Καταλυτικής σηµασίας για τη διεύρυνση του γεωπολιτικού και γεωοικονοµικού αποτυπώµατος επιρροής της χώρας υπήρξαν οι συµφωνίες που έγιναν στο πλαίσιο του 6ου Συνεδρίου P-TEC στην Αθήνα. Η πρώτη, η ένταξη της ExxonMobil στην κοινοπραξία του Τεµαχίου 2 στο Βορειοδυτικο Ιόνιο, καλύπτει το οικονοµικό κόστος της γεώτρησης υψηλού γεωλογικού ρίσκου, που έχει δροµολογηθεί για τις αρχές του 2027. Ενδεχόµενη ανακάλυψη και ανάπτυξη του κοιτάσµατος 200 δισ. κ.µ. θα καλύψει τις εσωτερικές µας ανάγκες για δεκαετίες και ίσως µας καταστήσει και οριακά εξαγωγικούς. Ωστόσο, δεν πρέπει να εφησυχάζουµε. Η κρίσιµη µάζα δυνητικών αποθεµάτων βρίσκεται στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος, όπου η ExxonMobil πρέπει να κάνει εξερευνητικές γεωτρήσεις µέσα στο 2027-2028, µε τη Chevron να ακολουθεί έως το 2030 (ή και νωρίτερα, ανάλογα µε τα αποτελέσµατα των σεισµικών ερευνών).

Η δεύτερη συµφωνία, της ∆ΕΠΑ και της Aktor για την εµπορία/µεταφορά 0,7 ∆ΚΜΕ από το 2030, εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης της στρατηγικής πλήρους εξοβελισµού του ρωσικού φυσικού αερίου από την Ε.Ε., που υποχρεώνει την περιοχή µας και την Ελλάδα να υποκαταστήσει τις εισαγωγές ρωσικού αερίου. Εν προκειµένω, εφόσον πραγµατικά κλείσει ο TurkStream -και εδώ η αµερικανική και κοινοτική πίεση έναντι της Τουρκίας είναι καταλυτικής σηµασίας-, τότε ο Κάθετος ∆ιάδροµος θα ανθήσει µε παροχές αµερικανικού, ισραηλινού, αλλά και κυπριακού (από το 2028) LNG. Θα χτιστούν επιπρόσθετα τερµατικά επαναεριοποίησης LNG στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά και νέοι αγωγοί από τη χώρα µας προς τα ∆υτικά αλλά και τα Ανατολικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα θα αναδειχθεί σε προνοµιακό εταίρο των ΗΠΑ, µε δυνατότητα κεφαλαιοποίησης των κερδών αυτής της συνεργασίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Η πίεση προς την Τουρκία ως συστηµατικού παραβάτη και παρακαµπτήριας οδού των ∆υτικών Κυρώσεων αποτελεί ζωτικής σηµασίας προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων του RePowerEU, της εµπορικής συµφωνίας ΗΠΑ - Ε.Ε. και της εξελισσόµενης ελληνοαµερικανικής ενεργειακής συµµαχίας. Το ρωσικό αέριο είναι και θα παραµείνει ανταγωνιστικό από εµπορική άποψη και το οικονοµικό κίνητρο παράκαµψης των κυρώσεων θα παραµείνει ισχυρό. Για να πετύχουν όλοι οι ανωτέρω στόχοι, θα πρέπει να καταστεί σαφές στις αγορές και την Τουρκία ότι η εποχή του ρωσικού αερίου έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.


*καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής Πανεπιστηµίου Λευκωσίας

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά