Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αντιμετωπίζει σοβαρό δίλημμα σχετικά με τις συντάξεις χηρείας και τις περικοπές που προβλέπονται από τον Νόμο Κατρούγκαλου, σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Απογευματινής».νΟι διατάξεις που βρίσκονται προς επίλυση αφορούν τόσο τις ήδη χαμηλές συντάξεις χηρείας των αγροτών όσο και τις συντάξεις μηχανικών, γιατρών και συμβολαιογράφων του ταμείου Επιστημόνων (ΕΤΑΑ), μετά από κρίσιμη παρέμβαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Διαβάστε: Συντάξεις Οκτωβρίου 2025: Πότε πάνε οι δικαιούχοι στα ΑΤΜ - Αναλυτικά τις ημερομηνίες πληρωμής

Συντάξεις χηρείας: Οι λύσεις που εξετάζονται για τις άδικες περικοπές του Νόµου Κατρούγκαλου 

Στο ζήτημα των συντάξεων χηρείας αγροτών, καθώς και των δημοσίων υπαλλήλων, ο Νόμος Κατρούγκαλου εφαρμόστηκε πλήρως από το 2021 με αποτέλεσμα σημαντικές περικοπές. Ωστόσο, η εφαρμογή παραμένει ημιτελής για τα υπόλοιπα ταμεία, συμπεριλαμβανομένων του ΙΚΑ και του ΔΕΚΟ.

Σύμφωνα με πρόσφατη κοινοβουλευτική επερώτηση οκτώ βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος, ο νόμος 4387/2016 επέφερε ριζικές μεταβολές στο καθεστώς χορήγησης συντάξεων λόγω θανάτου. Το νέο ενιαίο πλαίσιο εφαρμόζεται για θανάτους που επήλθαν από 13 Μαΐου 2016 και μετά, προβλέποντας ότι ο επιζών σύζυγος δικαιούται το 70% της σύνταξης για τριετία, ενώ μετά την τριετία το ποσοστό μειώνεται στο 35% εάν εργάζεται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη.


Κατώτατα όρια και εξαιρέσεις στις συντάξεις χηρείας

Με το άρθρο 1 του νόμου 4499/2017 καθιερώθηκε κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου. Το ελάχιστο ποσό ορίστηκε στα 384 ευρώ, το οποίο από 1η Ιανουαρίου 2025 αναπροσαρμόστηκε στα 436,40 ευρώ.

Παρά ταύτα, οι χήρες και χήροι συνταξιούχων του πρώην ΟΓΑ, των οποίων ο θάνατος συνέβη πριν από τις 13 Μαΐου 2016, εξαιρούνται από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις. Αυτές οι συντάξεις χηρείας παραμένουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, καθώς ο επιζών σύζυγος δικαιούται μόνο το μισό της κύριας σύνταξης του θανόντα, χωρίς κατώτατο όριο.

Προβλήματα με συντάξεις επιστημόνων ΕΤΑΑ

Παράλληλα, ο ΕΦΚΑ εκδίδει συντάξεις με επιφύλαξη μελλοντικών περικοπών για συνταξιούχους μηχανικούς και συμβολαιογράφους. Η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους καθιστά ακυρωτέες χιλιάδες συντάξεις που εκδόθηκαν εσφαλμένα με προσαύξηση λόγω διπλών εισφορών.

Το πρόβλημα αφορά κυρίως μηχανικούς και το ποσό που δικαιούνται από τον κλάδο ειδικής προσαύξησης. Σε πολλές περιπτώσεις χορηγήθηκαν μεγαλύτερα ποσά από τα αναλογούντα στις καταβληθείσες εισφορές, ενώ συμβαίνει και το αντίθετο με συνταξιούχους που δικαιούνται υψηλότερη σύνταξη.


Ακύρωση προσαυξήσεων και νομικές επιπλοκές

Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ακυρώνει την προσαύξηση σύνταξης για διπλές εισφορές λόγω προσμετρητέας υπηρεσίας ασφαλισμένων του ΕΤΑΑ που εργάστηκαν ως έκτακτοι πριν τον διορισμό τους στο Δημόσιο. Η γνωμοδότηση θέτει υπό αμφισβήτηση τις προσαυξήσεις περίπου 5.000 συνταξιούχων του ΕΤΑΑ που συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον νόμο 4387/2016.

Το ζήτημα προέκυψε από δύο δικαστικές αποφάσεις που ακύρωσαν την εγκύκλιο του 2018 για την ειδική προσαύξηση μηχανικών και την υπουργική απόφαση για τις τεκμαρτές συντάξιμες αποδοχές στο Ταμείο Νομικών. Και τα δύο κείμενα εκδόθηκαν χωρίς να προβλέπονται στον νόμο 4387/2016.


Αναζήτηση λύσεων για δίκαιη αντιμετώπιση

Ο υπολογισμός της ειδικής προσαύξησης έγινε με τον συντάξιμο μισθό της κύριας σύνταξης, ενώ κατά τα δικαστήρια έπρεπε να ληφθούν υπόψη οι πραγματικές εισφορές των μηχανικών. Αυτός ο τρόπος υπολογισμού ευνόησε τους μισθωτούς μηχανικούς λόγω υψηλότερων αποδοχών, αλλά ζημίωσε τους αυτοαπασχολούμενους.

Το υπουργείο εξετάζει τη θέσπιση διπλού υπολογισμού για να αποκαταστήσει τις συντάξεις μηχανικών που έλαβαν λιγότερα από τα δικαιούμενα, διατηρώντας παράλληλα χωρίς περικοπές τις ήδη εκδοθείσες συντάξεις.