώρα μας η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης από το έτος 2021 και μετά, που θα προσαρμόζει την ηλικία συνταξιοδότησης ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κάθε τρία χρόνια. Οι προσαρμογές του 2021 και του 2024 δεν έγιναν, καθώς τα όρια ηλικίας αφενός μεν είχαν ήδη αυξηθεί με το τέλος των μεταβατικών διατάξεων και από 1/1/2022 ισχύουν οι γενικοί κανόνες για πλήρη σύνταξη στα 62 με 40 έτη και σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης, αφετέρου δε η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλοιώθηκε από την πανδημία. Ως εκ τούτου, ο επόμενος σταθμός που θα εξεταστεί εάν και πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας, εφόσον έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής, είναι τα έτη 2027 και 2030.
• Το νέο ευνοϊκό καθεστώς για την εργασία μετά τη συνταξιοδότηση, που επιτρέπει σε συνταξιούχους να απασχολούνται χωρίς περικοπή της σύνταξής τους. Το μέτρο σημειώνει μεγάλη επιτυχία. Τονίζεται ότι με το νέο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων από 1/1/2024 δεν κόβεται καμία σύνταξη (πλην της απασχόλησης συνταξιούχων κάτω των 62 ετών στο Δημόσιο) και όσοι αναλαμβάνουν εργασία καταβάλλουν ειδικό πόρο στον ΕΦΚΑ με 10% επί του μισθού ή με προσαύξηση της εισφοράς του κλάδου κύριας σύνταξης κατά 50% αν είναι συνταξιούχοι με ελεύθερο επάγγελμα. Προϋπόθεση για να αρχίσει να μετρά η προσαύξηση είναι να δηλώσουν ότι απασχολούνται στον ΕΦΚΑ.
• Η συνταξιοδότηση της γενιάς των λεγόμενων baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964. Η εν λόγω γενιά, που χαρακτηρίζεται από έκρηξη του αριθμού των γεννήσεων, αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965, πολύ αργότερα από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθώς οι Έλληνες για να αρχίσουν να γεννούν έπρεπε να αφήσουν πρώτα πίσω τις πληγές του Εμφυλίου και τη φτωχική δεκαετία του 1950. Σε εκείνη την πενταετία καταγράφονταν 170.000 γεννήσεις τον χρόνο, τη στιγμή που σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000 τον χρόνο. Σύμφωνα με έρευνα του 2016 (Ρομπόλης, Μπέτσης), η συνταξιοδότηση των baby boomers θα γίνει την περίοδο 2022-2029 και σε αυτό το χρονικό διάστημα ο ετήσιος ρυθμός συνταξιοδοτήσεων θα είναι διπλάσιος από ό,τι την περίοδο 2015-2022 (5% ετησίως).
Συντάξεις: 48.041 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης το 2025
Η πρώτη «γεύση» από το επερχόμενο μεγάλο κύμα συνταξιοδοτήσεων απεικονίζεται στα επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ. Το πρώτο τρίμηνο του 2025 υποβλήθηκαν στον ΕΦΚΑ 48.041 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, εκ των οποίων:• 15.896 νέες αιτήσεις τον Ιανουάριο 2025.
• 16.336 νέες αιτήσεις τον Φεβρουάριο 2025.
• 15.809 νέες αιτήσεις τον Μάρτιο 2025.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», τις περισσότερες αιτήσεις συνταξιοδότησης είχαν τα έτη 2021 (212.151) και 2022 (211.133). Ας σημειωθεί εδώ ότι από το 2022 (και από το 2023 κατ' εξαίρεση για ορισμένες κατηγορίες του Δημοσίου) καταργήθηκαν όλες οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και ότι το 2024 υποβλήθηκαν 197.228 νέες αιτήσεις, περισσότερες από το έτος 2023 κατά 6.860.
Οι βασικοί λόγοι της μαζικής συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων
Παράλληλα, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι βασικοί λόγοι της μαζικής συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων είναι οι παρακάτω:• Το ενδεχόμενο αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης από το 2027. Τονίζεται ότι στο τέλος του 2026 θα κληθεί να αποφασίσει η κυβέρνηση για το αν και πώς θα αυξηθούν τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας από 1-1-2027 με βάση τις εξελίξεις στο προσδόκιμο ζωής. Επισημαίνεται ότι στη χώρα μας η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης από το έτος 2021 και μετά, που θα προσαρμόζει την ηλικία συνταξιοδότησης ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κάθε τρία χρόνια. Οι προσαρμογές του 2021 και του 2024 δεν έγιναν, καθώς τα όρια ηλικίας αφενός μεν είχαν ήδη αυξηθεί με το τέλος των μεταβατικών διατάξεων και από 1/1/2022 ισχύουν οι γενικοί κανόνες για πλήρη σύνταξη στα 62 με 40 έτη και σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης, αφετέρου δε η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλοιώθηκε από την πανδημία. Ως εκ τούτου, ο επόμενος σταθμός που θα εξεταστεί εάν και πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας, εφόσον έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής, είναι τα έτη 2027 και 2030.
• Το νέο ευνοϊκό καθεστώς για την εργασία μετά τη συνταξιοδότηση, που επιτρέπει σε συνταξιούχους να απασχολούνται χωρίς περικοπή της σύνταξής τους. Το μέτρο σημειώνει μεγάλη επιτυχία. Τονίζεται ότι με το νέο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων από 1/1/2024 δεν κόβεται καμία σύνταξη (πλην της απασχόλησης συνταξιούχων κάτω των 62 ετών στο Δημόσιο) και όσοι αναλαμβάνουν εργασία καταβάλλουν ειδικό πόρο στον ΕΦΚΑ με 10% επί του μισθού ή με προσαύξηση της εισφοράς του κλάδου κύριας σύνταξης κατά 50% αν είναι συνταξιούχοι με ελεύθερο επάγγελμα. Προϋπόθεση για να αρχίσει να μετρά η προσαύξηση είναι να δηλώσουν ότι απασχολούνται στον ΕΦΚΑ.
• Η συνταξιοδότηση της γενιάς των λεγόμενων baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964. Η εν λόγω γενιά, που χαρακτηρίζεται από έκρηξη του αριθμού των γεννήσεων, αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965, πολύ αργότερα από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθώς οι Έλληνες για να αρχίσουν να γεννούν έπρεπε να αφήσουν πρώτα πίσω τις πληγές του Εμφυλίου και τη φτωχική δεκαετία του 1950. Σε εκείνη την πενταετία καταγράφονταν 170.000 γεννήσεις τον χρόνο, τη στιγμή που σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000 τον χρόνο. Σύμφωνα με έρευνα του 2016 (Ρομπόλης, Μπέτσης), η συνταξιοδότηση των baby boomers θα γίνει την περίοδο 2022-2029 και σε αυτό το χρονικό διάστημα ο ετήσιος ρυθμός συνταξιοδοτήσεων θα είναι διπλάσιος από ό,τι την περίοδο 2015-2022 (5% ετησίως).