Στη λειψυδρία και τη διαχείριση των υδάτινων πόρων επικεντρώθηκε η διμερής συνάντηση μεταξύ της Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κύπρου, δρος Μαρίας Παναγιώτου και του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, δρος Πέτρου Βαρελίδη, ο οποίος εκπροσώπησε τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας, κ. Σταύρου Παπασταύρου πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 3ης Διακυβερνητικής Συνόδου Ελλάδας - Κύπρου. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να προωθήσουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο συνεργασίας για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, βασισμένο σε κοινές αρχές βιωσιμότητας, ανθεκτικότητας και τεχνικής αρτιότητας. Στόχος είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δύο χωρών απέναντι στη λειψυδρία, μέσω πρακτικών λύσεων, επιστημονικής τεκμηρίωσης και ενεργής συμμετοχής των πολιτών.

Διαβάστε: Ο Εύρυτος δίνει νερό για 30 χρόνια: Το σχέδιο κυβέρνησης και ΕΥΔΑΠ για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας

Συγκεκριμένα, οι δυο πλευρές, αποφάσισαν ως άμεσο παραδοτέο, τη σύσταση Ομάδας Εργασίας με τη συμμετοχή εκπροσώπων των δύο χωρών, με σκοπό τον καθορισμό του κατάλληλου πλαισίου συνεργασίας και τον συντονισμό των δράσεων που θα συναποφασιστούν.

Οι δράσεις που συμφωνήθηκαν ως κοινά παραδοτέα Ελλάδας-Κύπρου για τη λειψυδρία και τη διαχείριση των υδάτινων πόρων

Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνήθηκαν οι ακόλουθες δράσεις ως κοινά παραδοτέα:

  1. Διαχείριση και αξιοποίηση ανακτημένου νερού. Η Κύπρος έχει αναπτύξει ολοκληρωμένη στρατηγική επαναχρησιμοποίησης ανακτημένου νερού, λειτουργώντας ως πρότυπο για συνεργασία με την Ελλάδα. Ο Κυπριακός Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής διασφαλίζει ορθολογική άρδευση, ελεγχόμενη χρήση λιπασμάτων, παρακολούθηση ποιότητας νερού και εδαφών και εκπαίδευση των παραγωγών για ασφαλή και αποδοτική χρήση. Συμφωνήθηκε η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στην επεξεργασία και παρακολούθηση ποιότητας και η υλοποίηση πιλοτικών έργων τεχνητής τροφοδότησης υδροφορέων σε ευάλωτες παράκτιες περιοχές.
  2. Μεταφορά τεχνογνωσίας για μονάδες αφαλάτωσης μεγάλης κλίμακας, με έμφαση στη βελτιστοποίηση λειτουργίας, στην ενεργειακή αποδοτικότητα και στη βιώσιμη διαχείριση της άλμης. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στη δημιουργία κοινού πλαισίου περιβαλλοντικής παρακολούθησης και για την ανάπτυξη υβριδικών εγκαταστάσεων που συνδυάζουν αφαλάτωση και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
  3. Ανάπτυξη κοινής στρατηγικής “Water Resilience” Κύπρου–Ελλάδας και συνεργασία στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας της Ε.Ε. Οι δυο πλευρές θα διαμορφώσουν κοινό στρατηγικό πλαίσιο Κύπρου–Ελλάδας για ανθεκτικότητα των υδάτων, ενώ ενόψει της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα αναδείξουν την περιφερειακή στρατηγική ανθεκτικότητας νερού και κλίματος.
  4. Ενίσχυση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών μέσω Διακρατικής Ευαισθητοποίησης. Συμφωνήθηκε η προώθηση κοινών δράσεων ενημέρωσης, εκπαίδευσης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, η υλοποίηση κοινών προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, η διοργάνωση «Μεσογειακών Ημερών Νερού» και η δημιουργία κοινής ψηφιακής πλατφόρμας για ανταλλαγή εκπαιδευτικού υλικού, δεδομένων και καλών πρακτικών.
  5. Ασφάλεια φραγμάτων. Συμφωνήθηκε η συνεργασία μέσω ανταλλαγής τεχνικής εμπειρίας, ανάπτυξης κοινού πλαισίου επιθεώρησης και παρακολούθησης, καθώς και διοργάνωσης κοινών ασκήσεων ετοιμότητας και τεχνικών σεμιναρίων για το αρμόδιο προσωπικό. Επιπλέον αποφασίστηκε να προωθηθεί η χρήση ψηφιακών συστημάτων για συνεχή παρακολούθηση (monitoring) και αξιολόγηση κινδύνου (risk assessment). Παράλληλα, συμφωνήθηκε όπως προωθηθεί η εγγραφή Ελλήνων εμπειρογνωμόνων στο σχετικό μητρώο που έχει καταρτιστεί σύμφωνα με την ισχύουσα κυπριακή νομοθεσία, ως προϋπόθεση για συμμετοχή σε ορισμένες τεχνικές δράσεις.

Τέλος, παρουσιάστηκε η κυπριακή εμπειρία από τη σύσταση των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης και την ενσωμάτωση των Κοινοτήτων σε αυτούς, με αναφορά στις ενέργειες που έχουν υλοποιηθεί στο πλαίσιο των δράσεων για την αντιμετώπιση της ανομβρίας. Στις ενέργειες αυτές περιλαμβάνεται και η έκτακτη κρατική χρηματοδότηση έργων που στοχεύουν στη μείωση των απωλειών στα δίκτυα υδατοπρομήθειας. Το ανακοινωθέν αυτό αποτυπώνει τη βούληση των δύο χωρών να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της διαχείρισης υδάτων και να συμβάλουν από κοινού στη διαμόρφωση ενός ανθεκτικού, βιώσιμου και περιβαλλοντικά υπεύθυνου μεσογειακού προτύπου.