Σωρεία παρεμβάσεων που «μονιμοποιούν» τη λιτότητα φέρνει το νομοσχέδιο -μαμούθ για τα προαπαιτούμενα που εισήχθη στη Βουλή -και το οποίο πρόκειται την επόμενη εβδομάδα να «συνοδευτεί» με τις τροπολογίες που αφορούν τη φορολογία ακινήτων (ΕΝΦΙΑ και αντικειμενικές). 

Ένα από τα ελάχιστα σημεία που δεν είναι, εκ πρώτης όψεως, δυσμενή, είναι η λήξη στον φόρο υπεραξίας ακινήτων -πράγμα ωστόσο που, στην πράξη, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. 

Παράλληλα, στο άρθρο 109 προβλέπεται Ρήτρα με την οποία το Ελληνικό Δημόσιο εγγυάται προς τον ESM ποσό μέχρι 25 δισ. ευρώ για τα δάνεια που έλαβε η Ελλάδα ώστε να διασφαλιστεί η είσπραξη ίσου ποσού από το πακέτο των 86 δισ. ευρώ. Με την διάταξη αυτή δρομολογείται η επέκταση της Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης του 2015 προκειμένου να περιληφθεί στα συμβαλλόμενα μέρη και το Υπερταμείο.

Την Πέμπτη η ψήφιση για τα προαπαιτούμενα - Δείτε το νομοσχέδιο

Στις βασικότερες φορολογικού χαρακτήρα διατάξεις το πολυνομοσχέδιο προβλέπει:

Καπνικά: Αποζημίωση θα πληρώνουν στο ελληνικό δημόσιο οι εταιρίες παραγωγής καπνικών προϊόντων καθώς θα θεωρείται ότι έχουν αντικειμενική ευθύνη σε κάθε περίπτωση που κατάσχονται γνήσια βιομηχανοποιημένα καπνά τους, 50.000 τεμαχίων και άνω. Το δημόσιο θα θεωρεί αυταπόδεκτο στοιχείο τη συμμετοχή τους στο λαθρεμπόριο. Η αποζημίωση προς το Ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται σε 100% των φόρων και δασμών που θα βεβαιώνονταν εάν τα λαθραία βιομηχανοποιημένα καπνά της επιχείρησης καπνικών προϊόντων είχαν διατεθεί νόμιμα προς ανάλωση. Προβλέπεται συμπληρωματική πληρωμή αποζημίωσης 200% των φόρων και δασμών εάν τα γνήσια κατασχεμένα βιομηχανοποιημένα καπνά της επιχείρησης ανέρχονται σε 20 εκατ. τεμάχια και 400% των φόρων και δασμών εφόσον τα κατασχεμένα υπερβαίνουν τα 40 εκατ. τεμάχια. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται εντός δυο μηνών να υποβάλουν στην ΑΑΔΕ κατάλογο των εμπορικών τους σημάτων.

Κίνητρα για απασχόληση: Οι εργοδοτικές εισφορές για τη δημιουργία νέων θέσεων εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων προσαυξημένες κατά ποσοστό 50% και μέχρι το 14πλάσιο του κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών ανά θέση εργασίας, εφόσον προκύπτει αθροιστικά:

α) αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων κατά το οικείο έτος πρόσληψης σε σχέση με τον μέσο όρο του προηγούμενου έτους και

β) αύξηση της μισθολογικής δαπάνης κατά το οικείο έτος πρόσληψης σε σχέση με αυτήν του προηγούμενου έτους

ΦΠΑ: Υπάγονται στο ειδικό καθεστώς της απαλλαγής από το ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων (τζίρος έως 10.000 ευρώ) και όσοι για πρώτη φορά κάνουν έναρξη εργασιών. Επίσης παύει να είναι υποχρεωτική η διετής παραμονή στο καθεστώς των απαλλασσόμενων επιχειρήσεων και οι υποκείμενοι μπορούν να μεταταχθούν στο κανονικό καθεστώς από το επόμενο έτος. Δεν λαμβάνονται υπόψιν για τον προσδιορισμό του ορίου υπαγωγής στο ειδικό καθεστώς οι μεταβιβάσεις παγίων και οι απαλλασσόμενες πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης. Με την υπέρβαση του ορίου των 10.000 ευρώ, ο υποκείμενος υποχρεούται άμεσα να επιβάλει ΦΠΑ και να εφαρμόσει το κανονικό καθεστώς από την πρώτη πράξη παράδοσης αγαθών ή υπηρεσιών με την οποία πραγματοποιείται η υπέρβαση του ορίου, ανεξάρτητα από το χρόνο υποβολής της δήλωσης μεταβολών.

Περιστασιακά απασχολούμενοι: Αποκτά μόνιμο χαρακτήρα, η διάταξη με την οποία δικαιούνται την έκπτωση φόρου που οδηγεί σε αφορολόγητο όριο εισοδήματος οι περιστασιακά ή ευκαιριακά απασχολούμενοι (άνεργοι, νοικοκυρές, φοιτητές, συμμετέχοντες σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.λπ.) εφόσον αυτοί δεν είναι επιτηδευματίες και εφόσον το πραγματικό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. Η διάταξη αυτή ισχύει και για τους φορολογούμενους που διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, για το εισόδημα που απέκτησαν μετά τη διακοπή της.

Πωλήσεις μετοχών και ακινήτων: Φυσικά πρόσωπα τα οποία προχωρούν σε τρεις αγοραπωλησίες μετοχών στη διάρκεια ενός εξαμήνου, δεν θα θεωρείται για αυτές τις πράξεις ότι αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Δεν θεωρούνται «επιχειρηματική συναλλαγή» τρεις αγοραπωλησίες μετοχών που λαμβάνουν χώρα εντός ενός εξαμήνου.

Αναλυτικά ορίζεται ότι ως «επιχειρηματική συναλλαγή» θεωρείται κάθε μεμονωμένη πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων στην οικονομική αγορά με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Κάθε τρεις ομοειδείς συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός ενός εξαμήνου θεωρούνται συστηματική διενέργεια πράξεων. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται για τους τίτλους που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη ή μη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης, συμπεριλαμβανομένης και της Εναλλακτικής Αγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ή για τα ομόλογα που εκδίδονται από εισηγμένες εταιρείες, καθώς και για τα κρατικά ομόλογα. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να προβλέπεται η εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου και σε κάθε άλλη ρυθμιζόμενη αγορά ή άλλους τίτλους. Σε περίπτωση συναλλαγών που αφορούν ακίνητα, η περίοδος του δεύτερου εδαφίου είναι δύο έτη. Δεν λαμβάνεται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, η πράξη πώλησης περιουσιακού στοιχείου από φυσικό πρόσωπο, το οποίο έχει αποκτηθεί αιτία κληρονομιάς ή με χαριστική αιτία από συγγενείς μέχρι δεύτερου βαθμού ή έχει διακρατηθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 5 ετών.

Δωρεάν παραχώρηση κατοικίας: Απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τη δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες. Επίσης χωρίς φόρο θα είναι και η δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο δημόσιο και ΝΠΔΔ. Αναλυτικά ορίζεται ότι: «Κατ’ εξαίρεση, το τεκμαρτό εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου που αφορά δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τ.μ.) προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες, καθώς και το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τη δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο Ελληνικό Δημόσιο ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου απαλλάσσονται από τον φόρο.

Επενδυτικά συμβόλαιο: Αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων η δαπάνη για ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια.

Πληρωμή φόρου: Σε δυο ίσες διμηνιαίες δόσεις θα καταβάλλουν το φόρο εισοδήματος οι φορολογούμενοι που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου και η δεύτερη μέχρι την τέλος Νοεμβρίου κάθε έτους.

Προκαταβολή φόρου: Η μείωση κατά 50% της προκαταβολής φόρου συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με την απόκτηση για πρώτη φορά εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα ανεξαρτήτως υποχρέωσης έναρξης εργασιών και όχι σε άλλες κατηγορίες.

Φόρος υπεραξίας: Καταργείται από το 2019 ο φόρος υπεραξίας κατά τις μεταβιβάσεις ακινήτων, ο οποίος δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

Εγγύηση για έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας: Η Φορολογική Διοίκηση θα απαιτεί την καταβολή εγγύησης από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο όταν πρόκειται να ασκήσει επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον, την τελευταία πενταετία έχει προηγηθεί πτώχευση ή ληξιπρόθεσμη οφειλή προς την εφορία άνω των 100.000 ευρώ.

Το ύψος της εγγύησης προσδιορίζεται σε συνάρτηση με το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών Η καταβολή εγγύησης- ενεργοποιείται από 1-1-2019- αφορά συγκεκριμένα:

1. το ίδιο φυσικό πρόσωπο οποτεδήποτε κατά το τρέχον ή τα προηγούμενα πέντε χρόνια πριν την υποβολή της δήλωσης έναρξης πτώχευσε ή κατέστη εν γένει αφερέγγυο ή υπήρξε διευθυντής πρόεδρος, διαχειριστής, διευθύνων σύμβουλος ή πρόσωπο εντεταλμένο στη διοίκηση νομικού προσώπου ή οντότητας ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που πτώχευσαν ή κατέστησαν αφερέγγυα κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο, είτε

2. μέτοχο με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 33% ή εταίρος ή μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας υπήρξε οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα πέντε προηγούμενα έτη πριν από την υποβολή της δήλωσης έναρξης, φορολογικά έτη, διευθυντής, πρόεδρος, διαχειριστής, διευθύνων σύμβουλος ή πρόσωπο εντεταλμένο στη διοίκηση νομικού προσώπου ή οντότητας ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που πτώχευσαν ή κατέστησαν εν γένει αφερέγγυα κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο, και η πτώχευση ή άλλη αφερεγγυότητα είχε ως αποτέλεσμα να οφείλεται στη Φορολογική Διοίκηση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης έναρξης, συνολική βασική ληξιπρόθεσμη φορολογική οφειλή από φόρο εισοδήματος, φόρο προστιθέμενης αξίας, παρακρατούμενους φόρους μισθωτών υπηρεσιών και πρόστιμα, τουλάχιστον εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ. Εξαιρούνται ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές, οι οποίες κατά την υποβολή της δήλωσης τελούν σε αναστολή που έχει χορηγηθεί με προσωρινή διαταγή, δικαστική απόφαση, πράξη διοικητικού οργάνου ή εκ του νόμου καθώς και οφειλές οι οποίες έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής η οποία τηρείται και έχουν καταβληθεί τουλάχιστον τρεις δόσεις αυτής.

Εγγυήσεις και για μπλοκαρισμένα ΑΦΜ. Για τα φυσικά πρόσωπα, που προβαίνουν σε νέα έναρξη εργασιών, και κατά την άσκηση προηγούμενης δραστηριότητας επιχειρηματικού περιεχομένου ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου τους είχε ανασταλεί ή πληρούνται οι προϋποθέσεις αναστολής , απαιτείται η κατάθεση εγγύησης το ύψος της οποίας συναρτάται με το ύψος της φοροδιαφυγής, το λόγο. της αναστολής και την τυχόν υποτροπή, με ελάχιστο ποσό εγγύησης 15.000 ευρώ.

Η εν λόγω εγγύηση καταπίπτει αυτοδικαίως σε περίπτωση νέας αναστολής χρήσης του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στην περίπτωση που νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα υποβάλλει δήλωση έναρξης και μέτοχος με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον τριάντα τρία τοις εκατό (33%) ή εταίρος ή μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, που υποβάλλει τη δήλωση:

1. υπήρξε οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα προηγούμενα πέντε (5), πριν από την υποβολή της δήλωσης, φορολογικά έτη, διευθυντής, πρόεδρος, διαχειριστής, διευθύνων σύμβουλος ή πρόσωπο εντεταλμένο στη διοίκηση νομικού προσώπου ή οντότητας ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, του οποίου ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου είχε ανασταλεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση α' της παρ. 4, ή

2. άσκησε οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα προηγούμενα 5 έτη πριν από την υποβολή της δήλωσης, φορολογικά έτη, ως φυσικό πρόσωπο, δραστηριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του είχε ανασταλεί ή,

3. άσκησε οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα προηγούμενα 5 φορολογικά έτη πριν την υποβολή της δήλωσης, ως νομικό πρόσωπο, δραστηριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του είχε ανασταλεί.

Ξεναγοί: Στις καθαρές αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος καθώς και σε ξεναγούς που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν.1545/1985, διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 5%.

Κινηματογράφος: Παρέχονται φορολογικά κίνητρα για την παραγωγή στην Ελλάδα κινηματογραφικών και τηλεοπτικών έργων. Προβλέπεται έκπτωση 30% των επιλέξιμων δαπανών από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού ή νομικού προσώπου που χρηματοδοτεί το έργο και είναι υποκείμενο φόρου στην Ελλάδα για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στη χώρα. Οι δαπάνες αυτές δεν μπορούν να ξεπερνούν το 50% του κόστους παραγωγής.