Ριζικές αλλαγές στο τοπίο του ιδιωτικού χρέους φέρνουν οι νέες διατάξεις του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο για τις σχολάζουσες κληρονομιές που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Με τις νέες ρυθμίσεις «παγώνουν» οι ποινικές διώξεις με την κήρυξη πτώχευσης, ενώ θεσπίζεται κρατική δωρεάν συμβουλευτική και ψυχολογική στήριξη σε επαγγελματίες που απειλούνται με οικονομική κατάρρευση.

Διαβάστε: Πιερρακάκης: Σε δημόσια διαβούλευση νέο σχέδιο νόμου για σχολάζουσες κληρονομιές, κοινωφελείς περιουσίες και ιδρύματα
Με στόχο να αποσυμφορηθούν τα δικαστήρια και να ενισχυθεί η κουλτούρα δεύτερης ευκαιρίας, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι με την εγγραφή στο Μητρώο Φερεγγυότητας «παγώνει» αυτομάτως κάθε ποινική διαδικασία για οφειλές προς την Εφορία και τον ΕΦΚΑ. Αν ο οφειλέτης ολοκληρώσει την πτώχευση και απαλλαγεί νόμιμα από τα χρέη του, τα αδικήματα διαγράφονται οριστικά μετά την πάροδο 1 έως 3 ετών - μια διάταξη που χαρακτηρίζεται από κυβερνητικές πηγές ως «κομβική» για να ξεμπλοκάρουν χιλιάδες υποθέσεις.

Μηχανισμός πρόληψης οικονομικής κατάρρευσης

Την ίδια στιγμή, το υπουργείο ενεργοποιεί για πρώτη φορά έναν πλήρως θεσμοθετημένο μηχανισμό πρόληψης οικονομικής κατάρρευσης. Μέσω ειδικών συμβούλων «έγκαιρης προειδοποίησης», οι επαγγελματίες που εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο αφερεγγυότητας θα ειδοποιούνται εγκαίρως και θα λαμβάνουν voucher για να καλύψουν το κόστος πιστοποιημένων συμβούλων, οι οποίοι θα τους καταρτίζουν στοχευμένο σχέδιο διάσωσης.

Το πρόγραμμα επεκτείνεται και στην ψυχολογική διάσταση του χρέους, προσφέροντας υπηρεσίες υποστήριξης και εμψύχωσης (mentoring), αναγνωρίζοντας ότι το βάρος της υπερχρέωσης δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά και ψυχικό. Η φιλοσοφία του νέου πλαισίου εστιάζει στην έγκαιρη παρέμβαση, πριν ο οφειλέτης βρεθεί σε μη αναστρέψιμη κατάσταση.
Παράλληλα, προβλέπεται ειδική μέριμνα για τους ευάλωτους οφειλέτες που επρόκειτο να παραδώσουν την κατοικία τους στον υπό ίδρυση Φορέα Ακινήτων λαμβάνοντας παράλληλα κρατική ενίσχυση. Με την ένταξη στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και την υπογραφή νέας ρύθμισης, η παλιά κρατική επιδότηση διακόπτεται αυτόματα. Στόχος είναι η μετάβαση του οφειλέτη στο νέο πλαίσιο προστασίας, χωρίς να «τρέχουν» παράλληλα παλαιότερες επιδοτήσεις που δεν συνάδουν με τη νέα ρύθμιση.

Γενικεύεται η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων

Τέλος, με το άρθρο 187 του νομοσχεδίου γενικεύεται η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων (Ε.Φ.Α.) για τα ακίνητα νομικών προσώπων και οντοτήτων που αποδεδειγμένα επιδιώκουν κοινωφελείς, εκπαιδευτικούς, πολιτιστικούς ή θρησκευτικούς σκοπούς στην Ελλάδα, καθώς και για τις εταιρείες που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα το σύνολο των εταιρικών συμμετοχών τους. Εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον της Φορολογικής Διοίκησης για ακίνητα που εμπίπτουν στις νέες διατάξεις θα αρχειοθετούνται.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΕΦΑ (15%) θεσπίστηκε το 2002 και επιβάλλεται στην κατοχή ακινήτων από νομικά πρόσωπα, με στόχο την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων. Ωστόσο, έχει πλέον καταστεί ένας νόμος με πολυάριθμες εξαιρέσεις και περιορισμένη αποτελεσματικότητα για τα δημόσια έσοδα.