Η Αθήνα μετατρέπεται για δύο ημέρες στο κέντρο της διεθνούς ενεργειακής σκακιέρας. Η Σύνοδος της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC), που φιλοξενείται σήμερα και αύριο στο Ζάππειο, επιβεβαιώνει τον νέο ρόλο της Ελλάδας ως βασικού κόμβου εισόδου του αμερικανικού LNG στην Ευρώπη. Η απόφαση της κυβέρνησης Ντόναλντ Τραμπ να χρησιμοποιήσει τις ελληνικές υποδομές -και όχι τις βορειοευρωπαϊκές- ως κύρια πύλη για τη διοχέτευση του αμερικανικού φυσικού αερίου στη Γηραιά Ήπειρο θεωρείται στρατηγικής σημασίας για τη χώρα μας.

Διαβάστε: Πώς η νέα συμμαχία ΔΕΠΑ Εμπορίας - AKTOR βάζει την Ελλάδα στο επίκεντρο του διατλαντικού εμπορίου LNG: Συμφωνία προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου διάρκειας 20 ετών με τις εγγυήσεις των ΗΠΑ

LNG: Η γεωπολιτική επιλογή Τραμπ για την Ελλάδα

Δεν πρόκειται μόνο για μια ενεργειακή επιλογή, αλλά για μια γεωπολιτική αναβάθμιση που συνδέει άμεσα την Ελλάδα με τον πυρήνα της διατλαντικής πολιτικής των ΗΠΑ. Στην Αθήνα έχουν φτάσει τέσσερις υπουργοί της κυβέρνησης Τραμπ, ανάμεσά τους ο υπουργός Εσωτερικών και πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας Νταγκ Μπέργκαμ και ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ, μαζί με 24 υπουργούς Ενέργειας της Ε.Ε., υψηλόβαθμους αξιωματούχους και ισχυρούς επιχειρηματίες. Η ελληνική πρωτεύουσα ζει ένα διήμερο υψηλής διπλωματίας και επενδυτικών διεργασιών που αναμένεται να αφήσει αποτύπωμα. Το κλίμα έδωσε ήδη από χθες η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Μπέργκαμ, τον Ράιτ και την πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν τη «χρυσή περίοδο» των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, με τον πρωθυπουργό να δηλώνει ότι η Ελλάδα αποτελεί «πύλη εισόδου για το αμερικανικό LNG και στρατηγική υποδομή για τις δύο χώρες».

Οι νέες επενδύσεις σε LNG

Πράγματι, με τη γεωγραφική της θέση και τις ανεπτυγμένες ενεργειακές της υποδομές, η Ελλάδα εξελίσσεται, όπως διαβάζουμε στο ρεπορτάζ της Ιωάννας Κωσταδήμα στο energygame.gr, σε προνομιακό εταίρο των Ηνωμένων Πολιτειών στην προώθηση των στρατηγικών τους συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη διοχέτευση αμερικανικού LNG προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκονται νέα επενδυτικά σχέδια για τερματικούς σταθμούς αεριοποίησης (FSRU), με αιχμή τη δεύτερη μονάδα στην Αλεξανδρούπολη, αλλά και αντίστοιχα projects σε Βόλο και Κορινθία. Παράλληλα, προωθούνται πρωτοβουλίες στο διαμετακομιστικό εμπόριο φυσικού αερίου, που λειτουργούν συμπληρωματικά προς τον ευρύτερο ενεργειακό σχεδιασμό. Πίσω από αυτή τη στρατηγική, διαφαίνεται και η πρόθεση της Ουάσιγκτον να περιορίσει την κινεζική επιρροή στην ευρωπαϊκή αγορά – και ειδικότερα στην Ελλάδα, όπου το Πεκίνο διατηρεί παρουσία μέσω του ΟΛΠ και της συμμετοχής του στον ΑΔΜΗΕ. Όπως σημείωσε ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, «η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο των παγκόσμιων ενεργειακών εξελίξεων. Δύο είναι οι στόχοι μας από το P-TEC: να ενισχύσουμε τη γεωστρατηγική μας θέση ως πύλη εισόδου του αμερικανικού LNG και να πετύχουμε εμπορικές συμφωνίες που θα αποφέρουν πραγματικά οφέλη για τη χώρα».

Στο προσκήνιο οι AKTOR και ΔΕΠΑ Εμπορίας

Κεντρικό ρόλο στο νέο τοπίο αναμένεται να διαδραματίσει η νέα εταιρεία που ίδρυσαν οι AKTOR (60%) και η ΔΕΠΑ Εμπορίας (40%) η ATLANTIC – SEE LNG TRADE Α.Ε., που αναδεικνύεται σε αιχμή του δόρατος για τη λειτουργία του Κάθετου Διαδρόμου. Ο κ. Αλέξανδρος Εξάρχου, Διευθύνων Σύμβουλος της ATLANTIC – SEE LNG TRADE Α.Ε. και Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου AKTOR δήλωσε: «Ο Όμιλος AKTOR υλοποιεί με αποφασιστικότητα τον εταιρικό του μετασχηματισμό και ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα με στόχο την επέκταση σε νέους τομείς δραστηριοτήτων.

Οι ευρύτερες διεθνείς και γεωπολιτικές ανακατατάξεις δημιουργούν ορισμένες ιστορικές ευκαιρίες και μας ωθούν να στραφούμε ακόμη περισσότερο προς την ενεργειακή αγορά με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη και ενδυνάμωση του Ομίλου AKTOR. Σε αυτήν την προσπάθεια, είναι εξαιρετικά σημαντική η στρατηγική συνεργασία με την ΔΕΠΑ Εμπορίας, έναν ισχυρό εταίρο με μακρά εμπειρία και τεχνογνωσία στο πεδίο του φυσικού αερίου και αναδεικνύει τις δυνατότητες που έχει η Ελλάδα στο να διαδραματίσει έναν κεντρικό ρόλο στο ενεργειακό σκηνικό της Ευρώπης, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες της αγοράς που φέρνουν οι νέες διεθνείς οικονομικές συνθήκες».

Ο διευθύνων σύμβουλος της AKTOR, Αλέξανδρος Εξάρχου, υπογράμμισε ότι ο όμιλος «υλοποιεί με αποφασιστικότητα τον εταιρικό του μετασχηματισμό και στρέφεται στην ενεργειακή αγορά, αξιοποιώντας τις ιστορικές ευκαιρίες που δημιουργούνται». Όπως σημείωσε, η συνεργασία με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας «αναδεικνύει τις δυνατότητες της Ελλάδας να παίξει κεντρικό ρόλο στο ενεργειακό σκηνικό της Ευρώπης».

Ο Κάθετος Διάδρομος και οι αμερικανικές ροές LNG

Η δεύτερη μεγάλη συμφωνία αφορά τη συνεργασία του ΔΕΣΦΑ με τους διαχειριστές φυσικού αερίου των γειτονικών χωρών για την ενίσχυση του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου, του ενεργειακού «δρόμου» που ξεκινά από την Ελλάδα και φτάνει ως την Ουκρανία. Το έργο στηρίζεται ενεργά από τις ΗΠΑ και αναβαθμίζει την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης σε κρίσιμο διαμετακομιστικό κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε.

Οι σχετικές συζητήσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει να τερματίσει τις ρωσικές ροές φυσικού αερίου έως το 2028. Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος δήλωσε πρόσφατα ότι «η απόφαση αυτή δημιουργεί ένα παράθυρο ευκαιρίας για τη χώρα να αξιοποιήσει πλήρως τον ρόλο της ως πύλης εισόδου και κόμβου εξαγωγής φυσικού αερίου προς τον ευρωπαϊκό Βορρά».

Το ελληνικό σύστημα μπορεί πλέον να διακινεί έως και 8,5 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) ετησίως, ενώ το 2024 υποδέχθηκε συνολικά 17 bcm, εκ των οποίων 11 bcm εξήχθησαν σε Ιταλία και Βαλκάνια.

Ντόναλντ Τραμπ: Η στρατηγική των ΗΠΑ και ο ρόλος της Ελλάδας

Πίσω από τη μεγάλη ενεργειακή σκακιέρα διαφαίνεται μια ευρύτερη στρατηγική των ΗΠΑ: η ενίσχυση της ενεργειακής επιρροής τους στην Ευρώπη και ο περιορισμός της κινεζικής παρουσίας, ειδικά σε κρίσιμες υποδομές όπως τα λιμάνια και τα δίκτυα ενέργειας.

Η επιλογή της Ελλάδας ως ενεργειακής «πύλης» δεν είναι τυχαία. Η χώρα διαθέτει γεωγραφικό πλεονέκτημα, υποδομές πρώτης γραμμής, πολιτική σταθερότητα και ισχυρούς δεσμούς με τη Δύση. Επιπλέον, το Αιγαίο μετατρέπεται πλέον σε βασική θαλάσσια οδό για τη διέλευση του αμερικανικού LNG, ενώ ανοίγει ο δρόμος και για άλλες μεγάλες επενδύσεις – από την ηλεκτρική διασύνδεση με την Κύπρο μέχρι τις έρευνες υδρογονανθράκων νοτίως της Πελοποννήσου και της Κρήτης, όπου δραστηριοποιούνται ήδη οι ExxonMobil και Chevron.

Η νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική

Η P-TEC 2025 συγκεντρώνει στην Αθήνα 24 υπουργούς Ενέργειας της Ε.Ε., κορυφαία στελέχη αμερικανικών ενεργειακών κολοσσών και εκπροσώπους διεθνών οργανισμών. Η Ελλάδα, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, δεν είναι απλώς οικοδέσποινα, αλλά πρωταγωνίστρια. Ο ρόλος της ως ενεργειακού κόμβου και γέφυρας τεχνολογίας και ασφάλειας αναδεικνύεται σε βασικό άξονα της νέας διατλαντικής στρατηγικής. Η Ουάσιγκτον βλέπει στη χώρα μας την πιο σταθερή και αξιόπιστη δίοδο για την ενεργειακή παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη — τον λόγο, δηλαδή, για τον οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε την Ελλάδα για να μετατρέψει την αμερικανική ενεργειακή ισχύ σε γεωπολιτική επιρροή. Η Ελλάδα δεν είναι πια απλώς οικοδέσποινα. Είναι πρωταγωνίστρια σε ένα νέο ενεργειακό κεφάλαιο που γράφεται αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα – με το βλέμμα στραμμένο τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις Βρυξέλλες.