Του Νίκου Ζαργάνη, Ένθετο Money Pro - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

To κέρδος μας από την ολοένα αυξανόμενη χρήση του πετρελαίου κίνησης είναι ζημιά για το κράτος, καθώς ένα λίτρο αμόλυβδης αφήνει πολύ περισσότερα στα κρατικά ταμεία από ό,τι ένα λίτρο πετρελαίου κίνησης. Εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε το κόστος μετακίνησής μας και να βγάζουμε όσο το δυνατόν περισσότερα χιλιόμετρα με ένα ρεζερβουάρ. Το υπουργείο Οικονομικών, όμως, μας έχει ήδη βάλει «στο μάτι».

Βλέπει την τρύπα στα έσοδα από τα πετρελαιοειδή να διευρύνεται ολοένα και περισσότερο. Ποιος μπορεί πλέον να αποκλείσει ότι, πέραν της «προγραμματισμένης» φοροεπιδρομής στα καύσιμα (Οκτώβριο αυξάνεται το θέρμανσης και Ιανουάριο η αμόλυβδη και το πετρέλαιο κίνησης) θα υπάρξουν και πρόσθετα μέτρα, που θα ανακόψουν την πλήρη ανακατανομή μεριδίων στην αγορά των καυσίμων που βρίσκεται σε εξέλιξη;  

ΑΝΟΙΓΕΙ Η ΨΑΛΙΔΑ. Η συζήτηση, ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες και μετά την ψήφιση του νόμου για τον νέο τρόπο υπολογισμού των τελών ταξινόμησης στα αυτοκίνητα, έχει γενικευτεί στις τάξεις των υποψηφίων αγοραστών αυτοκινήτων. Βλέποντας την ψαλίδα στην τιμή της βενζίνης με το πετρέλαιο κίνησης να ανοίγει -και θα ανοίξει ακόμη περισσότερο από τις αρχές του χρόνου μετά την επιβολή των νέων φόρων- οι υποψήφιοι αγοραστές εμφανίζονται διατεθειμένοι να καταβάλουν το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η αγορά ενός πετρελαιοκίνητου, βλέποντας ότι μπορούν να το αποσβέσουν σε σύντομη χρονική περίοδο.  Το παράδειγμα είναι κατατοπιστικό: Iδιοκτήτης βενζινοκίνητου ηλικίας 10 ετών, πληρώνει κάθε μήνα σε βενζίνη τουλάχιστον 160 ευρώ (ή περίπου 1.900 ευρώ τον χρόνο) για να διανύει αποστάσεις της τάξεως των 15.000 χιλιομέτρων. Γνωρίζει ότι το παλαιό αυτοκίνητο «βγάζει ζημιές» και μπαίνει σε διαδικασία αντικατάστασης.

Αν επιλέξει ένα πετρελαιοκίνητο, θα κατεβάσει το ετήσιο κόστος για το καύσιμο ακόμη και στα 660 ευρώ. Για ποιον λόγο; Πρώτον, διότι τα πετρελαιοκίνητα καταναλώνουν πολύ μικρότερη ποσότητα καυσίμου συγκριτικά με τα παλαιότερης τεχνολογίας βενζινοκίνητα. Ενα 1.400άρι του 2007 καταναλώνει 9 λίτρα για να διανύσει 100 χιλιόμετρα, ενώ ένα καινούργιο πετρελαιοκίνητο μπορεί να καλύψει την ίδια απόσταση με 4 λίτρα καυσίμου.  Με αυτό το δεδομένο, δηλαδή ότι το πετρελαιοκίνητο μπορεί να έχει χαμηλότερο κόστος χρήσης ακόμη και πάνω από 1.000 ευρώ τον χρόνο (φυσικά αν τα χιλιόμετρα που καλύπτει κάποιος είναι περισσότερα και το όφελος είναι πολύ μεγαλύτερο) ο υποψήφιος αγοραστής θα λάβει τις αποφάσεις του. Θα πληρώσει τα 3.000-4.000 ευρώ που συνήθως είναι το πρόσθετο κόστος για την αγορά λόγω της πετρελαιοκίνησης, προκειμένου να το αποσβέσει στη συνέχεια σε 3-4 χρόνια;  

ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Περισσότεροι από 6 στους 10 νέους οδηγούς, αναλαμβάνουν αυτή τη «δέσμευση» με αποτέλεσμα στα 100 αυτοκίνητα που πωλούνται από την ημέρα που επετράπη η πετρελαιοκίνηση, τουλάχιστον τα 60 να είναι πετρελαιοκίνητα.

Αυτό βέβαια προκαλεί μεγάλη ζημιά στα δημόσια ταμεία, κάτι που φαίνεται από τα ακόλουθα στοιχεία:  

1   Σε ένα λίτρο βενζίνης, με τιμή λιανικής 1,409 ευρώ, το Δημόσιο εισπράττει αυτή τη στιγμή 0,9524 από φόρους και τέλη. Δηλαδή, ο φορολογικός συντελεστής αυτή τη στιγμή διαμορφώνεται στο 67,6%. Οι φόροι είναι κατά κύριο λόγο σταθεροί, καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι αφορά στον ειδικό φόρο κατανάλωσης. Ακόμη και ο ΦΠΑ, επιβάλλεται επί του ειδικού φόρου. Επομένως, για κάθε λίτρο που μειώνεται η κατανάλωση βενζίνης, το Δημόσιο χάνει 95,24 λεπτά.  

2  Με την αύξηση της κατανάλωσης του πετρελαίου κίνησης, το Δημόσιο εισπράττει φόρους 0,5524 ευρώ ανά λίτρο καθώς τόσα αντιστοιχούν. Με τιμή λιανικής 1,1 ευρώ, ο φορολογικός συντελεστής ανέρχεται στο 50,13%. Ωστόσο, όσο συνεχίζεται η μεταστροφή στο πετρέλαιο κίνησης τόσο μεγαλώνει η ζημιά για το Δημόσιο. Δεν φτάνει που τα έσοδα ανά λίτρο πέφτουν από τα 95,24 ευρώ στα 55,24 ευρώ ανά 100 λίτρα. Το πρόβλημα είναι ότι μειώνονται και οι ποσότητες.  Η ζημιά αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού. Μόνο τον Ιούλιο, χάθηκαν από τον ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή περίπου 20 εκατ. ευρώ, καθώς εισπράχθηκαν 145 εκατ. ευρώ έναντι 165 εκατ. ευρώ που ήταν ο στόχος. Η υστέρηση, μάλιστα, καταγράφηκε παρά το γεγονός ότι τον Ιούλιο επιβλήθηκε ο ΦΠΑ με τον νέο υψηλό συντελεστή του 24%.

Οσον αφορά στα έσοδα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, ίσα-ίσα που επιτεύχθηκε ο δημοσιονομικός στόχος. Στο 7μηνο, η υστέρηση από τον ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή έφτασε στα 140 εκατ. ευρώ, καθώς συγκεντρώθηκαν 723 εκατ. ευρώ έναντι 863 εκατ. ευρώ που ήταν ο στόχος. Σε αυτά τα 140 εκατ. ευρώ θα πρέπει να προστεθούν και τα 33 εκατ. ευρώ από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, ο οποίος έχει αποδώσει 1,936 δισ. ευρώ έναντι στόχου 1,968 δισ. ευρώ.

Το να επιβληθεί έξτρα φόρος στο πετρέλαιο κίνησης προκειμένου να περιοριστούν οι απώλειες εσόδων από τους κατόχους ΙΧ που αλλάζουν καύσιμο, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Το ακριβό πετρέλαιο κίνησης επηρεάζει και το μεταφορικό κόστος, ειδικά των ευπαθών προϊόντων, οπότε μπορεί να χτυπήσει σε εκατοντάδες προϊόντα. Οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών μελετούν διάφορα σενάρια, μεταξύ των οποίων και η θέσπιση «πράσινου τέλους» στην πετρελαιοκίνηση.