Μέτρα ύψους 1,76 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνουν μειώσεις φορολογικών βαρών, αυξήσεις σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα, καθώς και παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης φέρνει ο Προϋπολογισμός του 2026, ο οποίος ψηφίζεται σήμερα στη Βουλή. Η κυβέρνηση διατηρεί ανοικτό το ενδεχόμενο πρόσθετων κινήσεων, καθώς το ζήτημα της στέγασης έχει εξελιχθεί σ' ένα από τα σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι βρίσκονται διάφορα σενάρια από τη διεύρυνση των κριτηρίων για την επιστροφή ενοικίου και την επιβολή φόρου αδράνειας για τα κλειστά ακίνητα, μέχρι την εισαγωγή ανώτερου πλαφόν στις περιοχές που βρίσκονται στο «κόκκινο», με στόχο την αναχαίτιση της ραγδαίας ανόδου των τιμών της αγοράς ακινήτων.

Τα μέτρα ακολουθούν μοντέλα που έχουν εφαρμοστεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με οξύτατα στεγαστικά προβλήματα. Το πλήρες πακέτο θα παρουσιαστεί σήμερα από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ ανακοινώσεις για το ίδιο μείζον θέμα αναμένονται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.


Προϋπολογισμός 2026: Τι προβλέπει

Στο μέτωπο της οικονομίας, ο Προϋπολογισμός προβλέπει επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 2,4% το 2026, από 2,2% φέτος, στόχος που κρίνεται ιδιαίτερα δύσκολος. Και αυτό καθώς στο εννεάμηνο του 2025 η ελληνική οικονομία «τρέχει» με ρυθμό 2%, γεγονός που σημαίνει ότι στο τελευταίο τρίμηνο θα πρέπει να καλυφθεί η διαφορά. Βασικοί κινητήρες της ανάπτυξης το νέο έτος αναμένεται να είναι οι επενδύσεις και η ιδιωτική κατανάλωση. Ειδικότερα, οι επενδύσεις εκτιμάται ότι θα κάνουν «άλμα» στο 10,2% το 2026, από 5,7% φέτος, ενώ οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναμένεται να φτάσουν τα 17 δισ. ευρώ.

Η ιδιωτική κατανάλωση, αν και θα ανακόψει ταχύτητα, θα συνεχίσει να κινείται σε υψηλά επίπεδα στο 1,7% από 1,9% φέτος, ενώ ο ρυθμός αύξησης της δημόσιας κατανάλωσης θα επιβραδυνθεί στην περιοχή του 0,7% από 1,4% το 2025. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,5% έναντι 2,2% φέτος κυρίως λόγω της βελτιωμένης εικόνας σε τουρισμό και βιομηχανία, ενώ οι εισαγωγές θα ανεβάσουν ταχύτητα στο 4,6% από 0,9%.

Ο έλεγχος του πληθωρισμού και της ακρίβειας γενικότερα αποτελούν έναν από τους κύριους στόχους του νέου Προϋπολογισμού, με τον «πήχη» για τον τιμάριθμο να τοποθετείται στο 2,6% το 2025 και στο 2,2% το 2026. Η ανεργία εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 7,2% σε εθνικολογιστική βάση, από 7,6% φέτος, ενώ, σύμφωνα με την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ., θα αποκλιμακωθεί στο 8,6% τον επόμενο χρόνο από 9,1% το 2025.

Σε δημοσιονομικό πεδίο προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 2,8% το 2026 από 3,7% το 2025, εξέλιξη που αποδίδεται στη θετική επίδραση της φορολογικής μεταρρύθμισης και στην ωρίμανση των εισοδημάτων, τα οποία αναμένεται να ενισχύσουν τα δημόσια έσοδα.

Οι καθαρές εθνικά χρηματοδοτούμενες πρωτογενείς δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,4% το 2025 και 5,7% το 2026, αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τους στόχους στο Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο, που προέβλεπε αύξηση 3,7% το 2025 και 3,6% το 2026. Επισημαίνεται ότι οι φυσικές παραλαβές εξοπλιστικών προγραμμάτων αναμένεται να αυξηθούν σε 2,3 δισ. ευρώ το 2026 έναντι 1,7 δισ. ευρώ το 2025.

Το δημόσιο χρέος θα παραμείνει σε τροχιά αποκλιμάκωσης και από το 145,9% του ΑΕΠ το 2025 θα υποχωρήσει στο 138,2% το 2026 μετά και τη νέα πρόωρη αποπληρωμή δανείων ύψους 5,29 δισ. ευρώ από το πρώτο μνημόνιο.

Τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στα 73,645 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,5 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος, εκ των οποίων τα 29,229 δισ. ευρώ θα έρθουν από τον ΦΠΑ και τα 26,757 δισ. ευρώ από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων. Την ίδια στιγμή οι δαπάνες για συντάξεις θα σημειώσουν νέα αύξηση στα 35,660 δισ. ευρώ από 34,316 δισ. ευρώ φέτος, ενώ για επιδόματα ΟΠΕΚΑ και ανεργίας θα δαπανηθούν τον επόμενο χρόνο 3,256 δισ. ευρώ και 2 δισ. ευρώ αντίστοιχα.

Ο νέος Προϋπολογισμός ενσωματώνει τις ήδη ψηφισμένες από τη Βουλή παρεμβάσεις ύψους 1,76 δισ. ευρώ με τις μειώσεις φόρων, ιδιαίτερα για τη μεσαία τάξη, τις οικογένειες με παιδιά και τους νέους. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

  • Αναμόρφωση της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά, στους νέους και στη μεσαία τάξη.
  • Μη συμψηφισμός του 50% της αύξησης των συντάξεων με την προσωπική διαφορά των συνταξιούχων το 2026 και κατάργηση του συμψηφισμού από το 2027.
  • Οριζόντια αύξηση των μισθών από τον Απρίλιο 2026, ανάλογα με την αύξηση του κατώτατου μισθού.
  • Σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους.
  • Μείωση κατά 30% του ΦΠΑ σε νησιά της περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου, του νομού Έβρου και του νομού Δωδεκανήσων με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους,
  • Εισαγωγή ενδιάμεσου συντελεστή 25% στον φόρο εισοδήματος από ακίνητα. Παράλληλα επεκτείνονται η φοροαπαλλαγή για κενές κατοικίες που θα εκμισθωθούν και το 2026 καθώς και η απαλλαγή ΦΠΑ στα νέα κτήρια, ενώ επεκτείνεται χρονικά ο περιορισμός νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα 3 δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας
  • Μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, η οποία κυμαίνεται από 30% έως 35%, για τις κατοικίες, σημαντικές μειώσεις των αντικειμενικών δαπανών για τα αυτοκίνητα, προσαρμογές στο ελάχιστο εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους και εξαίρεση από το ελάχιστο εισόδημα για τις νέες μητέρες.
  • Επέκταση της μείωσης κατά 50% του ελάχιστου εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες στους οικισμούς εκτός Αττικής με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους και τα σχολικά κυλικεία. Ειδικά για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας καθώς και για τους Δήμους Μακεδονίας, Θράκης και Ηπείρου που εφάπτονται με τα σύνορα της χώρας, η μείωση κατά 50% του ελάχιστου εισοδήματος ισχύει για οικισμούς με πληθυσμό έως 1.700 κατοίκους.
  • Εξαίρεση από το ελάχιστο εισόδημα για τις νέες μητέρες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα κατά το έτος γέννησης του τέκνου καθώς και για τα επόμενα δύο έτη.
  • Αύξηση της αποζημίωσης των οπλιτών από 8,8 ευρώ σε 50 έως 100 ευρώ μηνιαίως.