Στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης στην άμυνα και τη μείωση εξάρτησης από τις ΗΠΑ, τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες στα δημόσια έργα στην Ελλάδα, τις υποδομές και τις μεταφορές, αλλά και τον τουρισμό, τη βιωσιμότητα και τη στρατηγική ανάπτυξη μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον επικεντρώθηκε το δεύτερο μέρος των ομιλιών, στο πλαίσιο του 5ου Thessaloniki Metropolitan Summit, που συνδιοργανώνουν ο Economist και το Powergame.gr.

Florence Parly, πρ. Υπουργός Άμυνας της Γαλλίας

«H EE δεν θα πρέπει να υποκύψει στον εκβιασμό. Δεν θα πρέπει να ξοδεύει περισσότερα για την άμυνα αγοράζοντας με ευρωπαϊκά χρήματα αποκλειστικά αμερικανικούς εξοπλισμούς, ούτε θα πρέπει να αλλάξει τους κανόνες της για την ψηφιακή διακυβέρνηση», τόνισε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη η πρώην υπουργός Άμυνας της Γαλλίας Florence Parly, αναφερόμενη στην τρέχουσα συγκυρία στις σχέσεις της Ευρώπης με τις ΗΠΑ.

Ως προς τις ελληνογαλλικές διμερείς σχέσεις, η κ. Parly έδωσε έμφαση στο πλαίσιο στρατηγικής συνεργασίας που υπέγραψαν οι Μητσοτάκης και Μακρόν το 2021, με την επισήμανση ότι η συμφωνία περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας ασφάλειας. Σχετικά με τις γαλλοβρετανικές σχέσεις, παρουσία στο ίδιο πάνελ του πρώην υπουργού Άμυνας της Βρετανίας, η κ. Parly επεσήμανε ότι Γαλλία και Βρετανία μοιράζονται κοινό στρατηγικό όραμα, όπως και την ευθύνη δύο πυρηνικών δυνάμεων. «Όμως μεσολάβησε το Brexit και το συγκρουσιακό κλίμα που προκάλεσε. Τώρα έχουμε βρει ξανά κοινό έδαφος μέσα από την υποστήριξη της Ουκρανίας», συμπλήρωσε η πρώην υπουργός Άμυνας της Γαλλίας.

parly-economist

Στο μεταξύ, χαρακτήρισε «ισχυρή πολιτική και ηθική πράξη» την ανακοίνωση της Γαλλίας περί αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους. Η ίδια δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην πολιτική αστάθεια στη χώρα της, η οποία «προσθέτει ακόμα μία πρόκληση για την ΕΕ, σε μία φάση που η Ευρώπη αντιμετωπίζει υπαρξιακές απειλές στο εξωτερικό».

Ben Wallace, πρ. Υπουργός Άμυνας του Ην. Βασιλείου

«Ο ανταγωνισμός της Βρετανίας με την ΕΕ μέσω του Brexit είναι ένας ανταγωνισμός μεταξύ αδελφών. Η Βρετανία είναι προσηλωμένη στο να εργαστεί από κοινού με τους συμμάχους της στην ΕΕ στον τομέα της άμυνας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός Άμυνας του Ην. Βασιλείου Ben Wallace.

Ο ίδιος περιέγραψε το μέτωπο της Ουκρανίας ως πεδίο ανάδειξης νέων, αποτελεσματικών και χαμηλού κόστους εξοπλισμών, οι οποίοι διαμορφώνουν τη νέα πραγματικότητα στο πεδίο της μάχης, μιλώντας για την ανάγκη η Ευρώπη να υιοθετήσει αντίστοιχες πρακτικές.

«Στο μόνο πράγμα στο οποίο έχουν συμφωνήσει οι Τραμπ και Ομπάμα είναι η ανάγκη ανάληψης μεγαλύτερου βάρους στην ευρωπαϊκή άμυνα από την ίδια την Ευρώπη», παρατήρησε ο κ. Wallace, χαρακτηρίζοντας μονόδρομο την αύξηση των δαπανών για την άμυνα από την ΕΕ. Τόνισε σε αυτό το πλαίσιο ότι οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν το 70% της άμυνας του ΝΑΤΟ. «Οι δασμοί όμως είναι επιζήμιοι και θα έχουν απλά και μόνο αρνητικό αντίκτυπο», συμπλήρωσε ο κ. Wallace.

wallace-economist

Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, πρ. Υπουργός Εθνικής Άμυνας, πρ. Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου

«H Ευρώπη καλείται να αναλάβει γρήγορη και αποφασιστική δράση για να οικοδομήσει νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην περιοχή και να ενισχύσει δραστικά τη συνολική αποτρεπτική της δύναμη. Μέγα ζητούμενο της νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας είναι εάν αυτή θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μαζί με τη Ρωσία ή με αποκλεισμό της Ρωσίας», παρατήρησε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη ο πρ. υπουργός Εθνικής Άμυνας και πρ. υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νικόλαος Παναγιωτόπουλος.

Ο ίδιος τόνισε ότι τα προγράμματα ReArm EUROPE και SAFE αποτελούν ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία προς αυτήν την κατεύθυνση, αφού αναμένεται να μοχλευτούν πλέον των 800 δις ευρώ για το ReArm και 150 δις για το SAFE, μέσω δανειοδοτήσεων, ανακατανομών κοινοτικών πόρων και απευθείας επιδοτήσεων για επένδυση σε αμυντικά συστήματα από τα κράτη μέλη.

panagiotop-economist

«Είναι ένα σημαντικό ευπρόσδεκτο βήμα στον σωστό δρόμο. Αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη, ώστε να λυθεί ολιστικά το πρόβλημα και να καλυφθούν τα αμυντικά κενά της Ευρώπης, χωρίς τη δεδομένη μέχρι τώρα αμερικανική στήριξη. Θα χρειαστεί πραγματική πολιτική βούληση από τα κράτη μέλη και σε κάποιες περιπτώσεις, υπέρβαση των μέχρι τώρα συνθηκών, προκειμένου να διευρυνθεί η παραγωγή της αμυντικής βιομηχανίας, να ομογενοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό τα αμυντικά συστήματα και να ισχύσει ένα σύστημα κοινών προμηθειών αμυντικού υλικού για τα κράτη μέλη», συμπλήρωσε ο κ. Παναγιωτόπουλος.

Ο ίδιος επεσήμανε ότι η εξάρτηση της Ευρώπης από αγορές αμερικανικού αμυντικού υλικού θα εξακολουθήσει να ισχύει: «Το ζήτημα δεν είναι να αποκλειστούν οι αμερικανικές εταιρίες, αλλά οι ευρωπαϊκές να μπορούν να καλύπτουν όλες τις ανάγκες, και σε τομείς συστημάτων προηγμένης τεχνολογίας που είναι απαραίτητα στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Συμπληρωματικά, με αυτά τα δεδομένα η στρατηγική αυτονομίας της ΕΕ εστιάζει περισσότερο στην επάρκεια παραγωγής αμυντικού υλικού και λιγότερο στο επιχειρησιακό κομμάτι της χρήσης του, αφού είναι βέβαιο ότι το ΝΑΤΟ θα εξακολουθήσει να έχει τον πρώτο λόγο στην οργάνωση και κατανομή των δυνάμεων».

Χρίστος Δήμας, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών

«Πράγματι υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των κατασκευαστικών έργων και όντως κάποιες από αυτές οφείλονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Θα πρέπει όμως να καταλάβουν και οι κατασκευαστικές ότι υπάρχουν περιπτώσεις και με κατασκευαστικά θέματα και με προβλήματα μεταξύ των μερών των κοινοπραξιών. Δεν είναι πάντα και μόνο το Δημόσιο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας. Ο ίδιος σημείωσε ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα η κυβέρνηση έχει πετύχει οι ανάδοχοι των δημοσίων έργων να πληρώνονται στην ώρα τους.

Ευρύτερα, ο κ. Δήμας αναφέρθηκε σε έργα ύψους 2,5 δισ. ευρώ για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, με τη συμμετοχή και του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών. Όπως είπε, το  80% αφορά την άρδευση και το 20% την ύδρευση, γεγονός που έχει σημασία στην τρέχουσα συγκυρία των απαιτητικών κλιματικών συνθηκών.

dimas-economist

Αλέξανδρος Εξάρχου, Πρόεδρος ΔΣ και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Εταιρειών AKTOR

«Η Ελλάδα είναι αυτήν τη στιγμή η καλύτερη χώρα στην Ευρώπη για να επενδύσει κανείς στις κατασκευές και τις υποδομές, κάτι πρωτοφανές για τη χώρα μας», σχολίασε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη ο πρόεδρος ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Εταιρειών AKTOR Αλέξανδρος Εξάρχου, ο οποίος αναφέρθηκε στην «αποφασιστικότητα της κυβέρνησης» να προχωρήσει με την υλοποίηση των κατασκευαστικών έργων.

Ο ίδιος αναφέρθηκε πάντως στις καθυστερήσεις κατά τη διεκπεραίωση των διαδικασιών για την υλοποίηση των έργων, σημειώνοντας: «Οι κατασκευαστικές δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από αυτό. Με τα ανεκτέλεστα που έχουν σήμερα, οι καθυστερήσεις τούς προκαλούν τεράστια ζημιά. Αυτό που θέλουν είναι πεδίο εργασιών, σωστή χρηματοδότηση και να τρέξουν τα έργα γρήγορα».

exarhou-economist

Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε ότι στα έργα παραχωρήσεων όπου είναι εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση οι διαδικασίες ολοκληρώνονται στην ώρα τους. Αντιθέτως, πρόσθεσε, τα κρατικά έργα καθυστερούν, είτε γιατί υπάρχει ζήτημα με την ωριμότητα των μελετών είτε γιατί κάποια στιγμή διαπιστώνει το κράτος ότι δεν υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. «Καλύτερα να καθυστερεί η δημοπράτηση των έργων και μετά να τρέχουν οι διαδικασίες απρόσκοπτα, παρά το αντίστροφο», σημείωσε ο κ. Εξάρχου.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στη δραστηριότητα της Credia Bank, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι αποτελεί ένα project που βρίσκεται στην καρδιά του. Επεσήμανε δε ότι εφόσον ολοκληρωθεί η εξαγορά της HSBC Μάλτας, θα αποτελεί μια «τεράστια επιτυχία», η οποία θα αυξήσει το book value της τράπεζας εξισορροπώντας την κεφαλαιοποίησή της: «Θα είναι ίσως η μόνη επένδυση του ΤΧΣ που θα πάρει τα λεφτά της πίσω και θα βγάλει και κέρδος, γεγονός που δικαιώνει την επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη να στηρίξει την ανάγκη δημιουργίας πέμπτου πυλώνα στο τραπεζικό σύστημα».

Απόστολος Τζιτζικώστας, Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό

Για μια παγκόσμια αναδιάταξη ισχύος που συμπαρασύρει ή τροφοδοτείται από τις τεχνολογικές εξελίξεις, τους πολέμους, την κλιματική αλλαγή, τον προστατευτισμό και τον εντεινόμενο ανταγωνισμό μίλησε ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό Απόστολος Τζιτζικώστας, ενώ σχολίασε ότι, δυστυχώς, ο πόλεμος γίνεται πάλι επιλογή. Σε αυτό το πλαίσιο, επεσήμανε ότι υπάρχουν και πράγματα που δεν αλλάζουν, όπως η συμβολή των μεταφορών, των υποδομών και του τουρισμού στην οικονομική ανάπτυξη.

tzitzikostas-economist

Χαρακτήρισε τις μεταφορές και τις υποδομές «φάρο σταθερότητας και ρεαλισμού» σε έναν κόσμο αβεβαιότητας και τον τουρισμό «μια δύναμη που ενώνει όλους». Αναφέρθηκε διεξοδικά στη στρατηγική της ΕΕ για το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (ΤΕΝ-Τ), για το οποίο είπε ότι αναμένεται να αυξήσει το ΑΕΠ της ΕΕ κατά 2,5% τα επόμενα χρόνια. Τμήμα αυτού του δικτύου θα είναι και ο σιδηροδρομικός άξονας Αιγαίου-Μαύρης Θάλασσας που συμφωνήθηκε μεταξύ Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας. Σημείωσε ότι έχουν εγκριθεί 270 εκατ. ειδικά για το τμήμα Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο σχολιάζοντας ότι τέτοιου είδους έργα αναδεικνύουν τη στρατηγική θέση της Βόρειας Ελλάδας. Περαιτέρω, ο κ. Τζιτζικώστας  αναφέρθηκε στις συνδυασμένες μεταφορές, στα έργα που υλοποιούνται στα λιμάνια, μεταξύ άλλων σε αυτά του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, καθώς και στον ευρωπαϊκό ρόλο της ναυτιλίας. Πριν το τέλος της χρονιάς, ανέφερε, θα παρουσιαστούν οι δύο νέες στρατηγικές της ΕΕ για τα λιμάνια και τη ναυτιλία, με προτεραιότητες την ανταγωνιστικότητα, την ασφάλεια, τη βιωσιμότητα και την πράσινη και τεχνολογική μετάβαση. Αναφερόμενος στον τουρισμό, είπε ότι ο ευρωπαϊκός τουρισμός απασχολεί 20 εκατ. ανθρώπους και διαθέτει 3 εκατ. επιχειρήσεις και πως ο στόχος είναι η Ευρώπη να παραμείνει ο υπ’ αριθμόν ένα προορισμός παγκοσμίως, με την Ελλάδα στην πρώτη δεκάδα. Αναφέρθηκε σε 10πλασιασμό των πόρων για τη διευκόλυνση της μετακίνησης στρατευμάτων και εξοπλισμού εντός της ΕΕ (στρατιωτική κινητικότητα) υπογραμμίζοντας, τέλος, πως η Ελλάδα είναι βασικός πυλώνας για όλες τις παραπάνω δραστηριότητες.

Ντίνος Μπενρουμπή, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, ΜΕΤΚΑ ΑΤΕ

Η Ευρώπη ξοδεύει κατά μέσο όρο 6% του ΑΕΠ σε υποδομές, ενώ η Ελλάδα μόλις 2%, σχολίασε ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΜΕΤΚΑ Ντίνος Μπενρουμπή. Ανέφερε ωστόσο ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί, μεταξύ άλλων και λόγω των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επεσήμανε την ανάγκη να στηριχθεί γενικότερα η ανάπτυξη των υποδομών στη χώρα και αναφέρθηκε σε έργα που εξελίσσονται στη Βόρεια Ελλάδα και εστίασε στο μοντέλο των ΣΔΙΤ. Ο κ. Μπενρουμπή ανέφερε ότι το κράτος πρέπει να δουλεύει σοβαρά μαζί με τον ανάδοχο ώστε να γίνονται έγκαιρα οι απαλλοτριώσεις. Σχολίασε ότι καταβάλλεται προσπάθεια από την κυβέρνηση και πως υπάρχει καλή πίστη μεταξύ κυβέρνησης και εταιρειών αναδόχων, αλλά χρειάζονται και γρήγορα αποτελέσματα.