Η εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου (ν. 4387/16) επηρεάζει για ένατη συνεχή χρονιά τα εφάπαξ που καταβάλλονται στους νεοσυνταξιούχους, με τις περισσότερες κατηγορίες να εμφανίζουν μειώσεις της τάξης του 23%. Εξαίρεση, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Απογευματινής, αποτελούν συγκεκριμένα ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζικών ιδρυμάτων που παρουσιάζουν διαφορετική εικόνα.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τα εφάπαξ για τον ίδιο αριθμό ετών ασφάλισης μειώνονται προοδευτικά κάθε έτος για όσους αποχωρούν από την εργασία μετά την 1η Ιανουαρίου 2014.

Μεθοδολογία υπολογισμού εφάπαξ παροχών

Η διαδικασία υπολογισμού των εφάπαξ σε όλους τους ασφαλιστικούς φορείς, εκτός από τα στρατιωτικά ταμεία, ακολουθεί διττό σύστημα:

Το πρώτο τμήμα αφορά τα έτη ασφάλισης μέχρι το 2013 και υπολογίζεται με το 60% του μέσου όρου των αποδοχών της πενταετίας 2009 έως 2013. Το δεύτερο τμήμα καλύπτει την περίοδο από το 2014 μέχρι την έξοδο από την εργασία και αντιστοιχεί στην άτοκη επιστροφή των καταβληθεισών εισφορών.

Αυτή η διπλή μεθοδολογία ευνοεί τους ασφαλισμένους με μεγαλύτερη προϋπηρεσία έως το 2013. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί δημόσιος υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2030 με 38 έτη υπηρεσίας και θα λάβει εφάπαξ περίπου 28.760 ευρώ. Σε σύγκριση με συνάδελφό του που αποχώρησε το 2020, η διαφορά φτάνει τα 11.500 ευρώ, ενώ σε σχέση με τον συνταξιούχο του 2024 η απώλεια ανέρχεται σε 6.400 ευρώ.

Κατηγορίες με αυξημένα εφάπαξ το 2025

Από τους τομείς πρόνοιας των ΔΕΚΟ, τραπεζών και άλλων φορέων του ιδιωτικού τομέα, καταβλήθηκαν εφάπαξ σε 3.968 συνταξιούχους από την αρχή του έτους. Τα υψηλότερα ποσά έφτασαν τα 72.089 ευρώ για συνταξιούχους του ΟΣΕ και τα 49.781 ευρώ για τη ΔΕΗ.

Οι πρόσφατες καταβολές εφάπαξ αφορούν 1.150 συνταξιούχους που έλαβαν εντός Ιουλίου συνολικά 23 εκατομμύρια ευρώ, με ανώτατο όριο τα 20.000 ευρώ ανά δικαιούχο.

Τα στοιχεία του οκταμήνου 2025 δείχνουν ότι το μέσο εφάπαξ στο Δημόσιο διαμορφώθηκε στα 25.547 ευρώ έναντι 22.930 ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2024, σημειώνοντας αύξηση 2.600 ευρώ. Στα ταμεία των ΔΕΚΟ και τραπεζών το μέσο εφάπαξ ανήλθε στα 25.347 ευρώ βάσει των πληρωμών του πρώτου επταμήνου.

Συγκεκριμένες κατηγορίες παρουσιάζουν σημαντικές αυξήσεις:

• Εκπαιδευτικοί: μέσο εφάπαξ 26.000 ευρώ έναντι 22.385 ευρώ το 2024
• Σώματα Ασφαλείας: 23.338 ευρώ έναντι 18.712 ευρώ προηγουμένως
• Συνταξιούχοι ΔΕΗ: 50.767 ευρώ με αύξηση 6.995 ευρώ σε σχέση με πέρυσι

Φορείς με μειωμένα εφάπαξ και παρακρατήσεις

Παρά τις καταγεγραμμένες αυξήσεις, τα σημερινά εφάπαξ παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα από τα ποσά που καταβάλλονταν πριν την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού το 2016.

Αντίθετα, δέκα τομείς πρόνοιας του ΕΦΚΑ εμφανίζουν μικρότερα εφάπαξ σε σχέση με το 2024. Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε στο ταμείο προσωπικού ύδρευσης Θεσσαλονίκης, όπου το μέσο ποσό διαμορφώθηκε στα 40.820 ευρώ από 62.777 ευρώ πέρυσι, σημειώνοντας πτώση 21.957 ευρώ.

Οι συνταξιούχοι της πρώην Εμπορικής Τράπεζας έλαβαν εφάπαξ 22.669 ευρώ έναντι 27.759 ευρώ το 2024, ενώ οι δικαιούχοι από ειδικά μισθολόγια του Δημοσίου είδαν μικρή μείωση στα 41.366 ευρώ από 41.984 ευρώ.

Σημειώνεται ότι τα εφάπαξ καταβάλλονται χωρίς κρατήσεις στο ακέραιο. Παρακράτηση πραγματοποιείται μόνο σε περιπτώσεις οφειλών προς την εφορία (έως 50% της παροχής), δανείων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, καθώς και για οφειλές εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ.