Του Γιώργου Λιάρου - Εφημερίδα ΕΠΕΝΔΥΣΗ

Κλιμακώνεται ο αμερικανικός επενδυτικός σχεδιασμός για την Ελλάδα, με το ενημερωτικό δελτίο για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να είναι αποκαλυπτικό των προθέσεων της Ουάσινγκτον. Σε αυτόν τον σχεδιασμό εντάσσονται και οι αυξανόμενες διμερείς επαφές. Οι πρόσφατες επισκέψεις των δύο κορυφαίων αξιωματούχων του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Kurt Tong και Victoria Nuland, οι οποίοι επισκέφτηκαν την Ελλάδα με διαφορά λίγων ημερών, αποκάλυψαν την ατζέντα: Διατλαντική συμφωνία εμπορίου και επενδύσεων (ΤΤΙP), ιδιωτικοποιήσεις, αγωγοί ΤAP και IGB και επενδύσεις σε μια σειρά κλάδων που ενδιαφέρουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις, όπως είναι ο τουρισμός, η γεωργία, οι υπηρεσίες και, φυσικά, ο χρηματοπιστωτικός τομέας. Οι επισκέψεις αυτές προετοιμάζουν το έδαφος για την άφιξη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, ο οποίος αναμένεται εντός των προσεχών εβδομάδων και, πάντως, πριν από το τέλος του έτους, όπως ανακοίνωσε η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδια για ευρωπαϊκές και ευρασιατικές υποθέσεις, Victoria Nuland.

Η Ουάσινγκτον αναγνωρίζει στην Ελλάδα έναν σημαντικό εταίρο στη στήριξη της προσπάθειας των αμερικανικών και όχι μόνο συμφερόντων για διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης και την απεξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από την Ρωσία. Το έγγραφο του Αμερικανικού ΥΠ.ΕΞ. σημειώνει μεταξύ άλλων: «Η αμερικανική επιχειρηματική δραστηριότητα αναμένεται να αυξηθεί στην τουριστική ανάπτυξη, στην ιατρική, στις κατασκευές, στην επεξεργασία τροφίμων, στην εξειδικευμένη γεωργία, στους τομείς της συσκευασίας και του franchise. Οι αμερικανικές εταιρείες ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στη φιλόδοξη, αλλά αργή προσπάθεια των ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα. Η περαιτέρω απελευθέρωση του ενεργειακού τομέα στην Ελλάδα σε συνδυασμό με την κεντρική θέση που κατέχει η χώρα ως κόμβος μεταφοράς για την Ευρώπη μπορούν να προσφέρουν πρόσθετες ευκαιρίες στους τομείς της ηλεκτρική ενέργειας, του φυσικού αερίου, των διυλιστηρίων και σε συναφείς τομείς». 
 

Περιθώρια ανάπτυξης

Ενδεικτικές των παραπάνω σχεδιασμών είναι και οι δύο ομιλίες πριν από λίγες ημέρες των Αμερικανών αξιωματούχων στην Ελλάδα. Ο αναπληρωτής γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Kurt Tong επανέλαβε τους κομβικής σημασίας επενδυτικούς τομείς, ενώ ανέφερε ότι υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης μεταξύ των δύο χωρών, αν αναλογιστεί κανείς πως μόνο το 4% των ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται στις ΗΠΑ, με την Ελλάδα να καταλαμβάνει μόλις την 93η θέση στη λίστα των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ. Χαρακτήρισε την ολοκλήρωση του ΤΑP προτεραιότητα για την Αμερική, καθώς με αυτό τον τρόπο «θα διασφαλίσει τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών εφοδιασμού της Ευρώπης, αλλά και την προοπτική εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Ελλάδα από τα μεγάλα αποθέματα σχιστολιθικού αερίου που έχουν διαπιστωθεί και εξορύσσονται στις ΗΠΑ». 

Από την πλευρά της, η Victoria Nuland, στη σύντομη στάση της στην Αθήνα μετά την Ισπανία και την Τουρκία, εξέφρασε την εκτίμηση της ότι τα πράγματα στην Ελλάδα είναι στον σωστό δρόμο. Βασικό θέμα στις επαφές της με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά ήταν η ενεργειακή ασφάλεια, o αγωγός φυσικού αερίου TAP, αλλά, κυρίως, η επιδίωξη που υπάρχει για επέκτασή του στη Βουλγαρία μέσω Ελλάδας, κατασκευάζοντας τον αγωγό IGB, σχέδια που κάνουν την Αμερική να νιώθει «ενθουσιασμό», όπως χαρακτηριστικά είπε η υφυπουργός για τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας στην Ευρώπη και τις τεράστιες ευκαιρίες για ανάπτυξη που ανοίγονται, ενώ τα ίδια θέματα θα είναι και στην ατζέντα του Τζον Κέρι. 

Αλλα σχέδια

Την εξαγωγή αμερικανικού υγροποιημένου (σχιστολιθικού) φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρώπη διά μέσου τερματικού σταθμού επαναεριοποίησης στη Βόρεια Ελλάδα βρίσκεται επίσης στα σχέδια των ΗΠΑ, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, γνωστοποιώντας ότι συζήτησε το θέμα με τον Τζον Κέρι στο πρόσφατο ταξίδι του στην Αμερική. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αμερικανικός κολοσσός Cheniere Energy, από τους μεγαλύτερους διαχειριστές τερματικών σταθμών LNG παγκοσμίως, είναι σε συζητήσεις για τη δημιουργία κοινοπραξίας μαζί με την ελληνικών συμφερόντων Gastrade και τη ΔΕΠΑ, η οποία θα είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και τη διαχείριση του πλωτού τερματικού σταθμού. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία Gastrade έχει ήδη εντάξει σχετικό project στα έργα προτεραιότητας για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ έχει σχετική αδειοδότηση για τη δημιουργία του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη. Η επένδυση αναμένεται να αγγίξει τα 300 εκατομμύρια ευρώ, ενώ αγοραστές του φυσικού αερίου αρχικά φαίνεται πως θα είναι η Βουλγαρία και η Ελλάδα, με σχέδια για επέκταση σε όλα τα Βαλκάνια. 

ΤΡΑΙΝΟΣΕ

Ακόμα δύο μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις φέρονται έτοιμες να τοποθετηθούν στην Ελλάδα: Η Watco Companies μαζί με τον συνεργάτη της και εκ των βασικών μετόχων της, την εταιρεία Kinder Morgan, διεκδικούν σημαντικό μερίδιο στις επερχόμενες ιδιωτικοποιήσεις, θέτοντας στο επενδυτικό στόχαστρό τους την TΡΑΙΝΟΣΕ. Η εταιρεία Watco δραστηριοποιείται στις σιδηροδρομικές μεταφορές (διατηρεί 32 σιδηροδρομικές γραμμές σε ΗΠΑ και Αυστραλία), στη μεταφορά μεταλλευμάτων και ορυκτών και καυσίμων, στις λιμενικές υποδομές και στους τερματικούς σταθμούς. Ο στόχος της Watco είναι να εκμεταλλευτεί και τις δυνατότητες που ανοίγονται στην Ελλάδα με τη διακίνηση των εμπορευματοκιβωτίων της COSCO από τον Πειραιά, του χύδην φορτίου από Θεσσαλονίκη και από τη μεταφορά πρώτων υλών. Υπάρχουν, επίσης, σκέψεις οι θυγατρικές της Kinder Morgan να αναμειχθούν και στην εξόρυξη των πρώτων υλών, κυρίως των υδρογονανθράκων, και στη συνέχεια στη μεταφορά τους.