Το υπουργείο Εργασίας προχωρά στην κατάθεση νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου που περιλαμβάνει εννέα καίριες μεταρρυθμίσεις, με κεντρικό άξονα την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σε δύο φάσεις. Το νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός του Νοεμβρίου, φέρνοντας σημαντικές βελτιώσεις για χιλιάδες ασφαλισμένους και συνταξιούχους.

Διαβάστε: Συντάξεις Οκτωβρίου 2025: Οι ημερομηνίες πληρωμής για όλα τα Ταμεία

Επέκταση πλασματικών χρόνων στις επικουρικές συντάξεις

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Απογευματινή» και τον Αντώνη Βασιλόπουλο, πρώτη σημαντική αλλαγή του νέου ασφαλιστικού αφορά την επέκταση του νόμου Κουτρουμάνη του 2011. Πλέον, η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών ασφάλισης επεκτείνεται και στις επικουρικές συντάξεις, όχι αποκλειστικά στις κύριες. Αυτή η ρύθμιση στοχεύει κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη συμπλήρωση των ελάχιστων 15 ετών ασφάλισης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 25.000 έως 35.000 νέοι δικαιούχοι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε επικουρική σύνταξη μέσω της εξαγοράς. Το μέτρο επιδιώκει την εξισορρόπηση μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών εργαζομένων και την αντιμετώπιση υφιστάμενων ανισοτήτων.

Νέα μεθοδολογία υπολογισμού ανταποδοτικών συντάξεων

Από το 2026, η αναπροσαρμογή των μισθών για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης θα βασίζεται στον Δείκτη Μισθών αντί του πληθωρισμού. Αυτή η μεταβολή σημαίνει ότι οι ετήσιες αυξήσεις του μέσου μισθού θα ενσωματώνονται άμεσα στη βάση υπολογισμού. Επειδή ο Δείκτης Μισθών συνήθως υπερβαίνει τον πληθωρισμό, οι μελλontικές συντάξεις θα είναι αυξημένες σε πραγματικούς όρους. Οι συνταξιούχοι του 2025 με βάση τα στοιχεία του 2024 θα επωφεληθούν από υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη, καθώς ο Δείκτης Μισθών ανέρχεται σε 3,5% έναντι 2,9% στις τρέχουσες συντάξεις.

Αναθεώρηση συντάξεων χηρείας και εναρμόνιση κανόνων

Το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο επαναφέρει ζητήματα περικοπών στις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα, ανάλογα με την εργασιακή δραστηριότητα του επιζώντος μετά την πρώτη τριετία. Το υπουργείο εξετάζει δύο εναλλακτικές προσεγγίσεις για την επίλυση του θέματος. Η πρώτη επιλογή παρέχει στον επιζώντα το δικαίωμα επιλογής ποια σύνταξη θα υποστεί περικοπή μετά τη συμπλήρωση τριών ετών. Η δεύτερη εστιάζει στην περικοπή αποκλειστικά της εθνικής σύνταξης ύψους 436,4 ευρώ, διατηρώντας ανέπαφη την ανταποδοτική. Παράλληλα, εξετάζεται η αποφυγή αναδρομικών περικοπών που θα επέβαλαν στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ την επιστροφή 4.000 έως 6.000 ευρώ.

Ενιαίος κανονισμός παροχών και ψηφιοποίηση πληρωμών

Ο νέος κανονισμός παροχών σε χρήμα στοχεύει στην ενοποίηση των διαφορετικών καθεστώτων που ισχύουν ανά πρώην ταμείο. Με την εφαρμογή του από το 2026, προβλέπεται εξομοίωση όλων των παροχών στο επίπεδο του πρώην ΙΚΑ, συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων ασθένειας, μητρότητας, αναπηρίας και εργατικού ατυχήματος. Ταυτόχρονα, το εργόσημο θα λειτουργεί με ανώτατο πλαφόν και υποχρεωτική ηλεκτρονική συναλλαγή μέσω τραπεζικών συστημάτων ή της πλατφόρμας του ΕΦΚΑ. Αυτή η ψηφιοποίηση ενισχύει τη διαφάνεια σε αγορές εργασίας με αδήλωτες ώρες και αντιμετωπίζει φαινόμενα φοροδιαφυγής.

Βελτιώσεις για μητέρες και επαγγελματικά ταμεία

Το νομοσχέδιο προβλέπει ενοποίηση ενσήμων για μητέρες με ασφάλιση σε διαφορετικά ταμεία κατά την εγκυμοσύνη. Οι ημέρες θα υπολογίζονται συνολικά αντί μεμονωμένα σε κάθε φορέα, επιτρέποντας δικαιότερο υπολογισμό επιδομάτων κυοφορίας και λοχείας. Παράλληλα, δημιουργούνται μηχανισμοί ενίσχυσης των επαγγελματικών ταμείων συμπληρωματικής ασφάλισης μέσω φορολογικών κινήτρων. Η φορολόγηση των εισοδημάτων συνδέεται με τη διάρκεια συμμετοχής, με φόρο 7,5% για συμμετοχή 5 έως 10 ετών και μόλις 2,5% για συμμετοχή άνω των 20 ετών.

Κατάργηση προσωπικής διαφοράς σε δύο φάσεις

Η σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς αποτελεί την κεντρική εξαγγελία του νέου ασφαλιστικού. Από το 2026, η 50% μείωση θα ωφελήσει 200.000 συνταξιούχους με αυξήσεις 10 έως 30 ευρώ σε συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ. Επιπλέον, 450.000 δικαιούχοι θα επωφεληθούν από την πλήρη κατάργηση το 2027.

Οι αυξήσεις κυμαίνονται από 12 ευρώ για χαμηλές συντάξεις 450 έως 500 ευρώ, φτάνοντας τα 55 ευρώ για συντάξεις που με την προσωπική διαφορά ανέρχονται στα 2.200 ευρώ. Οι μέσες συντάξεις μεταξύ 1.300 και 1.700 ευρώ θα λάβουν μηνιαίες αυξήσεις από 32 έως 42 ευρώ.