Τα 10,3 δισ. ευρώ αγγίζει το πρωτογενές πλεόνασμα κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2025, με τα φορολογικά έσοδα να οδηγούν και αυτό το δεκάμηνο την κούρσα του πρωτογενούς αποτελέσματος εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού.

Τι δείχνουν για το πλεόνασμα τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το δεκάμηνο

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2025, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 3.087 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου για πλεόνασμα 212 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2025 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025 και πλεονάσματος 6.116 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 10.298 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 7.192 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 13.528 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024. Σημειώνεται ότι ποσό 2.542 εκατ. ευρώ που αφορά σε ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού και ποσό 904 εκατ. ευρώ που αφορά σε ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων, δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους. Επιπλέον, στο στόχο του Οκτωβρίου είχε προβλεφθεί ποσό ύψους 2.109 εκατ. ευρώ που αφορά την είσπραξη της έκτης δόσης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο αναμένεται να εισπραχθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα πριν το τέλος του έτους. Επιπροσθέτως, ποσό ύψους 342 εκατ. ευρώ φορολογικών εσόδων του πρώτου διμήνου προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024. Εξαιρώντας τα ανωτέρω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 1.427 εκατ. ευρώ.

Επισημαίνεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπρόσθετα, τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2025, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 60.957 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1.681 εκατ. ευρώ ή 2,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Σημειώνεται ότι στο ύψος των καθαρών εσόδων εμπεριέχεται, τόσο στα έσοδα (στην κατηγορία «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών»), όσο και στις επιστροφές φόρων (ΦΠΑ), το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ από τις συναλλαγές που απαιτήθηκε να γίνουν κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 για την ολοκλήρωση της νέας Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, οι οποίες αφορούν στο έτος 2024 και είναι δημοσιονομικά ουδέτερες.

Η μείωση των καθαρών εσόδων έναντι του στόχου οφείλεται στο γεγονός ότι, στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης για το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025 είχαν συμπεριληφθεί:

α) η είσπραξη τον μήνα Ιούνιο του τιμήματος ύψους 1.350 εκατ. ευρώ από τη Σύμβαση Παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και των τριών (3) κάθετων οδικών αξόνων, η οποία υπογράφηκε στις 29 Μαρτίου 2024, μεταξύ αφενός του Ελληνικού Δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ (νυν ΕΕΣΥΠ) και αφετέρου της εταιρείας «ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» ως Παραχωρησιούχου. Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας έως την καταβολή του τιμήματος αναμένεται να ολοκληρωθούν τους επόμενους μήνες και

β) η είσπραξη τον μήνα Οκτώβριο της έκτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ποσού ύψους 2.109 εκατ. ευρώ, το οποίο αναμένεται να εισπραχθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα πριν το τέλος του έτους.

Εξαιρουμένων των ανωτέρω ποσών, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1.778 εκατ. ευρώ ή 3% έναντι του στόχου, εξαιτίας κυρίως των αυξημένων φορολογικών εσόδων.

Τα έσοδα από φόρους προ επιστροφών ανήλθαν σε 59.322 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.083 εκατ. ευρώ ή 3,6% έναντι του στόχου, κυρίως εξαιτίας της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (φόροι εισοδήματος, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κ.λπ.) όσο και από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2025. Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω αφορούν τη σύγκριση σε σχέση με τους στόχους του Προϋπολογισμού, ενώ κατά την κατάρτιση του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού 2026 επικαιροποιήθηκαν οι σχετικές εκτιμήσεις, λαμβάνοντας υπόψη την εκτέλεση των εσόδων.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 7.318 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό επιστροφής ΦΠΑ ύψους 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε, το οποίο δημοσιονομικά επηρεάζει το έτος 2024. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 6.533 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένες κατά 279 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (6.254 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, τα καθαρά έσοδα από φόρους μετά επιστροφών την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2025 εμφανίζονται αυξημένα κατά 1.804 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού. Όπως προαναφέρθηκε, ποσό ύψους 342 εκατ. ευρώ φορολογικών εσόδων του πρώτου διμήνου προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024.

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 2.930 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 615 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3.545 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.

Τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για τον Οκτώβριο

Ειδικότερα, τον Οκτώβριο 2025 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6.296 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 2.238 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου εξαιτίας του γεγονότος ότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Οκτώβριο της έκτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ποσού ύψους 2.109 εκατ. ευρώ, η οποία αναμένεται να εισπραχθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα πριν το τέλος του έτους, όπως προαναφέρθηκε.

Τα έσοδα από φόρους προ επιστροφών ανήλθαν σε 6.600 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 6 εκατ. ευρώ ή 0,1% έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 609 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 20 εκατ. ευρώ από τον μηνιαίο στόχο (629 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 56 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 44 εκατ. ευρώ από τον στόχο (100 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2025 ανήλθαν στα 57.871 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 4.556 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (62.426 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Επίσης, είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024 κατά 2.656 εκατ. ευρώ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 4.157 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τους ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης κατά 2.542 εκατ. ευρώ και των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 904 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι τα προαναφερθέντα ποσά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους.

Αξιοσημείωτες μεταβιβάσεις είναι οι ακόλουθες:

  • οι μεταβιβάσεις προς τα νοσοκομεία και τις ΥΠΕ-ΠΕΔΥ ύψους 1.128 εκατ. ευρώ,
  • η μεταβίβαση ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 55 του Ν.4508/2017 (Α’ 200),
  • η επιχορήγηση ύψους 470 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων, προϊόντων και υπηρεσιών υγείας, για λογαριασμό των δημόσιων νοσοκομείων,
  • οι επιχορηγήσεις προς τους συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) ύψους 308 εκατ. ευρώ και
  • η επιχορήγηση προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ύψους 153 εκατ. ευρώ.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 9.338 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 399 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024 κατά 955 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, οι δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025 ανήλθαν σε 3.054 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 257 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.