Καλπάζουν οι έμμεσοι φόροι στην Ελλάδα, με την «κούρσα» να σέρνουν οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ λόγω της ακρίβειας και να ακολουθούν οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (ΕΦΚ). Σύμφωνα με τη νέα έκθεση του ΟΟΣΑ, η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη πεντάδα των κρατών-μελών με τα υψηλότερα ποσοστά έμμεσης φορολογίας, καθώς το 2023 τα αντίστοιχα έσοδα έφτασαν το 40,1% του συνόλου, σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο του Οργανισμού (31,2%).

Οι υψηλοί συντελεστές σε ΦΠΑ και ΕΦΚ ενισχύουν τα δημόσια έσοδα, αλλά ταυτόχρονα συντηρούν την ακρίβεια και επιβαρύνουν δυσανάλογα τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, πλήττοντας περισσότερο τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα.

Το 2024 τα συνολικά φορολογικά έσοδα διαμορφώθηκαν στο 39,8% του ΑΕΠ, από 38,9% το 2023, παραμένοντας υψηλότερα από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (34,1%). Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στη 10η θέση ως προς το ύψος των φορολογικών εσόδων σε σχέση με το ΑΕΠ, ενώ και οι ασφαλιστικές εισφορές κινούνται σε υψηλά επίπεδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες του Οργανισμού, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται σημαντικά το κόστος εργασίας.

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για τους φόρους στην Ελλάδα και η σύγκριση με άλλες χώρες

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για τη χώρα μας:

1. Η Ελλάδα έχει πολύ υψηλή εξάρτηση από ΦΠΑ και ειδικούς φόρους. Αντλεί περίπου 40,7% των συνολικών φορολογικών της εσόδων από φόρους κατανάλωσης:
- 22,5% από ΦΠΑ
- 18,2% από ειδικούς φόρους κατανάλωσης (καύσιμα, καπνός κ.λπ.)
Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 31,3%, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στην 5η θέση διεθνώς ως προς την εξάρτηση από την έμμεση φορολογία.

2. Οι ασφαλιστικές εισφορές είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη. Οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 28,8% των συνολικών φορολογικών εσόδων, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 25,5%.

3. Ο φόρος εισοδήματος είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο, αφού αντιστοιχεί στο 15,5% των συνολικών εσόδων, γεγονός που δείχνει ότι η Ελλάδα δεν στηρίζεται τόσο στον άμεσο φόρο εισοδήματος όσο άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 23,7%. Ενδεικτικά, στη Δανία το ποσοστό φτάνει το 57,2% και στη Σουηδία το 26,9%.

4. Η Ελλάδα, σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας της, παρουσιάζει συνολικά φορολογικά έσοδα άνω του 38% του ΑΕΠ και ξεπερνά χώρες όπως η Γερμανία (38,%), η Ισπανία (36,7%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (34,4%).

5. Διαπιστώνεται μεγάλη εξάρτηση των εσόδων από μισθωτούς και συνταξιούχους. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι τα έσοδα από φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα προέρχονται κυρίως από μισθωτούς και συνταξιούχους, ενώ τα έσοδα από ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους είναι αναλογικά χαμηλότερα σε σχέση με άλλες χώρες.

6. Η Ελλάδα καταγράφει διαχρονικά από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στα φορολογικά έσοδα. Μεταξύ 2010 και 2024, ο λόγος φόρων προς ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 7,4 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα στην 3η θέση μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, μετά τη Σλοβακία και την Ιαπωνία.