Παροχές ύψους 1,76 δισ. ευρώ για το 2026 με μειώσεις φόρων και αυξήσεις αποδοχών, συντάξεων και επιδομάτων περιλαμβάνει το τελικό σχέδιο του νέου προϋπολογισμού που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή. Στο μέτωπο της οικονομίας ο προϋπολογισμός προβλέπει ισχυρή ανάπτυξη, υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, δραστική μείωση του χρέους και αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και της ανεργίας, αλλά με υψηλό ρίσκο στην επίτευξη των στόχων λόγω του ρευστού γεωπολιτικού περιβάλλοντος.

Για το 2026 προβλέπεται επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 2,4% το 2026, από 2,2% φέτος, με τις εκτιμήσεις να είναι ελαφρώς υψηλότερες από τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που τοποθετούν την αύξηση του ΑΕΠ στο 2,1% για το 2025 και στο 2,2% για το 2026. Βασικοί κινητήρες της ανάπτυξης θα είναι οι επενδύσεις και η ιδιωτική κατανάλωση.

Ειδικότερα, εκτιμάται ότι οι επενδύσεις θα κάνουν άλμα στο 10,2% το 2026 από 5,7% φέτος, ενώ οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναμένεται να φτάσουν τα 17 δισ. ευρώ. Η ιδιωτική κατανάλωση, αν και θα ανακόψει ταχύτητα, θα συνεχίσει να κινείται σε υψηλά επίπεδα στο 1,7% από 1,9% φέτος, ενώ ο ρυθμός αύξησης της δημόσιας κατανάλωσης θα επιβραδυνθεί στη περιοχή του 0,7% από 1,4% το 2025. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,5% έναντι 2,2% φέτος, κυρίως λόγω της βελτιωμένης εικόνας σε τουρισμό και βιομηχανία, ενώ οι εισαγωγές θα ανεβάσουν ταχύτητα στο 4,6% από 0,9%.

Ο έλεγχος του πληθωρισμού και της ακρίβειας γενικότερα αποτελούν έναν από τους κύριους στόχους του νέου προϋπολογισμού, με τον «πήχη» για τον τιμάριθμο να κατεβαίνει οριακά λόγω της καθοδικής πορείας που ακολουθεί τους τελευταίους μήνες (ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών διαμορφώθηκε στο 1,6 % τον Οκτώβριο στην Ελλάδα).

Στο πλαίσιο αυτό, η αρχική πρόβλεψη για πληθωρισμό 2,6% το 2025 και 2,2% το 2026 αναμένεται να αναθεωρηθεί επί τα βελτίω, όπως και η εκτίμηση για τον εναρμονισμένο δείκτη. Επισημαίνεται ότι ο προϋπολογισμός συντάσσεται με πρόβλεψη για μέση τιμή πετρελαίου Brent στα 64 δολάρια το βαρέλι, χαμηλότερη από τα 67,7 δολάρια φέτος. Η ανεργία εκτιμάται ότι υποχωρήσει στο 7,4% σε εθνικολογιστική βάση, από 7,8% φέτος, ενώ, σύμφωνα με την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, θα κινηθεί στο 8,6% από 9,1%.

Σε δημοσιονομικό πεδίο προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 2,8% το 2026 από 3,6% το 2025, εξέλιξη που αποδίδεται στη θετική επίδραση της φορολογικής μεταρρύθμισης και στην ωρίμανση των εισοδημάτων, τα οποία αναμένεται να ενισχύσουν τα δημόσια έσοδα. Οι καθαρές εθνικά χρηματοδοτούμενες πρωτογενείς δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,4% το 2025 και 5,8% το 2026, αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τους στόχους στο Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο, που προέβλεπε αύξηση 3,7% το 2025 και 3,6% το 2026. Επισημαίνεται ότι οι φυσικές παραλαβές εξοπλιστικών προγραμμάτων αναμένεται να αυξηθούν σε 2,3 δισ. ευρώ το 2026 έναντι 1,7 δισ. ευρώ το 2025.

Το δημόσιο χρέος θα παραμείνει σε τροχιά αποκλιμάκωσης και από το 145% του ΑΕΠ το 2025 θα υποχωρήσει στο 137,6% το 2026. Στη μείωση του χρέους θα συμβάλλει και η νέα πρόωρη αποπληρωμή δανείων ύψους 5,29 δισ. ευρώ φέτος τον Δεκέμβριο, που αφορούν δόσεις δανείων από το πρώτο μνημόνιο, με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα των διμερών δανείων να περιοριστούν στα 21 δισ. ευρώ στο τέλος του 2026 από 31,6 δισ. ευρώ στις αρχές του 2025.

Οι προβλέψεις για μειώσεις φόρων στον προϋπολογισμό

Ο νέος προϋπολογισμός ενσωματώνει τις ήδη ψηφισμένες από τη Βουλή παρεμβάσεις ύψους 1,76 δισ. ευρώ με τις μειώσεις φόρων, ιδιαίτερα για τη μεσαία τάξη, τις οικογένειες με παιδιά και τους νέους. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

• Διαρθρωτική αναμόρφωση της κλίμακας φόρου εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες,
• Μη συμψηφισμός του 50% της αύξησης των συντάξεων με την προσωπική διαφορά για το έτος 2026 και κατάργηση του συμψηφισμού της προσωπικής διαφοράς από το 2027,
• Παρεμβάσεις στα ειδικά μισθολόγια των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας καθώς και παρεμβάσεις σε λοιπές κατηγορίες υπαλλήλων, όπως του Υπουργείου Εξωτερικών, τα μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) και οι ερευνητές, οι μηχανικοί και οι λοιποί υπάλληλοι με πενταετή κύκλο σπουδών,
• Σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους,
• Μείωση κατά 30% του ΦΠΑ σε νησιά της περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου, του νομού Έβρου και του νομού Δωδεκανήσων με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους,
• Εισαγωγή ενδιάμεσου συντελεστή 25% στον φόρο εισοδήματος από ακίνητα. Παράλληλα επεκτείνονται η φοροαπαλλαγή για κενές κατοικίες που θα εκμισθωθούν και το 2026 καθώς και η απαλλαγή ΦΠΑ στα νέα κτήρια, ενώ επεκτείνεται χρονικά ο περιορισμός νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα 3 δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας
• Μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, η οποία κυμαίνεται από 30% έως 35%, για τις κατοικίες, σημαντικές μειώσεις των αντικειμενικών δαπανών για τα αυτοκίνητα, προσαρμογές στο ελάχιστο εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους και εξαίρεση από το ελάχιστο εισόδημα για τις νέες μητέρες.