Για τα οφέλη που αποκομίζει η Ελλάδα σε γεωπολιτικό επίπεδο μετά την ολοκλήρωση της διήμερης έκτης Ελληνοαμερικανικής Συνόδου Κορυφής για την Ενέργεια (6th Greece-USA Partnership on Transatlantic Energy Cooperation – PTEC) μίλησε στο parapolitika.gr ο Σωτήρης Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Διαβάστε: P-TEC: Ολοκληρώθηκε η ιστορική Σύνοδος για την Ενέργεια στο Ζάππειο - "Πραγματικότητα το όραμα για μια ενεργειακά αναβαθμισμένη Ελλάδα"

Σύμφωνα με τον Σωτήρη Σέρμπο, η Ελλάδα μετατρέπεται από δέκτης ασφάλειας σε πάροχος περιφερειακής σταθερότητας και αναβαθμίζεται γεωπολιτικά. Κατά τον καθηγητή, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λειτούργησε ως γεωπολιτικός επιταχυντής. Την ίδια ώρα, η χώρα αποκτά, κατά τα λεγόμενά του, τον πιο σημαντικό ρόλο της μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Η χώρα δεν ζητεί πια προστασία, αλλά προσφέρει συγκεκριμένες λύσεις, συμπεραίνει ο Σωτήρης Σέρμπος και προσθέτει πως έτσι γίνεται αξιόπιστο αντίβαρο στην αυτόνομη στρατηγική της Τουρκίας, καθώς έτσι ενισχύεται η διαπραγματευτική της ισχύ.

Στη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας συνετέλεσαν ο Κάθετος Διάδρομος, το στρατηγικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και το σχήμα 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, ΗΠΑ). Αποτέλεσμα; Η Ελλάδα να ενσωματώνεται βαθύτερα στον δυτικό σχεδιασμό, όχι ως παθητικός σύμμαχος, αλλά ως ενεργός παράγοντας που «παντρεύει» το εθνικό με το αμερικανικό συμφέρον.

Σωτήρης Σέρμπος: Η Ελλάδα πάροχος περιφερειακής σταθερότητας

Ειδικότερα, στην ερώτηση για το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από το 6ο P-TEC και τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας για την ανάπτυξη του κάθετου διαδρόμου και την παρουσία του αμερικανικού παράγοντα γενικότερα στη χώρα μας, ο Σωτήρης Σέρμπος απαντά: «Κοιτάξτε, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λειτουργεί ως γεωπολιτικός επιταχυντής, προκειμένου να ξεκινήσει στην Ελλάδα –και αυτό θέλω να το υπογραμμίσω– μια διαδικασία της πλέον ουσιαστικής γεωπολιτικής αναβάθμισης μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Και εδώ δεν αναφέρομαι μόνο στον ρόλο της ενέργειας, αλλά μεταξύ άλλων και σ' ένα στρατηγικό λιμάνι που απέκτησε η χώρα μας και λέγεται Αλεξανδρούπολη. Ένα στρατηγικό λιμένα για τα ίδια τα δυτικά συμφέροντα, από τον Ατλαντικό έως τις Βρυξέλλες.

Άρα, εδώ έχουμε μια πρώτης τάξης ευκαιρία, όπου διά της ενέργειας η Ελλάδα –που στο παρελθόν ήταν δέκτης ασφάλειας, που δέχεται ασφάλεια– τώρα ουσιαστικά προχωράει ως ένας αξιόπιστος –προσέξτε όμως– και απαραίτητος, λόγω της γεωγραφίας της, πάροχος περιφερειακής σταθερότητας, με έμφαση σε αυτό το διήμερο που συζητήσαμε στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας, που εδώ έρχεται να ενώσει την Αμερική με την Ευρώπη. Δεν είναι ένα από τα θέματα που διαιρούν, είναι ένα από τα θέματα που ενώνουν και αναβαθμίζουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο της χώρας μας.

Αυτό θέλω να το πω για τους αναγνώστες μας: είναι ο πυρήνας μιας στρατηγικής που πλέον –προσέξτε– δεν είναι η Ελλάδα που έρχεται να ζητήσει προστασία από τους στρατηγικούς της συμμάχους, αλλά προσφέρει και συγκεκριμένες λύσεις. Δεν της εκχωρείται ένας άλλος ρόλος, αλλά τον διεκδικεί και τον φέρνει εις πέρας. Εδώ θέλω να τονίσω ότι στο action των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αυτό που λέμε σε αυτή τη φάση η ενέργεια –που επιτρέψτε μου να πω έχει και ένα συναλλακτικό πρόσημο–, αλλά είναι ένα ζήτημα που ενεργοποιεί και το προσωπικό ενδιαφέρον και μπορώ να σε βεβαιώσω αυτό του ίδιου του Αμερικανού προέδρου για μια σειρά ζητημάτων. Άρα είναι ένα θέμα που έρχεται να δέσει, να παντρέψει το εθνικό με το αμερικανικό συμφέρον. Αυτό να το κρατήσουμε στο μυαλό μας και είναι ένας επιπλέον παράγοντας που αναδεικνύει τη χώρα μας σ' ένα αξιόπιστο αντίβαρο –το τονίζω αυτό–, αξιόπιστο αντίβαρο και στο οικονομικό και στο πεδίο της γεωπολιτικής και της ασφάλειας. Ένα αξιόπιστο αντίβαρο έναντι μιας αυτόνομης στρατηγικά Τουρκίας, που έτσι θα ακολουθεί σε αυτή την περισσότερο αυτόνομη πορεία.

Άρα δεν είναι αυτό που ακούτε η κριτική “η Ελλάδα είναι δεδομένη”, η Ελλάδα δεν έχει εναλλακτικές στρατηγικού προσανατολισμού. Αυτό που απαιτείται είναι κάθε φορά η Ελλάδα να επαναβεβαιώνει αυτό τον ρόλο, ότι παραμένει αξιόπιστη, να διεκδικεί μαχητικά όχι μόνο ανταλλάγματα – διότι συνεχώς είμαστε σε μια ενεργητική διαπραγμάτευση με τους συμμάχους μας. Όλα αυτά που συμβαίνουν αυτό το διήμερο και εφόσον καταστεί και ο κάθετος διάδρομος ανταγωνιστικός – και πώς; Δηλαδή η Ουκρανία επανάφερε την Ελλάδα στον χάρτη για τις γεωγραφίες μας, έβαλε και τη Θράκη στον χάρτη –να το τονίσουμε αυτό για τους αναγνώστες μας– που είναι σκληρό σύνορο. Και κλείνω ότι υπάρχει και το ζήτημα του 3+1.

Η Ελλάδα, δηλαδή, μπορεί να μετατραπεί από ένα –προσέξτε– κράτος πρώτης γραμμής, πλέον νομίζω ο στρατηγικός στόχος θα ήταν σ' ένα έθνος-πλαίσιο που μπορεί να οργανώνει την περιοχή του, διότι με όλα αυτά που γίνονται αναβαθμίζουμε τη θέση μας στην περιφερειακή ισορροπία ισχύος.

Κορυφαία έκφραση θα είναι η αναβάπτιση αυτού του σχήματος 3+1: Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, ΗΠΑ, το οποίο –να είμαστε ειλικρινείς– ατόνησε επί δημοκρατικών, επί Μπάιντεν, με το οποίο όμως έρχεται η Αθήνα να παρουσιάζει στην Ουάσινγκτον έναν συνασπισμό κρατών που υλοποιεί και την αμερικανική αρχή του επιμερισμού των βαρών.

Δηλαδή, οι ΗΠΑ θέλουν να μετακινηθούν βάρη, ευθύνες σε αξιόπιστους –επαναλαμβάνω– συμμάχους τους, έναντι κάποιων άλλων που είναι αυτόνομοι. Και εδώ είναι που έρχεται και η ενέργεια να αποκτήσει έναν κεντρικό ρόλο και λειτουργεί –και κλείνω με αυτό– ως ένα στρατηγικό ανάχωμα, ως ένα επιπλέον φίλτρο εξωτερικής εξισορρόπησης, και ενισχύει τη διαπραγματευτική ισχύ της χώρας μας στο πλαίσιο μελλοντικών διαπραγματεύσεων που θα ακολουθήσουν και για άλλα ζητήματα, είτε αφορούν την οικονομία, το εμπόριο και την άμυνα. Άρα είναι μια προληπτική στρατηγική που ενσωματώνει τον τόπο μας, την Ελλάδα, βαθύτερα στον δυτικό σχεδιασμό».