Ασφυκτικό θα είναι το τοπίο για τους συνταξιούχους, τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες καθώς εντάσσονται στις κατηγορίες των πολιτών που θα κληθούν να «πληρώσουν»  το μεγαλύτερο μέρος του τσουχτερού λογαριασμού που έρχεται αμέσως μετά τις εκλογές.

Οι συνταξιούχοι θα δουν βαθύ ψαλίδι στις συντάξεις τους, ενώ τα μέτρα για τα όρια ηλικίας φέρνουν τσουνάμι ανατροπών στον κοινωνικό ιστό. Ωστόσο, στις περιπτώσεις των συνταξιούχων υπάρχουν και παράθυρα για ορισμένες κατηγορίες που μπορούν να γλιτώσουν το… τσουνάμι. Ακόμη κι έτσι όμως, δεν θα γλιτώσουν την φοροκαταιγίδα που έρχεται από την 21η Σεπτεμβρίου, καθώς έρχονται αναδρομικές αυξήσεις φόρων.

Έρχεται φορο-καταιγίδα

Αγρότες, ιδιοκτήτες αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού, δεξαμενών κολύμβηση και σκαφών αναψυχής θα είναι ανάμεσα στις κατηγορίες των φορολογούμενων που θα δεχθούν αυτές τις αναδρομικές αυξήσεις φόρων. Από το κάδρο δεν θα λείπουν χιλιάδες ανώνυμες εταιρείες και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης.

Ο λόγος είναι ότι θα τεθούν σε εφαρμογή ορισμένες ήδη ψηφισθείσες διατάξεις που περιλαμβάνει η συμφωνία για το νέο μνημόνιο και οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις συντελεστών προκαταβολής φόρου εισοδήματος και φόρου πολυτελούς διαβίωσης, αναδρομικά για τη χρήση του έτους 2014.

Βάσει των διατάξεων αυτών, περίπου 620.000 αγρότες και δεκάδες χιλιάδες κάτοχοι αυτοκινήτων κυβισμού άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών, δεξαμενών κολύμβησης και σκαφών αναψυχής μήκους άνω των 5 μέτρων θα λάβουν, μέσω του συστήματος TAXISnet, ηλεκτρονικές ειδοποιήσεις για την πληρωμή επιπλέον φόρων.

Επίσης δεκάδες χιλιάδες Α.Ε. και ΕΠΕ θα λάβουν ηλεκτρονικά, μέσω του TAXISnet, νέες ειδοποιήσεις άμεσου προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος, προκειμένου να καταβάλουν επιπλέον προκαταβολή φόρου έναντι του επόμενου έτους.

Δέκα περίπου μέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές θα τεθούν σε εφαρμογή και οι διατάξεις της υποπαραγράφου Δ5 του άρθρου 2 του νόμου 4336/2015 σύμφωνα με τις οποίες ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ) του πετρελαίου κίνησης που χρησιμοποιούν οι αγρότες για την υποστήριξη της παραγωγικής τους δραστηριότητας αυξάνεται από τα 66 στα 200 ευρώ το χιλιόλιτρο, δηλαδή από τo 0,066 στo 0,200 ευρώ το λίτρο. Με πιο απλά λόγια, από την 1η Οκτωβρίου ο φόρος του αγροτικού πετρελαίου τριπλασιάζεται.

Ανατροπές στις συντάξεις

Ψαλίδισμα στις συντάξεις και ριζικές ανατροπές στα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση περιμένει χιλιάδες ασφαλισμένους σύμφωνα με τα νέα μέρα που θα τεθούν σε ισχύ μετά τις εκλογές.

Το τσουνάμι των μειώσεων, των περικοπών, αλλά κυρίως οι βαθιές αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάνουν και τα 17 έτη, είναι τα «κόκκινα» σημεία που θα κληθεί η νέα κυβέρνηση να διαχειριστεί. Ωστόσο, φαίνεται ότι για κάποιες κατηγορίες ασφαλισμένων υπάρχει… ανοιχτό παράθυρο.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» υπάρχουν τέσσερα παράθυρα  ανοιχτά μέχρι την πλήρη εφαρμογή του νέου νόμου στο ασφαλιστικό.

Ο νόμος μπορεί να ψηφίστηκε και να δημοσιεύτηκε στις 14 Αυγούστου, πλην όμως η ισχύς των νέων διατάξεων δεν έχει ακόμη ξεκινήσει. Το σημαντικότερο δε είναι πως ορισμένες από αυτές θα επανεξεταστούν ή θα διορθωθούν παρασύροντας και την ημερομηνία για την πλήρη εφαρμογή του νέου νόμου, που συνδέεται με την έκδοση υπουργικής απόφασης αμέσως μετά τις εκλογές.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας στο διάστημα αυτό υπάρχουν ευκαιρίες και τέσσερα, τουλάχιστον, παράθυρα, που για 150.000 ασφαλισμένους αποτελούν σανίδα σωτηρίας στο τσουνάμι των ανατροπών που έρχεται μετά τις εκλογές σε όρια ηλικίας, και υπολογισμό συντάξεων.

Οι ευκαιρίες και τα παράθυρα που ανοίγει το «κενό» από την ψήφιση έως την πλήρη εφαρμογή του νόμου αφορούν όλους όσοι πρωτοασφαλίστηκαν μέχρι το 1992 και συμπλήρωσαν, ή συμπληρώνουν, με τη χρήση πλασματικών ετών, ακόμη και σήμερα, το χρόνο που έπρεπε να έχουν μέχρι το 2012, ώστε να αποχωρήσουν πριν από τα 62 και τα 67.

Δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για άμεση έξοδο για όσους ασφαλισμένους συμπληρώνουν την ηλικία που θα έβγαιναν στη σύνταξη μετά τη δημοσίευση του νόμου, δηλαδή μετά τις 14 Αυγούστου του 2015. Η ισχύς του νόμου, σύμφωνα με τις εισηγήσεις που ήδη συντάσσουν τα συναρμόδια υπουργεία, αρχίζει από τις 19 Αυγούστου, που υπογράφτηκε η νέα δανειακή σύμβαση με το νέο μνημόνιο, όπως άλλωστε αναφέρεται και στο τελευταίο άρθρο του ν. 4336/15, αντί της 14ης Αυγούστου που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ. Κερδισμένοι είναι όσοι συμπληρώνουν την ηλικία που θα έβγαιναν στη σύνταξη από τις 14 ως τις 19 Αυγούστου, αρκεί να έχουν συμπληρωμένο και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να αποχωρήσουν με τις παλιές διατάξεις. Κερδισμένοι είναι, όμως, και όσοι συμπληρώνουν την 35ετία για έξοδο, χωρίς όριο ηλικίας μέχρι τις 19 Αυγούστου. Αν ο νόμος έμπαινε άμεσα σε ισχύ από τη δημοσίευσή του, δηλαδή από τις 14 Αυγούστου, τότε μια ασφαλισμένη που θα συμπλήρωνε τα 50 στις 16 Αυγούστου θα είχε αύξηση του ορίου ηλικίας κατά 5 χρόνια, ενώ ένας ασφαλισμένος που θα συμπλήρωνε την 35ετία στις 15 Αυγούστου θα έχανε την έξοδο, γιατί με τις νέες ρυθμίσεις μπαίνει όριο ηλικίας το 58ο έτος, το οποίο, μάλιστα, αυξάνεται και για τους παλαιούς πριν το 1983 ασφαλισμένους, οι οποίοι θα συμπληρώσουν την 35ετία μετά την ισχύ του νόμου.

Δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με ευνοϊκές προϋποθέσεις για τους ασφαλισμένους που έχουν ήδη πιάσει το όριο ηλικίας που θα έβγαιναν στη σύνταξη. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» από αξιόπιστη πηγή, υπάρχουν σκέψεις να δοθεί η δυνατότητα αναγνώρισης περισσότερων πλασματικών ετών για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε όσους είναι 62 ή 67 ετών αλλά δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να πάρουν μειωμένη ή πλήρη σύνταξη αντίστοιχα. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που συμπληρώνει το 62ο έτος αλλά δεν έχει τουλάχιστον τα 15 χρόνια για να πάρει μειωμένη σύνταξη μπορεί να αναγνωρίσει μόνον τη στρατιωτική του θητεία. Ενώ για τις γυναίκες, η έξοδος με μειωμένη στα 62 προϋποθέτει τα 15 χρόνια τουλάχιστον χωρίς καμία αναγνώριση πλασματικού χρόνου. Αν γίνουν δεκτές οι υπηρεσιακές εισηγήσεις, τότε είναι πιθανό να δοθεί η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου και σε ασφαλισμένους που είχαν περιορισμένο, ή καθόλου δικαίωμα να εξαγοράσουν συντάξιμο χρόνο.

Η έξοδος στη σύνταξη με νέα όρια ηλικίας είναι δυο ταχυτήτων, καθώς υπάρχουν δυο διαφορετικοί πίνακες. Ο νόμος προβλέπει μικρότερη αύξηση του ορίου ηλικίας για όσους αποχωρούν με διατάξεις 35ετίας (Δημόσιο, ΙΚΑ, και ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών) ή με 10.000 ημέρες ασφάλισης (αν πρόκειται για το ΙΚΑ). Η εξέλιξη των ορίων ηλικίας για αυτές τις κατηγορίες εξετάζεται να ισχύσει για τον πίνακα που αυξάνει τα νέα όρια στο 62ο έτος από το 2022, με 35 ως 40 έτη ασφάλισης. Για όσους , όμως, έχουν λιγότερα από 35-40 έτη ή δεν συνταξιοδοτούνται με προϋποθέσεις των 10.000 ημερών ασφάλισης στο ΙΚΑ, τότε η αύξηση των ορίων ηλικίας είναι σημαντικά μεγαλύτερη και εδώ έχει εφαρμογή ο πίνακας που αναφέρεται στη συνταξιοδότηση με καταληκτικό όριο ηλικίας το 67ο έτος για πλήρη σύνταξη και το 62ο για μειωμένη. Σε αυτή την περίπτωση, οι ασφαλισμένοι επιβαρύνονται με περισσότερα έτη στην ηλικία εξόδου.