Το στεγαστικό πρόβλημα στην Ελλάδα λαμβάνει νέες διαστάσεις, καθώς περισσότερα από 200.000 κλειστά σπίτια παραμένουν αναξιοποίητα σε όλη τη χώρα. Η κυβέρνηση ανακοινώνει 10 στρατηγικά μέτρα που θα τεθούν σε ισχύ από το 2026, με στόχο την επίλυση της στεγαστικής κρίσης και την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών στα μεγάλα αστικά κέντρα σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Γιώργου Αυτιά στην "Απογευματινή".  Η έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών επιδεινώνεται συνεχώς, ενώ χιλιάδες ακίνητα παραμένουν κλειστά για διάφορους λόγους. Αυτή η διαρθρωτική ανισορροπία στην αγορά ακινήτων δημιουργεί πιέσεις στις τιμές και περιορίζει την πρόσβαση σε προσιτή στέγαση για χιλιάδες οικογένειες.

Διαβάστε: Έρευνα Eurostat: Η Ελλάδα πρώτη στην Ευρώπη σε καθυστερημένη ανεξαρτητοποίηση - Ρεκόρ κόστους στέγασης για τους νέους


Δέκα μέτρα για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος

Τα νέα μέτρα που θα ισχύσουν από το 2026 στοχεύουν στην κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και στη διάθεση περισσότερων κλειστών σπιτιών προς μακροχρόνια ενοικίαση. Ο δημόσιος τομέας μόνος του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά ακινήτων, γι' αυτό απαιτείται η δημιουργία συνθηκών που προσελκύουν ιδιωτικά κεφάλαια. Τα κυριότερα μέτρα περιλαμβάνουν φορολογικά κίνητρα για κενά ακίνητα, νέα κλίμακα φορολογίας μισθωμάτων, και ειδικές ρυθμίσεις για οικογένειες με παιδιά. Επιπλέον, προβλέπονται διευκολύνσεις για κρατικούς λειτουργούς, μείωση του ΕΝΦΙΑ σε μικρούς οικισμούς, και περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb.

Φορολογικά κίνητρα και απαλλαγές για ιδιοκτήτες

Η επέκταση της φοροαπαλλαγής τριών ετών για κενά ακίνητα που διατίθενται σε μακροχρόνια μίσθωση αποτελεί βασικό πυλώνα της νέας στρατηγικής. Η απαλλαγή συνεχίζει να ισχύει ακόμη και αν αποχωρήσει ο ενοικιαστής εντός της τριετίας, παρέχοντας ασφάλεια στους ιδιοκτήτες. Από το 2026 δημιουργείται ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής 25% για εισόδημα από μισθώματα ύψους 12.000 έως 24.000 ευρώ, μειωμένος από το προηγούμενο 35%. Το μέτρο αυτό θα ωφελήσει άμεσα 160.000 ιδιοκτήτες ακινήτων και αναμένεται να συμβάλει στη συγκράτηση των τιμών ενοικίων.

Ειδικές ρυθμίσεις για οικογένειες και επαγγελματίες

Οι οικογένειες με τρία ή περισσότερα παιδιά θα απολαμβάνουν φοροαπαλλαγή και για μεγαλύτερα σπίτια, με το όριο των 120 τετραγωνικών μέτρων να προσαυξάνεται κατά 20 τετραγωνικά για κάθε εξαρτώμενο τέκνο άνω των δύο. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τη στέγαση κρατικών λειτουργών, συμπεριλαμβανομένων ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, εκπαιδευτικών, και ενστόλων των Ενόπλων Δυνάμεων. Για αυτές τις κατηγορίες, η φοροαπαλλαγή ισχύει ακόμη και για μισθώσεις διάρκειας έξι συναπτών μηνών.

Μείωση ΕΝΦΙΑ και στήριξη μικρών οικισμών

Σημαντική ανακούφιση προβλέπεται για τους κατοίκους μικρών οικισμών, καθώς ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται κατά 50% από το 2026 και καταργείται πλήρως από το 2027 για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους εκτός Αττικής. Το μέτρο αφορά περίπου 1.000.000 ακίνητα σε 12.720 οικισμούς της χώρας. Παράλληλα, επεκτείνεται η αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές μέχρι το τέλος του 2026, ενώ παρατείνεται η μείωση του φόρου εισοδήματος για δαπάνες ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων για την περίοδο 2025-2026.

Ευρωπαϊκές κατευθύνσεις για το στεγαστικό

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Στέγαση, ο κύριος παράγοντας αύξησης των τιμών κατοικιών είναι η επίμονη ανισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς. Η ζήτηση παραμένει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ το απόθεμα κατοικιών εξακολουθεί να είναι άκαμπτο. Οι έλεγχοι τιμών και οι αυστηρές παρεμβάσεις στην κτηματαγορά έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές, δημιουργώντας αβεβαιότητα και αποθαρρύνοντας όσους θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επέκταση της προσφοράς. Η προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας πρέπει να καταστεί ακρογωνιαίος λίθος για τη στέγαση.

Στήριξη νέων και επιτάχυνση κατασκευαστικής δραστηριότητας

Η υποστήριξη των νέων μέσω στοχευμένων στεγαστικών προγραμμάτων και μηχανισμών στήριξης στεγαστικών δανείων, όπως εγγυήσεις για πρωτοαγοραστές, αποτελεί προτεραιότητα. Παράλληλα, είναι αναγκαίο να επιταχυνθεί ο ρυθμός νέων κατασκευών και ανακαινίσεων. Η μείωση των διοικητικών βαρών, η απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης και η μείωση της γραφειοκρατίας θα συμβάλουν στην ενίσχυση της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Ειδικές κατηγορίες εργαζομένων, όπως γιατροί, δάσκαλοι και ένστολοι, που αδυνατούν να αντέξουν οικονομικά τη στέγαση στις περιοχές όπου η παρουσία τους είναι απαραίτητη, θα στηριχθούν με χαμηλότοκα δάνεια και φορολογικά κίνητρα.