Το κύµα ακρίβειας σε τρόφιµα και είδη πρώτης ανάγκης εξακολουθεί να πιέζει τα ελληνικά νοικοκυριά, µε το γαϊτανάκι των ανατιµήσεων να συνεχίζεται. Οι αυξήσεις στα ράφια είναι καθηµερινό φαινόµενο, ενώ θα πρέπει να τονιστεί ότι την ανιούσα έχουν πάρει οι τιµές και σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, πολλά εκ των οποίων παράγονται από θυγατρικές εταιρείες των µεγάλων οµίλων σούπερ µάρκετ.

Διαβάστε: Σούπερ μάρκετ: Πρόστιμα πάνω από 2,2 εκατ. ευρώ σε ''Lidl'' και ''Σκλαβενίτη'' - Η ανακοίνωση Θεοδωρικάκου

Παρά τις κατά καιρούς «συµφωνίες κυρίων», οι αλυσίδες λιανεµπορίου όχι µόνο δεν έχουν συµβάλει στη συγκράτηση των τιµών, αλλά, αντίθετα, σε ορισµένες εξ αυτών διαπιστώθηκαν αθέµιτες πρακτικές. Την εβδοµάδα που πέρασε το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε την επιβολή συνολικών προστίµων 2,24 εκατ. ευρώ. Και όλα αυτά όταν οι οικονοµικές καταστάσεις των αλυσίδων σούπερ µάρκετ δείχνουν ότι πωλήσεις και κέρδη σηµειώνουν αλλεπάλληλα ρεκόρ. Πέρυσι, στο σύνολο του κλάδου, για πρώτη φορά ο τζίρος ξεπέρασε τα 12 δισ. ευρώ.

Τα στοιχεία για την πορεία των τιµών τα τελευταία χρόνια αποδεικνύουν το µέγεθος του προβλήµατος.

Τα τρόφιμα με τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών

Μάλιστα, από τα δεδοµένα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. προκύπτει ότι µεταξύ των 20 προϊόντων όπου έχουν καταγραφεί οι υψηλότερες αυξήσεις µέσα στην περίοδο από το 2020 έως τον Αύγουστο του 2025 τα 17 είναι τρόφιµα. Σε αυτά συγκαταλέγονται οι σοκολάτες (+66,4%), λόγω της ανατίµησης του κακάο (+62,3%), το ελαιόλαδο (+58,5%), το αιγοπρόβειο κρέας (+57,9%), το µοσχαρίσιο κρέας (+54,4%), ο καφές (+46,7%) κ.ά. Είναι προϊόντα καθηµερινής ανάγκης που βάζουν σε δοκιµασία τους προϋπολογισµούς των ελληνικών νοικοκυριών. Βέβαια, έως το τέλος του 2021 στη χώρα µας είχαµε µάλλον αποπληθωρισµό, γεγονός που σηµαίνει ότι ανατιµήσεις αγαθών συντελέστηκαν την τριετία 2022-2025.

Στο ίδιο διάστηµα καταγράφηκαν και άλλες αυξήσεις που επιβάρυναν τους οικογενειακούς προϋπολογισµούς, όπως:

  • πακέτο διακοπών εσωτερικού +48%
  • διαµονή σε ξενοδοχεία +44%
  • ακτοπλοϊκά εισιτήρια +38%
  • εργασίες υδραυλικού +30%
  • ιδιωτική ασφάλιση υγείας +29%
  • µεταφορές ταξί +28%
  • θεάµατα (κινηµατογράφοι, συναυλίες κ.λπ.) +27%
  • ενοίκια +24%

Κατά τους τελευταίους 12 µήνες, τα βασικά αγαθά µε τις υψηλότερες ανατιµήσεις είναι οι σοκολάτες (+23,5%), τα φρούτα (+18,5%), ο καφές (+18%), το κρέας γενικά (µοσχάρι, αιγοπρόβειο, πουλερικά κ.λπ. +7%), ο ηλεκτρισµός (+7,7%), τα νωπά ψάρια (+4,9%) κ.ά.


Αυξημένο το κόστος καλαθιού στα σούπερ μάρκετ

Οσον αφορά τα σούπερ µάρκετ, οι ανατιµήσεις αποτυπώνονται ξεκάθαρα στην αύξηση της αξίας του µέσου καλαθιού προϊόντων από το 2021 µέχρι σήµερα µε βάση τα στοιχεία της εταιρείας µετρήσεων Circana, που αποτυπώνουν τα δεδοµένα στα σούπερ µάρκετ έως και τις 7 Σεπτεµβρίου του 2025. Πιο συγκεκριµένα, η συνολική δαπάνη για βασικές κατηγορίες προϊόντων αυξάνεται χρόνο µε τον χρόνο είτε πρόκειται για επώνυµα προϊόντα είτε για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, που παράγει η βιοµηχανία µε την ετικέτα της εκάστοτε αλυσίδας σούπερ µάρκετ µε την οποία συνεργάζεται και είναι αισθητά φθηνότερα από τα επώνυµα. Το branded καλάθι, δηλαδή αυτό που περιλαµβάνει επώνυµα προϊόντα, κόστιζε το 2021 κατά µέσο όρο 181,97 ευρώ και µέσα σε τέσσερα χρόνια, το 2025, έφτασε τα 210,89 ευρώ, σηµειώνοντας αύξηση περίπου 15,9%. Η πιο έντονη µεταβολή παρατηρήθηκε την περίοδο 2021-2023, όπου το καλάθι αυξήθηκε από τα 181,97 στα 210,60 ευρώ, ενώ από το 2024 και µετά η τιµή παρουσιάζει µια µικρή σταθεροποίηση ή οριακή µείωση -δεδοµένης και της οµαλοποίησης του πληθωρισµού- καθώς από τα 212,16 ευρώ το 2024 διαµορφώθηκε στα 210,89 ευρώ το 2025.

Το καλάθι των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ξεκίνησε το 2021 από τα 121,83 ευρώ και αυξήθηκε σταθερά φτάνοντας τα 145,65 ευρώ το 2025, παρουσιάζοντας συνολική αύξηση της τάξης του 19,6%. Η άνοδος αυτή δείχνει πως ακόµα και τα πιο οικονοµικά προϊόντα, όπως είναι αυτά της ιδιωτικής ετικέτας, δεν έµειναν ανεπηρέαστα από τον πληθωρισµό και το διαρκώς αυξανόµενο κόστος ζωής.


Στροφή των καταναλωτών σε οικονομικότερες επιλογές

Ταυτόχρονα, παρατηρείται ότι η διαφορά στην αξία µεταξύ επώνυµων προϊόντων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας παραµένει σηµαντική, µε το branded καλάθι να είναι κατά περίπου 65 ευρώ ακριβότερο από το καλάθι ιδιωτικής ετικέτας, γεγονός που εξηγεί και τη στροφή πολλών καταναλωτών προς πιο προσιτές λύσεις, οι οποίες τους επιτρέπουν να καλύψουν βασικές ανάγκες µε χαµηλότερο κόστος σε µια περίοδο παρατεταµένων οικονοµικών πιέσεων, µείωσης της αγοραστικής δύναµης και αυξηµένου κόστους διαβίωσης. Τα παραπάνω δεδοµένα τεκµηριώνουν ότι, παρά τη σχετική σταθεροποίηση των τιµών, το 2025 η ακρίβεια παραµένει κυρίαρχο ζήτηµα για το ελληνικό νοικοκυριό, µε τις τιµές των βασικών αγαθών να διατηρούνται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, επιβεβαιώνοντας πως η καθηµερινότητα των καταναλωτών έχει πλέον διαµορφωθεί µε κύριο γνώµονα την ανάγκη για προσεκτική διαχείριση των εξόδων και την αναζήτηση οικονοµικότερων επιλογών χωρίς εκπτώσεις στην κάλυψη βασικών αναγκών.

Τα στοιχεία, που αφορούν το σωρευτικό διάστηµα από τις αρχές του 2025 µέχρι και την εβδοµάδα που έληξε στις 7 Σεπτεµβρίου 2025 και σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2024, καταγράφουν αύξηση τόσο στις πωλήσεις σε αξία όσο και σε τεµάχια για τα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά στα σούπερ µάρκετ, ενώ πιο συγκρατηµένη είναι η άνοδος της µέσης τιµής ανά τεµάχιο. Συγκεκριµένα, οι συνολικές πωλήσεις σε αξία για το σύνολο της αγοράς σηµείωσαν αύξηση 5,2% σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα επώνυµα προϊόντα κατέγραψαν άνοδο 4,9%, ενώ τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας παρουσίασαν εντονότερη αύξηση, φτάνοντας το 6%.

Στον όγκο των πωλήσεων (σε τεµάχια), το σύνολο της αγοράς ενισχύθηκε ανοδικά κατά 3,8%, µε τα επώνυµα προϊόντα να ακολουθούν, µε 3,7%, και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας να υπερτερούν οριακά, µε αύξηση του τζίρου τους κατά 3,9%. Όσον αφορά τη µέση τιµή ανά τεµάχιο, οι αυξήσεις ήταν πιο συγκρατηµένες, µε το σύνολο της αγοράς να καταγράφει άνοδο 1,3%, τα branded προϊόντα 1,1%, ενώ τα P.L. ξεχώρισαν και σε αυτή την κατηγορία µε αύξηση 2,0%.

Τα προϊόντα µε τις µεγαλύτερες αυξήσεις τα τελευταία πέντε χρόνια

  • Σοκολάτες και προϊόντα σοκολάτας 66,4%
  • Κακάο και σοκολάτα σε σκόνη 62,3%
  • Φυσικό αέριο 59,5%
  • Ελαιόλαδο 58,5%
  • Αρνί και κατσίκι 57,9%
  • Μοσχάρι 54,4%
  • Κοσµήµατα 48,2%
  • Καφές 46,7%
  • Παρασκευάσµατα κρέατος 42,1%
  • Τυριά 41,4%
  • Άλλα προϊόντα διατροφής 41,2%
  • Χυµοί φρούτων 38,7%
  • Φρούτα 38,6%
  • Ψωµί 36,2%
  • Ψάρια νωπά 35,7%
  • Αυγά 35,4%
  • Πρόχειρο φαγητό 33,8%
  • Γάλα διατηρηµένο 32,8%
  • Ελαστικά 32,2%
  • Βούτυρο 32,1%
Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά