Ενίσχυση επενδύσεων: Οι νέες δράσεις για την επιχειρηματικότητα - Δείτε πίνακες

Ειδική έμφαση στις νέες επενδύσεις δόθηκε κατά την εξειδίκευση των μέτρων από τον υπουργό Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, σε συνέχεια των ανακοινώσεων του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί αυξάνεται το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) από το 2025 και σε μόνιμη βάση κατά 500 εκατ. ευρώ προκειμένου να χρηματοδοτηθούν και επιταχυνθούν τα μεγάλα δημόσια έργα. Συνεπώς το Εθνικό ΠΔΕ διαμορφώνεται σε 3,25 δισ. ευρώ για το 2025 και 3,3 δισ. ευρώ για το 2026, από 2,75 δισ. και 2,8 δισ. ευρώ αντίστοιχα που είχαν προβλεφθεί στο Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο τον Οκτώβριο του 2024.

Διαβάστε: ΔΕΘ: Η ανάλυση των μέτρων, τα οφέλη για νέους, ελεύθερους επαγγελματίες, συνταξιούχους, περιφέρεια και νησιά (Εικόνες & Βίντεο)

Επενδύσεις: Τι προβλέπεται με βάση τα νέα μέτρα 

Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το 2026 είναι η επιτυχής ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων στόχων και μεταρρυθμίσεων και η πλήρης απορρόφηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Στόχος είναι να απορροφηθούν από το σκέλος επιχορηγήσεων του ΤΑΑ, 4,9 δισ. ευρώ το 2025 (έναντι 3,4 δισ. ευρώ το 2024) και το σύνολο του υπολειπόμενου ποσού, δηλαδή 7,2 δισ. ευρώ το 2026. Επιπλέον προβλέπεται τελική εκταμίευση δανείων προς ιδιωτικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά ύψους περίπου 2,8 δισ. ευρώ το 2025 και 4,4 δισ. ευρώ το 2026. Σημειώνεται για δάνεια που έχουν συμβασιοποιηθεί έως το τέλος του 2026 οι τελικές εκταμιεύσεις λαμβάνουν χώρα και τα επόμενα έτη αναλόγως των σταδίων ολοκλήρωσης των επί μέρους επιχειρηματικών σχεδίων των δανειοληπτών.

Αναφορικά με τα λοιπά συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα (ΕΣΠΑ κτλ.) οι δαπάνες αναμένεται να ανέλθουν σε 6,2 δισ. ευρώ το 2026 έναντι 6,45 δισ. ευρώ το 2025, καθώς προγράμματα ύψους περίπου 250 εκατ. ευρώ που δεν ήταν επιλέξιμα στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος μεταφέρθηκαν πλέον στον τακτικό προϋπολογισμό, διατηρώντας τη συνολική δαπάνη αμετάβλητη.

Συνολικά οι επιχορηγήσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναμένεται να αυξηθούν από 14,6 δισ. ευρώ το 2025 σε 16,7 δισ. ευρώ το 2026 σημειώνοντας αύξηση κατά 2,1 δισ. ευρώ συνδεόμενη κυρίως με την αύξηση των εκταμιεύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Συμπεριλαμβανομένου του σκέλους των δανείων του ΤΑΑ, οι συνολικές εκταμιεύσεις αναμένεται να αυξηθούν από 17,4 δισ. ευρώ το 2025 σε 21,1 δισ. ευρώ το 2026, δηλαδή κατά 3,7 δισ. ευρώ.

Προγραμματισμός Νέων Δράσεων Επιχειρηματικότητας

Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης

Εντός του 2025: Αναμένεται να προκηρυχθεί νέα δράση για την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων από 2.000 – 20.000€ (καθεστώς de minimis) από νέες και υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις στις ηπειρωτικές περιοχές ΔΑΜ (Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας & Δήμοι Μεγαλόπολης, Τρίπολης, Γορτυνίας και Οιχαλίας).

Εντός του 2026: Νέος κύκλος δράσεων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, μέσω του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (Καν. 651/2014), ύψους περίπου 200 εκ.€.

ΕΣΠΑ 2021 – 2027

Βρίσκεται σε εξέλιξη η προκήρυξη της δράσης ύψους 200 εκ.€ για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ΜμΕ στους κλάδους της μεταποίησης και των υπηρεσιών για τη βελτίωση των προϊόντων και υπηρεσιών τους και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξαγωγικής δραστηριότητάς τους. Το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται σε 40-50% και το μέγιστο ποσό ενίσχυσης σε 200.000€.

Δράσεις που αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2025 και θα υλοποιηθούν εντός του 2026:

• Σχεδιάζεται δράση που θα απευθύνεται στους κλάδους που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη υστέρηση στο εμπορικό μας ισοζύγιο. Πρόκειται για στοχευμένη δράση προϋπολογισμού 50 εκ.€ μέσω της οποίας οι επιχειρήσεις θα λάβουν την απαραίτητη υποστήριξη για να βελτιώσουν τον εξοπλισμό, τις διαδικασίες και την τεχνογνωσία τους προκειμένου να γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Στόχος μας μέσα από τις δύο αυτές δράσεις είναι να βελτιώσουμε το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, να προσελκύσουμε νέες επενδύσεις από το εξωτερικό και να δημιουργήσουμε νέες ευκαιρίες απασχόλησης για το ανθρώπινο δυναμικό.

• Στο επόμενο διάστημα θα προκηρυχθεί δράση ενίσχυσης της αυτοαπασχόλησης πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν νέα επιχειρηματική δραστηριότητα. Βασικός στόχος είναι η ενίσχυση της βιώσιμης επιχειρηματικότητας, η διεύρυνση της επιχειρηματικής βάσης και η προσέλκυση νέων επιστημόνων από το εξωτερικό (εκτιμώμενος Π/Υ: 70 εκ.€ ).

• Αξιοποιείται η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία STEP, νέο βασικό εργαλείο της ΕΕ για την ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών που ενισχύουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας. Στο επόμενο διάστημα σχεδιάζεται η χρηματοδότηση δράσης για τις επιχειρήσεις που θα προχωρήσουν σε επενδύσεις στην ανάπτυξη ή/και παραγωγή στους τομείς των ψηφιακών τεχνολογιών, της βιοτεχνολογίας και των καθαρών και αποδοτικών ως προς τη χρήση των πόρων τεχνολογιών. Ο προϋπολογισμός θα ανέρχεται σε περίπου 50 εκ.€ και θα αφορά σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.

Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Ο προϋπολογισμός του εγγυοδοτικού προγράμματος InvestEU αυξάνεται κατά 300 εκ.€ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η επιπλέον χρηματοδότηση των 300 εκ.€ κατευθύνεται αποκλειστικά στις ΜμΕ και στο εγγυοδοτικό προϊόν που τους παρέχει πρόσβαση σε δανεισμό τόσο για κεφάλαιο κίνησης όσο και για επενδύσεις σε εξοπλισμό. Με την πρόσθετη ενίσχυση, αναμένεται να κινητοποιηθούν δάνεια ύψους 3,6 δισ.€, τα οποία θα στηρίξουν τουλάχιστον 25.000 ΜμΕ σε όλη τη χώρα.

INTERREG ΠΠ 2021-2027

Εντός του 2025: Προβλέπεται στο πρόγραμμα «Ελλάδα-Βουλγαρία 2021-2027 η στήριξη σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις καθώς και νέους επιχειρηματίες, κοινωνικές επιχειρήσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών με προϋπολογισμό 5,8 εκ.€, μέσω του Ταμείου Μικρών Έργων (Small Project Fund – SPF).

Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα

Ενεργά χρηματοδοτικά εργαλεία για ΜμΕ που συνεχίζουν το 2026:

Ταμείο Χαρτοφυλακίου ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ

• ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ – Ταμείο Δανείων, με επιπλέον πόρους 240 εκ.€

• ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ - Ταμείο Εγγυήσεων, με επιπλέον πόρους 540 εκ.€

Οι νέοι πόροι στο ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ αθροίζουν σε επιπλέον 780 εκ. € για νέα επιχειρηματικά δάνεια. Ο νέος συνολικός προϋπολογισμός του Ταμείου ανέρχεται στα 3,3 δισ. €.

Εντός του 2026:

Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας

Οι πόροι του νέου Ταμείου κατανέμονται σε δύο διακριτά χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Εγγυήσεων για υφιστάμενους και νέους αγρότες και το Ταμείο Συγχρηματοδοτούμενων Μικροδανείων, τα οποία θα καλύψουν όλες τις ανάγκες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής κλάδος και ο κλάδος της αγροδιατροφής. Τα χρηματοδοτικά αυτά εργαλεία θα λειτουργούν με συνδυασμό χρηματοδοτικών ενισχύσεων. Π/Υ: έως 170 εκ.€.

Ταμείο Εγγυοδοσίας DeLFI Plus

Αποτελεί τη συνέχεια του υφιστάμενου Ταμείου Εγγυοδοσίας DeLFI και είναι ένα σύγχρονο χρηματοδοτικό εργαλείο που διευκολύνει την πρόσβαση των ΜμΕ σε επενδυτικά δάνεια με ευνοϊκούς όρους. Το νέο εργαλείο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές του 2026. Π/Υ: έως 500 εκ.€.

Patent Fund – Ταμείο Ευρεσιτεχνιών

Στόχος του Patent Fund είναι η στήριξη και ανάπτυξη των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, παρέχοντάς τους κεφάλαια για την κατοχύρωση διεθνών ευρεσιτεχνιών και την εμπορική αξιοποίηση τους. Το Ταμείο φιλοδοξεί να καλύψει ένα χρόνιο χρηματοδοτικό κενό στην ελληνική αγορά, καθώς οι περισσότερες εφευρέσεις είτε παραμένουν ακατοχύρωτες είτε δεν προχωρούν ποτέ σε εμπορική εφαρμογή λόγω έλλειψης κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων σε πρώιμα στάδια. Π/Υ: 41,4 εκ.€.

Υπερεκπτώσεις επενδυτικών δαπανών 100% σε στρατηγικούς τομείς άμυνας και κατασκευής οχημάτων

Προκειμένου να κινητροδοτηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς που σήμερα η δραστηριότητα στην Ελληνική αγορά είναι εξαιρετικά περιορισμένη, οι επενδυτικές δαπάνες που αφορούν στους τομείς άμυνας και κατασκευής οχημάτων θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%). Επιπλέον στις επενδύσεις αυτές θα δίνεται το κίνητρο της ταχείας αδειοδότησης, όπως γίνεται με τις στρατηγικές επενδύσεις. Η έκπτωση θα αφορά για αρχικές επενδύσεις που θα εκκινήσουν τα έτη 2026, 2027 και 2028 και τους ακόλουθους τομείς:

• Κατασκευή όπλων και πυρομαχικών (ΚΑΔ 25.40)

• Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων (ΚΑΔ 29.10)

• Κατασκευή ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού για μηχανοκίνητα οχήματα (ΚΑΔ 29.31)

• Κατασκευή άλλων μερών και εξαρτημάτων για μηχανοκίνητα οχήματα (ΚΑΔ 29.32)

• Κατασκευή αεροσκαφών και συναφών μηχανημάτων (ΚΑΔ 30.30)

• Κατασκευή στρατιωτικών οχημάτων μάχης (ΚΑΔ 30.40).

Η ανωτέρω ενίσχυση μπορεί να λάβει χώρα βάση του άρθρου 14 του Κανονισμού 651/14 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τη διαδικασία της ενίσχυσης και τους συναφείς ελέγχους προϋποθέσεων θα αναλάβει το υπουργείο Ανάπτυξης. Οι ενισχύσεις χορηγούνται για αρχική επένδυση ανά περιοχή και αφορούν επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού. Η επένδυση διατηρείται στην περιοχή όπου χορηγείται η ενίσχυση για τουλάχιστον πέντε έτη, μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης. Το συνολικό ύψος των ενισχύσεων που θα δοθούν με τη μορφή φορολογικής έκπτωσης θα ανέρχεται μέχρι τα 150 εκατ. ευρώ.

Πίνακες με παραδείγματα