Αμετάβλητα παραμένουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου προς τους ιδιώτες, με την εικόνα να δείχνει ότι η κατάσταση δύσκολα θα αλλάξει πριν από το τέλος του έτους. Κι αυτό καθώς δεν αναμένονται άμεσα αποτελέσματα από τη λειτουργία της ειδικής επιτροπής του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που έχει αναλάβει να εντοπίσει τις αιτίες των καθυστερήσεων στις πληρωμές και να προτείνει λύσεις για το μείζον αυτό πρόβλημα για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες.

Διαβάστε: Ληξιπρόθεσμες οφειλές: "Φέσια" ύψους 5,7 δισ. ευρώ προς την Εφορία - Στα 111,62 δισ. το σύνολο του "κόκκινου" χρέους

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα ληξιπρόθεσμα χρέη μαζί με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων μειώθηκαν οριακά από 3,88 δισ. ευρώ τον Αύγουστο σε 3,77 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, το ποσό παραμένει 23,5% υψηλότερο σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024, επιβεβαιώνοντας ότι το Δημόσιο συνεχίζει να συσσωρεύει «φέσια».

Τη μερίδα του λέοντος στις οφειλές εξακολουθούν να κατέχουν οι φορείς υγείας, με τα νοσοκομεία και τον ΕΟΠΥΥ να συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος των χρεών. Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές προς προμηθευτές φαρμάκων, υγειονομικού υλικού και υπηρεσιών έχουν δημιουργήσει συνθήκες «ασφυξίας» στον κλάδο, με τις επιχειρήσεις να κάνουν λόγο για «πάγωμα» της αγοράς.

Ληξιπρόθεσμες οφειλές: Πού χρωστά το Δημόσιο

• Νοσοκομεία: Τα χρέη των νοσοκομείων εκτοξεύθηκαν στα 1,66 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο από 1,62 δισ. ευρώ τον Αύγουστο και 1,13 δισ. ευρώ στα τέλη του 2024, αύξηση 43% μέσα σε 9 μήνες. Σύμφωνα με το υπουργείο, τα ποσά αυτά περιλαμβάνουν οφειλές που δεν έχουν ακόμη συμψηφιστεί με τα rebate και clawback των προμηθευτών. Ωστόσο, η καθυστέρηση παραμένει μεγάλη, με άμεσο αντίκτυπο σε εταιρείες που προμηθεύουν φάρμακα, υγειονομικό υλικό και τεχνολογικό εξοπλισμό.

• Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης: Οι οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων ανήλθαν σε 612 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, έναντι 651 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο. Παρότι σημειώνεται μικρή μείωση, το ποσό παραμένει 4,6% υψηλότερο από τις αρχές του έτους. Από αυτά, 249 εκατ. ευρώ αφορούν αποκλειστικά τον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος εξακολουθεί να καθυστερεί τις πληρωμές προς τους ιδιώτες παρόχους υγείας.

• Τοπική Αυτοδιοίκηση: Τα χρέη των δήμων και των περιφερειών διαμορφώθηκαν σε 240 εκατ. ευρώ, ελαφρώς μειωμένα από τον Αύγουστο, αλλά 3,9% υψηλότερα σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024.

• Νομικά πρόσωπα Δημοσίου: Αύξησαν τις οφειλές τους στα 222 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, από 184 εκατ. ευρώ στο τέλος του περασμένου έτους, δείχνοντας ότι οι καθυστερήσεις στις πληρωμές είναι γενικευμένο φαινόμενο σε όλο τον δημόσιο τομέα.

• Κρατικός Προϋπολογισμός και επενδύσεις: Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του κρατικού Προϋπολογισμού έφτασαν τα 205 εκατ. ευρώ, από 157 εκατ. ευρώ τον περασμένο Δεκέμβριο. Από αυτά, 169 εκατ. ευρώ σχετίζονται με έργα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, γεγονός που φανερώνει καθυστερήσεις στις πληρωμές εργοληπτών και εταιρειών που συμμετέχουν σε δημόσια έργα.

• Επιστροφές φόρων: Οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 826 εκατ. ευρώ, μειωμένες σε σχέση με τον Αύγουστο (928 εκατ. ευρώ), αλλά αυξημένες έναντι του Δεκεμβρίου 2024 (731 εκατ. ευρώ). Από το ποσό αυτό, 178 εκατ. ευρώ αφορούν υποθέσεις που δεν μπορούν να εξοφληθούν, είτε λόγω ελλιπών δικαιολογητικών είτε επειδή οι δικαιούχοι δεν έχουν ανταποκριθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Η επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών για τις οφειλές του Δημοσίου

Η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αναγνωρίζοντας το σοβαρό πρόβλημα με τις οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες και επιχειρήσεις, προχώρησε στη σύσταση ειδικής επιτροπής με αντικείμενο τον εντοπισμό των πραγματικών αιτιών των καθυστερήσεων. Σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, δημιουργήθηκε νέα ψηφιακή πλατφόρμα για την ηλεκτρονική υποβολή τιμολογίων από ιδιώτες προς δημόσιους φορείς.

Η ανάλυση των δεδομένων αναμένεται να δώσει στις αρχές του 2026 μια πλήρη και τεκμηριωμένη εικόνα σχετικά με:

- Το ποιοι φορείς έχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις (άνω των 90 ημερών)

- Το ύψος των οφειλών

- Τους λόγους καθυστέρησης, παρότι τα κονδύλια έχουν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό

Οι φορείς που θα αποδεικνύονται ασυνεπείς θα τίθενται υπό αυξημένη εποπτεία, ενώ τα σχετικά στοιχεία τους θα δημοσιοποιούνται σε τακτική βάση, δημιουργώντας ουσιαστικά μια «μαύρη λίστα» των μεγάλων οφειλετών του Δημοσίου. Όπως έχει δηλώσει ο Κυριάκος Πιερρακάκης, η αντιμετώπιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών αποτελεί «βασική προτεραιότητα» του ΥΠΕΘΟ, καθώς πρόκειται για χρόνιο ζήτημα που υπονομεύει τη ρευστότητα της αγοράς και την αξιοπιστία του κράτους.