Η αγορά πλαστών χρυσών νομισμάτων έχει εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβλημα για τους Έλληνες επενδυτές. Κάθε χρόνο, εκατοντάδες πολίτες καταλήγουν να κρατούν στα χέρια τους επιχρυσωμένα μάρμαρα ή μέταλλα ευτελούς αξίας, πιστεύοντας ότι απέκτησαν γνήσιες χρυσές λίρες Αγγλίας. Η κάλπικη λίρα αποτελεί πλέον συνηθισμένο εργαλείο στα χέρια απατεώνων που εκμεταλλεύονται την αναζήτηση οικονομικών ευκαιριών εκτός τραπεζικού συστήματος.

Κάλπικη λίρα: Πώς να την ξεχωρίσετε

Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της Απογευματινής, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, οι περισσότεροι που πέφτουν θύματα απάτης επιλέγουν να προμηθευτούν χρυσές λίρες από περιοχές της Δυτικής Αττικής, ελπίζοντας σε χαμηλότερες τιμές. Το αποτέλεσμα όμως είναι πάντα το ίδιο: αντί για αυθεντικά νομίσματα, αποκτούν πλαστά αντίγραφα χωρίς καμία πραγματική αξία.

Στέλεχος του Τμήματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΕΛ.ΑΣ. που χειρίζεται καθημερινά τέτοιες υποθέσεις προειδοποιεί: «Κανείς δεν προσφέρει αυθεντική λίρα σε τιμή κατώτερη της αγοραίας. Όταν ακούτε προτάσεις όπως "θα την πάρεις 100 ευρώ φθηνότερα από την τράπεζα", πρέπει να καταλαβαίνετε αμέσως ότι πρόκειται για παγίδα».


Πώς να αναγνωρίσετε μια γνήσια χρυσή λίρα Αγγλίας

Οι αυθεντικές χρυσές λίρες Αγγλίας διαθέτουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που τις διακρίνουν από την κάλπικη λίρα. Ο έμπειρος χρυσοχόος Γιάννης Μπακάλης, με 45 χρόνια εμπειρίας, εξηγεί τα βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε:

Το βρετανικό νομισματοκοπείο παρήγαγε λίρες σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Αυστραλίας και της Νότιου Αφρικής. Κάθε γνήσιο νόμισμα φέρει το αντίστοιχο σημάδι προέλευσης. Το τυποποιημένο βάρος ανέρχεται σε 7,98 γραμμάρια με καθαρότητα 22 καρατίων στους 917 βαθμούς. Σε καθαρό χρυσό, κάθε λίρα περιέχει ακριβώς 7,33 γραμμάρια.

Αντίθετα, η κάλπικη λίρα που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά προέρχεται κυρίως από Ιταλία και Λίβανο. Οι κατασκευαστές των πλαστών νομισμάτων αποτυγχάνουν να αναπαράγουν τις σωστές αναλογίες τόσο στο βάρος όσο και στην εμφάνιση. Ένα εκπαιδευμένο μάτι μπορεί να εντοπίσει αμέσως τις διαφορές, όμως οι άπειροι αγοραστές παραπλανώνται εύκολα.


Η περίπτωση Μαρτίκα και άλλες ιστορίες απάτης

Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση του επιχειρηματία Μαρτίκα, ο οποίος έπεσε θύμα εξαπάτησης επειδή αγνοούσε τα τεχνικά χαρακτηριστικά των γνήσιων νομισμάτων. Όπως τονίζει ο Γιάννης Μπακάλης: «Στο Ζεφύρι, στα Άνω Λιόσια ή σε τυχαία ξενοδοχεία δεν βρίσκεις ποτέ αυθεντικές λίρες. Η μόνη ασφαλής επιλογή παραμένει η Τράπεζα της Ελλάδος, η Τράπεζα Πειραιώς ή ένας αξιόπιστος χρυσοχόος με φήμη».

Αστυνομικός του Τμήματος Διαρρηκτών επισημαίνει το προφανές: «Όταν η Τράπεζα της Ελλάδος πωλεί γνήσια λίρα προς 1.011,53 ευρώ, είναι αδύνατον κάποιος ιδιώτης να την προσφέρει στα 600 ή 700 ευρώ. Οι λιποβαρείς λίρες με σημαντικές αποκλίσεις στην όψη δεν έχουν καμία σχέση με τα αυθεντικά νομίσματα».


Μύθοι και θρύλοι που τροφοδοτούν την απάτη

Οι απατεώνες εκμεταλλεύονται παλιές ιστορίες και θρύλους που κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Μία δημοφιλής αφήγηση αναφέρει ότι Βρετανοί έριχναν από αεροπλάνα εκατομμύρια λίρες κατά την Κατοχή για να υποστηρίξουν τους αγωνιστές της Αντίστασης. Άλλος μύθος μιλά για σεντούκι γεμάτο λίρες που έπεσε από βρετανικό αεροσκάφος κοντά στη Θεσσαλονίκη στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Από το 1950 έως το 1985, πολλοί επιχειρηματίες και ιδιώτες πραγματοποιούσαν συναλλαγές με χρυσές λίρες Αγγλίας, γεγονός που εξηγεί την ύπαρξη αυθεντικών νομισμάτων στην αγορά. Ωστόσο, οι χάρτες θησαυρών και τα κρυμμένα σεντούκια ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας.


Γιατί η χρυσή λίρα παραμένει σοβαρή επένδυση

Παρά τους κινδύνους από την κάλπικη λίρα, το γνήσιο νόμισμα εξακολουθεί να αποτελεί αξιόπιστη επενδυτική επιλογή. Ο χρυσός δεν χάνει ποτέ την αξία του, γεγονός που εξηγεί γιατί οι Ισραηλινοί επενδυτές διατηρούν το 40% της περιουσίας τους σε χρυσό και το υπόλοιπο 60% σε μετρητά και ακίνητα.

Οι εκτιμητές τιμαλφών που συνεργάζονται με την Αστυνομία επισκέπτονται τουλάχιστον δύο φορές εβδομαδιαίως διάφορες υπηρεσίες της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος. Εκεί εξετάζουν χρυσά και ασημένια κοσμήματα, καθώς και λίρες που βρέθηκαν στην κατοχή απατεώνων. Οι ειδικοί έχουν χειριστεί χιλιάδες περιπτώσεις κίβδηλων νομισμάτων που πολίτες αγόρασαν πληρώνοντας υπέρογκα ποσά.


Πώς να προστατευτείτε 

Η προστασία από απάτες με πλαστές χρυσές λίρες απαιτεί προσοχή και γνώση. Στέλεχος του Τμήματος Διαρρηκτών συμβουλεύει τους πολίτες να διατηρούν πάντα παραστατικά αγοράς και φωτογραφίες των τιμαλφών τους. Σε περίπτωση κλοπής και ανάκτησης, αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν την κυριότητα.

Για ακριβά ρολόγια και κοσμήματα, οι σειριακοί αριθμοί πρέπει να καταγράφονται προσεκτικά. Για αντικείμενα μικρότερης αξίας, μία φωτογραφία αρκεί ως απόδειξη κυριότητας. Όμως, όπως αποκαλύπτει ο χρυσοχόος Γιάννης Μπακάλης, με τις λίρες η κατάσταση είναι πολύπλοκη: «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιβεβαιώσει κάποιος ότι μια συγκεκριμένη λίρα του ανήκει, καθώς τα νομίσματα δεν φέρουν μοναδικούς αναγνωριστικούς κωδικούς».

Η καλύτερη προστασία παραμένει η πρόληψη. Αποφύγετε αγορές από αναξιόπιστες πηγές, ζητήστε πιστοποιητικά γνησιότητας και μην πειραστείτε από υπερβολικά χαμηλές τιμές. Μια κάλπικη λίρα μπορεί να κοστίσει εκατοντάδες ευρώ, αλλά η απώλεια της εμπιστοσύνης και της οικονομικής ασφάλειας είναι ανυπολόγιστη.