Του Λάμπρου Καλαρρύτη - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

«Δεν θέλω περιπέτειες». Αυτή η λιτή φράση, ειπωμένη από χείλια πολιτικού, συμπυκνώνει την αγωνία για ομαλή συνέχιση του βίου της παρούσας κυβέρνησης και αποφυγή ρευστότητας που θα προκαλέσουν ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές. Μόνο που δεν προήλθε από κυβερνητικό παράγοντα, αλλά από την ίδια τη Γερμανίδα καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ, κατά την πρόσφατη συνάντησή της με τον Ελληνα πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, παρόντος του υπουργού Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη.

Η «προειδοποίηση» αυτή της κυρίας Μέρκελ, ότι σχέδια για πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο βρίσκουν αντίθετο το Βερολίνο, υπονοεί ότι οποιαδήποτε θετική κίνηση από πλευράς Γερμανίας, είτε αφορά την έναρξη συζήτησης για τη ρύθμιση του χρέους είτε το «πράσινο φως» για φοροελαφρύνσεις, συναρτάται από τη σταθερή εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος και τον τερματισμό των εκλογικών σεναρίων.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

Οσοι έχουν συνομιλήσει με τον κ. Σαμαρά προσφάτως έχουν μείνει με την εντύπωση ότι δεν επιθυμεί να προσφύγει σε πρόωρες κάλπες. Αρκετοί ωστόσο σημειώνουν ότι μία σειρά κινήσεων του Μαξίμου δείχνουν το ακριβώς αντίθετο. Και μάλιστα προσδιορίζουν τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών στο τέλος Οκτωβρίου. Συνεργάτης του πρωθυπουργού σημείωνε ότι δεν υπάρχει κάποια αντίφαση σε αυτά. «Κατά τη γνώμη μου, δεν σχεδιάζει εκλογές για το φθινόπωρο, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προετοιμάζεται για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αν προκύψει από αστάθμητους παράγοντες». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ακόμα και αν δεν γίνουν εκλογές το φθινόπωρο, το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου παραμένει μία πιθανή περίοδος εκλογικών εξελίξεων, αν δεν βρεθούν οι 180 για την Προεδρική εκλογή. «Εκτιμούμε ότι μπορούν να βρεθούν 180 βουλευτές για να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, διότι το ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο που θα έχει τεθεί θα διευκολύνει τη συγκρότηση μιας πλειοψηφίας στη βάση ενός πολιτικού, αλλά και ενός κοινού “θεσμικού” παρονομαστή, που δεν θα περιλαμβάνει μόνο την εκλογή Προέδρου. Ωστόσο, πρέπει να προετοιμαζόμαστε για κάθε ενδεχόμενο». 

ΠΛΑΙΣΙΟ

Σύμφωνα με άλλον συνεργάτη του κ. Σαμαρά, ο οποίος επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές το πλαίσιο για την επίτευξη «Προεδρικής πλειοψηφίας», «τα πάντα θα γίνουν στην ώρα τους, στη βάση του προβλεπόμενου “κανονικού” χρονοδιαγράμματος». Και εξηγούσε: «Η Ολομέλεια της Βουλής θα ανοίξει στην ώρα της, οι διαπραγματεύσεις για το χρέος θα δρομολογηθούν στην ώρα τους, η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση θα ξεκινήσει στην ώρα της, ο Προϋπολογισμός θα κατατεθεί στην ώρα του, η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα γίνει στην ώρα της. Δεν θα γίνει τίποτα έκτακτο, δεν θα γίνει κάτι πρόωρο, τουλάχιστον όχι από δική μας επιλογή».

Τα δύο «κλειδιά» στην προσπάθεια επίτευξης ειδικής πλειοψηφίας 180 ψήφων είναι η συζήτηση για το χρέος και η συνταγματική αναθεώρηση. Ο πρωθυπουργός εκτιμά ότι, αν έχει ξεκινήσει με καλούς οιωνούς μια συζήτηση για το χρέος, τότε θα διευκολυνθεί μια θετική στάση από τη ΔΗΜ.ΑΡ., από βουλευτές των ΑΝ.ΕΛ. και από ανεξάρτητους βουλευτές (για ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και Χρυσή Αυγή ούτε λόγος), με το επιχείρημα ότι οι πρόωρες εκλογές θα θέσουν σε κίνδυνο μια κρίσιμη εθνικά συμφωνία. Αυτό θα είναι και το δίλημμα που θα θέσει ο Αντώνης Σαμαράς: «Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και συνέχιση της συζήτησης για το χρέος ή εκλογές και πάγωμα των διαπραγματεύσεων, με πιθανότητα να μην υπάρξει τελικά καμία ρύθμιση».

ΑΛΛΑΓΕΣ

Το έτερο σκέλος-δόλωμα του σχεδιασμού είναι οι θεσμικές αλλαγές. Η συνταγματική αναθεώρηση, εκτιμούν στο Μέγαρο Μαξίμου, είναι αναμενόμενο ότι θα προκαλέσει διαφωνίες σε διάφορα πεδία, π.χ. στην αλλαγή του πλαισίου για την Παιδεία, ώστε να λειτουργήσουν ιδιωτικά πανεπιστήμια. Πιστεύουν, όμως, ότι προσφέρεται και για συναινέσεις, ιδίως σε ζητήματα όπως η κατάργηση των υφιστάμενων σκανδαλωδών προβλέψεων περί ευθύνης υπουργών ή η αλλαγή του τρόπου εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και η απευθείας ανάδειξή του από το εκλογικό σώμα. Στόχος είναι τυχόν διακομματική σύγκλιση σε θέματα της συνταγματικής αναθεώρησης να δημιουργήσει επικοινωνιακή και ψυχολογική ζύμωση και άλλοθι για συναίνεση και στην εκλογή Προέδρου.
Ολα αυτά θα εξαρτηθούν, πάντως, σε μεγάλο βαθμό από το κλίμα στην πραγματική οικονομία και από την περιρρέουσα κοινωνική ατμόσφαιρα. Παράγων του υπ. Οικονομικών εκτιμούσε ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία, τα οποία τώρα αυξάνονται με ιλιγγιώδη ρυθμό, περίπου 1 δισ. ευρώ τον μήνα, μπορεί από τον Σεπτέμβριο να σωρεύονται με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, σημαίνει ότι θα υπάρχει κοινωνική και πολιτική επιβάρυνση και το σκηνικό δεν θα ευνοεί τον στόχο επίτευξης πλειοψηφίας 180 βουλευτών για την εκλογή Προέδρου. Γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τον πρωθυπουργό η εξαγγελία φοροελαφρύνσεων, ώστε σε συνδυασμό με την έναρξη συζητήσεων για το χρέος να δώσει μια προοπτική αντιστροφής της οικονομικής βύθισης.

Ρύθμιση του χρέους σε... δόσεις

Ιδιαίτερης σημασίας είναι η παραδοχή κυβερνητικού στελέχους ότι η ρύθμιση για το χρέος δεν είναι κάτι που θα μεταφραστεί σε άμεσα και απτά αποτελέσματα για την κοινωνία και την οικονομία, αφενός διότι οι συζητήσεις ενδέχεται να διαρκέσουν πολλούς μήνες, αφετέρου επειδή δεν θα υπάρξει μια εφάπαξ ελάφρυνση, αλλά σταδιακές διαδοχικές παρεμβάσεις, που θα εξαρτώνται από την υλοποίηση δεσμεύσεων. «Η ρύθμιση του χρέους είναι απαραίτητη για να πάρει ανάσα η ελληνική οικονομία και ελπίζουμε οι εταίροι να τηρήσουν τη δική τους πλευρά της συμφωνίας. Σε αυτή τη φάση, πάντως, αποτελεί περισσότερο επικοινωνιακό όπλο στα χέρια μας, παρά κάτι μετρήσιμο αύριο, μεθαύριο ή τους επόμενους μήνες». Στο όλο πλαίσιο προετοιμασίας θετικού πολιτικού κλίματος και ευρύτερης κεντροδεξιάς συσπείρωσης, που θα διευκολύνει την εκλογή Προέδρου, εντάσσεται και η παρέμβαση του προέδρου της Βουλής, Ευάγγελου Μεϊμαράκη, που πρότεινε «Συνέδριο πανστρατιάς». Οπως, πάντως, έλεγε ο ίδιος, προϋπόθεση γι’ αυτό είναι «να έχουμε τελειώσει με την τρόικα, να έχουν γίνει ορισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις, όπως φοροελαφρύνσεις, ώστε να έχει βελτιωθεί το κλίμα για την κυβέρνηση και τη Ν.Δ., και τότε -περίπου τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο- να προχωρήσουμε στη σύγκληση Συνεδρίου ή Συνδιάσκεψης, προκειμένου να διευκολυνθεί η επιστροφή στελεχών μας και βουλευτών μας που έχουν αποχωρήσει και να πάμε με άλλους όρους στην Προεδρική εκλογή».