Παρέμβαση-ανάσα από τον Συνήγορο του Πολίτη που ζητεί τα αναδρομικά από μισθούς και συντάξεις που καταβάλλονται με δικαστικές αποφάσεις να φορολογούνται ανά έτος και όχι στο σύνολό τους, ώστε να επιτυγχάνεται δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Αφορμή γι' αυτή την πρωτοβουλία στάθηκε η περίπτωση υπαλλήλου υπουργείου, η οποία έλαβε αναδρομικά ύστερα από δικαστική απόφαση και ζήτησε ενιαία βεβαίωση αποδοχών για το συνολικό ποσό. Η υπηρεσία απάντησε πως η εκκαθάριση έγινε σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, η οποία δεν προέβλεπε διαχωρισμό ανά έτος.

Ο Συνήγορος του Πολίτη, ωστόσο, υπενθύμισε ότι τόσο ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος όσο και οι οδηγίες της ΑΑΔΕ προβλέπουν ρητά πως τα αναδρομικά πρέπει να επιμερίζονται στα έτη που αφορούν, ώστε να αποφεύγονται στρεβλώσεις και άδικη επιβάρυνση των φορολογουμένων. Αν και η Αρχή αναγνώρισε τις πρακτικές δυσχέρειες που μπορεί να υπάρχουν στη διαδικασία, υπογράμμισε ότι η φορολόγηση του συνολικού ποσού σε ένα μόνο έτος οδηγεί σε φορολογική αδικία. Κατόπιν της παρέμβασης, η οικονομική υπηρεσία προχώρησε τελικά στον επιμερισμό των ποσών και πρότεινε οι δικαστικές αποφάσεις να αναγράφουν αναλυτικά τα ποσά ανά έτος, ώστε να αποφεύγονται μελλοντικά παρόμοια προβλήματα.

Η κίνηση αυτή θεωρείται σημαντική, καθώς κατοχυρώνει τη δικαιοσύνη στη φορολόγηση των αναδρομικών, ενώ παράλληλα δίνει μια ουσιαστική «ανάσα» σε χιλιάδες πολίτες που εμπλέκονται με αποφάσεις δικαστηρίων.

Αναδρομικά και τροποποιητικές δηλώσεις

Υπενθυμίζεται ότι οι φορολογούμενοι είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν τυχόν αναδρομικές αποδοχές έως τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους για να αποφύγουν τα σχετικά πρόστιμα. Όσοι για παράδειγμα εισέπραξαν εντός του 2024 αναδρομικά από συντάξεις, μισθούς, αγροτικές ενισχύσεις και δικαστικές αποφάσεις, θα πρέπει να υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις έως το τέλος του 2025.

Ο φόρος που θα προκύψει από τις τροποποιητικές δηλώσεις θα βεβαιωθεί με νέο εκκαθαριστικό και θα πρέπει να καταβληθεί εφάπαξ έως τις 31 Ιανουαρίου 2026. Οι συνταξιούχοι, ωστόσο, έχουν τη δυνατότητα -ύστερα από αίτηση στην ΑΑΔΕ- να ρυθμίσουν τον φόρο εισοδήματος που θα προκύψει από τα αναδρομικά ποσά σε έως 48 έντοκες μηνιαίες δόσεις, στο πλαίσιο της πάγιας ρύθμισης.

Ο υπολογισμός του φόρου θα γίνει με βάση τις φορολογικές κλίμακες και τις εισφορές αλληλεγγύης που ίσχυαν στα έτη στα οποία ανάγονται τα ποσά, αφού πρώτα αφαιρεθούν τυχόν φόροι εισοδήματος που παρακρατήθηκαν με συντελεστή 20% κατά την πληρωμή τους. Οι δηλώσεις αναδρομικών υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ, με τροποποιητικές δηλώσεις για κάθε έτος στο οποίο αφορούν. Για παράδειγμα, αναδρομικά που καταβλήθηκαν το 2024, αλλά αφορούν το έτος 2022 θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση για το φορολογικό έτος 2023.

Τα ποσά των αναδρομικών εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στους αντίστοιχους κωδικούς, χωρίς δυνατότητα επεξεργασίας από τον φορολογούμενο. Αν κάποιος επιθυμεί να τροποποιήσει άλλα στοιχεία της φορολογικής του δήλωσης, θα πρέπει να υποβάλει ξεχωριστή τροποποιητική δήλωση.