Το Υπουργείο Εργασίας υπό τη Νίκη Κεραμέως αποφάσισε να παρατείνει κατά έναν μήνα, έως το τέλος Οκτωβρίου, την προθεσμία για την υποβολή προτάσεων σχετικά με τον οδικό χάρτη επέκτασης των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στην καθυστέρηση των κοινωνικών εταίρων να διαμορφώσουν τις θέσεις τους για το κρίσιμο αυτό ζήτημα.

Διαβάστε: Συλλογικές συμβάσεις: Νέος οδικός χάρτης για αυξήσεις μισθών έως το 2027 - Τι προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία


Συλλογικές συμβάσεις: Έρχονται τρεις σημαντικές μεταρρυθμίσεις 

Κατά τη διάρκεια των επαφών μεταξύ των τεχνικών κλιμακίων, επιτεύχθηκε συμφωνία για τη δρομολόγηση τριών σημαντικών μεταρρυθμίσεων στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Απογευματινής». Παράλληλα εντοπίστηκαν ισάριθμα προβληματικά σημεία που απαιτούν άμεση επίλυση.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της υπουργού Εργασίας, το 50% των μισθωτών λαμβάνει μηνιαίες αποδοχές άνω των 1.000 ευρώ. Επιπλέον, 42 οικονομικοί κλάδοι προσφέρουν μισθούς υψηλότερους από τον εθνικό μέσο όρο, ο οποίος διαμορφώθηκε το 2024 στα 1.342 ευρώ και 1.478 ευρώ για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης. Αξιοσημείωτο είναι ότι 16 από αυτούς τους κλάδους (38%) ανήκουν στον βιομηχανικό και μεταποιητικό τομέα.


Σημεία σύγκλισης και προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις

Οι τομείς όπου παρατηρείται ομοφωνία απόψεων και αναμένεται η άμεση νομοθετική κατοχύρωσή τους περιλαμβάνουν:

• Μείωση του ποσοστού εργοδοτικής εκπροσώπησης που απαιτείται για την επέκταση των όρων των συμβάσεων σε ολόκληρο τον κλάδο.
• Εκσυγχρονισμός των διαδικασιών λειτουργίας του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας.
• Απλοποίηση των διαδικασιών νομιμοποίησης και εγγραφής συνδικαλιστών και εργοδοτικών εκπροσώπων στο ψηφιακό μητρώο.


Τα κύρια "αγκάθια" των συλλογικών συμβάσεων

Τα σημαντικότερα προβλήματα που χρήζουν επίλυσης προέρχονται κυρίως από τους περιοριστικούς όρους των μνημονίων και αφορούν: Την επεκτασιμότητα των συμβάσεων, όπου το υπουργείο στοχεύει στη δραστική μείωση του απαιτούμενου ποσοστού και τη θέσπιση μόνιμου μηχανισμού επέκτασης. Ο στόχος είναι η δημιουργία κινήτρων που θα ενθαρρύνουν τους εργοδότες να συμμετέχουν ενεργότερα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Τη μετενέργεια, μια μνημονιακή διάταξη που περιόρισε στο τρίμηνο τον χρόνο ισχύος μιας σύμβασης εργασίας από το προηγούμενο εξάμηνο. Ζητείται η επαναφορά στο εξάμηνο για την ενίσχυση της υπογραφής περισσότερων συλλογικών συμβάσεων.


Προκλήσεις στην εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων

Η συρροή αποτελεί ένα επιπλέον πρόβλημα, καθώς έχει διαπιστωθεί σε πολλές επιχειρήσεις που ανήκουν σε ευρύτερους ομίλους ότι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να καλύπτονται από περισσότερες της μιας συμβάσεις. Αυτό σημαίνει ότι η κάλυψη θα μπορούσε να προέρχεται τόσο από επιχειρησιακή όσο και από ομοιοεπαγγελματική ή κλαδική σύμβαση. Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων επιμένουν ότι για κάθε εργαζόμενο θα πρέπει να ισχύει η πιο συμφέρουσα από τις διαθέσιμες συμβάσεις.

Σημαντική εξέλιξη αναμένεται και από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο οποίο προσέφυγαν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων. Σήμερα απαιτείται η σύμφωνη γνώμη εκπροσώπων εργαζομένων και εργοδοτών, κάτι που στην πράξη είναι δυσεπίτευκτο. Το υπουργείο Εργασίας και οι εργοδοτικοί φορείς προωθούν την κουλτούρα συμφιλίωσης και συνεννόησης, ώστε η διαιτησία να χρησιμοποιείται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις.

Τέλος, οι ομιλικές συμβάσεις αποτελούν μια νέα πρόταση που θα επιτρέπει σε μεγάλους ομίλους με εκατοντάδες εργαζόμενους να υπογράφουν ενιαίες συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Το σχέδιο δράσης, όπως προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, έχει διάρκεια από ένα έως πέντε έτη και καθορίζει σαφές χρονοδιάγραμμα με συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις.