Νέο ψαλίδισμα θα δουν στις κύριες συντάξεις τους οι συνταξιούχοι καθώς από τον Σεπτέμβρη έρχονται και νέες περικοπές στις συντάξεις.

Με ενημερωτική εγκύκλιο-γνωστοποίηση προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ο υφυπουργός κοινωνικών ασφαλίσεων κ. Τάσος Πετρόπουλος αποσαφηνίζει πως βάσει του άρθρου 44 του ν.4387/2016 (ΦΕΚ 85/τ.Α΄/12-5-2016) η εισφορά υγειονομικής περίθαλψης υπέρ ΕΟΠΥΥ  θα υπολογίζεται στο καταβαλλόμενο και όχι στο μικτό ποσό της κύριας σύνταξης.

Αυτό σημαίνει ότι αναδρομικά από 1/7/2016 η εισφορά για παροχές ασθενείας που αντιστοιχεί σε ποσοστό 6% θα υπολογίζεται επί του καταβαλλόμενου ποσού κύριας σύνταξης αφού αφαιρεθούν οι μνημονιακές μειώσεις, δηλαδή τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων του άρθρου 38 του Ν. 3863/2010 (Α΄ 115) και στην παρακράτηση της παρ.11 και 12 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011.

Επί ένα έτος περίπου, ο μηχανισμός περικοπών λειτουργούσε με στρεβλώσεις και αδικίες καθώς η παρακράτηση 6% στις κύριες συντάξεις υπολογιζόταν στο μικτό ποσό ενώ η παρακράτηση 6% στις επικουρικές στο καθαρό ποσό.

Δηλαδή για παράδειγμα: σε μια κύρια σύνταξη 1.250 ευρώ (αρχικό ποσό πριν τις περικοπές 1.780 ευρώ) η παρακράτηση ανέρχεται έως σήμερα σε 106,8  ευρώ το μήνα. Με την «ελάφρυνση» η παρακράτηση μειώνεται στα 75 ευρώ. Η μείωση της παρακράτησης στις υψηλές συντάξεις που έχουν υποστεί βαριές απώλειες μπορεί να φτάσει και το 50% και το καθαρό ποσό που μπαίνει στην τσέπη να αυξηθεί έως και 100 ευρώ.

Μικρή ανάσα δίνει η εγκύκλιος και στους πολυσυνταξιούχους οι οποίοι επιβαρύνθηκαν με το νέο ασφαλιστικό. Συγκεκριμένα μέχρι τις 12 Μαΐου 2016 που ψηφίστηκε το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου οι συνταξιούχοι χηρείας για παράδειγμα που λαμβάνουν δύο κύριες συντάξεις είχαν δικαίωμα να επιλέξουν σε ποια σύνταξη θα γίνει η παρακράτηση 6% υπέρ υγείας.

Όπως είναι φυσικό διάλεγαν το μικρότερο ποσό με αποτέλεσμα τα ταμεία να χάνουν έσοδα.

Το νέο ασφαλιστικό ορίζει ότι η παρακράτηση θα γίνεται υποχρεωτικά στο άθροισμα των κύριων συντάξεων. Ωστόσο ο υπολογισμός της εισφοράς με βάση τα καθαρά ποσά αντί των μικτών μειώνει την επιβάρυνση.

Όπως αναφέρει η εγκύκλιος Πετρόπουλου σε περίπτωση συρροής περισσότερων της μίας κύριων συντάξεων στο ίδιο πρόσωπο, το ως άνω ποσοστό ύψους 6% υπολογίζεται στο άθροισμα των καταβαλλόμενων συντάξεων, ανεξαρτήτως αιτίας (από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., ή οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης), συμπεριλαμβανομένων:

α) της ειδικής προσαύξησης των συνταξιούχων του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.,

β) της προσαύξησης των μονοσυνταξιούχων του Τ.Σ.Α.Υ.

Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση των συνταξιούχων που λαμβάνουν πάνω από μία επικουρικές συντάξεις. Η παρακράτηση του 6% υπέρ ΕΟΠΠΥ  υπολογίζεται στο άθροισμα των επικουρικών αφού αφαιρεθούν οι μνημονιακές περικοπές, δηλαδή στο καθαρό ποσό.  

Η εγκύκλιος δίνει επίσης κατευθύνσεις για τον υπολογισμό της παρακράτησης στις νέες συντάξεις (σύνολο εθνικής και αναλογικής) και στις περιπτώσεις των συνταξιούχων που εργάζονται.

Αναλυτικά, στην περίπτωση κατά την οποία οι συνταξιούχοι λαμβάνουν σύνταξη (κύρια και τυχόν επικουρική) και αποδοχές από μισθωτή εργασία ή από άσκηση επαγγέλματος ή απασχόλησης, καταβάλλεται το προβλεπόμενο ως ανωτέρω ποσοστό εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης επί των συντάξεων που λαμβάνουν, καθώς και το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη επί των πάσης φύσεως αποδοχών των μισθωτών ή το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και ανεξάρτητα απασχολούμενους επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που υπάγονται έως 31/12/2016 ή επί του ασφαλιστέου εισοδήματός τους από 1/1/2017 και εφεξής.

Ως καταβαλλόμενο ποσό κύριας σύνταξης, επί του οποίου υπολογίζεται η ως άνω εισφορά υγειονομικής περίθαλψης, θεωρείται:

α) Για τις καταβαλλόμενες, κατά την 12/5/2016 συντάξεις, καθώς και για όσες εφαρμόζονται ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης οι προγενέστερες του ν. 4387/2016 διατάξεις, ως καταβαλλόμενο ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η εισφορά 6% ορίζεται το ακαθάριστο ποσό σύνταξης μετά των πάσης φύσεως προσαυξήσεων (επίδομα τέκνων, συζύγου), επιδόματος απόλυτης αναπηρίας ή εξωϊδρυματικού επιδόματος, ειδικής προσαύξησης ΤΣΜΕΔΕ και της προσαύξησης μονοσυνταξιούχων ΤΣΑΥ, μετά την αφαίρεση όλων των κρατήσεων και πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).

β) Για τις συντάξεις που θα υπολογιστούν με βάση τον νέο τρόπο υπολογισμού του ν.4387/2016 (δηλαδή θα αποτελούνται από το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, συμπεριλαμβανομένων των προσαυξήσεων των άρθρων 30 και 94 του ν.4387/2016 και προσωπική διαφορά) συμπεριλαμβανομένου του επιδόματος απόλυτης αναπηρίας και του εξωϊδρυματικού επιδόματος, ως καταβαλλόμενο ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η εισφορά 6% ορίζεται το συνολικό ποσό που προκύπτει από το άθροισμα των επιμέρους ποσών. Από το συνολικό αυτό ακαθάριστο ποσό αφαιρούνται τα ποσά της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν.3863/2010, όπως ισχύει και του άρθρου 44, παρ. 11 και 12 του ν.3986/2011, όπως ισχύει, καθώς και τα ποσά που αντιστοιχούν στις κρατήσεις των νόμων: ν.3865/2010 (άρθρο 11) και ν. 4002/2011 (άρθρο 2 παρ. 13 και 14) και πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).

v. Στις ως άνω περιπτώσεις ii και iii η παρακράτηση και απόδοση της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. γίνεται ως εξής:

Έκαστος φορέας ασφάλισης παρακρατεί από την καταβαλλόμενη σύνταξη και αποδίδει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. την εισφορά, όπως αυτή προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω οριζόμενα. Σε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει συγχρόνως και αποδοχές από μισθωτή εργασία ή από άσκηση επαγγέλματος ή απασχόληση, η παρακράτηση και απόδοση της εισφοράς υπέρ Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που αντιστοιχεί στις εν λόγω αποδοχές γίνεται από τον υπόχρεο καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, όπως κατά περίπτωση ορίζεται από τις κείμενες διατάξεις.

2. i. Από 1/1/2016 παρακρατείται εισφορά 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ από τις επικουρικές συντάξεις, των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ

 υπολογιζόμενης επί του καταβαλλόμενου ποσού επικουρικής σύνταξης αφού αφαιρεθεί το ποσό που αντιστοιχεί στην Ειδική Εισφορά Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (Α΄ 152).

Ως καταβαλλόμενο ποσό επικουρικής σύνταξης, επί του οποίου υπολογίζεται η εν λόγω εισφορά, θεωρείται:

α) Για τις καταβαλλόμενες κατά την 12/5/2016 συντάξεις και τις καταβλητέες συντάξεις, για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση έως 31/12/2014.

Έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναπροσαρμογής των συντάξεων, βάσει του άρθρου 96 του ν.4387/2016, ως καταβαλλόμενο ποσό ορίζεται το ακαθάριστο ποσό σύνταξης μετά την αφαίρεση των ποσών που αντιστοιχούν στις κρατήσεις των νόμων ν.3986/2011 (άρθρο 44 παρ. 13), ν.4024/2011 (άρθρο 2, παρ. 3 και 4), ν.4051/2012 (άρθρο 6, παρ.2-5), ν.4052/2012 (άρθρο 42, παρ.1) και ν.4093/2012 (παρ. ΙΑ5, περ.1) πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).

Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναπροσαρμογής των συντάξεων, βάσει του άρθρου 96 του ν.4387/2016, ως καταβαλλόμενο ποσό ορίζεται το αναπροσαρμοσμένο ποσό σύνταξης που προκύπτει αφαιρουμένου του ποσού της ειδικής εισφοράς συνταξιούχων επικουρικής ασφάλισης του άρθρου 44, παρ. 13 του ν.3986/2011, όπως ισχύει, πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).

β) Για συντάξεις, για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης από 1/1/2015 και μετά, ως καταβαλλόμενο ποσό ορίζεται το ακαθάριστο ποσό σύνταξης αφαιρουμένου του ποσού της ειδικής εισφοράς συνταξιούχων επικουρικής ασφάλισης του άρθρου 44, παρ. 13 του ν.3986/2011, όπως ισχύει.»

ii. Σε περίπτωση συρροής περισσότερων, της μίας επικουρικής, συντάξεων στο ίδιο πρόσωπο, το ως άνω ποσοστό ύψους 6% υπολογίζεται στο άθροισμα των καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων, και αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Ειδική Εισφορά Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (Α΄ 152). Έκαστος φορέας επικουρικής ασφάλισης παρακρατεί από την καταβαλλόμενη επικουρική σύνταξη και αποδίδει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. την εισφορά, όπως αυτή προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ως άνω περίπτωση i.

iii. Τα Ταμεία επαγγελματικής υποχρεωτικής ασφάλισης του άρθρου 36 του ν.4052/2012 (Τ.Ε.Α.Υ.Φ.Ε., Τ.Ε.Α.Υ.Ε.Τ., Τ.Ε.Α.-Ε.Α.Π.Α.Ε. και Ε.Τ.Ε.Α.Π.Ε.Π.), καθώς και τα Ταμεία Αλληλοβοηθείας (Τ.Α.Π.Ι.Λ.Τ.Α.Τ. και Ταμείο Αλληλοβοήθειας Προσωπικού Τράπεζας Αμέρικαν Εξπρές, κ.λπ.), των οποίων οι συνταξιούχοι δικαιούνται και λαμβάνουν παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ οφείλουν να παρακρατούν από τις καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις και να αποδίδουν στον ΕΟΠΥ.Υ. την προβλεπόμενη εισφορά, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ως άνω περιπτώσεις i και ii.

3. Οι εν λόγω διατάξεις δεν εφαρμόζονται σε συνταξιούχους εξ ιδίου δικαιώματος ή θανάτου (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) καθώς και σε απασχολούμενους συνταξιούχους οι οποίοι υπάγονται για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε φορείς εκτός του ΕΟΠΥΥ και για τους οποίους εξακολουθούν να ισχύουν τα προβλεπόμενα από τους οικείους Κανονισμούς.

4. Διευκρινίζεται ότι επί των Προνοιακών Επιδομάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης ηλικιωμένων και υπερηλίκων του άρθρου 91, καθώς και επί των επιδομάτων τέκνων της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν.4387/2016 (αφορά τις συντάξεις που θα υπολογιστούν με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης) δεν γίνεται παρακράτηση υπέρ υγειονομικής περίθαλψης. Ομοίως, το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Κ.Α.Σ.) δεν υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Κλάδου Ασθένειας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 7 του άρθρου 92.

5. Τέλος, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α της παρ. 2 του άρθρου τριακοστού πρώτου του ν.4411/2016 (Α’142), από 1/8/2016 έως 31/12/2016, απαλλάσσονται από την παρακράτηση εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη όλοι όσοι απώλεσαν άνω των τριάντα (30) ευρώ μηνιαίως της παροχής Ε.Κ.Α.Σ..