Σε μια νέα Κοινωνική Συμφωνία για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, προκειμένου να δοθεί ένα τέλος στους μνημονιακούς περιορισμούς και να υπάρξει αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα κατέληξαν κυβέρνηση και κοινωνικοί εταίροι (ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ, ΣΒΕ). Με αυτή τη συμφωνία, ανοίγει ο δρόμος για αυξήσεις μισθών και ενίσχυση της εργασιακής ασφάλειας, ανέφερε η Νίκη Κεραμέως. Παράλληλα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: «Είναι μία συμφωνία που προσφέρει ασφάλεια στον εργαζόμενο και σταθερότητα στον εργοδότη». Πρόκειται για μια ιστορική συμφωνία επαναρρύθμισης βασικών όρων των εργασιακών σχέσεων, μετά από 14 ολόκληρα χρόνια, όταν στις 14 Φεβρουαρίου του 2012 με μνημονιακές διατάξεις καταργούνταν η καθολική μετενέργεια των ΣΣΕ και το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία.

Διαβάστε: Συνεδριάζει το Υπουργικό Συμβούλιο υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη: Στο επίκεντρο οι τρεις μεγάλες αλλαγές σε μισθούς, κληρονομιές και πολεοδομίες (Βίντεο)

Μητσοτάκης για την συμφωνία για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας

Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός: «Για πρώτη φορά είδαμε υπουργό μιας κεντροδεξιάς παράταξης να κάθεται ανάμεσα στον πρόεδρο της Γ.Σ.Ε.Ε. και στον πρόεδρο του συνδέσμου επιχειρήσεων και βιομηχανιών … και να καταλήγουν σε μία συμφωνία η οποία υπερβαίνει και τους τελευταίους μνημονιακούς περιορισμούς». Από την πλευρά της η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως υπογράμμισε: «Έγινε τριμερής διάλογος με στόχο 3πλο, σύναψη περισσοτέρων ΣΣΕ, την επέκταση περισσότερων ΣΣΕ και την ενίσχυση του ουσιώδους κοινωνικού διαλόγου».

Συλλογικές συμβάσεις: Τι αλλάζει για τους εργαζομένους

Ο πρώτος άξονας αφορά την επεκτασιμότητα των συμβάσεων. Για να κηρυχθεί μια ΣΣΕ υποχρεωτική για όλον τον κλάδο θα πρέπει να καλύπτει το 40% των εργαζομένων, αντί για 50% που ισχύει σήμερα. Η επέκταση θα είναι αυτόματη, αν την συνυπογράψει η ΓΣΕΕ και αντίστοιχος τριτοβάθμιος εργοδοτικός φορέας. «Αποτελεί έναν κομμάτι της επαναρρύθμισης με άλλους όρους, εξαιρετικά νομίζω ευνοϊκούς για την Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας του Εργατικού συλλογικού δικαίου της δυνατότητας επέκτασης των συλλογικών συμβάσεων που ήταν το σημείο κλειδί», τόνισε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Νίκος Παναγόπουλος, σύμφωνα με το ertnews.

Η μετενέργεια των συλλογικών συμβάσεων αποκαθίσταται πλήρως. Μέχρι σήμερα όταν λήγει μια συλλογική σύμβαση, οι όροι της παρατείνονται για 3 μήνες. Μετά, διατηρείται μόνο ο βασικός μισθός και έως 4 επιδόματα. Μετά τη νομοθέτηση της κοινωνικής συμφωνίας θα διατηρούνται όλοι οι μισθολογικοί και θεσμικοί όροι της σύμβασης μέχρι την υπογραφή νέας. Όσοι προσλαμβάνονται μέχρι και 3 μήνες μετά τη λήξη της, θα υπάγονται και αυτοί στην συλλογική σύμβαση. «Όταν έληγε μια συλλογική σύμβαση εργασίας, ο εργοδότης μπορούσε να κάνει κάθετη μείωση στους μισθούς των εργαζομένων μέχρι και 35% … Σήμερα, επανέρχεται αυτό που ίσχυε πριν τα μνημονία», ανέφερε στο ΕΡΤnews, ο εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.

Η επαναφορά της ολικής μετενέργειας των συλλογικών συμβάσεων αυξάνει την διαπραγματευτική ισχύ των εργαζομένων στη διαδικασία υπογραφής της επόμενης σύμβασης. «Ουσιαστικά είναι η αποκατάσταση της μετενέργειας που ήταν ένα αποτέλεσμα της παρέμβασης της κυβέρνησης Παπαδήμου, το 2012», ανέφερε ο πρόεδρος της ΓΣΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.

Αλλαγές όμως έρχονται και στη διαιτησία. Το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής διατηρείται και πάλι μόνο εάν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος. Ωστόσο οι διαδικασίες γίνονται πιο γρήγορες, καθώς δεν θα χρειάζεται να κληρωθεί και να συνεδριάσει επιτροπή διαιτητών για να εξετάσει αν η αίτηση πληροί τις προυποθέσεις. Ο προέλεγχος θα γίνεται από ανεξάρτητη τριμελή επιτροπή που θα διορίζεται από τον ΟΜΕΔ. Πιο σημαντικό είναι ότι καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας από πενταμελή επιτροπή δικαστικών. «Η υποχρέωσή μας ως εργοδότες είναι να αυξήσουμε την παραγωγικότητα μέσω των επενδύσεων μας, το οποίο θα επιτρέψει την αύξηση των εισοδημάτων και ταυτόχρονα να συμβάλουμε και εμείς με τις δυνάμεις μας στην υπογραφή συλλογικών συμβάσεων», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος.

«Στηρίζουμε λοιπόν αυτή την νέα σημαντική συμφωνία με την προσδοκία ότι θα αυξήσει το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από κλαδικές συλλογικές συμβάσεις» ανέφερε ο πρόεδρος ΣΕΤΕ, Γιάννης Παράσχης. Η κοινωνική συμφωνία θα εκδοθεί από το Υπουργείο Εργασίας μέσα στον Δεκέμβριο και αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη βουλή το πρώτο τρίμηνο του 2026.

Πως θα αυξηθούν οι μισθοί

Επισημαίνεται ότι οι αυξήσεις των μισθών αποτελεί βασικό ζητούμενο για τους μισθωτούς. Στόχος είναι τοο άθροισμα των μικτών απολαβών να φτάσει στα 93,6 δισεκατομμύρια ευρώ -με τα επιπλέον 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2026- από περίπου 90 δισεκατομμύρια που αναμένεται να είναι το κλείσιμο για το 2025. Όπως αναφέρει το ertnews, αυτό δεν μπορεί να συμβεί μόνο με την αύξηση του κατώτατου μισθού ή με τις διορθωτικές κινήσεις που θα γίνουν στις απολαβές στο Δημόσιο. Θα χρειαστεί να υπογραφούν νέες συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ώστε να δούμε και μια αύξηση του μέσου μισθού, που θα συμπαρασύρει ουσιαστικά το σύνολο των εργαζομένων προς τα πάνω στις μισθολογικές απολαβές.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι, περισσότερο από 2,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι να δουν αυξήσεις στις απολαβές τους και όχι μόνο αυτοί που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό, για τους οποίους γίνεται και διοικητικός προσδιορισμός με κυβερνητική απόφαση. Ο στόχος για τον μέσο μισθό για το νέο έτος είναι να φτάσει περίπου στα 1450 με 1460 ευρώ, ενώ εκτιμάται να κλείσει η χρονιά στα 1390 με 1400 ευρώ. Μάλιστα, βασική κυβερνητική δέσμευση ήταν ο μέσος μισθός να αγγίξει τα 1500 ευρώ μεικτά μέχρι το τέλος του 2027.

Ωστόσο, να σημειωθεί ότι η συλλογικές συμβάσεις καλύπτουν μόνο το 26% των εργαζομένων. Αυτό στην πράξη σημαίνει, ότι οι 3 στους 4 εργαζόμενους διαπραγματεύονται μόνοι τους τον μισθό τους και υπογράφουν ουσιαστικά μία ατομική σύμβαση εργασίας, γεγονός που απέχει πολύ από την Ευρωζώνη, που είναι ο μέσος όρος της είναι στα 55%. Ακόμη πιο μακριά είναι ο στόχος που έρχεται επίσης από την Ευρώπη στο τέλος της δεκαετίας της 10ετίας να φθάσουμε στο 80%.

Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Η συμφωνία της κυβέρνησης με τους κοινωνικούς εταίρους για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. «Πυρά» εξαπέλυσε το ΠΑΣΟΚ σε βάρος της κυβέρνησης, κατηγορώντας την για το αρνητικό ρεκόρ στο ποσοστό εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. «Κύριε Πρωθυπουργέ, Επενδύσατε συνειδητά σε ένα νεοφιλελεύθερο μοντέλο χαμηλής παραγωγικότητας και φτηνής απασχόλησης, διευρύνοντας την εργασιακή ανασφάλεια, οι εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερο από όλους τους άλλους Ευρωπαίους αλλά η αγοραστική τους δύναμη είναι προτελευταία στην Ευρώπη», τονίζει σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου, του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.

«Δεν πείθουν κανέναν» υποστήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ. «Όσα ακούσαμε σήμερα δεν πείθουν κανέναν. Μόνος δρόμος, να καταργηθούν τώρα όλοι οι αντεργατικοί Νόμοι της ΝΔ και να ενισχυθούν οι ελεύθερες Συλλογικές Διαπραγματεύσεις» υπογραμμίζει ο τομεάρχης Εργασίας και Ασφάλισης ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Γαβρήλος.

O νέος εργασιακός χάρτης που προκλητικά παρουσίασε η κυβέρνηση λέει το ΚΚΕ, διαμορφώθηκε από τους μνημονιακούς νόμους. «Οι γνωστοί αντεργατικοί νόμοι που διέλυσαν για “χατίρι” των επιχειρηματικών ομίλων τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, μονιμοποιούνται και διαιωνίζονται από τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που τις επέβαλαν με τους νόμους της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και τα πρωτοκλασάτα στελέχη τους στο συνδικαλιστικό κίνημα», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ.

Από την πλευρά της, η Νέα Αριστερά χαρακτηρίζει ιστορικό ψέμα της σημερινές ανακοινώσεις. «Όπως η κ. Κεραμέως έβλεπε εργαζόμενους να ζητούν το 13ωρο, έτσι τώρα βλέπει να γεμίζει την Ελλάδα με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας», υπογραμμίζει η Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος Νέας Αριστεράς, Έφη Αχτσιόγλου.